Πολλές φορές ένας τίτλος που "σκάει” μπροστά μας είναι από μόνος του αρκετός για να προκαλέσει σάλο και χιονοστιβάδες σχολίων στα social media, κι όχι μόνο, ειδικά αν μιλάμε για περίπτωση clickbaiting. Σε αυτή την περίπτωση οφείλουμε να εξετάσουμε πόσοι ακριβώς από εμάς πατάμε αυτό το link για να διαβάσουμε περί τίνος πρόκειται (αν κρίνουμε από αυτά που λέγονται και γράφονται κάθε φορά μάλλον λίγοι). Την ίδια στιγμή όμως οφείλουμε να σκεφτούμε και τον τρόπο με τον οποίο τα μίντια διαμορφώνουν ή βοηθούν στη διαμόρφωση μιας "αποψάρας”, απομονώνοντας φράσεις από δηλώσεις ή συνεντεύξεις ανθρώπων. Κάπως έτσι εξελίχθηκαν τα πράγματα και στην περίπτωση του Λάμπρου Φισφή, ο οποίος όντας καλεσμένος στην τηλεοπτική εκπομπή της ΕΡΤ "Πρωίαν σε είδον" (με οικοδεσπότες τον Φώτη Σεργουλόπουλο και την Τζένη Μελιτά) κλήθηκε, μεταξύ άλλων, να σχολιάσει τον περιβόητο στίχο "Μέσα σε ένα σάκο βάλτε Άδωνι και Πορτοσάλτε” που τραγούδησε σε live του ο Πάνος Βλάχος πριν μερικές μέρες.
Ο δημοφιλής κωμικός είπε τα εξής στον αέρα της εκπομπής: "Δεν είναι χιούμορ αυτό. Αυτό είναι ένα βασικό πρόβλημα που έχει προκύψει τον τελευταίο καιρό. Το ότι συνδέουμε με το χιούμορ πράγματα τα οποία δεν είναι χιούμορ. Αυτό θεωρώ ότι κάνει κακό στο ίδιο το χιούμορ. Άκουσε ποτέ κανείς αυτό το στίχο και γέλασε; Ήταν αστείο; Ακούστηκε γέλιο από κάτω; Όχι. Άρα δεν είναι χιούμορ. Τόσο απλά. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται κάτι παραπάνω. Γιατί από όλα τα πράγματα με τα οποία μπορούμε να συνδέσουμε αυτό το στίχο, να το συνδέσουμε με το χιούμορ; Και φταίμε και εμείς βέβαια σε αυτό διότι μπορεί κάποιες φορές να πεις κάτι και να παρεξηγηθεί κάποιος και να πεις "έλα παιδιά πλάκα κάνουμε”. Αν γελάσει ο κόσμος, θεωρώ ότι έχει μία δόση αστείου. Εκεί την τραβάω τη γραμμή. Το συγκεκριμένο, προφανώς, είναι ξεκάθαρα κάτι που απαγορεύεται να κάνουμε βάσει νόμου. Δεν νομίζω να γελάσει ο κόσμος. Χωρίς να θέλω να προσβάλλω τον Πάνο Βλάχο, απλά δεν θεωρώ ότι αυτή η πρόταση είναι αστείο”.
"Γιατί άραγε χρειάζεται να εξηγήσουμε ποιος προσέβαλε και ποιος "τσουβάλιασε” ποιον και γιατί εν έτει 2024;".
Οι φράσεις του Λάμπρου Φισφή "δεν είναι χιούμορ”, "δεν είναι αστείο” και "Άκουσε ποτέ κανείς αυτό το στίχο και γέλασε;” τράβηξαν την προσοχή των μίντια. Βέβαια σίγουρα κανείς δεν περίμενε αυτό που θα ακολουθούσε. Από την άλλη βέβαια έχουμε και την ανθρωποφαγία στο τσεπάκι. Οπότε φυσικά ακολούθησαν υποτιμητικά σχόλια με σκοπό να υποβαθμίσουν τον Φισφή όχι μόνο ως κωμικό αλλά και ως άνθρωπο, με σχόλια του στυλ ποιος είναι αυτός που ξέρει από χιούμορ, ή σχόλια του τύπου ότι θέλει να γίνει relevant (γιατί πότε έπαψε να είναι relevant;), ή ότι έχει τελειώσει. Εννοείται ότι βρήκε και κάποιους υποστηρικτές μέσα σε αυτή τη λαίλαπα. Φαντάζομαι όμως ότι κάτι ξέρει από χιούμορ ο πιο δημοφιλής κωμικός της χώρας που έχει κάνει παράσταση μπροστά σε 5.000 άτομα στο Τάε Κβον Ντο, με μια πορεία πίσω του που ξεπερνά τη δεκαετία με αξιοσημείωτες δουλειές και παραστάσεις (βλέπε "Κάψε το Σενάριο”). Υπήρξε άλλωστε ένας από τους κωμικούς που μας έμαθαν τι σημαίνει stand up comedy και έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο για την άνθισή του στην Ελλάδα. Τώρα πια μιλάμε για δεύτερη ή και τρίτη γενιά κωμικών. Και είναι σίγουρα πολύ επικίνδυνη η παρερμηνεία που φτάνει σε σημείο να πιστεύει κάποιος ότι ο Λάμπρος Φισφής υποστηρίζει τον οποιοδήποτε ή τάσσεται κατά του οποιουδήποτε επειδή σχολίασε με την ιδιότητα του κωμικού κάτι που τον ρώτησαν.
Ας βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους
Όλα αυτά υποχρέωσαν τον Λάμπρο Φισφή να διευκρινίσει εκ νέου την τοποθέτησή του με ένα έκτακτο podcast της εκπομπής "Αυτά Είναι” στο Spotify, όπου στην αρχή του επεισοδίου, πριν μπει στην κανονική του ροή, απάντησε και ξεκαθάρισε τη θέση του σχετικά με όσα ακούστηκαν και γράφτηκαν στα social media μετά το σχόλιό του για τον Πάνο Βλάχο.
Ενδεικτικά μεταξύ άλλων ανέφερε: "Πρώτον για τα σχόλια και το πώς αυτό το πράγμα βγήκε προς τα έξω προφανώς ευθύνομαι εγώ. Ξέρω ότι ό,τι και να πεις δημόσια θα αλλαχθεί, θα κοπεί, θα συμπυκνωθεί σε μια επικεφαλίδα, θα γίνει με ένα τρόπο ένα καλύτερο clickbait, χάνοντας την ουσία αυτού που ήθελες να πεις. Δεύτερον, να πω ξεκάθαρα μια συγγνώμη προς τον Πάνο Βλάχο, γιατί αυτό που είπα χρησιμοποιήθηκε εναντίον του με λάθος τρόπο. Φάνηκε σαν να τον κρίνω και σαν να καταδικάζω το στίχο τον οποίο τραγούδησε και δεν ήταν αυτή η πρόθεσή μου".
"Ο καθένας πρέπει να είναι ελεύθερος να λέει ό,τι θέλει, μέσα στα όρια του νόμου προφανώς γιατί υπάρχει και ένα τέτοιο κομμάτι, και από εκεί και πέρα να είμαστε όλοι έτοιμοι να δεχτούμε και τις συνέπειες των όσων είπαμε". - Λάμπρος Φισφής
"Έχοντας πει αυτά θα ήθελα να παραθέσω όσο πιο λακωνικά μερικές απόψεις μου, για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις. Αυτά που είπα δεν ήταν σε καμία περίπτωση για να υπερασπιστώ τον Άδωνι και τον Πορτοσάλτε. Δεν είχε καμία πολιτική στάση η απάντησή μου, ούτε πήρα το μέρος αυτών των ανθρώπων. Έλεος! Επίσης να πω ότι η κωμωδία και η σάτιρα δεν έχουν και δεν πρέπει να έχουν όρια, παρά μόνο αυτά που βάζει ο εκάστοτε δημιουργός και το εκάστοτε κοινό. Ο καθένας πρέπει να είναι ελεύθερος να λέει ό,τι θέλει, μέσα στα όρια του νόμου προφανώς γιατί υπάρχει και ένα τέτοιο κομμάτι, και από εκεί και πέρα να είμαστε όλοι έτοιμοι να δεχτούμε και τις συνέπειες των όσων είπαμε. Και σε εμένα όπως και σε πολλούς άλλους έχει τύχει να δεχτούμε συνέπειες, κριτική, κράξιμο για κάποιο αστείο ή και για κάποιο σχόλιο που κάναμε. Επιπλέον ο καθένας είναι ελεύθερος να γελάει με ό,τι θέλει και το χιούμορ είναι τελείως προσωπικό. Στεναχωριέμαι που παρερμηνεύτηκε κάτι τέτοιο μέσα από τα λόγια μου γιατί είναι κάτι το οποίο το υπερασπίζομαι. Σε πολλές δηλώσεις και συνεντεύξεις που έχω δώσει τα τελευταία χρόνια έχω αναφέρει τις απόψεις μου για τα όρια της κωμωδίας".
"Πλέον όποτε κάποιος λέει μια ατάκα, γράφει ένα στίχο, κάνει μια δήλωση, κατευθείαν αυτή η δήλωση, στίχος, ή ατάκα συνδέεται με την κωμωδία και τα όριά της. Δεν είναι ανάγκη όλα να πέφτουν σε αυτό το φάσμα και να συνδέονται με αυτό το είδος θεάτρου, με αυτό το είδος έκφρασης. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι ο στίχος του Πάνου Βλάχου δεν είναι κωμωδία, δεν είναι χιούμορ. Όχι επειδή δεν πρέπει να κάνουμε πλάκα με αυτά τα πράγματα, αλλά επειδή δεν θεωρώ ότι ο στόχος του ήταν να κάνει κάποιον να γελάσει με αυτό".
"Ο καθένας είναι ελεύθερος να γελάει με ό,τι θέλει και το χιούμορ είναι τελείως προσωπικό". - Λάμπρος Φισφής
"Έχω δει τον Πάνο να κάνει τον κόσμο να γελάει και νομίζω ότι αυτή δεν ήταν η περίπτωση που επιδίωκε αυτό. Μπορεί να κάνω λάθος. Θεωρώ ότι αυτός ο στίχος ήταν ένα πολιτικό σχόλιο, μια κριτική. Σίγουρα μπορώ να πω ότι είναι μια σάτιρα, αλλά όχι η σάτιρα που έχει απαραίτητα στόχο το γέλιο. Υπάρχει η σάτιρα που καυτηριάζει μια κακή κατάσταση της κοινωνίας. Σάτιρα και κωμωδία έχουν ομοιότητας, έχουν και διαφορές. Οταν βγαίνει ο κύριος Άδωνις ή ο κύριος Πορτοσάλτε σε αναρτήσεις τους και εστιάζουν στην κωμωδία του πράγματος λέγοντας την ατάκα γι’ αυτό που έγινε με τον Πάνο "Συγγνώμη αυτό λέγεται χιούμορ;” ή "Αυτή είναι η κωμωδία που θέλουμε;”, η δική μου άποψη, που προφανώς ξαναλέω μπορεί να είναι λάθος, είναι ότι, όχι αυτό δεν λέγεται χιούμορ. Λέγεται σχολιασμός, κριτική, κράξιμο. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να το ορίσεις. Μην το καταχωρούμε ως χιούμορ και κωμωδία για να γίνει κάτι άλλο. Για να πάει κατευθείαν η συζήτηση κάπου αλλού και να αφήνουμε την ουσία του πράγματος. Δικό μου είναι το φταίξιμο σε όλο αυτό και συγγνώμη ξανά στον Πάνο Βλάχο που για να πω κάτι άλλο που απασχολούσε εμένα πιάστηκα από αυτό που είχε γίνει με εκείνον, χωρίς καν να υπερασπιστώ το δικαίωμά του να μπορεί να εκφράζεται ελεύθερα και χωρίς να λογοκρίνεται”.
Γιατί άραγε χρειάζεται να εξηγήσουμε ποιος προσέβαλε και ποιος "τσουβάλιασε” ποιον και γιατί εν έτει 2024; Αυτή είναι η δική μου απορία και ειδικά όταν μιλάμε για καλλιτέχνες που έχουν δώσει το στίγμα τους ως προς την τοποθέτησή τους απέναντι στο χιούμορ και την κοινωνία. Όπως έχει δηλώσει και σε παλαιότερη συνέντευξή μας στο "α”: "Σε χώρους που γίνεται live κωμωδία ο κόσμος ξέρει ότι αυτά που ακούει και βλέπει έχουν σαν στόχο το γέλιο. Η μπάλα χάνεται πιο πολύ όταν πράγματα βγαίνουν εκτός context και όταν ελευθερώνονται στην Άγρια Δύση του ίντερνετ”.
