Έχουμε την... βάσιμη υποψία πως στην δεκαετία του '90 ή ακόμη και του '00 ήταν ελάχιστα, πιθανώς μετρημένα στα δάκτυλα τα στελέχη της κινηματογραφικής βιομηχανίας που είχαν διακρίνει το Internet ως αυτό που στην πραγματικότητα είναι: ένας πανίσχυρος καταλύτης που αλλάζει τα δεδομένα σε κάθε αγορά που το αξιοποιεί. Την τελευταία πενταετία, ωστόσο, αμφιβάλλουμε αν υπάρχει έστω και... ένα τέτοιο στέλεχος που δεν αντιλαμβάνεται πως το Internet όχι απλώς άλλαξε τα δεδομένα του Hollywood - έτσι για αλλαγή δεν αναφερόμαστε στην διανομή κλεψίτυπων ταινιών αυτή τη στιγμή - αλλά θα το αναγκάσει να αλλάξει ολόκληρο το μοντέλο λειτουργίας που ακολουθεί από τα τέλη της δεκαετίας του '70, όταν δηλαδή δημιουργήθηκε η οικιακή αγορά θέασης ταινιών αρχικά για το σινεμά. Και καμία άλλη Δικτυακή εταιρεία δεν έχει παίξει μεγαλύτερο ρόλο σε αυτήν την ανατροπή από την Netflix.
Μία σειρά από πρόσφατες εξελίξεις, ωστόσο, έχουν καταστήσει σαφές πως το Hollywood δεν θα αποδεχθεί έτσι απλά τους νέους όρους που τού επιβάλλονται - καθώς και ότι η Netflix, που έχει εν πολλοίς δημιουργήσει αυτά τα νέα δεδομένα, βρίσκεται σε τροχιά σύγκρουσης με την κινηματογραφική βιομηχανία. Το μόνο που απομένει ν' αποδειχθεί, ουσιαστικά, είναι αν το τελικό αποτέλεσμα από την επερχόμενη αυτή σύγκρουση (και τις ζυμώσεις που ήδη λαμβάνουν χώρα και θα συνεχιστούν για χρόνια) θα είναι μία... περίεργη έως άβολη, αλλά απαραίτητη συνύπαρξη των δύο στο όνομα των υψηλών εσόδων. Ή αν, φυσικά, θα είναι κάτι άλλο.
Έχουμε και λέμε: η Netflix πριν από μερικές ημέρες έκανε δύο ανακοινώσεις. Η μία αφορούσε το κονδύλι παραγωγής των δικών της τηλεοπτικών σειρών και ταινιών, το οποίο το 2018 αυξάνεται σε 8 δις δολάρια από τα 7 που αφιερώθηκαν σε αυτές φέτος - υπολογίζεται πως περίπου το 25%-30% αυτού του κονδυλίου αφορά αποκλειστικά ταινίες, οπότε μιλάμε για 2-2.5 δις δολάρια περίπου. Η δεύτερη ανακοίνωση αφορούσε στην εξαγορά από την Netflix της Millarworld, διάσημης εταιρείας έκδοσης κόμικς στης οποίας σειρές έχουν ήδη βασιστεί φιλμ όπως τα Kingsman, Kick-Ass και Wanted. Ολοφάνερος σκοπός της Netflix είναι να αξιοποιήσει το υλικό της Millarworld σε αποκλειστικές της παραγωγές ταινιών και τηλεοπτικών σειρών για τις οποίες δεν θα καταβάλλει πνευματικά δικαιώματα - αυτά που αφορούν υλικό επιστημονικής φαντασίας, δράσης και υπερηρώων είναι, άλλωστε, από τα ακριβότερα της αγοράς αυτή τη στιγμή.
Λιγότερο από 24 ώρες μετά από αυτές τις δύο ανακοινώσεις, η Disney - που υπενθυμίζουμε πως ελέγχει όλο το περιεχόμενο που σχετίζεται με την Marvel, την Pixar και τα Star Wars ανάμεσα σε πολλά άλλα - ανακοίνωσε, καθόλου τυχαία, πως η συνεργασία της με την Netflix σταματά το 2019. Ο λόγος δεν θα μπορούσε να είναι απλούστερος ή σημαντικότερος: η Disney σκοπεύει την ίδια χρονιά να ξεκινήσει την λειτουργία της δικής της Δικτυακής υπηρεσίας διανομής περιεχομένου. Στο πλαίσιο της οποίας υπηρεσίας, φυσικά, όλοι περιμένουμε πως οι νέες ή/και περισσότερο ποθητές παραγωγές της Disney θα προσφέρονται κατ' αποκλειστικότητα.
Εκεί τοποθετείται, εν τέλει, το... σημείο "Χ" της πρόσκρουσης ανάμεσα στον μεγαλύτερο Δικτυακό πάροχο περιεχομένου και έναν από τους σημαντικότερους συνεργάτες του. Η Disney θέλει να διατηρήσει στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό τα περιθώρια κέρδους που προσφέρει η σημερινή εμπορική πορεία μιας ταινίας σε όλους τους "κρίκους της αλυσίδας": κινηματογραφική αίθουσα, παραχώρηση σε παρόχους περιεχομένου για περιορισμένο χρονικό διάστημα και μόνο προς ενοικίαση α λα video club (π.χ. COSMOTE/Nova), ηλεκτρονικό κατάστημα για ενοικίαση ή πώληση αμιγώς σε ψηφιακή μορφή (π.χ. iTunes), κυκλοφορία στα καταστήματα σε DVD/Blu-ray/Ultra HD Blu-ray, εμφάνιση σε συμπληρωματικά άλλα σημεία διάθεσης (π.χ. αεροπλάνα ή ξενοδοχεία) και τελικά σε Δικτυακές υπηρεσίες "μετάδοσης" (streaming) α λα Netflix. Η Disney από τον τελευταίο αυτό "κρίκο" της αλυσίδας θεωρεί (ορθώς) ότι μελλοντικά μπορεί ν' αποσπάσει πιο πολλά έσοδα από αυτά που εισπράττει σήμερα, εξ ου και η κίνησή της αυτή.
Από την στιγμή που η Disney προβαίνει δημόσια σε αυτήν την κίνηση, αναμένουμε δύο πράγματα. Ένα: τα υπόλοιπα πέντε μεγάλα κινηματογραφικά studio θα αρχίσουν να σκέπτονται πλέον πολύ σοβαρά πως δεν μπορούν να "χάσουν το τρένο" της Δικτυακής διανομής που μπορούν να ελέγξουν. Αναφερόμαστε φυσικά στις Sony, Lionsgate, Universal, Warner Bros και 20th Century Fox - από αυτές μόνο η Sony έχει δική της Δικτυακή υπηρεσία, αλλά περιορισμένης εμβέλειας και βάθους περιεχομένου. Δύο: η Netflix θα εντατικοποιήσει τις δικές της προσπάθειες στην παραγωγή ταινιών επιπέδου blockbuster - το έχει ξεκινήσει από πέρυσι, συνεχίζει... προσεκτικά το 2017, από του χρόνου ωστόσο αναμένουμε πολύ περισσότερη αποφασιστικότητα στην κατηγορία αυτή (στις τηλεοπτικές σειρές "το νερό έχει μπει στ' αυλάκι" άλλωστε). Ταινίες των μεγάλων studio θα συνεχίσει να προσφέρει η Netflix, αλλά θα προωθεί "δυνατά" πιο πολύ τις δικές της πλέον. Κάτι που σε έναν βαθμό συμβαίνει ήδη άλλωστε.
Κανείς από τους παραπάνω πολυεθνικούς κολοσσούς δεν δείχνει πάντως ακόμη... ψυχολογικά έτοιμος να "βγει στο πεδίο της μάχης" κραδαίνοντας το ξίφος του σε μία σύγκρουση ολική. Η Netflix βρίσκεται μακριά ακόμη στο πολυσυζητημένο 50%-50% στο οποίο στοχεύει (ισορροπία ανάμεσα στο περιεχόμενο που παράγει η ίδια και το περιεχόμενο για το οποίο "νοικιάζει" τα δικαιώματα διανομής), εξ ου και οι πολλαπλές δηλώσεις υψηλόβαθμων στελεχών της για την εκτίμηση που τρέφει η εταιρεία προς όλους τους συνεργάτες της. Η Disney, από την άλλη, επιβεβαίωσε πως βρίσκεται σε συζητήσεις με την Netflix ώστε να συνεχίσει να έχει παρουσία στον κατάλογο της δεύτερης, έστω και με τίτλους που προβλήθηκαν στα σινεμά από το 2018 "και πίσω". Σε κάθε περίπτωση ο τελικός στόχος όλων των εμπλεκομένων - Netflix, Amazon Video, Hulu κ.α. και των "6 μεγάλων" του Hollywood - είναι εν τέλει κοινός, απλώς τον προσεγγίζουν από εκ διαμέτρου διαφορετικές κατευθύνσεις. Ποιοί από αυτούς θα αγγίξουν τον στόχο τους πρώτοι και θα χρειάζονται λιγότερο τους σημερινούς τους συνεργάτες, θα το δείξει ο χρόνος.