Τι σε οδήγησε στο "Ονειρόδραμα"; Τι είδες σε αυτό και, κατ’ επέκταση, τι θέλεις να δει ο θεατής μέσα από τα δικά σου μάτια;
Η πρώτη μου επαφή με το έργο έγινε μέσα από την παράσταση που φτιάξαμε με τους σπουδαστές της δραματικής σχολής "Δήλος", τον καιρό που δίδασκα εκεί. Ανακάλυψα ένα πολύ ευαίσθητο έργο που μιλά για τον άνθρωπο και τα πάθη του χωρίς να χαρίζεται σε κανέναν, μια ονειρική αφήγηση της ζωής. Για μας είναι μια χορική ονειρική αφήγηση με πρωταγωνιστή τον άνθρωπο σε όλα τα βασικά στάδια της ζωής του. Όσο όνειρο και παράσταση προχωρούν, φτάνουμε μαζί με την Αγνή (κόρη του θεού), που έχει κατέβει στη ζωή να δει πώς ζουν οι άνθρωποι, και τον Ποιητή, που γράφει αυτή την ιστορία, όλοι μαζί να αναφωνούμε "μέτρια πλάσματα οι άνθρωποι που ζουν όπως μπορούν, μέρα τη μέρα. Σκόνη είναι και στη σκόνη γυρνούν".
Ποια ερωτηματικά ή θέματα του έργου φέρνεις στο προσκήνιο;
Δεν υπάρχει διάσταση της ζωής που να μην την έχει αγγίξει ο Στρίντμπεργκ. Αυτή είναι η ομορφιά αλλά και η δυσκολία του έργου. Προσπαθούμε με πυκνό αλλά και απλό τρόπο να μοιραστούμε με τους συνανθρώπους μας όλα εκείνα που μας κάνουν να πονάμε αλλά και να ελπίζουμε και που τόσο πυκνά και γλαφυρά συναντάμε στο έργο.
Πρόκειται για ένα απαιτητικό κείμενο, ποιητικό, ονειρικό, άναρχης δομής. Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες προκλήσεις στο ανέβασμά του;
Δούλεψα πολύ το κείμενο, ώστε να κρατήσω την ουσία και την ποίησή του. Οι αλλαγές στο χρόνο και στον τόπο που περιγράφει ο συγγραφέας γίνονται μέσω της αφήγησης. Μοιάζει με ένα παραμύθι για ενηλίκους και με τη βοήθεια των εξαιρετικών ηθοποιών και συνεργατών μου του δίνουμε ζωή. Ελπίζω να τα έχουμε καταφέρει. Είναι υπέροχοι.
Ξεκίνησες με "μικρής κλίμακας" παραστάσεις και σταδιακά έφτασες σε μεγαλύτερα κείμενα και, αντίστοιχα, παραστάσεις μεγάλης κλίμακας. Μίλησέ μας γι’ αυτήν τη διαδρομή.
Το θέατρο είναι ένας τρόπος να λέμε ιστορίες, άλλοτε μικρές, άλλοτε μεγάλες, άλλοτε φανταστικές, άλλοτε πραγματικές. Ελπίζω όσο περνάνε τα χρόνια να τις λέω όλο και καλύτερα.
Τις περισσότερες δουλειές σου διαπερνάει μια αίσθηση ομαδικότητας και χορικότητας. Βλέπεις το θέατρο ως ένα πεδίο έκφρασης του συλλογικού σώματος και άσκησης δημοκρατίας;
Για μένα εργάτης του θεάτρου σημαίνει να είμαι ενεργό μέρος μιας συλλογικής αφήγησης που στόχο έχει να συνομιλήσει με το συνάνθρωπο. Προσπαθώ να αντιστέκομαι σε οτιδήποτε καλλιεργεί τη ματαιοδοξία – κατανοητό ανθρώπινο πάθος, αλλά μικραίνει τη χαρά της δημιουργίας και της "συνάντησης". Τώρα, η δημοκρατία είναι δύσκολο πράγμα· χρειάζεται να έχεις ασκηθεί πολύ στο να βάζεις πρώτα το συλλογικό, όντας ταυτόχρονα ενεργός ατομικά. Το παλεύω.
Τι κινητοποιεί τις ρεπερτοριακές επιλογές σου;
Η ανάγκη μου να πιστέψω και οι προβληματισμοί που μου γεννά η ζωή.
Έχοντας την ευκαιρία να κάνεις επιλεκτικές δουλειές, μια που εργάζεσαι ως εκπαιδευτικός στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, θα ήθελες να σχολιάσεις τον πλουραλισμό των χιλίων παραστάσεων ανά σεζόν; Είναι δείγμα δημιουργικότητας, ανάγκη επιβίωσης ή μια στρεβλή πραγματικότητα;
Δεν εργάζομαι πια στη δημόσια εκπαίδευση. Πέρασα πολύ καλά, αλλά μου είναι αδύνατο πια να ασκώ με επάρκεια και τα δύο αυτά απαιτητικά επαγγέλματα. Θα δούμε τι θα φέρει αυτή η αλλαγή. Οι παραστάσεις είναι πολλές, γιατί τα λεφτά είναι λίγα και η ανάγκη των ανθρώπων να εκφραστούν μεγάλη. Το ίδιο όμως συμβαίνει σε όλους του τομείς, όχι μόνο στο θέατρο. Οι άνθρωποι υποαμείβονται και τρέχουν σε χίλιες δυο δουλειές και πολλές φορές αναγκάζονται να κάνουν εκπτώσεις. Σέβομαι τους ανθρώπους που οραματίζονται πέρα και πάνω από την ύλη· δίνουν έναν μεγάλο αγώνα, που δυστυχώς δεν τους αναγνωρίζεται. Μπορεί να φαίνεται πως η πραγματικότητα τους διαψεύδει, όμως χωρίς τέχνη και πνεύμα η ζωή δεν υποφέρεται. Προς το παρόν φαίνεται να νικά ο ματαιόδοξος κυνισμός, αλλά η μάχη συνεχίζεται.
Έχεις ασχοληθεί και με το εφηβικό θέατρο. Οι ανήλικοι θεατές-πολίτες του αύριο αποτελούν ένα κριτήριο για τη συνολικότερη δουλειά σου; Βλέπεις σε αυτούς τους "ιδανικούς" θεατές;
Θέλω να βοηθήσω να είναι όλο και καλύτεροι πολίτες με ανεπτυγμένη συλλογική ενσυναίσθηση, και αυτή θέλω να είναι και η λειτουργία και το νόημα του θεάτρου.
Η μετάφραση είναι του Γιώργου Δεπάστα, η δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία της Γεωργίας Μαυραγάνη, τα σκηνικά της Άρτεμις Φλέσσα, τα κοστούμια της Λίλης Κυριλή, η μουσική του Χάρη Νείλα, η κίνηση του Ερμή Μαλκότση, οι φωτισμοί της Χριστίνας Θανάσουλα. Ερμηνεύουν οι Αλίκη Αλεξανδράκη, Ασημίνα Αναστασοπούλου, Κορίνα-Άννα Γκουγκουλή, Θανάσης Δόβρης, Βασίλης Καραμπούλας, Ράνια Κελαϊδίτη, Μελίνα Κοτσέλου, Ερμής Μαλκότσης, Νίκος Μάνεσης, Παναγιώτης Παναγόπουλος, Μαρίνα Παπούλια, Ελίνα Ρίζου, Μαριάμ Ρουχάτζε, Κωνσταντίνος Σιώζος, Γιώργος Σκαρλάτος, Βασίλης Τρυφουλτσάνης, Μαρία Τσιμά. Η πρεμιέρα προγραμματίζεται στις 20 Μαρτίου, στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου.
Περισσότερες πληροφορίες
Ονειρόδραμα
Ένα παράξενο τοπίο. Ένας πύργος ξεπροβάλλει ανάμεσα από λουλούδια και όσο περνά ο χρόνος γίνεται μεγαλύτερος. Μια γυναίκα πλέκει μια κουβέρτα από αστέρια. Ένα κεφάλι ξεπροβάλλει από έναν τοίχο. Αντικείμενα που αλλάζουν ιδιότητες. Πρόσωπα που χωρίζονται, διπλασιάζονται, πολλαπλασιάζονται, εξαφανίζονται, στερεοποιούνται, θολώνουν, ξεκαθαρίζουν… Εικόνες από παιδικό όνειρο ή από ένα παράδοξο ποιητικό παραμύθι γεμάτο απόκοσμες ιστορίες που αφηγείται κάποιος/α ηλικιωμένος/η… Ίσως, τελικά, να είναι μόνο ένα σκηνικό όνειρο, ένα Ονειρόδραμα σαν αυτό που συνέθεσε ο Σουηδός θεατρικός συγγραφέας, το οποίο αφηγείται την ιστορία της κόρης του θεού Αγνής, από τη στιγμή που κατεβαίνει από τον ουρανό για να επισκεφθεί τη γη, προκειμένου να γνωρίσει την ανθρώπινη φύση. Τα πολλά και διαφορετικά πρόσωπα που γνωρίζει μοιράζονται μαζί της το καθένα το δικό του σύμπαν, όπου η Αγνή εισχωρεί άλλοτε ως θεατής και άλλοτε ως συμμέτοχη. Όσο πορεύεται μαζί τους, από πλάσμα του ουρανού, αρχίζει να γίνεται ολοένα και περισσότερο άνθρωπος, γνωρίζοντας από κοντά τις δυσκολίες της ζωής, τις ελπίδες και τις διαψεύσεις της.