Τα δύο θεατρικά έργα του Στέφανου Παπατρέχα, "Φροσύνη" και "Πασού", βάζουν στο επίκεντρο δύο υπαρκτά πρόσωπα, δύο γυναίκες του 19ου αι., που οι μοίρες τους με έναν τρόπο διασταυρώθηκαν. Πρόκειται για δύο αυτοτελή κείμενα, για τα οποία ο συγγραφέας επιλέγει μία κοινή δραματική συνθήκη: αυτή ενός θεατρικού αυτοσχεδιασμού που καλείται να ετοιμάσει μία σημερινή ηθοποιός. Στην πρώτη περίπτωση το θέμα του αυτοσχεδιασμού αφορά την κυρα-Φροσύνη, τη γυναίκα που έγινε γνωστή για τη δολοφονία της από τον Αλή Πασά στα Ιωάννινα το 1801, ενώ το δεύτερο την Πασού, τη σύζυγο του Μουχτάρ, πρωτότοκου γιου του Αλή Πασά, με τον οποίο είχε δεσμό η Φροσύνη. Πέρα από την αυτοτέλεια των δύο έργων, το γεγονός της συνύπαρξής τους δηλώνει την επιθυμία του συγγραφέα να φωτίσει την ίδια ιστορία από δύο διαφορετικές οπτικές γωνίες: έναν παράνομο δεσμό δηλαδή, από την πλευρά της ερωμένης και από αυτή της συζύγου – ενώ το γεγονός της κοινής τους παρουσίασης ευνοεί αυτή την επιθυμία της παράλληλης θεώρησης.
Το υλικό του Στέφανου Παπατρέχα είναι ενδιαφέρον και η γραφή του μαρτυράει τις δυνατότητες του. Ο συγγραφέας δεν στέκεται στις ιστορικές λεπτομέρειες, δεν γράφει δύο ιστορικά έργα, αλλά τις χρησιμοποιεί ως βάση για δύο έργα μυθοπλασίας. Η "Φροσύνη", δυνατότερη ίσως ως συγγραφικό αποτέλεσμα, στέκεται στο ζήτημα της θέσης της γυναίκας (ειδικά μιας παντρεμένης γυναίκας) απέναντι στον έρωτα και μάλιστα σε μια εποχή περιορισμών, ενώ στην "Πασού" ο λόγος δίνεται στην απατημένη σύζυγο, με ένα έργο εξίσου δυναμικό και ρέον με το πρώτο, αλλά περισσότερο αναμενόμενο και γειωμένο. Η σύγχρονη συνθήκη του αυτοσχεδιασμού που δημιουργεί και στα δύο έργα, του επιτρέπει να εμπλουτίσει τη γραφή του και να παίξει με τα συναισθήματα του θεατή, καθώς δημιουργεί αρχικά ένα ελαφρύ κλίμα, διασκεδάζοντας με τη θεατρική διαδικασία και το γεγονός του θεάτρου μέσα στο θέατρο, για να βουτήξει σιγά-σιγά στο δραματικό κλίμα του κυρίως θέματός του.
O ίδιος ο συγγραφέας, μαζί με τον Λάζαρο Βαρτάνη, συνυπογράφουν τη σκηνοθεσία, οδηγώντας τα δύο κείμενα σε μία δυναμική σκηνική εκπλήρωση. Εκμεταλλευόμενη την πολύ καλή ηθοποιό και τα λίγα σκηνικά αντικείμενα, η πληθωρική σκηνοθεσία τους αποζημιώνει τους θεατές και, κυρίως, τους χαρίζει την απόλαυση της ερμηνείας της Σύνθιας Μπατσή. Η ηθοποιός, και στις δύο περιπτώσεις, αποδεικνύεται καθοριστικός παράγοντας δικαίωσης του εγχειρήματος, καθώς βυθίζεται στο δραματικό σύμπαν των δύο έργων με αβίαστη φυσικότητα, επιδεικνύοντας μεγάλη ερμηνευτική ευελιξία και σκηνική αλήθεια - αδιαμφισβήτητα, μία σημαντική παρουσία. Η Έλλη Εμπεδοκλή που υπογράφει τα σκηνικά και τα κοστούμια προσφέρει ωραίες λύσεις, εκμεταλλευόμενη τα στοιχεία ενός δωματίου (μπαούλο με ρούχα, κρεβάτι) όχι απλώς για να καλύψει τις πρακτικές ανάγκες της παράστασης, αλλά για να συνομιλήσει επιτυχημένα τόσο με τη συνθήκη του αυτοσχεδιασμού όσο και με τον δραματικό πυρήνα των δύο έργων.
Περισσότερες πληροφορίες
Πασού
Στο πλαίσιο ενός αυτοσχεδιασμού, μια ηθοποιός καλείται να ετοιμάσει ένα μονόλογο πάνω στην Πασού, την ηθική αυτουργό του θανάτου της κυρα-Φροσύνης.
Φροσύνη
Μια ηθοποιός καλείται, στο πλαίσιο ενός αυτοσχεδιασμού, να ετοιμάσει ένα μονόλογο πάνω στο ιστορικό πρόσωπο της κυρα-Φροσύνης.
