Η Κωνσταντίνα Νικολαΐδη, η σκηνοθέτιδα του απόλυτου δικαστικού δράματος "Οι 12 ένορκοι" του Ρέτζιναλντ Ρόουζ, που φέτος θα παιχτεί για 10η συνεχή χρονιά, βουτάει στη βαθιά δεξαμενή της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας του 19ου αιώνα και επιλέγει να διασκευάσει ένα κλασικό έργο του Ονορέ ντε Μπαλζάκ (1799-1850). Του πολυγραφότατου διηγηματογράφου και μυθιστοριογράφου, που στα έργα του πετυχαίνει μια ανατριχιαστική τομή στα ήθη στης γαλλικής κοινωνίας της εποχής του.
Η αλήθεια είναι πως δε βλέπουμε, συχνά, θεατρικές μεταφορές έργων του Μπαλζάκ στο θέατρο. Ανατρέχοντας στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν θυμάμαι δυο θεατρικές αναγνώσεις έργων του ριζοσπαστικού Γάλλου λογοτέχνη: "Το άγνωστο αριστούργημα", σε μια multimedia performance που έστησε ο Γρηγόρης Χατζάκης στο Μουσείο Μπενάκη (2007) και το "The walking theory" της ομάδας Ονειρόδραμα (2018), που δεν ήταν άλλο από τη σουρεαλιστική ανάγνωση του έργου "Ανθρώπινη Κωμωδία" (περιλαμβάνει ενενήντα ένα ολοκληρωμένα και σαράντα οχτώ ημιτελή μυθιστορήματα), στην οποία η ομάδα έστησε ένα "τρελό πάρτι" για να σαρκάσει την υψηλή κοινωνία.
Τώρα, η Κωνσταντίνα Νικολαΐδη διασκευάζει, σκηνοθετεί τη νουβέλα "Συνταγματάρχης Σαμπέρ" (κείμενο του 1832, συγκαταλέγεται στον κύκλο της "Ανθρώπινης Κωμωδίας") και κάνει τις πρώτες αναγνώσεις του έργου με τους ηθοποιούς Θανάση Κουρλαμπά, Ορέστη Τρίκα, Έρρικα Μπίγιου και Τάσο Τυρογαλά. Η παράσταση θα παιχτεί στη θεατρική σκηνή του Θεάτρου Οδού Κυκλάδων-Λεύτερης Βογιατζής από τον Οκτώβριο και θα έχει τον τίτλο "Άνθρωπος χωρίς όνομα". Το βασικό θέμα που πραγματεύεται η παράσταση είναι διαχρονικό και αφορά τη διαφορά εντιμότητας και ατιμίας. "Η δυστυχία έχει τη δύναμη να ενθαρρύνει την ουσία της ύπαρξής μας. Αυξάνει την κακία των μοχθηρών, ενώ μεγεθύνει την καλοσύνη των ενάρετων" διαπιστώνει ο Μπαλζάκ και πάνω σε αυτή τη διαπίστωση η Κωνσταντίνα Νικολαϊδη επιχειρεί να θέσει και να απαντήσει σε βασικά ερώτημα: "Τι κάνει ένας έντιμος άνθρωπος όταν περιβάλλεται από την ατιμία; Όταν το ήθος του πληγώνεται από τη διαφθορά, την αγριότητα, το ψέμα, την αναλγησία και την αδικία ολόκληρης της κοινωνίας;".
Μας αρέσει πολύ ο Μπαλζάκ, ο συγγραφέας του θεμελιώδους έργου της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, "Ευγενία Γκραντέ", γιατί σχολιάζει με ακρίβεια τη μετάβαση από τον πρώιμο καπιταλισμό της χώρας του και την άνοδο των μικροαστών, φωτίζει διάφορους τύπους ανθρώπων σύμφωνα με τον τρόπο ζωής τους και συγκεκριμένα στο "Συνταγματάρχη Σαμπέρ" απογυμνώνει την "υποκριτική δικαιοσύνη, στην παντοδυναμία του συμφέροντος, αλλά και στην απρόβλεπτη φύση και δύναμη της ανθρώπινης ψυχής". Πόσο, μα πόσο σύγχρονος ακούγεται ο Ονορέ ντε Μπαλζάκ! Αναμένουμε την παράσταση με μεγάλο ενδιαφέρον.