MLA OLED: τί είναι, τί προσφέρει, τί περιμένουμε

Μπορεί η τεχνολογία βελτίωσης οθονών της LG Display να τις επαναφέρει στην κορυφή φέτος;

Μετά απ' το μικρό... "κρυφούλι" που έπαιξε με τους δημοσιογράφους η LG Electronics στην έκθεση CES 2023 - μην σχολιάζοντας σε τί στηρίζει τους ισχυρισμούς της για υψηλότερη φωτεινότητα φέτος σε συγκεκριμένα μοντέλα τηλεοράσεων OLED της - η LG Display έδωσε στην δημοσιότητα λεπτομέρειες σχετικά με την τεχνολογία που αξιοποιεί ώστε να "αναβαθμίσει" τις τυπικές οθόνες OLED στο επόμενο επίπεδο εξέλιξής τους. Όπως είχε διαρρεύσει και πέρσι, η τεχνολογία αυτή λέγεται MLA (MicroLens Array) και μπορούμε επιτέλους... επίσημα να εξηγήσουμε τί είναι και τί φιλοδοξεί να προσφέρει - έστω κι αν ορισμένα ερωτηματικά παραμένουν.

Όσον αφορά στο τί ακριβώς είναι η τεχνολογία MLA OLED, η LG Display δημοσίευσε αυτό το video εμπλέκοντας και τον όρο "Meta" σε όλα αυτά, για λόγους που εξηγούμε παρακάτω. Σε επίπεδο υλικού, πάντως, η τεχνολογία MLA είναι στην ουσία μία ειδική επιφάνεια αποτελούμενη από δισεκατομμύρια μικρο-φακούς, η οποία παρεμβάλεται ανάμεσα στο γυαλί μιας οθόνης OLED και την φωτεινή πηγή της. Αυτή η επιφάνεια επιδιώκει να επανακτήσει την "χαμένη" φωτεινότητα που χαρακτηρίζει τις OLED σήμερα, καθώς σημαντικό ποσοστό από το παραχθέν φως ανακλάται προς διάφορες άλλες κατευθύνσεις της επιθυμητής μέσα στις οθόνες αυτές και δεν φτάνει ποτέ στα μάτια του θεατή. Οι μικρο-φακοί στην ουσία "επαναφέρουν" το φως στην σωστή του πορεία αυξάνοντας έτσι θεαματικά την φωτεινότητα που μπορεί να αποδώσει η οθόνη χωρίς να αυξηθεί η κατανάλωσή της σε ρεύμα.

Σε επίπεδο λογισμικού, δε, όχι υλικού, η LG Display επικαλείται την χρήση της τεχνολογίας που ονομάζει "Meta": συνδυάζοντας την επιφάνεια των μικρο-φακών MLA με ειδικούς αλγόριθμους που έχουν δημιουργηθεί ειδικά γι' αυτήν, γίνεται προσεκτική διαχείριση της φωτεινότητας που επανακτά η πρώτη ώστε οι δεύτεροι να αποδίδουν συνολικά εικόνα λαμπρότερη από ποτέ. Αυτό σημαίνει πως δεν είναι μόνο τα χρώματα περισσότερο κορεσμένα ή το λευκό "περισσότερο λευκό", αλλά πως η πρόσθετη φωτεινότητα διανέμεται συνεχώς σε όλη την επιφάνεια της οθόνης. Η LG Display, μάλιστα, υποστηρίζει πως αυτό επιτυγχάνεται χωρίς να επηρεαστεί καθόλου η παραδοσιακά άψογη απόδοση του μαύρου των OLED ή οι ευρείες γωνίες θέασής τους.

Κάτω από κανονικές συνθήκες, οποιοσδήποτε δημοσιογράφος έχει ακολουθήσει την εξέλιξη των σύγχρονων τηλεοράσεων για αρκετό χρονικό διάστημα οφείλει να κρατά... (πάρα) πολύ μικρό καλάθι διαβάζοντας τις ανακοινώσεις των κατασκευαστών. Οι τελευταίοι έχουν πολλές φορές στο παρελθόν επικαλεστεί βελτιώσεις και αναφέρει μετρήσεις φωτεινότητας που γίνονται με τρόπο παραπλανητικό και δεν αποδεικνύονται στην πράξη με τα προϊόντα που φτάνουν στα χέρια των καταναλωτών. Η LG κατά βάση... ήδη βαδίζει στο όριο της παραπλάνησης, συγκρίνοντας τις νέες τηλεοράσεις G3 (μοντέλα των οποίων θα αξιοποιούν την τεχνολογία MLA) με τις λιγότερο φωτεινές παρούσες OLED της (τις B2) και χαρακτηρίζοντας τις πρώτες ως "μέχρι και 70% φωτεινότερες", την στιγμή που ουσιαστική είναι μόνο η σύγκριση ανάμεσα στις G3 και τις περσινές G2 (συγκριτικά με τις οποίες οι πρώτες είναι φωτεινότερες κατά 30%).

Οι κατασκευαστές, άλλωστε, "μετρούν" με τρόπο... κολακευτικό τα προϊόντα τους όταν προσπαθούν να εντυπωσιάσουν και όσους είναι εξοικειωμένοι με τις δυνατότητες των σύγχρονων τηλεοράσεων. Αναφέρουν μετρήσεις π.χ. στην κατάσταση εικόνας Vivid, κάτι ολοφάνερα δίχως νόημα: οι άνθρωποι που νοιάζονται για την ποιότητα απεικόνισης, απαιτούν και χρωματική ακρίβεια (την οποία το Vivid Mode κάθε τηλεόρασης... περιφρονεί) και ενδιαφέρονται πολύ για την απόδοση της κινηματογραφικής εικόνας (στην οποία στοχεύουν άλλες καταστάσεις εικόνας όπως οι Filmmaker/Cinema ή η Custom μετά από βαθμονόμηση). Οι ίδιοι κατασκευαστές αναφέρουν επίσης κορυφαία φωτεινότητα σε αρύθμιστες οθόνες και στο 3% της επιφάνειάς τους, όχι σε ρυθμισμένες με ισορροπία λευκού στο D65 (που υιοθετούν οι "κινηματογραφικές" ρυθμίσεις εικόνας) και στο 10% της επιφάνειάς τους (που είναι το σύνηθες σημείο αναφοράς στις μετρήσεις). Αυτή τους η πρακτική οδηγεί σε τεράστιες διαφορές ανάμεσα στα... "marketing nits", την εντελώς θεωρητική φωτεινότητα μιας OLED TV, και τα πραγματικά nits που λαμβάνουν οι καταναλωτές τελικά.

Στην συγκεκριμένη περίπτωση, ωστόσο, ίσως τα πράγματα να είναι αλλιώς. Ο Vincent Teoh του δημοφιλούς καναλιού HDTVTest στο YouTube ταξίδεψε στην Ιαπωνία πριν από την CES 2023 για να μετρήσει την (ακόμη μη ανακοινωμένη τότε) Panasonic MZ2000 TV, την καλύτερη τηλεόραση OLED της εταιρείας για το 2023 και αυτά που διαπίστωσε ήταν πολλά υποσχόμενα. Όταν η τηλεόραση ήταν τελείως αρύθμιστη, στην πλέον "φωτεινή" της και ανακριβή χρωματικά κατάσταση εικόνας όντως απέδιδε 2100 nits (ό,τι ισχυρίζεται η LG δηλαδή), όμως και μετά από την σχετική ρύθμιση με την ισορροπία λευκού στο D65 ήταν σε θέση ν' αποδώσει 1500 nits φωτεινότητας στο 10% της επιφάνειας οθόνης. Η περσινή Panasonic LZ2000 οριακά ξεπέρασε τα 1000 nits στις ίδιες συνθήκες (οι πιο πολλές τηλεοράσεις OLED δεν τα άγγιξαν καν), οπότε μία αύξηση της τάξης των 500 nits είναι όντως "άλμα" για τα δεδομένα ενός μόνο έτους.

Είναι η πρώτη φορά που ρυθμισμένη τηλεόραση OLED μπορεί να αποδώσει πάνω από π.χ. 1200 ή 1300 nits σε κατάσταση εικόνας Filmmaker ή Cinema Mode, κάτι που την καθιστά χρησιμοποιήσιμη σχεδόν σε κάθε περιβάλλον φωτισμού. Το μοντέλο της Panasonic ξεπέρασε σε φωτεινότητα όλες τις παρούσες OLED σε όλα τα ποσοστά επιφάνειας οθόνης, δείχνοντας λιγότερο περιορισμένη κι από τον προστατευτικό μηχανισμό ABL που φέρουν όλες αυτές οι τηλεοράσεις. Απέδωσε επίσης 210 nits φωτεινότητας σε πλήρη οθόνη λευκού, κάτι επίσης ανήκουστο για OLED και σημαντικό γιατί σχετίζεται με το γνωστό... παράπονο του ευρύτερου κοινού πως "οι OLED δεν είναι αρκετά φωτεινές": αυτοί οι καταναλωτές δεν αναφέρονται φυσικά στα... λευκά highlights μα στην φωτεινότητα όλης της εικόνας που προβάλλεται στην οθόνη συνολικά. Υπό αυτήν την έννοια οι MLA-OLED αποδίδουν όντως φωτεινότερη εικόνα σε όλη την οθόνη, τόσο σε περιεχόμενο SDR όσο και HDR, χωρίς πρόβλημα.

Υπάρχουν, ωστόσο, ακόμη ερωτηματικά όσον αφορά στα πλήρη χαρακτηριστικά των οθονών MLA-OLED που δεν έχουν απαντηθεί. Υπάρχει το ζήτημα της ομοιομορφίας των χρωμάτων, όπου εντοπιζόταν υποτίθεται το κατασκευαστικό πρόβλημα που θα εμπόδιζε την LG να προσφέρει αυτήν την τεχνολογία φέτος. Υπάρχει το θέμα της μακροβιότητας αυτών των οθονών με δεδομένη την σημαντικά αυξημένη φωτεινότητα που υπόσχονται. Επίσης: τα παρόντα "αντίμετρα" των τηλεοράσεων OLED για το πολυσυζητημένο φαινόμενο του burn-in, αποδίδουν στις νέες οθόνες το ίδιο αποτελεσματικά; Ερωτηματικά υπάρχουν και για διαφορές στην φωτεινότητα ανάμεσα σε μοντέλα της ίδιας σειράς τηλεοράσεων μα άλλης διαγωνίου, για τον τρόπο λειτουργίας του μηχανισμού που περιορίζει τις αντανακλάσεις, για το είδος της επικάλυψης του γυαλιού των οθονών αυτών, για πιθανές περιπτώσεις όπου επηρεάζεται το επίπεδο του μαύρου... η λίστα δεν είναι ακριβώς μικρή.

Είναι πολλά ακόμη όσα δεν ξέρουμε για αυτήν την νέα αναβάθμιση των οθονών OLED της LG Display. Θα πρέπει να λαμβάνεται στα υπ' όψιν, δε, και το γεγονός ότι δεν υλοποιούν όλοι οι κατασκευαστές την ίδια τεχνολογία με τον ίδιο τρόπο: αυτό στην συγκεκριμένη περίπτωση σημαίνει πως οι LG Electronics, Panasonic και Sony είναι πολύ πιθανό να κάνουν διαφορετικές επιλογές όσον αφορά στο πώς θα αξιοποιήσουν τις οθόνες MLA-OLED και τα μοντέλα τους να έχουν αντίστοιχα σημαντικές διαφορές. Για την ώρα παραμένουμε λοιπόν... επιφυλακτικά αισιόδοξοι για όλα αυτά: είναι φανερό πως οι τεχνολογίες MicroLens Array και Meta έχουν προοπτικές για πολλά - πως και είναι όντως ικανές να ωθήσουν την ποιότητα της "παραδοσιακής" απεικόνισης OLED στο επόμενο επίπεδο - θα χρειαστεί όμως να περιμένουμε την διάθεση τελικών εμπορικών προϊόντων για το διαπιστώσουμε (όπως και να κρίνουμε το πώς συγκρίνονται με τις τηλεοράσεις QD-OLED του 2023 που θα είναι επίσης βελτιωμένες). Για να δούμε, λοιπόν!

ΔΕΣ ΑΚΟΜΗ

ΔΗΜΟΦΙΛΕΣΤΕΡΑ ΘΕΜΑΤΑ