Σε μια επαρχιακή πόλη στα βάθη της Ρωσίας, οι αρχές του τόπου νομίζουν από παρεξήγηση πως ένας άσχετος με την κρατική μηχανή, ένας ιδιόμορφος τυχοδιώκτης που απλώς τυχαίνει να βρίσκεται στην πόλη, είναι ο αναμενόμενος κρατικός Επιθεωρητής για την καταπολέμηση της διαφθοράς που έστειλε η κυβέρνηση από τη Μόσχα. Κι αυτή η παρεξήγηση ανατινάζει τους διοικούντες αυτής της πόλης. Βουτηγμένοι στη διαφθορά, στην προσπάθειά τους να κερδίσουν την εύνοιά του οι υπεύθυνοι των ιδρυμάτων της πόλης επιδίδονται σε κολακείες και απόπειρες δωροδοκίας, τον χρηματίζουν ικανοποιούν τις επιθυμίες του και τις ορέξεις του πέφτοντας έτσι θύματα μιας μεγαλύτερης απάτης που αποκαλύπτει την αποσύνθεση της κρατικής μηχανής και των λειτουργών της.
Ο ψευτο-επιθεωρητής διασκεδάζει με τα καμώματά τους, τους εκμεταλλεύεται, τους εξευτελίζει απολαμβάνοντας τα πολυτελή καταλύματα και τις κολακείες κι αφού παίρνει αυτά που θέλει αποχωρεί. Στο τέλος όταν όλα αποκαλύπτονται η τιμωρία τους είναι αναπόφευκτη. Όμως με την τεχνική της μαφιόζικης συναλλαγής, της συγκάλυψης και του πολιτικού αμοραλισμού βρίσκονται πάλι στον αφρό, υπηρετώντας το βαθύ κράτος της διαπλοκή.
Στην εποχή μας, που όλοι συζητούν για το βαθύ κράτος της διαπλοκής της Ευρώπης και όχι μόνο, υπάρχει ένα αθάνατο έργο που έρχεται από το 1836 και σχολιάζει με τον πιο έξυπνο και ειρωνικό τρόπο αυτό το ζήτημα. Ο "Επιθεωρητής” του Νικολάι Γκόγκολ είναι χαρακτηριστική περίπτωση, που η ίδια η αλήθεια τον έκανε πολιτικό συγγραφέα.
Την απίθανη σάτιρα σκηνοθετεί ο Γιάννης Κακλέας στο θέατρο Γκλόρια. Ο ανατρεπτικός σκηνοθέτης δεν εγκατέλειψε το αγαπημένο του είδος και μετά την παράσταση φαινόμενο "Ο Τυχαίος Θάνατος ενός Αναρχικού” του Ντάριο Φο, που επί τρία χρόνια σημείωνε απανωτά sold out, μας παραδίδει μια καλοδουλεμένη πολιτική σάτιρα με ένα δυναμικό καστ: Θοδωρής Σκυφτούλης, Στέλιος Μάινας, Άνδρη Θεοδότου, Αλέξανδρος Ζουριδάκης, Δημήτρης Διακοσάββας, Στράτος Λύκος, Παναγιώτης Παπαϊωάννου, Φραγκίσκη Μουστάκη, ΓιάννηςΛατουσάκης, Νίκος Κωνσταντόπουλος, Άρης Κακλέας, Αργύρης Λάμπρου, Φαίη Φραγκαλιώτη, Μάιρα Γραβάνη.
Στην παράσταση του Γιάννη Κακλέα η δράση τοποθετείται στο σήμερα και ο υποτιθέμενος επιθεωρητής, τον οποίο ερμηνεύει ο Θοδωρής Σκυφτούλης, είναι ένας τυχοδιώκτης. "Έχουμε κάνει ένα σατιρικό ανέβασμα, μια παράσταση με εξωστρέφεια και έντονη πολιτική υφή. Ο Γκόγκολ χρησιμοποιεί τη σάτιρα προκειμένου να μιλήσει για σοβαρά θέματα. Αν το έργο δεν είναι διασκεδαστικό, δεν μπορεί να λειτουργήσει", μας είπε ο σκηνοθέτης σε μια από τις πρόβες της παράστασης.
Όλο το στήσιμο της παράστασης βοηθά στο να μυηθεί ο θεατής στο καυστικό και καταγγελτικό σύμπαν του έργο με ζωντανή μουσική (ο Βάιος Πράπας παίζει ζωντανά στη σκηνή) και προπάντων με χιούμορ αφήνοντας αιχμές για το δικό μας σήμερα.
Σημείωμα του Γιάννη Κακλέα
Ο Νικολάι Γκόγκολ, ο "εύθυμος μελαγχολικός", όπως τον ονόμαζε ο Πούσκιν, έγραψε τον "Επιθεωρητή” στα είκοσι πέντε του χρόνια. Ένα έργο με νεανική ορμή, μια επιθετική πολιτική σάτιρα μιας κοινωνίας χωρίς ηθικές αξίες, βουτηγμένη στη διαφθορά, στη διαπλοκή και την κοινωνική αδικία. Ο Επιθεωρητής ξεκινάει ως μια τρελή κωμωδία παρεξηγήσεων, υψώνεται όμως πολύ γρήγορα σε μια οργισμένη πολιτική σάτιρα που ξεπερνά τα όρια του τόπου και του χρόνου μέσα στον οποίο γράφτηκε.
Ένα από τα πιο δύσκολα είδη θεατρικής γραφής είναι η κοινωνική και ως εκ τούτου πολιτική κωμωδία. Ενώ σατιρίζει αδυσώπητα τα κακώς κείμενα χρησιμοποιεί το γέλιο σαν βόμβα που εκτινάσσει στα ουράνια τα ερείπια μιας κοινωνίας υποκριτικής, παρηκμασμένης και μιας εξουσίας σαθρής, βίαιης και ανήθικης. Όπως πριν από εκείνον ο Αριστοφάνης, ο Μολιέρος, ο Σαίξπηρ και μετά από εκείνον ο Ιονέσκο, ο Μπέκετ, ο Ντάριο Φο και άλλοι τόσοι που τόλμησαν με τη σάτιρα να αποκαλύψουν την τραγική πλευρά της ανθρώπινης περιπέτειας, έτσι και ο Γκόγκολ χωρίς διδακτισμούς και σοβαροφάνεια, με στόχο την ψυχαγωγία, αποκαλύπτει την άβυσσο της επικίνδυνης ανθρώπινης βλακείας, καταγράφει χωρίς ωραιοποιήσεις τη διαφθορά των θεσμών, τη ματαιοδοξία των ισχυρών, την ανικανότητα των διοικούντων, την αισχρή εκμετάλλευση των αδυνάτων, τη δουλοπρέπεια και τον φόβο μπροστά στη δύναμη της εξουσίας κι όλα αυτά με στόχο το γέλιο. Γιατί το γέλιο σκοτώνει τον φόβο κι αποκαλύπτει την αλήθεια. Σ ́ ευχαριστούμε αλαφροΐσκιωτε Νικολάι Γκόγκολ για την τόλμη σου.
Προπώληση: more.com
Περισσότερες πληροφορίες
Ο επιθεωρητής
Η καυστική σάτιρα του κορυφαίου Ρώσου δραματουργού στηλιτεύει την κοινωνική διαφθορά, τη γραφειοκρατία και την κατάχρηση εξουσίας. Πρωταγωνιστής είναι ένας τυχοδιώκτης που καταφτάνει σε μια ρωσική επαρχιακή πόλη και όλοι νομίζουν ότι είναι ο κρατικός επιθεωρητής που έστειλε η κυβέρνηση από τη Μόσχα για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Μια παρεξήγηση που ανατινάζει τους διοικούντες της πόλης, οι οποίοι, στην προσπάθειά τους να κερδίσουν την εύνοιά του, επιδίδονται σε κολακείες και απόπειρες δωροδοκίας, τον χρηματίζουν, ικανοποιούν τις επιθυμίες του και τις ορέξεις του πέφτοντας έτσι θύματα μιας μεγαλύτερης απάτης που αποκαλύπτει την αποσύνθεση της κρατικής μηχανής και των λειτουργών της. Ο ψευτο-επιθεωρητής διασκεδάζει με τα καμώματά τους, τους εκμεταλλεύεται, τους εξευτελίζει απολαμβάνοντας τα πολυτελή καταλύματα και τις κολακείες κι αφού παίρνει αυτά που θέλει αποχωρεί. Στο τέλος όταν όλα αποκαλύπτονται η τιμωρία τους είναι αναπόφευκτη.