Μόλις το 2016 γνωρίσαμε από κοντά τον Γάλλο σούπερ σταρ της αβάντ-γκαρντ, Φιλίπ Κεν, έναν καλλιτέχνη που δείχνει να συνδυάζει αβίαστα την εικαστική ευφυΐα του Μπομπ Ουίλσον με την τρέλα των ντανταϊστών και την αμεσότητα της ποπ κουλτούρας. Η "Μελαγχολία των δράκων" και δύο χρόνια αργότερα το "Crash park: Η ζωή ενός νησιού" (και οι δύο στη Στέγη Ωνάση) μας σύστησαν το σουρεαλιστικό σύμπαν του σκηνοθέτη και εικαστικού, ένα σύμπαν γεμάτο χιούμορ, αλλά και οικολογικές και οντολογικές ανησυχίες, που αναμιγνύει τα πιο παράδοξα υλικά. Ο Κεν επιβεβαίωσε τη μοναδικότητά του και το περσινό καλοκαίρι στην Πειραιώς 260, με τη γοητευτικά δυστοπική "Μοιραία φάρμα" ("Farm Fatale"), μια παράσταση που μίλησε με απρόσμενο τρόπο για την κλιματική αλλαγή, έχοντας ως πρωταγωνιστές πέντε σκιάχτρα, τα μόνο εναπομείναντα όντα από μια τρομακτική καταστροφή, που επιχείρησαν να περισώσουν μνήμες, ήχους και αισθήσεις από τον πλανήτη μας.
Ο "Κήπος των ηδονών", με τον οποίο κλείνει το φετινό Φεστιβάλ Αθηνών στις 4 Αυγούστου αποτελεί μια μάλλον ψυχεδελική εμπειρία: διαδραματίζεται σε έναν προ-αποκαλυπτικό κόσμο που ταλαντεύεται ανάμεσα στον παράδεισο και την κόλαση. Ο τίτλος της εμπνέεται από τον ομώνυμο αναγεννησιακό πίνακα του Ιερώνυμου Μπος, αυτό το τολμηρό βιβλικό τρίπτυχο που απεικονίζει ένα πανόραμα παράδοξων μορφών σε αδιανόητες περιπτύξεις μέσα σ’ ένα φαντασιακό φυσικό τοπίο, ενώ στα πλευρικά φύλλα απεικονίζονται ο Παράδεισος και οι τιμωρίες της Κόλασης.
Ο Κεν έχει δημιουργήσει ένα αλληγορικό υπερθέαμα, μεταξύ ουτοπίας και δυστοπίας, αινιγματικού και γκροτέσκου, που πλημμυρίζεται από παράδοξες εικόνες και γεγονότα. Για να πάρετε μια ιδέα, η παράσταση ξεκινάει με την άφιξη ενός τουριστικού λεωφορείου στο οποίο επιβαίνουν οχτώ ήρωες με εμφάνιση που θυμίζει cowboys και ροκάδες, για να ακολουθήσουν μια περίεργη τελετουργία γύρω από ένα τεράστιο αβγό, ένα εργαστήρι ανάγνωσης, η ανάλυση από Φλαμανδούς επιστήμονες του πίνακα του Μπος, εικονικές πυρκαγιές και καταιγίδες, και όλα αυτά εν μέσω συνεχούς ζωντανής μουσικής που πηγαίνει από το μπελ κάντο μέχρι τα μπαρόκ τραγούδια!
Η παράσταση έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ της Αβινιόν τον περασμένο Ιούλιο, σε ένα εγκαταλελειμμένο λατομείο έξω από την πόλη, το οποίο είχε εγκαινιαστεί από τον Πίτερ Μπρουκ με τη θρυλική "Μαχαμπαράτα" αλλά παρέμενε κλειστό επί επτά χρόνια. Ο Κεν εκμεταλλεύτηκε τον φυσικό χώρο, καθώς πρόκειται για έναν καλλιτέχνη που δεν δημιουργεί παραστάσεις μόνο για θεατρικές σκηνές, αλλά και site-specific περφόρμανς και εικαστικές παρεμβάσεις στο δημόσιο χώρο και σε φυσικά τοπία. Προσάρμοσε έτσι και τον "Κήπο των ηδονών" ειδικά για το Ηρώδειο, ένα χώρο όπου κυριαρχεί –όπως στο λατομείο– η πέτρα, η οποία ανάγεται σε κεντρικό στοιχείο της παράστασης.
Περισσότερες πληροφορίες
Ο κήπος των ηδονών
Σε συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου παρουσιάζεται η θεαματική παράσταση του Φιλίπ Κεν και της ομάδας του μετά τη θριαμβευτική της πρεμιέρα στην Αβινιόν. Στην τέταρτη επίσκεψή του στην Ελλάδα ο ανατρεπτικός σκηνοθέτης εμπνέεται από τον διάσημο αναγεννησιακό πίνακα του Ιερώνυμου Μπος «Ο κήπος των επίγειων απολαύσεων» και δημιουργεί ένα αλληγορικό υπερθέαμα για την κλιματική αλλαγή, την παρέμβαση του ανθρώπου στη φύση αλλά και τη συλλογικότητα, ισορροπώντας μεταξύ ουτοπίας και δυστοπίας, μακαριότητας και λαγνείας, αινιγματικού και γκροτέσκο. Με φόντο τη δεκαετία του ‘70 κι έναν αυτοσχέδιο καταυλισμό εξελίσσεται η παράσταση που θέτει φιλοσοφικά και πανανθρώπινα ερωτήματα, αξιοποιώντας αφηγήσεις, φράσεις, αποσπάσματα που οι ηθοποιοί χρησιμοποιούν - από Σαίξπηρ για παράδειγμα και ιστορικούς της Τέχνης μέχρι τη σύγχρονη ποιήτρια Λορά Βασκέζ. Οι πρωταγωνιστές παίζουν μουσική, τραγουδάνε, διαλύουν το λεωφορείο και διαλύονται οι ίδιοι σε ομάδες, άνθρωποι που ενώνονται και χωρίζονται.