Χρήστος Σαπουντζής: "Υπάρχει άνθρωπος που δεν έχει σχέση με την αγάπη και τον έρωτα;"

Τι θεωρείτε ότι έχει κερδίσει το ελληνικό κοινό στη γραφή του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα;
Η ποίηση του Λόρκα έχει μία πολύ βαθιά ρίζα μέσα στις ψυχές των ανθρώπων. Ο οποιοσδήποτε είτε είναι πλούσιος είτε είναι φτωχός ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να βρει κάτι που να αντιστοιχεί στη ζωή του. Όσον αφορά το θέμα του έργου, υπάρχει άνθρωπος που δεν έχει σχέση με την αγάπη και τον έρωτα; 

Πείτε μας δύο λόγια για τον ρόλο που ερμηνεύετε, τον Περλιμπλίν. 
Ο Περλιμπλίν, ένας άντρας μετά τα 50, καλείται να μπει σε έναν κόσμο τον οποίο ούτε καν τον είχε φανταστεί και πάντα τον φοβόταν. Τον κόσμο του γάμου. Η ομορφιά της Μπελίσα, μιας πολύ νεώτερής του γυναίκας, τον θαμπώνει. Την ερωτεύεται σχεδόν κεραυνοβόλα. Από την άλλη όμως βυθίζεται στο βάραθρο του φόβου ότι δεν κάνει αυτός για αυτή τη γυναίκα. Έχει πιαστεί παρόλα αυτά στη μέγγενη αυτής της αγάπης. Όπως λέει και ο ίδιος: "Εγώ αγάπησα το κορμί σου". Δεν τον ενδιαφέρει το πνεύμα. Αυτό θα έπρεπε να είναι ο έρωτας για μένα, για να μην του βάζουμε πάρα πολλά πράγματα και ψυχολογίες και τέτοια. Ο έρωτας είναι ένα πράγμα τελείως άμεσο και ο Λόρκα το δίνει έτσι. Είναι αβάσταχτο όπως το περιγράφει ο ήρωας: "Είναι ένας εφιάλτης το όμορφο κορμί σου για μένα, γιατί ξέρω ότι δεν μπορώ να το γευτώ ποτέ". Έτσι παίρνει μια τρελή έως και σατανική απόφαση, να παίξει στη Μπελίσα ένα διαβολικό παιχνίδι για να την κάνει να τον ερωτευτεί. Για να την βασανίσει ακόμα περισσότερο της ομολογεί ότι θα την βοηθήσει να έρθει κοντά με τον μυστηριώδη ξένο που της γράφει επιστολές. Στη συνέχεια όμως της λέει ότι θα τον σκοτώσει. Τον βασανίζουμε τον άλλον γιατί τον αγαπάμε πολύ. Δεν ξέρω πώς λειτουργεί έτσι η φύση του ανθρώπου. Στο έργο ο Περλιμπλίν αποφασίζει να θυσιαστεί γι’ αυτήν και σίγουρα πεθαίνει ευτυχισμένος με αυτή του την επιλογή του. Και η Μπελίσα όμως είναι πια μια άλλη γυναίκα, και όπως λέει χαρακτηριστικά ο Περλιμπλίν "τώρα έχει ψυχή". 

"Προσπαθούμε στην παράσταση να δώσουμε μία αίσθηση ενός κήπου που αλλάζει και μεταβάλλεται σαν να είναι όνειρο ή και σαν να είναι ένας εφιάλτης. Δεν θέλουμε να στήσουμε μία ανώδυνη παράσταση. Θέλουμε να σκίζονται καρδιές".

Αυτό έχει να κάνει και με την νεότητά της;
Ναι βέβαια. Αλλά κάπως έτσι είμαστε όλοι. Ερωτευόμαστε αυτόν που μας έκανε ευτυχισμένο το κορμί μας και μετά λέμε "με έκανε να τον/την αγαπήσω και τώρα τι είναι αυτά που κάνει". Κάπως έτσι καταλαβαίνεις ότι αν δεν υπάρχει μια όσμωση σε μία πράξη ερωτική μεταξύ δύο ανθρώπων δεν θα έχει ευτυχές τέλος. Και ως νέοι ίσως να μην οφείλουμε κιόλας να έχουμε τέτοια επίγνωση των πραγμάτων και ίσως να πρέπει η ζωή να μας τα μάθει σιγά-σιγά. Και ίσως θα πρέπει ως νέοι να ορίζουμε το κορμί μας με τα ασυγκράτητα πάθη. Απλά η Μπελίσα και ο Περλιμπλίν διαμορφώνονται και ωριμάζουν και οι δύο με ένα παράξενο τρόπο και κατανοούν πια την ιδέα του έρωτα και της πραγματικής αγάπης, ο καθένας με τη δική του διαδρομή.

Τι βρίσκεται στον πυρήνα του έργου;
Έρωτας με πάθος, αγάπη με πάθος, μίσος με πάθος, εκδικητικότητα με πάθος. Νομίζω ότι το πάθος βρίσκεται στον πυρήνα του έργου, σίγουρα βρίσκεται στον πυρήνα του ρόλου. Γενικά προσπαθούμε στην παράσταση να δώσουμε μία αίσθηση ενός κήπου που αλλάζει και μεταβάλλεται σαν να είναι όνειρο ή και σαν να είναι ένας εφιάλτης. Δεν θέλουμε να στήσουμε μία ανώδυνη παράσταση. Θέλουμε να σκίζονται καρδιές. 

Εκεί έγκειται και το "ερωτικό αλληλούια" όπως το ονομάζει και ο Λόρκα;
Το αλληλούια όπως το καταλαβαίνω με τη θρησκευτική του έννοια, είναι ένας ύμνος. Ένας ύμνος στον έρωτα και την αγάπη. 

Πώς έχει κυλήσει η προετοιμασία της παράστασης και η συνεργασία σας με τον σκηνοθέτη Δημήτρη Τάρλοου;
Ο Δημήτρης Τάρλοου έχει κάτι καλό, δεν ψήνεται εύκολα με το ψέμα και αυτό το σέβομαι. Δεν θέλαμε να κάνουμε ένα παραμύθι για τον γνωστό γέρο που ερωτεύεται μία νέα και στο τέλος εκείνη φεύγει με έναν εξίσου νέο άνδρα, ακολουθώντας την καταγωγή του έργου από το κουκλοθέατρο. Προσπαθούμε να δούμε μία άλλη διάσταση των πραγμάτων και να βρούμε ένα άλλο βάθος κυρίως μέσα μας για να μπορέσουμε να παίξουμε αυτό το σπουδαίο έργο. Έχουμε σπουδαίους συντελεστές (Άγγελος Μέντης στα σκηνικά και κοστούμια, Αλέκος Αναστασίου στους φωτισμούς, Φοίβος Δεληβοριάς στη μουσική) και ηθοποιούς ενεργούς σε όλα μας: Δ. Σαριδάκη, Μ. Πουρέγκα/Φ. Αγγελάκη (σε διπλή διανομή), Γ. Μπαλαούρα, Έλ. Μελά, Π. Σιούντας.

Τι ρόλο παίζει ο έρωτας στη ζωή μας σήμερα;
Αυτό είναι προσωπική υπόθεση για τον καθένα. Εγώ, ας πούμε, βρίσκομαι τώρα σε μία ηλικία που δυσκολεύομαι πάρα πολύ να ξαναμπώ σε όλο αυτό, και αυτό συμβαίνει και στο έργο. Έχω πληγωθεί μέσα από την περιπέτεια του έρωτα, και ακόμα κι αν το έχω ανάγκη, γιατί να ξαναμπώ σε αυτή την κόλαση; Τα τελευταία χρόνια και μετά το #MeToo έχουν αγριέψει πολύ τα πράγματα έξω. Υπάρχει μια μερίδα νέων που το παίρνει πολύ επιπόλαια το πράγμα. Δεν ενδιαφέρει τίποτε άλλο παρά μόνο το σεξ. Το βλέπω μέσα από τα social media. Έχει προχωρήσει πολύ η τεχνολογία και μέσα από αυτό διαμορφώνεται μία νέα γενιά ανθρώπων που δεν ξέρω αν θα την καταλάβω ποτέ. Μέσα από αυτό διαμορφώνεται επίσης και μια αδιαφορία για την πραγματικότητα, με την εικονική πραγματικότητα να κινεί το ενδιαφέρον. 

Πώς είναι η συνομιλία σας με την νεότερη γενιά;
Λόγω της δουλειάς μου αλλά και λόγω του ότι οι παρέες μου δεν είναι μόνο της ηλικίας μου, έχω μια άμεση επαφή με τη νεότερη γενιά. Νιώθω ότι έχουμε μια συγγένεια, ότι πήραν μία σκυτάλη από το πιο παλιό και το προχώρησαν στο μέλλον. Μιλάμε την ίδια γλώσσα, κι αν δεν καταλαβαίνω κάποιες εκφράσεις δεν με πειράζει τόσο πολύ αλλά τουλάχιστον η γλώσσα της καρδιάς, του κορμιού και του μυαλού έχει απόλυτη συγγένεια. Τώρα με την Μαριάννα Πουρέγκα, μια εξαιρετική ηθοποιό και συνάδελφο κι ένα φοβερό παιδί, δεν διστάσαμε ούτε μία στιγμή με τα κορμιά μας να βουτήξουμε ο ένας στον άλλον λόγω της δουλειάς και να βρούμε αυτούς τους ήρωες μέσα μας. Το αγαπώ το κορμί της Μαριάννας έτσι όπως μου συμπεριφέρεται σκηνικά. 

"Για να βοηθήσει η τηλεόραση έναν ηθοποιό πρέπει να είναι καλός στη σειρά, όχι να έχει απλώς μία εμφάνιση. Αυτό να εκτιμήσει ο κόσμος και όχι πόσους followers έχει ο καθένας, όπως και οι εταιρείες οι οποίες το έχουν ξεφτιλίσει τελείως. Δηλαδή εγώ που δεν έχω instagram καν; Δεν πρέπει να δουλέψω ποτέ στην τηλεόραση;". 

Θέατρο, σινεμά και τηλεόραση: με ποια σειρά θα τα τοποθετούσατε;
Το θέατρο είναι όλη μου η ζωή. Είναι το επάγγελμα μου εδώ και τριάντα χρόνια, αυτό με έχει ζήσει. Σινεμά δεν έχω κάνει ιδιαίτερα, δεν με φωνάζουν και το έχω βγάλει κι εγώ λίγο έξω από τη ζωή μου σαν σκέψη. Η τηλεόραση με ενδιαφέρει βιοποριστικά. Το θέατρο είναι ο πυρήνας μου και η βάση μου. Το σινεμά το αγαπάω. Αγαπάω ας πούμε αυτό που έκανε ο Γιώργος Λάνθιμος, ο οποίος σηκώθηκε και έφυγε από δω και καλά έκανε. Το σινεμά στην Ελλάδα δεν με ενδιαφέρει πάρα πολύ, ούτε να κάνω καμία θυσία γι’ αυτό γιατί πιστεύω ότι δεν θα έχει αντίκρισμα. Συνήθως οι ταινίες είναι σκέτη απογοήτευση. Μακάρι να βγουν άνθρωποι δυναμικοί και να έχουν και τα λεφτά να το κάνουν. Υπάρχουν κάποιοι λίγοι άνθρωποι όπως ο Γιάννης Οικονομίδης, ένας πολύ σοβαρός άνθρωπος που κάνει καλά τη δουλειά του και την πονάει και την αγαπάει και φαίνεται αυτό, κάνει ωραίες ταινίες. Από εκεί και πέρα; Και δεν μιλάμε γι’ αυτούς που έχουν πεθάνει τώρα. 

Πώς σχολιάζετε αυτό που συνέβη με τα σινεμά; Το κλείσιμο του Ideal για παράδειγμα. 
Είναι πολύ θλιβερό. Ας πούμε έχετε δει πως έχουν πληθύνει τα σίριαλ και οι ταινίες που είναι του HBO; Θα βλέπαμε ποτέ αυτές τις ηθοποιάρες σε τέτοιες ταινίες και σε τέτοια σίριαλ πριν; Όχι, γιατί δεν είχαν ανάγκη καν να το κάνουν. Κάποιοι ηθοποιοί έτσι και τους έλεγες πριν από δέκα χρόνια να κάνουν τηλεόραση θα σου έκαναν μήνυση. Τώρα όμως ακόμα κι αυτοί την καταδέχτηκαν, οπότε τι να πούμε για τον κινηματογράφο; Αν δεν υπήρχε και αυτή η τηλεόραση θα είχε πεινάσει πολύς κόσμος, επομένως ευτυχώς που υπάρχει, ακόμα και με τις αδυναμίες της, για να μπορούμε να ζούμε αξιοπρεπώς. Δεν με ενδιαφέρει αν δέκα άτομα βγάζουν τρελά χρήματα από την τηλεόραση, αλλά να υπάρχει για τον πολύ κόσμο δουλειά ώστε να κρατηθούν στο επάγγελμα, μήπως μετά βρεθεί μια ευκαιρία στο θέατρο ή τον κινηματογράφο και κάνουν κάτι πιο ενδιαφέρον. 

Μπορεί να βοηθήσει έναν ηθοποιό η παρουσία του σε μια τηλεοπτική σειρά;
Για να βοηθήσει αυτό πρέπει να είσαι καλός στη σειρά, όχι να έχεις απλώς μία εμφάνιση. Αυτό να εκτιμήσει ο κόσμος και όχι πόσους followers έχει ο καθένας, όπως και οι εταιρείες οι οποίες το έχουν ξεφτιλίσει τελείως. Δηλαδή εγώ που δεν έχω instagram καν; Δεν πρέπει να δουλέψω ποτέ στην τηλεόραση; 

Μάλλον είστε η απάντηση σε αυτό. 
Δεν ξέρω. Γιατί κι εγώ βλέπω ότι δεν με προτιμούν από ένα σημείο και μετά, αν και δεν έχω παράπονο, έχω κάποιες προτάσεις κάθε χρόνο. Βέβαια έχω μπλέξει πολύ και με το θέατρο, οπότε για δύο χρόνια κόπηκα από σίριαλ γιατί είχα παραστάσεις το καλοκαίρι, περιοδείες και πρόβες. Φέτος κάνω στους "Παγιδευμένους” ένα guest. Αλλά αν δεν είσαι πολύ γνωστός ή δεν έχεις followers δεν θα πάρεις ποτέ πρωταγωνιστικό ρόλο και ειδικά τους νέους ειδικά τους κρίνουν πολύ από αυτό. Τουλάχιστον, αφού τους δίνεται αυτή η ευκαιρία λόγω των followers να είναι καλοί. Να μην είναι αδιάφοροι, να μην το παίζουν φίρμες, να μην αργούν στα γυρίσματα, να ξέρουν τα λόγια τους. 

"Δεν χρειάζεται ένα θέατρο που έχει μία κεντρική σκηνή, να έχει και μία που την έφτιαξαν στο "μπάνιο” τους ή στο "ρετιρέ" τους και να έχουν όλες αυτές οι σκηνές τέσσερις παραστάσεις η κάθε μία το χρόνο".

Οι παραστάσεις πλέον είναι πιο πολλές από ποτέ, σαν να έχουμε και μια λογική τύπου Netflix και να πηγαίνουμε από το ένα στο άλλο. Αυτό είναι ανασφάλεια ή ανταγωνισμός;
Νομίζω ότι είναι ένας αγώνας των θεάτρων για να επιζήσουν. Αυτό είναι η κυριότερη ανάγκη, αλλά δεν χρειάζεται να υπερβάλουμε. Δεν χρειάζεται ένα θέατρο που έχει μία κεντρική σκηνή, να έχει και μία που την έφτιαξαν στο "μπάνιο” τους ή στο "ρετιρέ" τους και να έχουν όλες αυτές οι σκηνές τέσσερις παραστάσεις η κάθε μία το χρόνο. Είναι φανερό ότι κάποιος το κάνει αυτό για να επιβιώσει, γιατί αυτές οι παραστάσεις που πάνε στα θέατρα αυτά, δεν είναι παραγωγές του θεάτρου, αλλά το πληρώνουν με τη μέρα. Είναι ένα πολύ επικερδές παιχνίδι. Κάποιοι έχουν ξεφύγει τελείως και τα θέατρά τους δεν έχουν το πρόσωπο για να ζητάνε € 300 την παράσταση. Για να τα ζητάς αυτά πρέπει να έχεις καμαρίνια, προβολείς, τουαλέτες καθαρές, μπαρ, φουαγιέ, καλά ηχητικά μηχανήματα, πρέπει να μπει μέσα ο θεατής και να μην κάτσει στο ξύλο, σε κάτι πάγκους που έχουν κάποια θέατρα και με τρελαίνουν τελείως. Νομίζω ότι έχει τραβήξει πάρα πολύ αυτό, όπως και η καινούργια μόδα τώρα, τα προβάδικα. Εκεί να δεις πόσα έχουν ανοίξει. Υπάρχει στη Λαμίας άνθρωπος που έχει πάρει ολόκληρα κτίρια, τα έχει χωρίσει σε δέκα - είκοσι χώρους και είναι όλα προβάδικα. 

"Ένα ακόμα επικίνδυνο κομμάτι είναι τα κινητά και αυτή η ταχύτητα που έχει πάρει η ψυχή όλων. Δεν μπορούν οι ψυχές και τα μυαλά να τη διαχειριστούν, θα κρασάρουν. Δεν μπορεί να μην σε ικανοποιεί αυτό που βλέπεις και να πρέπει να κάνεις scroll συνέχεια αναζητώντας την καινούργια πληροφορία".

Γίνεται πολύ εμπορικό το θέατρο. Έτσι μπορεί να πάει παρακάτω;
Το θέατρο σίγουρα δεν πάει παρακάτω έτσι, αλλά μέσα από κάποιους χώρους μπορεί να δημιουργηθεί κάτι καινούργιο και να ξεπεταχτούν νέα παιδιά που τα έχουμε πάρα πολύ ανάγκη. Ποιος δε χαίρεται όταν βλέπει τις παραστάσεις του Γιώργου Κουτλή, του Κωνσταντίνου Μάρκελλου ή του Μάριο Μπανούσι που ξεχώρισε με το "Goodbye Lindita”. Όταν βγαίνει ένα νέο παιδί δεν θα πάω εγώ να παρακολουθήσω την παράστασή του που είναι η δουλειά μου; Όχι για να με πάρει στη δουλειά, αλλά για να δω τι γίνεται στο θέατρο σήμερα. 

Υπάρχουν άπειρα μέτωπα αυτή τη στιγμή σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο. Ποιο είναι το πιο επικίνδυνο κατά τη γνώμη σας;
Αυτό που με τρομάζει περισσότερο, όπως και όλο τον κόσμο, είναι αυτή η άνοδος του νεοφασισμού - νεοναζισμού στην Ελλάδα η οποία μπήκε πολύ κρυφά στη ζωή μας. Κάποιοι το υποψιαζόμασταν, αλλά λέγαμε "έλα μωρέ μόδα είναι θα περάσει”. Είδες πώς σιγά-σιγά τα παιδιά του Καρατζαφέρη, γιατί περί αυτών πρόκειται, είναι τώρα στην κυβέρνηση; Πότε και πώς έγινε αυτό; Τρεις υπουργοί. Ο Άδωνις Γεωργιάδης, ο Θάνος Πλεύρης και ο Μάκης Βορίδης. Τι έγινε ξαφνικά; Έγιναν παραδοσιακή δεξιά αυτοί οι άνθρωποι; Έχω άλλο πράγμα στο μυαλό μου για την παραδοσιακή δεξιά. Βλέπουμε τώρα στην Αμερική τον Τραμπ να κερδίζει ξανά το χρίσμα των ρεπουμπλικάνων. Βλέπεις στην Πολωνία, στη Ρωσία, σε άλλες χώρες της Βαλτικής κυβερνούν ακροδεξιοί. Ξαφνικά το ΝΑΤΟ έχει βάσεις παντού γύρω-γύρω από τη Ρωσία και ρωτάμε γιατί μπήκε ο Πούτιν στην Ουκρανία. Επίσης, βλέπουμε την παγκόσμια κατάρρευση της αριστεράς. Το πληρώνουμε πολύ ακριβά. Δεν έχει κανένα αντίπαλο δέος αυτό το κτήνος πια και προχωράει παντού. Ένα ακόμα επικίνδυνο κομμάτι είναι τα κινητά και αυτή η ταχύτητα που έχει πάρει η ψυχή όλων. Δεν μπορούν οι ψυχές και τα μυαλά να τη διαχειριστούν, θα κρασάρουν. Δεν μπορεί να μην σε ικανοποιεί αυτό που βλέπεις και να πρέπει να κάνεις scroll συνέχεια αναζητώντας την καινούργια πληροφορία.