Κατερίνα Τσατσάνη ©
Η συγκίνηση του Βλαδίμηρου Κυριακίδη δεν κρύβεται για το έργο στο οποίο πρωταγωνιστεί και είναι τόσο όμορφο να αντιλαμβάνεσαι τον τρόπο με τον οποίο τον κυριεύει, ακούγοντας τον από την άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής. Ένα μεγάλο μέρος του κοινού έχει ταυτίσει τον Βλαδίμηρο Κυρικίδη με την κωμωδία, όμως ο ρόλος του Γουίλι Λόμαν, που ερμηνεύει στο "Θάνατο του εμποράκου" του Άρθουρ Μίλερ, σε σκηνοθεσία του Γιώργου Νανούρη, δεν είναι κωμικός. Είναι βαθιά δραματικός και σίγουρα δίνει την ευκαιρία να χτιστεί μια άλλη σχέση με το κοινό που τον ακολουθεί πιστά. Αυτό πιστεύει και ο ίδιος: "Έχει δημιουργηθεί μια άλλη εμπιστοσύνη. Η δικιά μου κωμωδία, όσο την έχω ψάξει, στηρίζεται στην τραγικότητα, στην τραγική μας υπόσταση. Ο πάσχων είναι αυτός που θα βγάλει το γέλιο. Η συγκίνηση, από την άλλη μεριά, ανοίγει άλλους ερμηνευτικούς δρόμους και συνεχίζω να γυμνάζομαι ερμηνευτικά μέσα από το ρόλο του Γουίλι Λόμαν στο "Θάνατο του εμποράκου". Ο παραγωγός Μάρκος Τάγαρης είχε την ιδέα για την παράσταση μας, που πρωτοανέβηκε την περσινή θεατρική σεζόν στο θέατρο Ζίνα και είπα: "Μπαίνω να το κάνω!”. Πριν ξεκινήσουν οι παραστάσεις, επί τέσσερις μήνες, έψαχνα τον τρόπο να αντιμετωπίσω το ρόλο. Μετά από ένα δίμηνο μπόρεσα να ισορροπήσω μέσα μου τη συγκίνηση που ένιωθα. Προσπάθησα να απεμπλακώ συναισθηματικά απέναντι στην κατάσταση και να δουλέψω ως ηθοποιός που υποδύεται κάποιον. Είναι απίστευτο το παιχνίδι που έκανα με τον εαυτό μου για να καταλάβω τον Γουίλι. Δεν είναι από τους πιο εύκολους χαρακτήρες. Έχει έναν υπέρμετρο εγωισμό, είναι αρχηγός της οικογένειας, τον θαυμάζουν ως πατέρα, άσχετα αν είναι σε μόνιμη κόντρα με τον ένα γιο, έχει την υποστήριξη της γυναίκας του”.
Ένα έργο για το σήμερα
" Ο θάνατος του εμποράκου”, εδώ και δεκαετίες, αποδεικνύει τη διαχρονικότητά του, δικαιώνοντας το χαρακτηρισμό του ως ένα κλασικό έργο του αμερικανικού ρεαλισμού που ανατάμει την ανθρώπινη οδύσσεια, μέσα από τις καθημερινές συγκρούσεις και τα προσωπικά αδιέξοδα των ανθρώπων. Είναι βραβευμένο με Τόνι και Πούλιτζερ και έγινε σημείο αναφοράς του θεάτρου του 20ού αιώνα. Κατά τους ειδικούς είναι το έργο που καθιέρωσε τον Αμερικανό συγγραφέα Άρθουρ Μίλερ, ο οποίος έγραψε πολλά έργα, αλλά κάποια στιγμή η συγγραφική δραστηριότητα του ανακόπηκε από τους μακαρθιστές, επειδή αρνήθηκε να καταδώσει στην ειδική επιτροπή ονόματα συναδέλφων του. Η δύναμη της γραφής του οφείλεται στην αλήθεια που μεταφέρει μέσα από τα έργα του. Στο "Θάνατο του εμποράκου” συγκεκριμένα, παρουσιάζει το μοντέλο ενός ανθρώπου που πίστεψε πως απέτυχε να ικανοποιήσει τα κριτήρια που έθεσαν για όλη την ανθρωπότητα κάποιοι "κύριοι" που βρίσκονται στην κορυφή της πολιτικής και του επιχειρηματικού κόσμου. "Ο Μίλερ είναι κορυφαίος, συγκλονιστικός συγγραφέας και το έργο του, παρόλο που γράφτηκε το 1948-49, αφορά τους πάντες σήμερα” διαπιστώνει ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης. "Η γραφή του είναι εξαιρετική γιατί είναι τόσο απλό αυτό που σου δίνει σαν αποτέλεσμα, αλλά και τόσο σύνθετο παράλληλα. Από την πρώτη στιγμή, που ήρθα κοντά στο ρόλο του Γουίλι, κατάλαβα ότι υπάρχει μία παθογένεια. Ο Γουίλι μιλάει μόνος του, απευθύνεται σε κάποιον που οι υπόλοιποι δεν βλέπουν. Το φευγιό του μυαλού του το αντιμετωπίζω από την αρχή σχεδόν. Η πραγματικότητα που ζει, πλέον, δεν τον αφορά είναι αβάστασχτη και γι’ αυτό φεύγει για ένα άλλο ταξίδι. Βλέποντας αυτό, κατάλαβα ότι είναι μία προσωπικότητα τσαλαπατημένη. Το επιβεβαιώνουν και οι συμβουλές που δίνει στο γιο του: ”Να μην λες αστεία όταν θα πας να κλείσεις μια δουλειά γιατί σε όλους αρέσουν οι χοροτατζίδες, αλλά κανείς δεν τους δίνει χρήματα”. Αυτό, το διάβασα σε μία σημείωση που βρήκα ψάχνοντας για το έργο και από εκεί, έμαθα πως ο Γουίλι στα νιάτα του ήταν χιουμορίστας. Ήταν ένας λαμπερός άνθρωπος που έμπαινε στο γραφείο και γελούσαν όλοι. Αυτός, ο ίδιος άνθρωπος, έρχεται η στιγμή που λεει στη γυναίκα του: "Γελούσαν με τα αστεία μου και τώρα γελάνε με μένα”. Και μόνο που το ξεστομίζω, τώρα που μιλάμε, η συγκίνησή μου είναι τεράστια.
Πλέον, η κοινωνία έχει φτάσει σε ένα σημείο που έχει αποκλείσει ό,τι έχει να κάνει με τον άνθρωπο. Το σύστημα δεν ασχολείται με τον άνθρωπο, ασχολείται μόνο με την κερδοσκοπία. Το γεγονός αυτό, κάνει το έργο πολύ επίκαιρο και έχει μεγάλη απήχηση στον κόσμο. Σκιαγραφεί αυτό που επιτάσει το καπιταλιστικό σύστημα: να φτιάξεις ένα κοινωνικό πρόσωπο επαγγελματικής ταυτότητας. Έτσι, δημιουργείται ένα τεράστιο αδιέξοδο για τον άνθρωπο σήμερα. Κάποια στιγμή έρχεται αντιμέτωπος με μια πραγματικότητα που τον σοκάρει και συνειδητοποιεί πως είχε άλλες προσδοκίες από αυτές που του είχε μάθει το ίδιο το σύστημα. Πιστεύοντας σε μια επίπλαστη πραγματικότητα, που του επιβάλλει να κυνηγήσει τα μεγάλα, τη δόξα, γρήγορα και εύκολα αρχίζει να πνίγεται όταν δεν τον χρειάζονται. Αυτό παθαίνει ο Γουίλι…χάνει το παιχνίδι, έχοντας χάσει ήδη τον εαυτό του. Είναι επικίνδυνο το παιχνίδι που παίζουν τα κέντρα εξουσίας. Δεν θέλουν ανθρώπους μορφωμένους, ούτε πολιτικούς με άποψη, θέλουν υπαλλήλους. Αυτό είναι που σκοτώνει τον άνθρωπο καθώς μέσα σε αυτό στο λαβύρινθο πασχίζει να συλλάβει την αιτία που τα πράγματα πήγαν στραβά. Πασχίζει να καταλάβει τι φταίει στη ζωή του, γι’ αυτό υπάρχουν τόσα πολλά ψυχολογικά προβλήματα σήμερα”.
Η τέχνη μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα της ζωής μας;
" Είναι μεγάλο μπόνους για έναν ηθοποιό να συναντά τους θεατές μετά την παράσταση, έξω από το θέατρο και να τους ακούει να λένε: " Τι ωραίο έργο είναι αυτό που μας δείξατε;”. Η τέχνη μπορεί να δώσει διεξόδους, αλλά αυτό πρέπει να το δεχτούν οι πολιτικοί για να μπορέσουν να βοηθήσουν σε πολλά επίπεδα την κοινωνία. Μέσα σε ένα δίωρο, ο θεατής γυμνάζεται απίστευτα γιατί ταξιδεύει μέσα στις ενδορρήξεις του και στις εκρήξεις. Ο κόσμος ψάχνει για βοήθεια σε life coaches κ.ά. Αν εμπιστευτούν την τέχνη, το θέατρο, τη ζωγραφική, την ποίηση υπάρχει η ελπίδα να έχουμε μια κοινωνία με πολίτες πιο ικανούς να αντιμετωπίσουν τη ζωή”.
Διαβάστε Επίσης
Περισσότερες πληροφορίες
Ο θάνατος του εμποράκου
Γραμμένο το 1949, το έργο αυτό θεωρείται το κορυφαίο του Άρθουρ Μίλερ. Πραγματεύεται τη ζωή του Γουίλι Λόμαν, ο οποίος είναι ένας πλανόδιος πωλητής, που ζει μπερδεμένος ανάμεσα στο παρόν και το παρελθόν. Ο Γουίλι αισθάνεται εγκλωβισμένος στις επιταγές του ᾱπατηλού αμερικανικού ονείρου, το οποίο υπόσχεται την επιτυχία. Το κυνήγι της επιβίωσης είναι για αυτόν δυσβάσταχτο, καθώς τον αναγκάζει να ζει και να προσπαθεί συνεχώς να εκπληρώνει τα πρότυπα τα οποία του επιτάσσει η άκρως καπιταλιστική κοινωνία της εποχής του. Η κατάσταση αυτή τον οδηγεί σταδιακά και με έναν παραληρηματικό τρόπο προς την πλήρη διάλυση ολόκληρης της ζωής του. Το έργο του Αμερικανού συγγραφέα ανεβαίνει σε μία ατμοσφαιρική παράσταση με δυναμικό ρυθμό που φωτίζει τις αποχρώσεις του και μεταδίδει συναισθήματα υψηλής θερμοκρασίας στην πλατεία.
