Σε μια ιδιαίτερα κεφάτη βραδιά, πλημμυρισμένη από τα τραγούδια που ερμήνευσαν οι ηθοποιοί των παραστάσεων και τη μουσική που εκτέλεσε η ορχήστρα και ο συνθέτης Θοδωρής Οικονόμου, ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Εθνικού, Γιάννης Μόσχος, παρουσίασε τον προγραμματισμό για τη φετινή σεζόν. Τονίζοντας το δύσκολο καλοκαίρι που πέρασε η χώρα ποικιλοτρόπως, εστίασε στη λειτουργία του Εθνικού ως ενός πολιτισμικού φορέα που "δεν μπορεί παρά να σταθεί δίπλα σε κάθε κοινωνική ομάδα που είναι περιθωριοποιημένη, κάθε φυλής, φύλου, θρησκείας, σωματικής διαφορετικότητας, σεξουαλικού προσανατολισμού". Έτσι με μότο το "Για όλες, όλους, όλα" και λέξη-κλειδί την πολυσυλλεκτικότητα, το φετινό ρεπερτόριο επιχειρεί να συμπεριλάβει τις βασικές θεατρικές τάσεις: κλασικά έργα σε σύγχρονες αναγνώσεις, άπαιχτα θεατρικά έργα, πειραματικές συγγραφικές φόρμες, ενώ δίνει βήμα σε σκηνοθέτες πολλών γενεών και αισθητικών αντιλήψεων.
Τρεις σημαντικοί σκηνοθέτες υπογράφουν ισάριθμες μεγάλες παραγωγές: Ο Βασίλης Παπαβασιλείου ανοίγει τη σεζόν στην Κεντρική Σκηνή του Τσίλλερ με την κωμωδία του Κάρλο Γκολντόνι, "Ο Ιμπρεσάριος από τη Σμύρνη" (από 26/10). Ένας πολυμελής θίασος (Δάφνη Λαμπρόγιαννη, Λαέρτης Μαλκότσης, Ιωάννα Μαυρέα, Αλέξανδρος Μυλωνάς, Αγορίτσα Οικονόμου, Θέμης Πάνου, Ταξιάρχης Χάνος, κ.ά.) συμμετέχει στην κωμωδία ηθών του 1757, που μας επιτρέπει να ρίξουμε μια ματιά στα παρασκήνια και τα ματαιόδοξα φερσίματα των καλλιτεχνών, μέσα από την ιστορία ενός πλούσιου εμπόρου που επιθυμεί να συστήσει την τέχνη της όπερας στη Σμύρνη. Ο Γιάννης Χουβαρδάς σκηνοθετεί το σεξπιρικό αριστούργημα, "Βασιλιάς Ληρ" (Κεντρική Σκηνή, από 9/12). Ένα σπουδαίο εργο για την πτώση και την κατάρρευση του κόσμου, μέσα από το πρόσωπο του κεντρικού ήρωα, που αφότου αποσυρθεί από την ενεργό δράση θα οδηγηθεί σε μια επώδυνη διαδρομή αυτογνωσίας. Ο Λεωνίδας Κακούρης ερμηνεύει τον Ληρ και μαζί του οι Ανθή Ευστρατιάδου, Αλεξία Καλτσίκη, Ιωάννα Κολλιοπούλου, Ερρίκος Λίτσης, Αργύρης Ξάφης, Αλέκος Συσσοβίτης κ.ά. Ο Θωμάς Μοσχόπουλος, σε άλλο ύφος, ανεβάζει στο Rex την κωμωδία του Θόρντον Ουάιλντερ "Η Προξενήτρα" (από 9/2/24). Κεντρική ηρωίδα είναι η δυναμική και καπάτσα Ντόλυ, που αναλαμβάνει να βρει την ιδανική σύζυγο σε έναν δύστροπο έμπορο. Τον ωραίο θίασο απαρτίζουν, με επικεφαλής τη Ράνια Οικονομίδου, οι Πάνος Παπαδόπουλος, Ευδοκία Ρουμελιώτη, Γαλήνη Χατζηπασχάλη, Σίμος Κακάλας κ.ά.
Φιλόδοξα στοιχήματα καταγράφονται από καλλιτέχνες της νεότερης γενιάς. Η Γεωργία Μαυραγάνη σκηνοθετεί το "Ονειρόδραμα" του Στρίντμπεργκ (Κεντρική Σκηνή, από 20/3/24): γραμμένο στο γύρισμα του 20ού αι., το 1901, αποτελεί ένα έργο ποιητικής πνοής, που εκτυλίσσεται μέσα από την ανορθόδοξη, μη λογική δομή ενός ονείρου. Κεντρική ηρωίδα είναι η κόρη του Θεού, Αγνή, που κατεβαίνει στη γη προκειμένου να γνωρίσει το ανθρώπινο είδος, και στην παράσταση θα ερμηνεύσουν οι: Αλίκη Αλεξανδράκη, Θανάσης Δόβρης, Ευαγγελία Καρακατσάνη, Ελίνα Ρίζου, Μαριάμ Ρουχάτζε, Μαρία Τσιμά κ.ά. Ο συνθέτης Άγγελος Τριανταφύλλου υπογράφει το πρωτότυπο μουσικό έργο "Ευαγγελισμός, το μιούζικαλ" (σε λιμπρέτο του Γιάννη Αστερή), το οποίο και σκηνοθετεί μαζί με τον Δημήτρη Σταυρόπουλο (Rex, από 8/11): μια ιδιαίτερη σύλληψη, ωδή στην κατάλυση του θανάτου, διαδραματίζεται στην α΄ παθολογική κλινική του νοσοκομείου, όπου βρίσκεται σε καταστολή ο ίδιος ο Χάρος. Ερμηνεύουν οι: Μαρία Διακοπαναγιώτου, Ελένη Κοκκίδου, Χρήστος Λούλης, Κατερίνα Παπουτσάκη, Έλλη Πασπαλά κ.ά. ενώ σε guest εμφανίσεις θα δούμε τη Νατάσσα Μποφίλιου και τη Μάρθα Φριντζήλα.
Ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος αναμετράται με τον Λιβανο-Καναδό συγγραφέα Ουαζντί Μουαουάντ και ανεβάζει σε πανελλήνια πρεμιέρα το έργο του, "Όλοι εμείς πουλιά" (Νέα Σκηνή, από 20/12): η σχέση ενός Γερμανοεβραίου φοιτητή και μιας Αμερικανίδας φοιτήτριας αραβικής καταγωγής πυροδοτεί ένα πολιτικό έργο για τον εγκλωβισμό που επιβάλλουν η καταγωγή, η θρησκεία και οι οικογενειακές παραδόσεις. Στο θίασο συμμετέχουν: Άννα Μάσχα, Δημήτρης Παπανικολάου, Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου, Πηνελόπη Τσιλίκα κ.ά. Το νέο έργο του Γρηγόροη Λιακόπουλου, "Generation Lost" θα σκηνοθετήσει η Κατερίνα Γιαννοπούλου (Νέα Σκηνή, από 13/3/24). Προϊόν έρευνας και συνεντεύξεων με νέους από έξι πόλεις της Ευρώπης, συνδυάζει στοιχεία μυθοπλασίας και ντοκουμέντου, επιχειρώντας να φωτίσει τις σκέψεις και τις αγωνίες της γενιάς των Millenials.
Πειραματική Σκηνή Νέων Δημιουργών
Η Πειραματική Σκηνή Νέων Δημιουργών λειτουργεί φέτος με υπεύθυνη την Κατερίνα Γιαννοπούλου και επιλέγει νέες δραματουργίες και αναπάντεχα υλικά και θεματικές, με την επιδίωξη να δοθεί ορατότητα και βήμα σε ιστορίες που συχνά απουσιάζουν από το δημόσιο διάλογο. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει έξι παραστάσεις, που θα φιλοξενηθούν όλες στη σκηνή "Κατίνα Παξινού" του Rex. Αρχικά την εξ αναβολής από την περσινή σεζόν παράσταση της Μαριλένας Κατρανίδου, "Yes, we can’t" (από 7/11), μια ποιητική σύνθεση και ένα ρέκβιεμ για τον σύγχρονο κόσμο που κρύβει την κούρασή του κάτω από την υπερδραστηριότητα και την παραγωγικότητα˙ την παράσταση χορού της Σοφίας Μαυραγάνη, "We are here prepered for a tragedy" (από 1/12), που εκκινά από τους χορούς των αρχαίων τραγωδιών και θέτει σύγχρονους προβληματισμούς γύρω από τη συλλογική δράση και τη δυνατότητά της να διεκδικεί την κοινωνική αλλαγή˙ το "Μπατόν σαλέ" της Ευδοξίας Ανδρουλιδάκη, σε συνεργασία με τη Μαρία Φιλίνη (από 7/1/24): η παράσταση μας καλεί πέντε διαφορετικά απογεύματα σε ισάριθμες συναντήσεις με πέντε γυναίκες καλεσμένες, σε μια ιδιότυπη συνθήκη που συνδυάζει το θεατρικό βαριετέ με τις τηλεοπτικές συνεντεύξεις και τη stand-up comedy ˙ την παράσταση του Τζέο Πακίτσα και της Σοφίας Πριοβόλου, σε κείμενο του Γεράσιμου Μπέκα, "The life and death of Jessica Brown" (από 25/1/24), που υπόσχεται ένα εκρηκτικό μουσικό live επί σκηνής˙ τον "Καταποντισμό" του Βασίλη Βηλαρά (από 21/3/24), παράσταση βασισμένη στα προσωπικά βιώματα και τις εξομολογήσεις της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης, όπως αποτυπώθηκαν στο περιοδικό Αμφί˙ τέλος, την παράσταση που σκηνοθετεί ο Γιώργος Παύλου, "Η γραμμή του ορίζοντος" (από 15/5/24), βασισμένη στο ομότιτλο βιβλίο του Γιώργου Βακαλόπουλου, όπου μια γυναίκα καταφεύγει σε έναν επώδυνο απολογισμό ζωής ύστερα από τον χωρισμό της.
Το Μικρό Εθνικό
Με υπεύθυνη την ακάματη Σοφία Βγενοπούλου και επισφραγίζοντας τη συνεργασία του με τον σημαντικό Βρετανό συγγραφέα και σκηνοθέτη Κρις Κούπερ, το Μικρό Εθνικό θα παρουσιάσει στη σκηνή "Ελένη Παπαδάκη" του Rex την παράσταση για εφήβους "Στα όρια" (από 21/10). Το νέο έργο του συγγραφέα, σκηνοθέτη και ηθοποιού που έχει μακρά θητεία στο θέατρο και στην εκπαίδευση για εφηβικό κοινό παρουσιάζεται ως επιστέγασμα της συνεργασίας του Εθνικού και της Unicef στο πρόγραμμα "Κάνουμε θέατρο για την ειρήνη": Νεαροί πρόσφυγες από χώρες εμπόλεμης ζώνης δούλεψαν με Έλληνες και Ελληνίδες συνομήλικούς-ες τους αλλά και με θεατροπαιδαγωγούς και ηθοποιούς του Εθνικού Θεάτρου, μετασχηματίζοντας τις εμπειρίες και τα βιώματά τους. Μετατρέποντας το προσωπικό σε συλλογικό, προσέφεραν παράλληλα βιωμένο υλικό για τη δημιουργία του έργου και της παράστασης, που σκηνοθετεί η Σοφία Βγενοπούλου. Για τα μικρότερα παιδιά, ο Βασίλης Μαυρογεωργίου θα σκηνοθετήσει μια σύγχρονη διασκευή του κλασικού "Πινόκιο" του Κάρλο Κολόντι, υπογεγραμμένη από τον Κρις Κούπερ (από 10/11).
Ακόμη, το Εθνικό Θέατρο φέτος βγαίνει και εκτός των "τειχών" του, με δύο παραγωγές που επαναλαμβάνονται σε νέους χώρους: Ο "Άνθρωπος απ’ το Παντόλσκ" του Ντμίτρι Ντανίλοβ, που σκηνοθέτησε σε πανελλήνια πρεμιέρα ο Γιώργος Κουτλής μεταφέρεται στο θέατρο Κιβωτός (από 20/9), με τον Θανάση Δόβρη να αντικαθιστά τον Δημήτρη Ήμελλο: ένας καθημερινός άνθρωπος συλλαμβάνεται χωρίς να γνωρίζει το λόγο και κρατείται από την αστυνομία, σε ένα καφκικής υφής σύγχρονο ρωσικό έργο˙ και τα "Φώτα της πόλης", το αριστούργημα του Τσάρλι Τσάπλιν που ανέβηκε ως βουβό μιούζικαλ από την Αμάλια Μπένετ σε μουσική του Θοδωρή Οικονόμου, πηγαίνουν στο Θέατρον του Κέντρου Πολιτισμού "Ελληνικός Κόσμος" (από 18/10) με νέα διανομή: Αλίκη Αλεξανδράκη, Σαβίνα Γιαννάτου, Θανάσης Δήμου, Άννα Καλαϊτζίδου, Γιώργος Κοψιδάς, Έντι Λάμε, Μαριάμ Ρουχάτζε, Φώτης Στρατηγός κ.ά. Ταξιδεύει επίσης στο εξωτερικό με την παράσταση-έκπληξη της Πειραματικής Σκηνής και του Μάριο Μπανούσι, "Goodbye, Lindita": εκτός της επανάληψής της (Νέα Σκηνή, από 20/9) θα ταξιδέψει σε Βελιγράδι, Δρέσδη, Άμστερνταμ αλλά και στην Αυστραλία, χάρη στο πρώτο Showcase που πραγματοποιήθηκε την περασμένη άνοιξη, ενώ, προγραμματίζεται και για φέτος ένα αντίστοιχο, με προσκεκλημένους επιμελητές, διευθυντές οργανισμών και δημοσιογράφους από το εξωτερικό.
Σημειώστε, τέλος, ότι ισχύει προνομιακή τιμή προπώλησης εισιτηρών με 10 ευρώ, από το μεσημέρι της 19ης Σεπτεμβρίου μέχρι τα μεσάνυχτα της 26ης.