Τι είναι αυτό που μας τραβάει εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα προς το φως ή το σκοτάδι που αποπνέουν οι διαχρονικοί χαρακτήρες του "Θείου Βάνια”;
Ένα έργο τέχνης μπορείς να το προσεγγίσεις είτε φιλοσοφικά, είτε συναισθηματικά και συνήθως τα έργα που έχουν την μεγαλύτερη επίδραση πάνω μας, καταφέρνουν να υπηρετούν και τους δύο σκοπούς, είτε είναι "Ο πόλεμος των άστρων", είτε είναι "Ο Θείος Βάνιας". Όταν συναντάς ένα τέτοιο σπουδαίο έργο, η ψυχή σου αγγίζει την κβαντικότητα. Δεν ξέρεις αν το συναίσθημα οδηγεί τη σκέψη ή η σκέψη το συναίσθημα! Είναι σαν τη δυϊκότητα του φωτός, που άλλοτε συμπεριφέρεται σαν κύμα και άλλοτε ως ύλη αποτελούμενη από σωματίδια. Κάπου εκεί συναντιέσαι με τον Θεό, το Θείο και τον "Θείο Βάνια".
"Ο Θείος Βάνιας” είναι σε ένα υπαρξιακό αδιέξοδο;
Η ζωή η ίδια είναι ένα αδιέξοδο, ένα παράλογο, όμως τόσο γλυκό μέσα στον παραλογισμό του. Ξέρετε το Δημοτικό θέατρο του Πειραιά χτίστηκε περίπου την ίδια εποχή που γράφτηκε ο "Θείος Βάνιας" και τώρα ο "Θείος Βάνιας" βρίσκει καταφύγιο εδώ, ενώ η παλιά του γειτονιά, το Κούρσκ και το Χάρκοβο, βομβαρδίζονται.
Ο ιδεαλιστής γιατρός Μιχαήλ Αστρόφ που ερμηνεύετε είναι το alter ego του Τσέχοφ; Μιλήστε μας για εκείνον.
Ναι, έτσι πιστεύω και εγώ. Η αγάπη του γιατρού Αστρόφ για τα δάση και τη φύση, είναι όπως η αγάπη του γιατρού Τσέχωφ για το θέατρο. Άλλη μια παράξενη δυϊκότητα. Ο Αστρόφ θα μπορούσε να είναι και το κεντρικό πρόσωπο στο "Walden” του Χένρυ Ντέιβιντ Θορώ, που γράφτηκε μερικά χρόνια πρωτύτερα και σίγουρα πρέπει να γνώριζε ο Τσέχoφ. Αλλά πέραν αυτού όσο διαβάζω και λέω τα λόγια του Αστρόφ, τόσο αισθάνομαι ότι ο Τσέχοφ, μιλάει για τον εαυτό του. Όπως άλλη μια μικρή μου ανακάλυψη είναι ότι ο καθηγητής Σερεμπριάκωφ βασίζεται πάνω στον ζωγράφο Αϊβαζόφσκι, που αναφέρει ο Τσέχοφ μέσα στο έργο και ο οποίος είχε και πολύ έντονους δεσμούς με την Ελλάδα και τον Πόντο.
Ο Άντον Τσέχοφ μέσα από το έργο του απεικονίζει τη διαρκή φθορά της καθημερινής ζωής στη Ρωσία του 20ού αιώνα. Δίνει όμως μια νότα ελπίδας για το μέλλον;
Χα! Το αστείο είναι ότι αναφέρεται και στον 21ο αιώνα! Νομίζω ότι αφήνει όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά, να διαλέξεις.
Αλήθεια τι απομένει όταν πεθαίνουν οι ψευδαισθήσεις;
Ποιος ξέρει; Μπορεί τα πάντα να είναι ένα όνειρο, μια αντανάκλαση στο σπήλαιο του Πλάτωνα ή η προσπάθεια να διαμορφώσει κανείς τη ζωή του χωρίς να παρασυρθεί από ένα υποτιθέμενο πεπρωμένο. Η ζωή είναι όνειρο, όπως λέει ο Καλδερόν δε λα Μπάρκα.
Η παράστασης που σκηνοθέτησε ο Δημήτρης Καταλειφός στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά είναι μία ατμοσφαιρική εικονογραφία του τσεχοφικού δράματος; Φλερτάρει με την μοντερνικότητα;
Ο μοντερνισμός στο θέατρο για μένα είναι μια παρεξηγημένη έως και παρεξηγήσιμη έννοια, γι’ αυτό αναγκαστήκαμε να ορίσουμε και την έννοια του μεταμοντέρνου. Πάντως για να μη σας μπερδεύω, θα έλεγα ότι η παράστασή μας, και φυσικά αυτή είναι και η πρόταση του Δημήτρη Καταλειφού, είναι ένα κολάζ στοιχείων, σύγχρονων και παλαιότερων που σαν σκοπό έχουν όχι να αποδομήσουν τον Τσέχωφ αλλά να τον συνδέσουν με το "τώρα" με το παρόν!
Ο Δημήτρης Καταλειφός κρατά τον ομώνυμο ρόλο στην παράσταση και είναι από τους πιο σημαντικούς και αγαπητούς ηθοποιούς του ελληνικού θεάτρου. Τι σημαίνει για εσάς η συνεργασία μαζί του;
Καταρχάς για μένα είναι μεγάλη τιμή γιατί με διάλεξε ο ίδιος και έρχεται να σφραγίσει μια στιγμή ορόσημο για την καριέρα μου, αφού ο Αστρόφ είναι ένας από τους σημαντικότερους ρόλους του παγκόσμιου ρεπερτορίου. Είναι η δεύτερη φορά που μου εμπιστεύονται αυτόν τον ρόλο μετά τον αείμνηστο Γιώργο Μιχαϊλίδη και μάλιστα σε ένα θέατρο που με γεμίζει χαρά να βρίσκομαι αφού έχω γεννηθεί και μεγαλώσει στην πόλη του Πειραιά. Αλλά πέραν αυτού είναι πολύ σημαντικό να συνευρίσκεσαι στο σανίδι με ηθοποιούς που έχουν πολύ καλό γούστο και σκηνική ευφυΐα και ο Δημήτρης Καταλειφός είναι ένας από αυτούς.
Μέσα στα χρόνια έχει αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζεται τις καλλιτεχνικές προτάσεις που σας γίνονται;
Όχι! Πρέπει πάντα η ψυχή μου να φτερουγίζει.
Υπάρχουν ρόλοι τους οποίους θα θέλατε να ερμηνεύσετε;
Αγαπώ πολύ το κλασικό ρεπερτόριο και όσο μπορώ θα το υπηρετώ!
Προπώληση: more.com
Περισσότερες πληροφορίες
Ο Θείος Βάνιας
Οι βαθιά ανθρώπινοι «τσεχοφικοί» ήρωες νιώθουν παγιδευμένοι σε μια κατάσταση ματαιότητας και απογοήτευσης, στο σπουδαίο έργο που σκιαγραφεί με επιδεξιότητα τις μεγάλες κοινωνικές αλλαγές που κυοφορούνται και οραματίζεται ένα μέλλον πιο κοντά στις ανθρώπινες αξίες και μιλά για την ανεκπλήρωτη αγάπη, το θάνατο και το νόημα της ύπαρξής μας. Η υπόθεση του έργου διαδραματίζεται σε μια αγροτική έπαυλη στη Ρωσία. Η ιστορία επικεντρώνεται στον Θείο Βάνια, ο οποίος έχει αφιερώσει τη ζωή του στη διαχείριση του κτήματος της οικογένειας για λογαριασμό του κουνιάδου του, του συνταξιούχου πλέον καθηγητή Σερεμπριάκοφ. Όταν ο Σερεμπριάκοφ, μαζί με τη νεαρή και όμορφη σύζυγό του Γιελένα, έρχεται να ζήσει στο κτήμα, η παρουσία του προκαλεί ταραχή. Ο Βάνιας, απογοητευμένος από τη ζωή του και την ανούσια αφοσίωσή του στον καθηγητή, συνειδητοποιεί ότι έχει σπαταλήσει τα χρόνια του σε μάταιες προσπάθειες. Παράλληλα, ο γιατρός Αστρόβ, που συχνά επισκέπτεται το κτήμα, γοητεύεται από την Γιελένα, ενώ η Σόνια, κόρη του καθηγητή από τον πρώτο του γάμο, είναι ερωτευμένη με τον Αστρόβ.