Netflix: υπερδύναμη ή κολοσσός με πήλινα πόδια;

Η δημοφιλής Δικτυακή υπηρεσία προβληματίζει με το παρόν μοντέλο λειτουργίας της - για ποιούς λόγους;

Δεν χωρά αμφιβολία στο γεγονός ότι αν υπάρχει μία εταιρεία που με την επιτυχία της "ανέτρεψε ισορροπίες" στην αγορά της θέασης ταινιών και τηλεοπτικών σειρών στο σπίτι τα τελευταία χρόνια, αυτή είναι η Netflix. Το μοντέλο της "ενιαίας μηνιαίας συνδρομής όσο περιεχόμενο κι αν θέλει να καταναλώσει κανείς" δεν το είχε αποτολμήσει κανείς στο παρελθόν με αυτού του είδους το υλικό και ο Reed Hastings - έχοντας δει πως αυτό λειτουργούσε ακόμη και με απλά DVD στο παρελθόν - το υιοθέτησε, γνωρίζοντας το... τώρα προφανές: πως μεγάλο ποσοστό του κοινού δεν ζητά μονίμως και απαραίτητα μόνο τις τελευταίες κυκλοφορίες να βλέπει κάθε βράδυ της εβδομάδας, αλλά απλώς κάτι καλό κι ενδιαφέρον. Αν τού προσφερθεί επαρκής βιβλιοθήκη από καλοδιαλεγμένο τέτοιο υλικό, σε πολύ καλή τιμή, θα την αξιοποιεί τακτικά (το γνωστό... Netflix and Chill). Αυτό ακριβώς επεδίωξε να προσφέρει η αμερικανική Δικτυακή υπηρεσία και το έκανε μ' επιτυχία τεράστια.

O Hastings γνώριζε πως αν ξεκινήσει με έστω "καλούτσικο" περιεχόμενο άλλων εταιρειών παραγωγής και σιγά-σιγά συγκεντρώσει μία πελατειακή βάση ικανή να στηρίξει υγιή οικονομικά λειτουργία, θα ήταν σε θέση αργότερα να μπει και ο ίδιος στον χώρο της παραγωγής περιεχομένου ώστε να δώσει νέους λόγους στην πελατειακή αυτή βάσει να επεκτείνεται. Αποδεδειγμένα δεν έκανε λάθος: ξεκινώντας με το περίφημο House of Cards, συνεχίζοντας με τα Narcos, Beast of No Nation και The Crown - και τα Daredevil, Jessica Jones και Luke Cage φυσικά - και περισσότερο πρόσφατα με τα Stranger Things, Black Mirror και 13 Reasons Why, η Netflix μεταμορφώθηκε σε τίποτε λιγότερο από μία υπερδύναμη του σύγχρονου ψηφιακού θεάματος. Κάθε χρόνο ο Δικτυακός κολοσσός επενδύει όλο και πιο πολλά χρήματα στις δικές του παραγωγές, ανταγωνιζόμενος πλέον ευθέως τα μεγάλα αμερικανικά τηλεοπτικά δίκτυα και διεκδικώντας Emmy ή Oscar σε κάθε ευκαιρία.

Θα περίμενε κανείς, λοιπόν, ότι έχοντας ήδη στο ενεργητικό της αυτές τις κατακτήσεις μετά από χρόνια προσπαθειών, η Netflix βρίσκεται πια σε ασφαλή θέση - όντας ωστόσο και από τις εταιρείες στον κόσμο του ψηφιακού θεάματος που σχολιάζονται και αναλύονται όσο ελάχιστες άλλες, πριν από λίγα εικοσιετράωρα έδωσε... νέα τροφή για συζητήσεις στον κόσμο των media. Ο λόγος: πρόσφατη αναφορά προς τους μετόχους της, στην οποία αποκαλύπτει πως προχώρησε σε περαιτέρω δανεισμό ύψους 1.6 δις δολαρίων ώστε να χρηματοδοτηθεί η επέκτασή της για το 2018. Το ποσό δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλο από μόνο του, έρχεται όμως να προστεθεί στον ήδη υπάρχοντα δανεισμό ύψους 22 (!) δις δολαρίων από προηγούμενα έτη - και, αναμενόμενα, έχουν αρχίσει να είναι πλέον ουκ ολίγες οι φωνές που εκφράζουν προβληματισμό κι ανησυχία για το μέλλον της.

Απλουστευμένη, η κατάσταση έχει διαμορφωθεί ως εξής: ενώ η Netflix συνεχίζει επιτυχώς να επεκτείνει την πελατειακή της βάση παγκοσμίως (άγγιξε τα 110 εκ. συνδρομητές από 87 εκ. πέρυσι τέτοιο καιρό), δεν το κάνει με τόσο γρήγορο ρυθμό ώστε τα κέρδη της να καλύπτουν τα έξοδά της και τον δανεισμό της. Η εταιρεία έχει ήδη ανακοινώσει κονδύλι ύψους περίπου 8 δις δολαρίων για την δημιουργία original τηλεοπτικού περιεχομένου (μεγαλύτερο από οποιουδήποτε άλλου τηλεοπτικού δικτύου στις ΗΠΑ), όμως η παρουσία της στην αμερικανική αγορά έχει πλησιάσει το σημείο του κορεσμού και μόνο στις διεθνείς αγορές μπορεί να προσβλέπει πλέον για σημαντική επέκταση. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι από αυτά τα χρήματα ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό αφορά σε παραγωγές ειδικά σχεδιασμένες όχι τόσο για το αμερικανικό, αλλά για το παγκόσμιο κοινό ή/και τοπικά κοινά.

Ακόμη και με αυτό ως δεδομένο, η σχέση πρωτότυπου περιεχομένου-νέων συνδρομητών αναμένεται πως δεν θα είναι από δω και πέρα για την Netflix τόσο... θεαματικά αποτελεσματική όσο ήταν την τελευταία τριετία ή τετραετία. Οι αναλυτές βεβαίως θεωρούν πως ο Reed Hastings και η ομάδα του συνεχίζουν να έχουν επιλογές για πρόσθετες πηγές εσόδων και ως εκ τού πως - για την ώρα και πιθανότατα το προσεχές μέλλον - η Netflix τον αντέχει αυτόν τον βαρύ δανεισμό. Τέτοια πηγή θα μπορούσε να είναι π.χ. οι διαφημίσεις μέσα στο περιεχόμενο της ίδιας της Netflix, κάτι που η εταιρεία έχει καταφέρει ν' αποφύγει ως τώρα επιμελώς (ήδη προβάλλονται διαφημίσεις για τις δικές της ταινίες ή σειρές στην οθόνη αν αφήσει κανείς την συσκευή προβολής ανενεργή για λίγη ώρα). Άλλη πηγή θα μπορούσε να είναι η αξιοποίηση του πρωτότυπου περιεχομένου της Netflix σε αεροπορικές εταιρείες, ξενοδοχεία κλπ., όπως γίνεται από τις ανταγωνίστριές της εδώ και χρόνια.

Φυσικά υπάρχει πάντοτε και η επιλογή μίας ανεκτής αύξησης κόστους στα τρία επίπεδα συνδρομής που προσφέρει η Netflix - μία τέτοια έγινε πριν από λίγο καιρό στις ΗΠΑ χωρίς ιδιαίτερες αντιδράσεις ή συνέπειες, ακριβώς λόγω του καταιγισμού πρωτότυπων παραγωγών της και του αξιόλογου περιεχομένου υπερυψηλής ευκρίνειας που προσφέρει (είναι μία από τις πιο σημαντικές επιλογές για σειρές και ταινίες σε εικόνα 4Κ). Όμως η αλήθεια είναι πως οι ψίθυροι περί "φούσκας της Netflix" και αδυναμίας αυτού του επιχειρηματικού μοντέλου υψηλών επενδύσεων για μακροπρόθεσμα κέρδη να διατηρηθεί για πολύ, πληθαίνουν μέρα με τη μέρα. Με ένα ολόκληρο οικοσύστημα προϊόντων, δε, να έχει "χτιστεί γύρω από" την Netflix, δεν θα ήταν μόνο η ίδια που θα επηρεαζόταν αρνητικά στην αγορά της τεχνολογίας και του Internet αν κάποια στιγμή "τα έβρισκε σκούρα". Για το καλό... περίπου όλων μας, ας ελπίσουμε πως δεν θα προκύψει ποτέ τέτοιο θέμα!

ΔΕΣ ΑΚΟΜΗ

ΔΗΜΟΦΙΛΕΣΤΕΡΑ ΘΕΜΑΤΑ