Στις 23 Οκτωβρίου θα κάνει πρεμιέρα στο Θέατρο Τέχνης, στη σκηνή της Φρυνίχου, το αριστούργημα του Τενεσί Ουίλιαμς, "Ο γυάλινος κόσμος". Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο βραβευμένος Ιταλός σκηνοθέτης Αντόνιο Λατέλα, που συνεργάζεται για πρώτη φορά με Έλληνες ηθοποιούς, και μάλιστα θα είναι και η πρώτη σκηνοθεσία του που θα δούμε στη χώρα μας. Η παγκόσμια πρεμιέρα της παράστασης έγινε στην Ιταλία λίγες ημέρες πριν (17/10), στο Teatro Nuovo της Νάπολης, στο πλαίσιο του 17ου Φεστιβάλ Θεάτρου της Καμπανίας, και επισφράγισε μια σημαντική διαπολιτισμική συνεργασία. Τους ρόλους ερμηνεύουν η Μαρία Καλλιμάνη στο ρόλο της Αμάντα, η Λήδα Κουτσοδασκάλου (Λόρα), ο Βαγγέλης Αμπατζής (Τομ) και ο Νίκος Μήλιας (Τζιμ). Η μετάφραση είναι του Δήμου Κουβίδη, τα σκηνικά και κοστούμια της Χριστίνας Κάλμπαρη, οι φωτισμοί της Στέλλας Κάλτσου, η καλλιτεχνική συνεργασία, η μουσική επιμέλεια και η κίνηση του Ιζάκο Βεντουρίνι.
Ποιος είναι όμως ο Αντόνιο Λατέλα; O 57χρονος σκηνοθέτης γεννήθηκε σε μια μικρή πόλη της Καμπανίας και ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως ηθοποιός, με σπουδές υποκριτικής στο Τορίνο και στη Φλωρεντία˙ έπαιξε σε παραστάσεις που σκηνοθέτησαν σημαντικοί Ιταλοί θεατράνθρωποι, μεταξύ των οποίων ο Λούκα Ρονκόνι και ο Βιτόριο Γκάσμαν, ο οποίος υπήρξε και δάσκάλος του στη σχολή Bottega Teatrale της Φλωρεντίας. Ξεκίνησε να σκηνοθετεί από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 και βραβεύτηκε ως πρωτοεμφανιζόμενος καλλιτέχνης με το σημαντικότερο θεατρικό βραβείο της Ιταλίας, το Premio Ubu (2001), και ως καλλιτέχνης της χρονιάς με το βραβείο Βιτόριο Γκάσμαν (2004). Έκτοτε, παραστάσεις του έχουν παρουσιαστεί σε σημαντικά ευρωπαϊκά φεστιβάλ και θέατρα. Το 2004 έκανε το ντεμπούτο του και ως σκηνοθέτης όπερας, στη Λυόν. Επιπλέον, πρόκειται για τον πρώτο Ιταλό σκηνοθέτη που έχει προσκληθεί στο Φεστιβάλ του Βερολίνου, αποσπώντας μια ιστορική αναγνώριση. Έχει διατελέσει καλλιτεχνικός διευθυντής του Teatro Nuovo στη Νάπολη (2010-11), καθώς και διευθυντής της Μπιενάλε Θεάτρου της Βενετίας (2017-20). Το 2011 ίδρυσε τη δική του θεατρική ομάδα, τη stabilemobile compagnia Antonio Latella. Από το 2004 ζει στο Βερολίνο.
Οι πιο πρόσφατες παραγωγές του Λατέλα περιλαμβάνουν τα έργα: "Λεωφορείο ο Πόθος" του Τενεσί Ουίλιαμς (2012)˙ "Die Wohlgesinnten", βασισμένο στο μνημειώδες μυθιστόρημα του Γαλλοαμερικανού συγγραφέα Τζόναθαν Λίτε, "Les bienveillantes" ("Οι Ευμενίδες"), σε παραγωγή του Schauspielhaus Vienna (2013)˙ "Η σημασία να είσαι σοβαρός" του Όσκαρ Ουάιλντ (2015)˙ "Οιδίποδας Τύραννος" του Σοφοκλή στο Theater Basel στην Ελβετία (2016)˙ τh σύνθεση εμπνευσμένη από το μύθο των Ατρειδών, "Ιερή έκσταση- Ατρείδες: οχτώ οικογενειακά πορτρέτα" στο Teatro delle Passioni στη Μόντενα (2016˙ Premio Ubu ως το καλύτερο θεατρικό έργο της χρονιάς)˙ "Αμύντας" του Τορκουάτο Τάσο (2019˙ Premio Ubu ως το καλύτερο θεατρικό έργο της χρονιάς)˙ την ίδια χρονιά έγραψε και σκηνοθέτησε τους "Τρεις σωματοφύλακες" για το Theater Basel και τη σύνθεση "Μία Θεία Κωμωδία. Δάντης/Παζολίνι" σε παραγωγή του Residenztheater του Μονάχου: η παράσταση επελέγη για το Festspiele's Theartreffen του Βερολίνου ως μία από τις δέκα καλύτερες γερμανόφωνες παραγωγές της χρονιάς.
Ο "Γυάλινος κόσμος", η πρώτη μεγάλη επιτυχία του Ουίλιαμς και το έργο που τον καθιέρωσε, είναι και το πιο αυτοβιογραφικό του, εκεί όπου περιγράφει ουσιαστικά την ιστορία της οικογένειάς του: τον μονίμως απόντα πατέρα, τη υπερπροστατευτική μητέρα, την ασθένεια της πολυαγαπημένης του αδερφής. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 1944 στο Σικάγο και την επόμενη χρονιά στη Νέα Υόρκη (Θέατρο Playhouse, Μάρτιος 1945), όπου κέρδισε το Βραβείο New York Drama Critics Circle Award. Είναι γραμμένο με τη μορφή μιας ανάμνησης, την οποία ανακαλεί ο Τομ, alter ego του συγγραφέα. Για τον σκηνοθέτη Αντόνιο Λατέλα το ζήτημα της μνήμης είναι θεμελιώδες: "τι είναι ιστορική και τι ατομική μνήμη, η οποία συχνά δεν είναι παρά μια ανάμνηση. Στον "Γυάλινο κόσμο", η δράση ξεκινάει με τις αναμνήσεις ενός γιου, ενός γιου που επιστρέφει στον τόπο από όπου κάποτε έφυγε, για να μπορέσει να ξαναπεράσει τις τελευταίες μέρες του μαζί με την οικογένειά του. Το τι είναι αληθινό και τι αλλοιωμένο από τη μνήμη του δεν είμαστε σε θέση να το ξέρουμε, αλλά ούτε είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε εάν τα γεγονότα όντως εκτυλίχθηκαν όπως τα θυμάται και όπως μας τα αφηγείται εκείνος. Αυτό είναι και το πραγματικό μυστήριο αυτού του σπουδαίου και συγκινητικού έργου, όπου το θέμα της διαφάνειας γίνεται θέμα αναζήτησης".
Το θέμα της οικογένειας και των οικογενειακών σχέσεων επανέρχεται συχνά στις παραστάσεις του σκηνοθέτη, λες και όλο το θέατρο, με αφετηρία τους μεγάλους τραγικούς (για τους οποίους επισημαίνει πως "μας έφεραν αντιμέτωπους με το τερατούργημα της οικογένειας˙ μέσα στην οικογένεια πρέπει να αναζητήσουμε και να θεραπεύσουμε το κακό όλου του κόσμου), πάντοτε περιστρεφόταν γύρω από τον πυρήνα της οικογένειας ή από οικογενειακούς μικρόκοσμους. Ειδικά για τον "Γυάλινο Κόσμο", ο Λατέλα έχει δηλώσει ότι τα πάντα περιστρέφονται γύρω από μια μητέρα, δύο παιδιά και τη φωτογραφία ενός πατέρα που είναι παρών-απών, ένα τεράστιο κενό που όλη η οικογένεια προσπαθεί να γεμίσει.
Περισσότερες πληροφορίες
Γυάλινος κόσμος
Για πρώτη φορά ο καταξιωμένος στην Ευρώπη δημιουργός θα σκηνοθετήσει Έλληνες ηθοποιούς στο εμβληματικό αμερικάνικο έργο του 1944, την πρώτη μεγάλη θεατρική επιτυχία του συγγραφέα, που παρακολουθεί τους τραυματικούς δεσμούς της οικογένειας Γουίνγκφιλντ, σε μια μικροαστική γειτονιά στην εργατική αμερικανική πόλη του Σεντ Λιούις. Ο Τομ μέσα από τις αναμνήσεις του ξεδιπλώνει τη ζωή της οικογένειάς του, σε ένα φαντασιακό σκηνικό τοπίο όπου οι ήρωες γλιστράνε σε μια απέλπιδα προσπάθεια να αντιμετωπίσουν τη σκληρότητα της κοινωνικής πραγματικότητας.