Γιατί επιλέξατε να ασχοληθείτε με τον "Εραστή", το έργο του Χάρολντ Πίντερ που βλέπουμε στην Κεντρική Σκηνή του θεάτρου του Νέου Κόσμου;
Η αλήθεια είναι ότι το κίνητρο ήταν η επιθυμία μας με την Κλέλια, να κάνουμε κάτι μαζί. Θέλαμε πολύ να συναντηθούμε κι έτσι ψάχναμε έργα με δύο πρόσωπα. Η Κλέλια πρότεινε τον Πίντερ κι εγώ θυμήθηκα τον "Εραστή". Είμαι χαρούμενος με αυτή μας την επιλογή. Τα έργα του πάντα ξεγλιστρούν στον ηθοποιό, όμως αυτό είναι και το κέρδος μας. Δύο νέοι άνθρωποι να έρχονται κάθε βράδυ αντιμέτωποι με έναν τέτοιο συγγραφέα, σε μία εποχή που ο κόσμος όχι μόνο στο δρόμο αλλά ενίοτε και στις τέχνες γύρω μας, μιλάει με greeklish, εγώ προσωπικά το βρίσκω φοβερά συναρπαστικό.
Τι είναι αυτό που ξεχωρίζετε εσείς στη γραφή του Πίντερ, τον "αριστοτέχνη χαρτογράφο του διαιρεμένου εαυτού", όπως έχει χαρακτηριστεί;
Αυτή η αιώρηση του νοήματος. Η αλήθεια, σύμφωνα με την άποψή του, δεν εκφράζεται με την επιφανειακή και ωραία διατυπωμένη γλώσσα. Αντιθέτως, κρύβεται στον ατελή και ταραγμένο λόγο των ανθρώπων κατά τη στιγμή της σύγχυσης, πίσω από τη σιωπή όταν αυτοί δεν είναι πρόθυμοι ή δεν μπορούν να εκφράσουν αυτό που τους αναταράσσει.
Πώς θα περιγράφατε τον χαρακτήρα σας με λίγα λόγια;
Ζει με μια γυναίκα που κάποτε αγαπήθηκαν πολύ. Έχουν και οι δυο τους μέσα τους χαραγμένη αυτή την ανάμνηση. Τη χαρά που μπορούσαν κάποτε να προσφέρουν. Πλέον, κοιτάζουν την απουσία στο βλέμμα του άλλου, χωρίς να μπορούν όμως να δώσουν κι ένα τέλος. Ίσως αδυνατούν να χάσουν από κοντά τους ένα αφοσιωμένο πρόσωπο. Άλλωστε το να σκοτώσεις μέσα σου τα συναισθήματα σου για κάποιον, είναι και μια μεγάλη χαρακιά που ανοίγουν στην ατμόσφαιρά μας, όλοι εκείνοι, που μας υποχρεώνουν με τη συμπεριφορά τους να μη τους αγαπάμε πια. Εμείς χάνουμε πρώτοι, όχι αυτοί.
Υπάρχει αντίδοτο για εκείνη τη μοναξιά που "τρυπώνει” ανάμεσα σε ανθρώπους που, αν και μαζί, αισθάνονται μόνοι, όπως το ζευγάρι του έργου; Είναι, μήπως, αυτό το συναίσθημα χαρακτηριστικό των σύγχρονων σχέσεων;
Ίσως θα έπρεπε να σταθούμε για λίγο απέναντι στον εαυτό μας και να αναλογιστούμε, τι ήταν αυτό που μας έκανε να γοητευτούμε από τους ανθρώπους που είμαστε μαζί τους.
"Νιώθω παιδί του θεάτρου. Εκεί, αντίθετα με την τηλεόραση, ο θεατής έρχεται για να επικοινωνήσει μαζί σου. Δεν τρυπώνεις απρόσκλητος στο σπίτι του"
Μετά το εξάμηνο του έρωτα, που αν δεν είναι και κεραυνοβόλος, πιθανότατα βασίζεται πάνω σε καθαρά παιδικές ανάγκες, αναγκαζόμαστε να δούμε ότι ο άλλος άνθρωπος είναι κάτι αυτοτελές και διαφορετικό από τις προσωπικές μας ελπίδες. Εκείνη τη στιγμή, αν μπορέσουμε να τον αποδεχθούμε, πιστεύω πως έχουμε ήδη κάνει ένα πρώτο βήμα για να "γλιτώσουμε" τη μοναξιά. Κι αυτό είναι κάτι που το επαναδιαπραγματευόμαστε κάθε τόσο μέσα σε μια σχέση. Κοιτάζοντας το βλέμμα των άλλων, να θυμόμαστε τι ήταν αυτό που μας έφερε κοντά.
Είναι το θέατρο ένα μέσο που, σε πείσμα των ψηφιακών καιρών, φέρνει τους ανθρώπους πραγματικά κοντά;
Είναι φυσικά. Αυτό με συγκινεί βαθύτατα κιόλας σε αυτό, εφόσον αισθάνομαι παιδί του θεάτρου, ότι σε αντίθεση με τη τηλεόραση το πλησίασμα γίνεται από κάποιον με μεγαλύτερη συνειδητότητα. Έρχεται για να επικοινωνήσει μαζί σου. Δεν τρυπώνεις απρόσκλητος στο σπίτι του.
Γιατί τελικά ο έρωτας ανάμεσα σε ένα ζευγάρι φθείρεται; Τι έρχεται στη θέση του που κρατά το ζευγάρι αυτό ενωμένο;
Πιστεύω, στον καιρό μας, όλα γίνονται για μια προσπάθεια απόδρασης του εαυτού. Είναι και ένα παιχνίδι διεκδίκησης. Γι' αυτό και από τη στιγμή που θα αρχίσουν να συντονίζονται δύο άνθρωποι στον έρωτα, αρχίζει συχνότατα και η αντίστροφη μέτρηση. Δεν μπορεί να διαρκέσει αυτή η κατάσταση για μεγάλα διαστήματα. Τότε είναι που ξαφνικά κανείς δε χρωστάει και τίποτα σε κανέναν. Βέβαια αρεσκόμαστε τρομερά στο να μοιραζόμαστε λόγια ακραίας τρυφερότητας. Μεγάλα-μικρά ψέματα. Είναι κι αυτό μέσα στο παιχνίδι.
Άλλωστε η πρόθεση της στιγμής δεν σημαίνει απαραίτητα και αλήθεια. Όσο για το τι είναι αυτό που τους κρατάει ακόμη μαζί, είναι η ανάμνηση αυτού που κάποτε υπήρξαν ο ένας για τον άλλον. Ξέρουν και οι δυο πολύ καλά πως δεν θα το ξαναβρούν αλλού σε αυτό το σημείο βρασμού. Ίσως είναι και οι προσωπικές τους επενδύσεις. Ο χρόνος που κατανάλωσαν για την άλλη πλευρά. Δεν αποχωριζόμαστε εύκολα τις ελπίδες μας.
Διαβάζουμε ότι η Λένα Κιτσοπούλου έχει προσθέσει κάποια εμβόλιμα κείμενα στο έργο. Γιατί κάνατε αυτή την επιλογή και πώς τα κείμενα αυτά έχουν συνεισφέρει στο τελικό αποτέλεσμα;
Ζητήσαμε τη βοήθεια της Λένας κάποια στιγμή στην πρόβα και δέχτηκε να μας την προσφέρει με απίστευτη γενναιοδωρία.
"Από τη στιγμή που θα αρχίσουν να συντονίζονται δύο άνθρωποι στον έρωτα, αρχίζει συχνότατα και η αντίστροφη μέτρηση και αυτό που τους κρατά μετά είναι η ανάμνηση αυτού που κάποτε υπήρξαν ο ένας για τον άλλον"
Συνεχώς μετακινούμασταν προς καταστάσεις που φανέρωναν έντονα την ανάγκη να φωτιστεί και κάτι πέραν αυτού που ήδη είχε γραφτεί. Η Λένα το έκανε με μεγάλη τρυφερότητα. Νομίζω ότι φώτισε και μια άλλη πλευρά των χαρακτήρων που στη δική μας παράσταση το είχαμε πολύ ανάγκη.
Μιλώντας και για την Λένα Κιτσοπούλου, θα ήθελα να σας ρωτήσω πώς αισθάνεστε στον απόηχο και των "Σφηκών" και της συζήτησης που άνοιξε για το πόσο ελεύθερα μπορούμε να προσεγγίζουμε την κληρονομιά του παρελθόντος στο πρίσμα και της ευρύτερης συντηρητικοποίησης της κοινωνίας;
Ήταν μια ευτυχέσταστη εμπειρία για μένα όλο αυτό. Αυτή η αίσθηση συνενοχής εκείνα τα δύο βράδια της Επιδαύρου και οι κουβέντες που άνοιξαν με αφορμή την παράσταση. Αυτό που έχει ενδιαφέρον να γίνεται δηλαδή, με αφορμή ένα καλλιτεχνικό έργο. Αισθάνομαι πραγματικά τυχερός που ήμουν μέρος όλου αυτού, δίπλα σε τόσο αγαπημένους μου ανθρώπους.
Μιλήστε μας και για τη συνεργασία σας με την Κλέλια Ανδριολάτου, τόσο στη σκηνή όσο και στη σκηνοθεσία. Γιατί επιλέξατε να αυτοσκηνοθετηθείτε;
Η Κλέλια είναι ένας γοητευτικότατος άνθρωπος. Γεμάτη από ενθουσιασμό, λαχτάρα για ρίσκο, απίστευτα τολμηρή και χαρισματική. Την καμαρώνω πολύ. Ήταν μια δική της ιδέα να κάνουμε κάτι παρέα και αισθάνομαι πως της το χρωστάω. Κάθε βράδυ περιμένουμε σαν τρελοί να δείξουμε αυτή την ιστορία. Τη συν-σκηνοθεσία την αποφασίσαμε γιατί ήταν ένα έργο μόνο για δύο πρόσωπα και θεωρήσαμε πιο έντιμο από τη στιγμή που ήταν δική μας ιδέα και συμφωνούσαμε στον τρόπο που το φανταζόμασταν, να το κάνουμε έστω και "τσαλαβουτώντας" σε αχαρτογράφητα νερά, παρά να το ζητήσουμε από κάποιον που πιθανώς να τον φέρουμε σε δύσκολη θέση.
Ποια είναι τα σχέδιά σας για το δεύτερο μισό της σεζόν;
Ήδη βρισκόμαστε σε πρόβες για την "Προξενήτρα" του Θόρντον Ουάιλντερ, που θα ανέβει από τον Φεβρουάριο στο Εθνικό Θέατρο, σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου κι έχω μεγάλη χαρά γι' αυτό. Αργότερα θα είμαι στην καινούρια παράσταση της Λένας Κιτσοπούλου με θέμα τον έρωτα που θα λέγεται "Και λέγε, λέγε" και θα ανέβει τον Μάιο στο Θέατρο Τέχνης.
Περισσότερες πληροφορίες
Ο εραστής
Σε ένα από τα πιο αινιγματικά έργα του, ο νομπελίστας συγγραφέας στρέφει το μικροσκόπιο στις ανθρώπινες σχέσεις, επιχειρώντας να αναδείξει πώς η μεγαλύτερη μοναξιά μπορεί και τρυπώνει καμιά φορά μέσα στα ζευγάρια. Οι δύο ερμηνευτές εξερευνούν τη διαβρωτική πορεία του χρόνου στη σχέση ενός ζευγαριού όπου εμπλέκεται ένα τρίτο πρόσωπο -ή μήπως όχι. Κι όμως ο Ρίτσαρντ και η Σάρα υπήρξαν κάποτε πολύ ερωτευμένοι. Κι όπως όλα τα ζευγάρια που κάποτε ερωτεύτηκαν με την πρώτη ματιά, τώρα ζουν «σχεδόν» ευτυχισμένοι. Η λεπτομερής σκιαγράφηση της σχέσης των ηρώων, η αποκάλυψη της φθοράς και η αγωνιώδης προσπάθεια να παραμείνουν «ζωντανοί» μαζί, κατατάσσουν το έργο ανάμεσα στα αριστουργήματα του παγκόσμιου δραματολογίου.