Μετα-αποκαλυπτική η εκδοχή της «Φάρμας των ζώων» από τον Άρη Μπινιάρη, ξεκινάει από την ιδέα του βιβλίου, δηλαδή τη μετατροπή της λαϊκής επανάστασης των ζώων μιας φάρμας σε τυραννία μιας ολιγαρχίας προνομιούχων γουρουνιών, για να καταλήξει στη σκηνική πραγμάτωση μιας μελλοντ(ολογ)ικής δυστοπίας. Για να το πετύχει, ο Μπινιάρης (μαζί με τους υπογράφοντες τη θεατρική διασκευή, Βύρωνα Θεοδωρόπουλο και Έλενα Τριανταφυλλοπούλου) παρεμβαίνει αισθητά στο κείμενο του Όργουελ, από τη μέση και μετά κυρίως, προσθέτοντας νέο υλικό και εστιάζοντας όχι τόσο στον εκφυλισμό της επανάστασης, αλλά στη νέα δυστοπική πραγματικότητα. Το πολιτικό πλαίσιο της παράστασης φαίνεται να παίρνει ως αφορμή την κριτική κατά του σταλινικού καθεστώτος που καταθέτει ο Όργουελ και να την ανοίγει στο ευρύτερο πεδίο μιας νέας τάξης πραγμάτων που υποδουλώνει τον άνθρωπο και τις μεγάλες λαϊκές μάζες στο όνομα της, ναζιστικής εμπνεύσεως, αποθέωσης της εργασίας.
Η θεατρικότητα με την οποία ζωντανεύει στη σκηνή ο κόσμος της φάρμας, όπου συγκεντρώνονται διαφορετικά είδη ζώων, είναι αξιοσημείωτη. Το χρωστάει όχι μόνο στην απόλυτα μελετημένη, εύστοχη σωματική κίνηση (Εύη Οικονόμου), αλλά και στην ίδια τη διανομή, αφού οι φυσιογνωμίες των ηθοποιών δείχνουν απολύτως ταιριαστές στα ζώα που υποδύονται. Τα κοστούμια αποδίδουν εμπνευσμένα, χωρίς διάθεση ρεαλιστικής πιστότητας αλλά με pop-rock φαντασία, τα διαφορετικά χαρακτηριστικά τους, ενώ χτυπητή είναι η αντίθεση με την αποστειρωμένη όψη των στολών εργασίας που θα φορέσουν μετά την υποδούλωσή τους από τους νέους αφέντες και πρώην συντρόφους τους (Πάρις Μέξης).
Τα κοστούμια, όμως, εικονογραφούν κάτι που χαρακτηρίζει συνολικά την παράσταση: το γεγονός ότι, αν και εστιάζει στη δυστοπία, δεν παύει να θυμίζει ένα εντυπωσιακό show, με τους στραβοσκοπικούς φωτισμούς (Στέλλα Κάλτσου), τη συνεχή μουσική υπόκρουση (τη σύνθεση του Φώτη Σιώτα εκτελεί ο Χρήστος Πετεβής) και την έντονη σωματικότητα. Έλειψε η εστίαση του βιβλίου στην καταπάτηση των καταστατικών αρχών του κινήματος από τους νέους εξουσιαστές, η σταδιακή υιοθέτηση όλων όσων είχαν αποκηρύξει, δηλαδή η εμβάθυνση του Όργουελ σε ένα στοιχείο της ανθρώπινης φύσης που έχει να κάνει με τη (δια)φθορά της εξουσίας.
Ο Μπινιάρης έδωσε βάση στην προετοιμασία της επανάστασης και, μετά, στον εκφυλισμό της, τοποθετώντας τον δεύτερο σε μια νεκρή ζώνη όπου η αξία της ιδεολογίας έχει πια πεθάνει, προκρίνοντας ως ζητούμενο το μηδενισμό. Σε αυτό το πλαίσιο, βέβαια, η παράσταση λειτουργεί άψογα. Η ομαδικότητα είναι αυτή που πρέπει να σημειωθεί (μαζί με την τεχνική και αισθητική ακρίβεια), καθώς οι δεκατέσσερις ηθοποιοί ανταποκρίνονται με ενέργεια στις σωματικές απαιτήσεις των τυποποιημένων ρόλων τους (Προμηθέας Αλειφερόπουλος, Μιχάλης Βαλάσογλου, Βάσω Καβαλιεράτου, Ιωάννα Μαυρέα, Γρηγορία Μεθενίτη, Πάνος Παπαδόπουλος, Γιώργος Τριανταφυλλίδης κ.ά.).
ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ-REX Πανεπιστημίου 48, Κέντρο, 2103305074. Διάρκεια: 100΄.
Περισσότερες πληροφορίες
Η φάρμα των ζώων
Θεατρική μεταφορά της ευφυούς και επιδραστικότατης παραβολής του Όργουελ για τη μετάλλαξη της λαϊκής επανάστασης σε τυραννία.