Στη λέξη "τόλμη” συνοψίζεται η εφ όλης της ύλης συζήτησή μας με τον αγαπημένο ηθοποιό Άκη Σακελλαρίου, ο οποίος είναι έτοιμος να "Αδράξει τη μέρα!" σε όλα τα επίπεδα, μιας και ετοιμάζεται για τη δεύτερη σεζόν του "Κύκλου των χαμένων ποιητών” στο Θέατρο Βρετάνια, συνεχίζει για τέταρτη χρονιά ως συντονιστής καλλιτεχνικού προγράμματος του Φεστιβάλ Δημητρίων που ξεκινούν σύντομα στη Θεσσαλονίκη, ενώ παράλληλα κατεβαίνει ως υποψήφιος σύμβουλος στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας στο κομμάτι του πολιτισμού.
Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τα κοινά;
Πρόκειται για έναν συνδυασμό μιας εσωτερικής μου ανάγκης με την σύμπτωση αυτής της πρότασης που μου έγινε από τον Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολο Τζιτζικώστα να κατέβω υποψήφιος στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας στο κομμάτι του πολιτισμού. Κάποια στιγμή ήθελα να επιστρέψω στη Θεσσαλονίκη και το έκανα αυτό αναλαμβάνοντας το φεστιβάλ των Δημητρίων. Έχοντας λοιπόν αυτή την επαφή με τα Δημήτρια, ο εσωτερικός μηχανισμός μου έλεγε ότι σιγά σιγά θα μπορούσα να είμαι λίγο πιο σταθερά στη Θεσσαλονίκη. Γενικά η Θεσσαλονίκη δεν έχει φύγει σαν τόπος συνάντησης με τον εαυτό μου, ως πόλη, με το λιμάνι, με τη θάλασσα, με τα κάστρα, με την Καλαμαριά αλλά φυσικά και με τον ανθρώπινο χαρακτήρα της. Πάντοτε υπήρχε μέσα μου και πάντοτε θα υπάρχει. Όλες αυτές οι εικόνες, οι άνθρωποι και η επιβράδυνση του τρελού χρόνου που υπάρχει στην Αθήνα, συνθέτουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Η πολιτική γενικότερα δεν με τραβούσε ποτέ. Μάλλον το αντίθετο. Αν και μεγάλωσα σε ένα σπίτι με έντονη πολιτική δραστηριότητα. Η παρουσία μου όμως σε ένα κομμάτι εξωστρέφειας, στο οποίο μπορώ ίσως να βοηθήσω να αλλάξει κάτι στο πολιτιστικό τοπίο της Θεσσαλονίκης, ήταν εφαλτήριο για να το κάνω. Η συμμετοχή μου ως ηθοποιός σε μία από αυτές τις μεγάλες κινηματογραφικές δουλειές οι οποίες γίνονται σε ένα από τα πιο δραστήρια γραφεία Film Office στην επικράτεια, το οποίο βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη, το "The Bricklayer” με τον Άαρον Έκχαρτ, μου έδωσε την ευκαιρία να δω όλο τον φοβερό επαγγελματισμό και το κομμάτι που λέγεται Χόλιγουντ. Είναι τρομερό όταν φεύγεις πιτσιρικάς για να πας στην Αμερική και ξαφνικά μετά από πολλά πολλά χρόνια, το Χόλιγουντ έρχεται σε σένα. Ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Ήταν ένας μικρός ρόλος, αλλά αρκετά νευραλγικός. Τις περισσότερες φορές οι ηθοποιοί φεύγανε για να δοκιμάσουν την τύχη τους στο εξωτερικό και είναι ελάχιστοι αυτοί που κατάφεραν να κάνουν κάτι. Τα τελευταία χρόνια όμως, λόγω της φορολογικής πολιτικής που υπάρχει όσον αφορά τον κινηματογράφο και το γύρισμα σίριαλ, άρχισαν να γυρίζονται αρκετές ταινίες εδώ οπότε αρκετοί Έλληνες ηθοποιοί είχαν την ευκαιρία να δουλέψουν. Τώρα είναι κατά κάποιο τρόπο η ευκαιρία αυτό το Film Office να διατηρηθεί και να επεκταθεί.
Οπότε η πρόταση της Περιφέρειας να συμβάλλετε στην προσπάθεια της να γίνει η Θεσσαλονίκη κέντρο παγκόσμιων οπτικοακουστικών παραγωγών είναι το κομμάτι που σας ενδιαφέρει ως υποψήφιος περιφερειακός σύμβουλος Θεσσαλονίκης;
Το σκεπτικό έχει σίγουρα να κάνει με το κομμάτι του πολιτισμού και τα οπτικοακουστικά μέσα. Αυτό είναι το δικό μου έρεισμα. Στο πολιτιστικό κομμάτι της Περιφέρειας υπάρχει μια διαφορετική διάσταση, έχει μια μεγαλύτερη εξωστρέφεια. Ευελπιστούμε ότι θα συνεχίσει να πηγαίνει καλά. Το πραγματικό δέλεαρ των ξένων που έρχονται εδώ δεν είναι ο Λευκός Πύργος ή το ωραίο φως που έχει η Θεσσαλονίκη, αλλά η φορολογική απαλλαγή. Αυτό ξεκίνησε να γίνεται εδώ και κάποια χρόνια και ευελπιστούμε ότι θα συνεχιστεί. Πάνω σε αυτή τη συνέχεια, λοιπόν, θα μπορούσα και εγώ να συμβάλω ψάχνοντας να βρω κάποιες ενδεχόμενες καλλιτεχνικές οπτικοακουστικές παραγωγές.
Παραγωγές οι οποίες μπορεί να έρθουν να κάνουν γυρίσματα εδώ και αυτό να προσφέρει θέσεις εργασίας αλλά να προβάλει και την Ελλάδα προς τα έξω, έτσι δεν είναι;
Αυτό είναι ένα τρομερά σημαντικό κομμάτι πολιτισμού για τη Θεσσαλονίκη. Το θέμα είναι να αποκτήσει μία μόνιμη βάση. Οι κάτοικοι της περιφέρειας και της Θεσσαλονίκης αγκάλιασαν πολύ ζεστά αυτές τις κινηματογραφικές παραγωγές, παρότι έπρεπε να σταματήσουν τις δουλειές τους και να ταλαιπωρηθούν. Αν μπορέσουμε αυτό το πράγμα να συνεχιστεί, αλλάζει και μονιμοποιείται ένα τοπίο το οποίο θα μπορούσε να αντιστρέψει, να εκτινάξει, να βοηθήσει, να κρατήσει τον κόσμο στην Θεσσαλονίκη. Να γίνει μια μικρή βιομηχανία. Κάτι το οποίο υπάρχει μεν στην Αθήνα, αλλά είναι μόνο στην Αθήνα όπου η διάσταση είναι διαφορετική. Εγώ για παράδειγμα έφυγα όπως και πάρα πολλοί άλλοι φίλοι και συνάδελφοι και έχει κατά κάποιο τρόπο μικρύνει η καλλιτεχνική παραγωγή στη Θεσσαλονίκη. Νομίζω ότι θα βοηθήσει πολύ γιατί το βασικό είναι να παραμείνουν στη Θεσσαλονίκη όλα αυτά τα καλλιτεχνικά μυαλά που έχουν αναγκαστεί να φύγουν τα τελευταία χρόνια. Ναι μεν γίνονται κάποια πράγματα αλλά οι άνθρωποι προσπαθούν να επιβιώσουν και αναγκάζονται να κατέβουν στην Αθήνα τελικά. Υπάρχουν κάποιες εξαιρετικές ομάδες και δουλειές αλλά λειτουργούν σαν πυροτεχνήματα. Αν αυτό που λέμε μπορέσει να υλοποιηθεί θα αλλάξει πολύ τα πράγματα.
"Στην περιοδεία πρέπει να έρθετε να δείτε τι συνθήκες υπάρχουν και εκεί θα καταλάβετε πάρα πολλά πράγματα για το ποια είναι η Ελλάδα και ποια είναι η Ελλάδα του πολιτισμού. Χίλιες φορές να συζητήσουμε γι’ αυτό παρά για το αν μια παράσταση αφορά ή όχι την Επίδαυρο. Η Ελλάδα δεν είναι μόνο κάποιοι εμβληματικοί χώροι. Έχει πάει κάποιος να δει τι γίνεται σε άλλους χώρους στην Περιφέρεια και να πει ρε παιδιά είναι δυνατόν;”.
Πώς θα χαρακτηρίζατε το θεατρικό τοπίο της Θεσσαλονίκης;
Η Θεσσαλονίκη είναι μία πόλη των άκρων. Είναι από τη μια μεριά πολύ συντηρητική και από την άλλη είναι πολύ προοδευτική. Αυτό το πράγμα θα πρέπει κάπως να συγκεραστεί. Ο κόσμος δηλαδή που πηγαίνει πλέον στο θέατρο, όσον αφορά τους μόνιμους κατοίκους, αρχίζει και συρρικνώνεται. Ευτυχώς υπάρχουν οι φοιτητές και οι νέοι άνθρωποι οι οποίοι αγκαλιάζουν αυτές τις προσπάθειες στο θεατρικό χώρο. Στο μουσικό χώρο ενώ υπήρχε ένα έντονο ρεύμα τη δεκαετία του 1990 και του 2000, τώρα είναι ελάχιστοι αυτοί οι οποίοι έχουν μείνει. Έχει μείνει μόνο ένας Αγγελάκας κι ένας Χριστιανάκης. Ο Παυλίδης κατέβηκε κάτω. Είναι πολύ λίγοι πια, ενώ κάποτε θυμάστε τι γινόταν. Ήταν πολύ έντονη η δραστηριότητα με καινούργια πράγματα τη δεκαετία του ‘90 με το Μύλο. Αν πάει καλά αυτό που θέλουμε να κάνουμε τώρα, θα είναι σαν ένα μικρό ηλεκτροσόκ για τη Θεσσαλονίκη και την περιφέρειά της. Δεν μιλάω για τους θιάσους οι οποίοι ανεβαίνουν από την Αθήνα. Είναι μια αγορά η οποία είναι πολύ καλή για τους Αθηναίους η Θεσσαλονίκη. Το θέμα είναι αν οι ίδιοι οι Θεσσαλονικείς θα αγκαλιάσουν τα δικά τους σχήματα, τους δικούς τους ανθρώπους.
Θα θέλαμε να μας πείτε κάποια παραπάνω πράγματα για τα Δημήτρια ως συντονιστής της καλλιτεχνικής επιτροπής. Πώς εξελίσσεται η πορεία τους στο χρόνο και ποια είναι τα highlights του φετινού προγράμματος;
Τα Δημήτρια είναι το απόνερο όλης αυτής της πολιτιστικής δραστηριότητας που υπήρχε πριν από κάποιες δεκαετίες, όταν το μπάτζετ ήταν πολύ μεγάλο γενικά για τον πολιτισμό και ειδικά για το φεστιβάλ. Μετά την κρίση βέβαια συρρικνώθηκε. Γι’ αυτό είμαστε αναγκασμένοι να κάνουμε το πρόγραμμα με τους ανθρώπους στις αντιδημαρχίες πολιτισμού, αναζητώντας το καλύτερο πράγμα στην πιο καλή τιμή. Το αποτέλεσμα είναι ότι έχουμε διαμορφώσει μια πιο "έξυπνη” πολιτική. Έχουμε δηλαδή πέντε-έξι μεγάλα πρότζεκτ όσον αφορά τα σχήματα του εξωτερικού ώστε από εκεί και πέρα να είμαστε λίγο πιο ευέλικτοι όσον αφορά την παρουσία ελληνικών σχημάτων. Το μπάτζετ είναι μικρό, αλλά νομίζω ότι όπως κάθε χρονιά -είναι η τέταρτη χρονιά που είμαι συντονιστής της καλλιτεχνικής επιτροπής- έχουμε κάνει ένα πρόγραμμα το οποίο έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Το φεστιβάλ ξεκινά στις 30 Σεπτεμβρίου και ολοκληρώνεται στις 22 Οκτωβρίου. Θά έχουμε, μεταξύ άλλων, την Σαουμπίνε με τον "Γάμο της Μαρίας Μπράουν” του Φασμπίντερ, σε σκηνοθεσία του Τόμας Οστερμάϊερ, με ηθοποιούς που δουλεύουν πολύ και σε παραγωγές τύπου Netflix. Έρχεται όλος ο θίασος. Είναι ένα μεγάλο σχήμα με πάρα πολλούς τεχνικούς και πάρα πολλά τεχνικά θέματα που πρέπει να επιλυθούν. Η παράσταση θα ανέβει στην Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών στις 30 Σεπτεμβρίου και 1 Οκτωβρίου. Την πρώτη του μήνα θα έρθει επίσης ο βραβευμένος με όσκαρ Ιταλός συνθέτης και πιανίστας Νικόλα Πιοβάνι ("Η ζωή είναι ωραία”), που θα διευθύνει την Συμφωνική Ορχήστρα Δήμου Θεσσαλονίκης. Από χορό θα έχουμε τον Χρήστο Παπαδόπουλο και το ισπανικό γκρουπ Mal Pelo. Από ελληνικές παραστάσεις θα έχουμε το "Καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς” του Χρόνη Μίσσιου από την ομάδα Gaff σε σκηνοθεσία της Σοφίας Καραγιάννη στις 10/10. Αυτή την παράσταση την θέλαμε γιατί ένας Θεσσαλονικιός συγγραφέας ο οποίος αναφέρεται και στη Θεσσαλονίκη. Θα έχουμε επιπλέον τις "Σπυριδούλες” της ομάδας 4Frontal (16/10) που αναφέρονται και αυτές στη Θεσσαλονίκη και το "Garamond 12” της Μαρίας Δριμή (3/10) από το Θέατρο Πορεία σε σκηνοθεσία του Sergei Okunev.
Σε τι πιστεύετε ότι διαφέρει το προφίλ και η ψυχοσύνθεση ενός πολιτικού από εκείνη ενός απλού πολίτη και στην προκειμένη περίπτωση ενός καλλιτέχνη;
Είναι κάτι το οποίο άρχισα κι εγώ να το βιώνω σιγά σιγά. Καταλαβαίνω ότι η πολιτική αποσκοπεί στην ασφάλεια ενός πολίτη και στην κάλυψη κάποιων πρακτικών θεμάτων και ανασφαλειών, όπως είναι η υγεία, η παιδεία, η εύρυθμη λειτουργία κάποιων υπηρεσιών και γενικά η ποιότητα της ζωής του. Ένα κράτος το οποίο είναι ευνομούμενο και δημοκρατικό οφείλει να έχει μια κοινωνική πολιτική η οποία να εξυπηρετεί αυτές τις ανάγκες. Γεγονός που σε άλλες περιπτώσεις λειτουργεί και σε άλλες είναι μια καταστροφή. Από την άλλη μεριά ο καλλιτέχνης, ο άνθρωπος, ο οποίος ασχολείται με τη ζωγραφική, τη μουσική, την ποίηση, προσπαθεί και αυτός με τη σειρά του να καλύψει κάποια ανασφάλεια των ανθρώπων πέρα από τη δική του, ως δημιουργός, η οποία ανασφάλεια όμως έχει να κάνει με κάτι πολύ πιο βαθύ και πιο υπαρξιακό. Έχει να κάνει με την υπαρξιακή αγωνία η οποία από τη στιγμή που γεννιέσαι σε ακολουθεί μέχρι το τέλος. Και αυτό είναι κάτι το οποίο θεωρώ ότι με ακολουθεί από την πρώτη στιγμή που βρέθηκα στο χώρο του πολιτισμού. Τώρα στην πρώτη επαφή που έχω, σίγουρα έχει ένα πρακτικό ενδιαφέρον η πολιτική, αλλά νομίζω ότι θα έχει ημερομηνία λήξης.
Άλλωστε νομίζω ότι πάνω από όλα είστε ηθοποιός και αυτό είναι που αναζητάτε περισσότερο.
Έτσι ακριβώς είναι. Δεν μπορεί ίσως ο κόσμος να συναισθανθεί τι σημαίνει για έναν καλλιτέχνη να βρίσκεται μέσα στη κόκκινη γραμμή της δημιουργίας. Θεωρώ ότι είμαστε πάρα πολύ τυχεροί όσοι ασχολούμαστε με κάποιους τομείς της τέχνης. Ευνοημένοι και τυχεροί και σε υπαρξιακό επίπεδο.
Μόλις ολοκληρώσατε την περιοδεία σας με την "Εκάβη”, σε σκηνοθεσία της Ιώς Βουλγαράκη, με την οποία ταξιδέψατε σε όλη την Ελλάδα και στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου. Θα θέλατε να μας κάνετε έναν μικρό απολογισμό της πορείας σας με την παράσταση όπου ερμηνεύσατε το ρόλο του Πολυμήστορα;
Είναι μια δουλειά την οποία την αγαπήσαμε όλοι πάρα πολύ. Το έργο αναφέρεται στην παρουσία της γυναίκας στη διαδικασία του πένθους, η οποία είναι διαχρονική. Ένα κομμάτι του γυναικείου φύλου, το οποίο είχε μπει σε μια δεύτερη μοίρα, καλώς ή κακώς αν θέλουμε να κοιτάξουμε τους εαυτούς μας στον καθρέφτη. Η Εκάβη από την αρχή μέχρι το τέλος θρηνεί τα παιδιά της. Και έρχεται ο δικός μου ο ρόλος ο οποίος συγκεντρώνει όλο αυτό το εκδικητικό μένος των γυναικών του χορού και της ίδιας της Εκάβης. Κάθε τραγωδία είναι κι ένα ωραίο ταξίδι, ένα ταξίδι σε πιο βαθιά νερά, το οποίο είναι μεν κουραστικό, αλλά είναι και πάρα πολύ χρήσιμο όσον αφορά το κομμάτι της δημιουργίας.
"Έχω καταλάβει ότι το πιο σημαντικό πράγμα στον αφρό του κύματος που είναι η ζωή μας είναι αυτές οι στιγμές, το να μεταφέρεις κάτι σε κάποιον και αυτό να τον ακολουθεί και να μένει κάποιο διάστημα μαζί του. Αυτή είναι η μεγαλύτερη επιβράβευση για εμάς τους ηθοποιούς και με αυτή την αίσθηση βγάζουμε τη γλώσσα λιγάκι στο θάνατο, που λέει και ο Παυλίδης”.
Παίρνοντας αφορμή και από τη μεγάλη συζήτηση που άνοιξε ξανά φέτος σε σχέση με τον τρόπο που θα "έπρεπε” να ανεβαίνει το αρχαίο δράμα και το ποιες παραστάσεις θα "έπρεπε” να πηγαίνουν στην Επίδαυρο, ποιο είναι το δικό σας σχόλιο;
Θεωρητικά μπορώ να σας πω χιλιάδες πράγματα για το τι μπορεί να είναι η Επίδαυρος και το πώς πρέπει να είναι η Επίδαυρος. Ήμουνα δέκα χρόνια στο Θέατρο Άττις. Έπαιζα τον Διόνυσο στην πρώτη παράσταση που σκηνοθέτησε ο Θόδωρος Τερζόπουλος πάνω στις "Βάκχες” του Ευριπίδη το 1986, η οποία ήταν μια τομή στα θεατρικά πράγματα και μέχρι σήμερα διδάσκεται σε διάφορα πανεπιστήμια στο εξωτερικό. Αυτή, λοιπόν, η παράσταση ήταν η πρώτη που έδινε μια βιοδυναμική διάσταση στην αρχαία τραγωδία έτσι όπως παιζόταν μέχρι τότε. Στην εποχή της η παράσταση είχε χτυπηθεί πάρα πολύ, είχε όμως αγαπηθεί και πάρα πολύ. Άρα λοιπόν, ένας άνθρωπος ο οποίος έχει ξεκινήσει έτσι δεν θα μπορούσε να μην αποδεχθεί τολμηρά πράγματα όσον αφορά το υλικό ενός έργου. Από εκεί και πέρα αν μια παράσταση είναι στο Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων ή σε έναν κλειστό χώρο ή στην κρεαταγορά ή στην Επίδαυρο έχει να κάνει με το πώς συνδιαλέγεται ο καθένας με το υλικό του. Όλες αυτές οι παραστάσεις πηγαίνουν σε περιοδεία. Στην περιοδεία πρέπει να έρθετε να δείτε τι συνθήκες υπάρχουν και εκεί θα καταλάβετε πάρα πολλά πράγματα για το ποια είναι η Ελλάδα και ποια είναι η Ελλάδα του πολιτισμού. Να δείτε τι εκτίμηση έχουν οι καλλιτέχνες απέναντι σε μια κρατική λειτουργία. Να δείτε τα καμαρίνια, να δείτε τις συνθήκες που παίζουμε σε κάποιες περιοδείες. Χίλιες φορές να συζητήσουμε γι’ αυτό παρά να συζητήσουμε για το αν μια παράσταση αφορά ή όχι την Επίδαυρο. Η Ελλάδα δεν είναι μόνο κάποιοι εμβληματικοί χώροι. Σαφέστατα είναι και αυτοί αλλά τι γίνεται με τις άλλες πόλεις που παίζουμε μέσα σε νερά, σε άθλιες συνθήκες. Έχει πάει κάποιος να δει και να πει ρε παιδιά είναι δυνατόν;
Εδώ νομίζω ταιριάζει πιο πολύ το ότι πολλές φορές σαν χώρα θέλουμε να δείχνουμε ότι μας ενδιαφέρει ο πολιτισμός και ότι είμαστε το λίκνο του πολιτισμού, μετά όμως έρχονται τέτοια παραδείγματα και αποδεικνύουν ότι είναι επιφανειακό όλο αυτό.
Υποκριτικό θα έλεγα. Μακάρι να ήταν επιφανειακό. Ελάτε να δείτε πώς είναι να παίζεις με 40 και 45 βαθμούς και πώς είναι να λιποθυμάς στη σκηνή από τη ζέστη και να μην υπάρχει κλιματισμός στα καμαρίνια. Η Ελένη Κοκκίδου λιποθύμησε δύο φορές στην περιοδεία της Εκάβης. Πηγαίνετε σε ανάλογα θέατρα στη Γαλλία, σε επαρχιακές πόλεις στη Γερμανία, στην Ισπανία, για να δείτε που είμαστε εμείς.
Μπαίνοντας στον "Κύκλο των χαμένων ποιητών” και στη λογική του "Άδραξε τη μέρα”, αυτός είναι ο τρόπος που έχετε επιλέξει να πορεύεστε ενδεχομένως και μετά την μεγάλη περιπέτεια που περάσατε με την υγεία σας πριν από λίγα χρόνια;
Τελείως και συνέπεσε σε μια στιγμή της ζωής μου που αυτό το πράγμα ήταν τομή. Και είναι από τις λίγες φορές που περιμένω να παιχτεί δεύτερη χρονιά μια παράσταση και να ξαναβρεθώ σε αυτό το κλίμα το καταπληκτικό ανάμεσα σε νέους ανθρώπους αλλά και μεγαλύτερους, τον Τάσο Χαλκιά και τον Σπύρο Τσεκούρα. Είναι τρομερή αυτή η αγκαλιά από το νεανικό κοινό. Το πώς ερχόντουσαν παιδιά και σχολεία, αλλά και μεγαλύτερης ηλικίας άνθρωποι και το πώς αγκάλιασαν αυτή την παράσταση και φεύγανε συγκινημένοι και φορτισμένοι, με τη διάθεση να δοκιμάσουν και αυτοί πράγματα στη ζωή τους. Σε πολλές παραστάσεις συμβαίνει, αλλά είχαμε την ευτυχία εδώ να υπάρχει αυτή η ροή ενέργειας ανάμεσα στη σκηνή και στους θεατές η οποία ήταν ανθοφορούσα. Είναι πολύ όμορφο πράγμα αυτό. Έχω καταλάβει ότι το πιο σημαντικό πράγμα στον αφρό του κύματος που είναι η ζωή μας είναι αυτές οι στιγμές, το να μεταφέρεις κάτι σε κάποιον και αυτό να τον ακολουθεί και να μένει κάποιο διάστημα μαζί του. Αυτή είναι η μεγαλύτερη επιβράβευση για εμάς και με αυτή την αίσθηση βγάζουμε τη γλώσσα λιγάκι στο θάνατο, που λέει και ο Παυλίδης. Σαν να κλείνουμε το μάτι ρε παιδί μου, ότι κοίταξε να δεις κάνουμε κάτι, κάτι γίνεται.
Είναι βέβαια ένα έργο που ειδικά με τους νέους ανθρώπους μπορεί να επικοινωνήσει ουσιαστικά και να μας δώσει όμορφα μηνύματα.
Ναι, είναι πράγματα τα οποία όλοι τα σκεφτόμαστε, όλοι τα αγκαλιάζουμε, στην πράξη όμως τα ξεχνάμε, μας διαφεύγουν. Όλο αυτό το κομμάτι της συνεύρεσης της ποίησης με τη ζωή δεν γίνεται κάθε χρονιά. Όταν μιλάς σε πιτσιρικάδες για μεγάλους ποιητές και βλέπεις ότι συγχρόνως με την παράσταση αυτό πηγαίνει στους θεατές και τους επηρεάζει και τους διαμορφώνει, δεν υπάρχει κάτι άλλο.
Αυτός είναι και ο στόχος του θεάτρου.
Όχι μόνο του θεάτρου αλλά και γενικότερα της τέχνης.
Εσείς συναντήσατε στη ζωή σας τέτοιους δασκάλους όπως ο Τζον Κίτινγκ, ο ήρωας που ερμηνεύετε;
Πήγαινα κι εγώ σε ένα σχολείο που είχαμε τέτοιους αντισυμβατικούς δασκάλους. Βέβαια, πλέον αρκετοί δάσκαλοι είναι έτσι. Όσοι φυσικά δεν έχουν αφεθεί στην πίεση του εκπαιδευτικού συστήματος. Υπήρχαν δάσκαλοι οι οποίοι παράλληλα με την εκπαιδευτική γνώση, προσπάθησαν να δώσουν και μια άλλη γνώση πιο ουσιαστική, μια γνώση ζωής. Αυτό βέβαια το καταλαβαίνεις και με το χρόνο. Μπορεί να μην υπάρχει συγκεκριμένος δάσκαλος που να σε έχει γαλουχήσει με τέτοιο τρόπο, αλλά τα φέρνει και η ζωή. Δηλαδή η ζωή η ίδια, αν αφεθείς επάνω της, σου διδάσκει αυτά τα πράγματα. Έχει μια σοφία. Το θέμα είναι να κυνηγάς τη ζωή γιατί είμαστε εδώ για κάποιο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Σαν ένας αφρός στα κύματα που λέγαμε και πριν. Οπότε θα σας πω αυτό που λέω και σε κάποια μαθήματα υποκριτικής που έχω κάνει, ότι το βασικό στη δουλειά μας είναι να τολμάς κι ας φας τα μούτρα σου, δεν πειράζει. Καλύτερα να είσαι ψεύτης και να τολμήσεις να κάνεις κάτι και να γελάσουν οι άλλοι μαζί σου. Δεν πειράζει, κάτι θα σου μείνει. Αλλά θα το έχεις κάνει. Εγώ τουλάχιστον αυτό έχω καταλάβει και ίσως όλα αυτά που συζητάμε τώρα να έχουν να κάνουν με αυτή τη λέξη. Θέλει μια τόλμη για να περάσεις και να δοκιμαστείς σε ένα τέτοιο στίβο όπως είναι η πολιτική.
Υπάρχουν τόσοι νέοι ηθοποιοί στην παράσταση δίπλα σας. Τι βλέπετε και τι θαυμάζετε σε αυτούς;
Θαυμάζω το πόσο ρουφάνε την κάθε παράσταση και όλη αυτή την ενέργεια που υπάρχει, αυτή τη συνομιλία με το κοινό. Δεν είναι ότι εμείς οι μεγαλύτεροι διδάσκουμε τους μικρότερους. Η εμπειρία είναι όχι μόνο αμφίδρομη, αλλά κυρίως από αυτούς προς εμάς τους μεγαλύτερους. Είμαστε τυχεροί.
Όσον αφορά το ρόλο σας, όταν ξεκινήσατε να ασχολείστε με αυτό το έργο είχατε στο μυαλό σας τον Ρόμπιν Γουίλιαμς από την ταινία "Dead Poets Society”;
Δεν έχω πρόβλημα να κλέψω πράγματα από άλλους ηθοποιούς οι οποίοι έπαιξαν τον ίδιο ρόλο. Και το λέω κλοπή κανονικά, γιατί το ίδιο διδάχτηκα και εγώ από την Στέλλα Άντλερ. Μας έλεγε κλέψτε, δεν πειράζει. Κλέψτε βαδίσματα, χειρονομίες, άρθρωση, κλέψτε μη φοβηθείτε. Αυτό λοιπόν έχει να κάνει με την τόλμη. Αυτό τι σημαίνει; Ότι σε πολλά έργα τα οποία έχω παίξει έχω δει διάφορες ταινίες και κλέβω, αλλά δεν κλέβω μόνο από αυτούς. Κλέβω από τον μανάβη μου στη λαϊκή, κλέβω από εσάς, κλέβω από τα πάντα. Το θέμα είναι πως αυτό το πράγμα θα λειτουργήσει σαν ένας καμβάς ζωγραφικής. Τι χρώμα θα δώσει η κάθε πινελιά.
Οπότε όπως καταλαβαίνουμε οι σπουδές σας στην Αμερική σας καθόρισαν ως ηθοποιό και στην μετέπειτα πορεία σας.
Τελείως. Αν και είχα τελειώσει εδώ τη σχολή της Ρούλας Πατεράκη, ήταν πολύ σημαντικά τα πράγματα τα οποία έμαθα. Κυρίως όμως έμαθα έναν επαγγελματισμό στο να αναλύεις γρήγορα και τολμηρά κάποιους ρόλους, κάποια υποκριτικά κομμάτια.
Ήταν ο ρόλος του Τζον Κίτινγκ μια πρόκληση για εσάς;
Φυσικά αλλά εδώ μπαίνει και το κομμάτι το πιο προσωπικό. Δηλαδή έχοντας βιώσει όλη αυτή την εμπειρία πριν από τέσσερα χρόνια, όντως ισχύει αυτό το "Άδραξε τη μέρα”. Διότι όποιος έχει βιώσει το φάσμα του επέκεινα αισθάνεται πάντα πιο γενναιόδωρος στο να προσφέρει.
Υπάρχει κάποια φράση του χαρακτήρα σας που πιστεύετε ότι έτσι επηρεάζει βαθιά τους θεατές ή και εσάς τον ίδιο;
Θυμάμαι τη φράση που λέει ότι η νομική, η ιατρική είναι χρήσιμες επιστήμες που μας βοηθάνε να προχωράμε στη ζωή, αλλά η ζωγραφική, η μουσική, το θέατρο, η ποίηση είναι αυτά που μας κρατάνε στη ζωή. Μια άλλη φράση είναι το "Δρέψτε τους ανθούς σας όσο είναι ακόμη καιρός”. Ξεχωρίζω επίσης το "Ποιος θα είναι ο στίχος σας κύριοι; Ποιος θα είναι ο στίχος σας σε αυτή τη ζωή; Ποιος θα είναι ο δικός σας στίχος”.
Τι είναι πιο σημαντικό για εσάς στη ζωή;
Σαφέστατα είναι η γνώση της εμπειρίας αυτής που είχα με την υγεία μου. Έχει να κάνει με το πώς βλέπεις τη ζωή, είτε μικρή είτε μεγάλη. Την διαμορφώνεις εσύ με τον τρόπο που τη ζεις. Το αξιακό σύστημα της ζωής το καθορίζεις εσύ. Όλα αυτά μπορείς να τα συνοψίσεις σε μια ποιητική φράση, σε μια εικόνα από τις χιλιάδες που βλέπουμε μπροστά μας, σε μια σταγόνα που πέφτει στη μύτη σου, -τώρα που τελειώνει και το καλοκαίρι- στην ησυχία του βυθού.
Που αλλού θα σας δούμε φέτος;
Συζητάω για μια ταινία αυτή την περίοδο με τον σκηνοθέτη Τώνη Λυκουρέση.
Υπάρχει κάποια παράσταση που είδατε φέτος και ξεχωρίσατε;
Αν υπάρχει μια παράσταση που είδα σχετικά πρόσφατα και με έχει συγκλονίσει είναι τα "Ερωτευμένα άλογα” της ομάδας Εν δυνάμει που προέρχεται από τη Θεσσαλονίκη και αποτελείται από ηθοποιούς με ή χωρίς ειδικές ανάγκες. Είναι μια παράσταση από αυτές που δεν βλέπεις συχνά. Θεωρώ ότι όλο το σόι το θεατρικό πρέπει να τη δει αυτή την παράσταση για να εκτιμήσει ή όχι αυτό που κάνουμε. Να δει δηλαδή πόσο σημαντική είναι η δουλειά του ηθοποιού. Πραγματικά σημαντική, γιατί γι’ αυτά τα παιδιά είναι η ζωή τους! Έτσι πρέπει να είναι για όλους εμάς τους καλλιτέχνες. Παίζει ρόλο το ότι η παράσταση δημιουργήθηκε στη Θεσσαλονίκη, ένα από τα καλά του πολιτισμού που υπάρχει εκεί, ότι δεν επηρεάζεται τόσο πολύ από τους ρυθμούς, όπως αυτοί που υπάρχουν στην Αθήνα.
Περισσότερες πληροφορίες
Ο κύκλος των χαμένων ποιητών
Ο αντικομφορμιστής καθηγητής φιλολογίας και υπέρμαχος της ελευθερίας, Τζον Κίτινγκ, φέρνει τα πάνω-κάτω στην αυστηρή ακαδημία αρρένων του Γουέλτον, αλλάζοντας για πάντα τη ζωή των μαθητών. Με το σύνθημα «Άδραξε τη μέρα!» θα αλλάξει σταδιακά τη ζωή τους και θα διαταράξει τις ισορροπίες στο σχολείο που υπακούει στο μότο "Παράδοση, Τιμή, Πειθαρχία, Τελειότητα". Θα μάθει στους μαθητές του να αγαπούν την ποίηση, την τέχνη, τη ζωή και να παλεύουν για τις επιλογές τους. Η σύγκρουση με το εκπαιδευτικό κατεστημένο, τη διεύθυνση του σχολείου, τους γονείς των μαθητών του θα είναι αναπόφευκτη. Η ίδια η έννοια της επανάστασης κυριαρχεί στο έργο, το οποίο μετατράπηκε σε μια ατμοσφαιρική παράσταση γεμάτη συγκίνηση και χιούμορ, η οποία περνάει απλόχερα στο κοινό την ουσία του, που συμπυκνώνεται στο κυνήγι των ονείρων και των καταπιεσμένων επιθυμιών μας, την αξία του ελεύθερου πνεύματος, την αξία της ποίησης και πρωτίστως της αυτοδιάθεσης. Αξίζει να τη δείτε μαζί με εφήβους.