© Παναγιώτης Λαμπή
Μεταξύ λαογραφίας, τελετουργικού δρωμένου και θεάτρου ντοκουμέντο & προφορικής μαρτυρίας εξελίσσεται η περφόρμανς που σκηνοθετεί ο Κωνσταντίνος Ντέλλας. Οι τρεις μαυροφορεμένες φιγούρες, σκυφτές, με τις λευκές πλεξούδες και τα μαντίλια στους ώμους, "συνωμοτούν" σε μια κοινή εμπειρία, όπου μοιράζονται συνταγές, συνήθειες και μυστικές δοξασίες του τόπου τους, του θεσσαλικού κάμπου˙ σιγά-σιγά, μέσα από αυτό το σύγχρονο "χορικό", αναδύονται οι γυναίκες του παρελθόντος, η σκληρή ζωή τους και ο ρόλος τους μέσα στις πατριαρχικά δομημένες κοινωνίες, ειδικά της ελληνικής υπαίθρου: η γυναίκα εργάτρια της γης, η μητέρα και η σύζυγος φορτωμένη με υποχρεώσεις και στερημένη από δικαιώματα και απολαύσεις.
Έχει ενδιαφέρον η παράσταση της Πειραματικής Σκηνής του Θεσσαλικού Θέατρου, καθώς διαβάζει ένα κοινωνικό ζήτημα μέσα από τη γλώσσα ενός θεατρικού δρωμένου, μεταχειριζόμενη πολλά εργαλεία: και τη μαρτυρία και τον ρεαλισμό (πχ στην αποτύπωση της ενδυμασίας και στην ντοπιολαλιά) και την αφαίρεση και την αρχετυπική γλώσσα. Πρόκειται για ένα δρώμενο όπου πρωταγωνιστούν εξίσου το ροκ ηχητικό και μουσικό περιβάλλον (Αλέξανδρος Κτιστάκης), η παγωμένη αλλά εύγλωττη έκφραση στα πρόσωπα των ερμηνευτών (οι μάσκες είναι της Μάρθας Φωκά), καθώς και η ισχυρή παρουσία της κίνησης που επιμελείται η Μαρίζα Τσίγκα. Προτείνει με αυτόν τον τρόπο έναν μεστό τρόπο να ειπωθούν δύσκολα ζητήματα, αντί ενός καταγγελτικού, διδακτικού σκηνικού κηρύγματος.
Και είναι κυρίως συγκινητική η χειροποίητη αυτή παράσταση που έχει δημιουργηθεί από "ανδρικά χέρια", σαν μια τρυφερή χειρονομία κατανόησης εκ μέρους του σκηνοθέτη και των τριών ερμηνευτών (Μανούσος Γεωργόπουλος, Πλάτωνας Γιώργος Περλέρος, Γιάννης Σανιδάς) που αποτίνουν φόρο τιμής μέσω των γιαγιάδων τους στις Ελληνίδες του παρελθόντος. Περαιτέρω επεξεργασία του κειμένου της παράστασης ώστε να μετασχηματίσει τον ιδιαίτερα αποσπασματικό χαρακτήρα του (και σε σημεία η καθαρότερη εκφώνησή του) θα οδηγούσε σε ακόμη εντονότερη εμπειρία θέασης.
Πρώτη δημοσίευση: 04/01/24
Περισσότερες πληροφορίες
Οι γριές που μαζεύουν την τσουκνίδα
Η παράσταση της Πειραματικής Σκηνής του Θεσσαλικού Θεάτρου αξιοποιεί τις μυστικές ιστορίες των γυναικών της Θεσσαλίας του 19ου και 20ου αιώνα σε μια σκηνική προσέγγιση με βασικούς άξονες τους κοινωνικούς ρόλους και τις έμφυλες διαστάσεις των μαγικοθρησκευτικών πρακτικών. Το γυναικείο σώμα της τρίτης ηλικίας και η σύνδεσή του με τη λαϊκή μαγεία, τη μαγειρική και τις τελετουργικές πρακτικές βρίσκεται στο επίκεντρο. Τρεις θηλυκές μορφές, που ερμηνεύονται από τρία αρσενικά νεαρά σώματα, περνώντας τη ζωή τους στη σκιά της κυρίαρχης ανδροκρατικής εξουσίας, συνδιαλέγονται μεταξύ του οικείου και του αρχετυπικού, της ακίνδυνης «γιαγιάς» και της επικίνδυνης θεραπεύτριας και μιλάνε για τις ζωές τους, γι’ αυτά που έμαθαν από τις παλιές. αυτά που έπαθαν ως γυναίκες και αυτά που παραδίδουν στις επόμενες.
