Γιώργος Αναστασάκης - SOUTHSpaceForPhotography©
Φέτος στο "Dance Days Chania" εστιάζετε στη θεματική γύρω από τη συνειδητότητα του σώματος αλλά και τη συνδιαλλαγή του με τον δημόσιο χώρο. Πρόκειται για το επόμενο βήμα μετά την αφύπνιση του σώματος που βιώσαμε μετά τον κορονοϊό;
Ναι, πρόκειται για ένα επόμενο βήμα. Κατά την περίοδο του covid και του εγκλεισμού που βιώσαμε, βρεθήκαμε αντιμέτωποι με μία τεράστια κρίση που ο φόβος, ο πανικός και η έλλειψη εργαλείων για τη διαχείρισή της, θόλωσαν τη σκέψη, πάγωσαν τις αισθήσεις και αποδιοργάνωσαν τις ζωές μας. Για μεγάλο διάστημα παραμείναμε σε παύση και αστάθεια. Το προηγούμενο φεστιβάλ ήταν αφιερωμένο στην επανεκκίνηση της τέχνης, του χορού, των πραγμάτων και στην εγγύτητα και την ενσυναίσθηση, ως αντίδοτο στην αποστασιοποίηση, την εσωστρέφεια, την καχυποψία. Το 13o "Dance Days Chania" εστιάζει στο συνειδητό σώμα. Το σώμα που χρειάζεται να επανακαταλάβει και να επαναπροσδιορίσει τη θέση του στον χώρο και στον χρόνο. Με επίγνωση, με καθαρότερη αντίληψη και πρόθεση. Με δεξιότητες αυτοπροστασίας να κατανοήσει τις ανάγκες του, τις επιθυμίες του, να αποκωδικοποιήσει, να απενοχοποιήσει, να κάνει τις διεργασίες του και να εξελιχθεί. Στον χώρο το σώμα δημιουργεί τέχνη και η τέχνη επικοινωνείται μέσα από αυτό. Η συνδιαλλαγή του σώματος και του χορού με τον δημόσιο χώρο ήταν προτεραιότητα του φεστιβάλ από το ξεκίνημά του. Για εμάς το να συντελούμε σε διαλόγους ανάμεσα σε δημιουργούς, κοινότητα και δημόσιο χώρο είναι τεράστια πρόκληση. Ο δημιουργός εκτίθεται σε ανοιχτές συνομιλίες και αποκτά νέες δεξιότητες μέσω αυτών. Η κοινότητα συμμετέχει στην εξελικτική διαδικασία της performance. Οι χώροι επανασυστήνονται και διηγούνται τις ιστορίες τους, στους κατοίκους της πόλης και τους επισκέπτες της και όλα βρίσκονται σε μία διαρκή συνομιλία και ανάδραση μεταξύ τους. Η έννοια και η σημασία του χώρου άλλαξε για τα σώματα κατά την περίοδο του εγκλεισμού και της απομόνωσης ριζικά, και αυτός ήταν ακόμη ένας λόγος για την υλοποίηση της ημερίδας στο πλαίσιο του φεστιβάλ ("Το σώμα στον δημόσιο χώρο ως βίωμα και ως πράξη", 23/7).
Πώς επιλέγετε τις παραστάσεις που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα μέσα από τα εκατοντάδες πλέον αιτήματα που δέχεστε;
Φέτος, στο ανοιχτό κάλεσμα ανταποκρίθηκαν περισσότεροι από 700 καλλιτέχνες, χορογράφοι, performers, επιστήμονες και άλλοι. Είναι μεγάλη τιμή για ένα ανεξάρτητο φεστιβάλ, όπως το δικό μας, να δέχεται αυτόν τον καταιγισμό αιτημάτων. Αυτό μεγαλώνει την ευθύνη μας και μας κρατάει σε μία διαρκή επαγρύπνηση, ώστε να αντιλαμβανόμαστε τι ακριβώς μας μεταφέρεται από τον κόσμο του δημιουργού και της κουλτούρας από όπου προέρχεται και ποιο είναι το σημείο συνάντησής του με το φεστιβάλ. Η διαδικασία της επιλογής απαιτεί χρόνο και σεβασμό. Η ομάδα επιλογής απαρτίζεται από επαγγελματίες του χορού, αλλά και ανθρώπους που προέρχονται από διαφορετικούς χώρους, τέχνες, επιστήμες και ηλικίες. Για εμάς είναι πολύτιμη διαδικασία και μας εξελίσσει καλλιτεχνικά αλλά και σε προσωπικό επίπεδο. Είναι σπουδαίο που υπάρχει πολυφωνία και συζητάμε τις διαφορετικές οπτικές και αναγνώσεις κάθε έργου, ώστε να παρουσιάσουμε ένα μεγάλο εύρος πτυχών της σύγχρονης δημιουργίας, αλλά και κοινωνικών θεμάτων. Είναι, επίσης, σπουδαίο να βλέπεις πως εξελίσσονται διαχρονικά καταξιωμένοι καλλιτέχνες, αλλά και την ορμή των νέων που έρχονται με φρεσκάδα να κατακτήσουν τον χώρο που τους ανήκει. Στο τέλος, έχεις πολλά κομμάτια για να συνθέσεις ένα παζλ και να σχεδιάσεις το πρόγραμμα του Φεστιβάλ. Είναι γρίφος και γιορτή συνάμα!
"Ο χορός είναι η Τέχνη του να μπορείς να αλλάζεις! Η ανάγκη του ανθρώπου να εφεύρει έναν τρόπο επικοινωνίας με όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω του, αλλά και με όσα κατοικούν βαθιά μέσα του. Είναι αυτή που τον ωθεί να χορέψει! Ολόκληρος. Με την ψυχή, το πνεύμα, το σώμα του!".
Ποια θα λέγατε ότι είναι τα highlights της φετινής διοργάνωσης;
Η αλήθεια είναι ότι αυτή πάντα είναι η πιο δύσκολη ερώτηση, γιατί δε λειτουργούμε με αυτό τον τρόπο ως Φεστιβάλ. Στον σχεδιασμό μας κάθε έργο που επιλέγεται, κάθε δράση, κάθε καλλιτέχνης έχει τον δικό του ρόλο. Φροντίζουμε με πολύ νοιάξιμο, ώστε η κάθε μέρα του προγράμματος να έχει να πει μια άλλη ξεχωριστή ιστορία. Να μεταφέρει τα δικά της χρώματα και νοήματα, το δικό της σωματικό λεξιλόγιο, τη δική της αισθητική. Κάθε φορά η ερώτηση είναι "Τι θα μου έλειπε από το πρόγραμμα αν δεν είχα αυτή την ιστορία;". Βάζουμε τον εαυτό μας στη διαδικασία της ενσυναίσθησης και από την πλευρά του δημιουργού και από αυτή του κοινού, του περαστικού, του επισκέπτη ή του κατοίκου της πόλης. Το κριτήριο μας δεν είναι η αναγνωρισιμότητα του καλλιτέχνη ή του έργου, αλλά πως μας "μιλάει", όταν συναντηθούμε με αυτό, πως συνδεόμαστε, ώστε να είμαστε σε θέση να το προτείνουμε στο κοινό και να το υπερασπιστούμε σαν θέση και επιλογή. Οπότε για εμάς, κάθε μέρα αυτού του 12ήμερου προγράμματος είναι "highlight".
Πού συναντάται το παραδοσιακό στοιχείο που είναι έντονο στην Κρήτη με τον σύγχρονο χορό;
Στο πάθος, στην τόλμη, στην ανάγκη για επιβίωση μέσα στους αιώνες, στην εξωστρέφεια, την επαφή αλλά και στην "εσωτερικότητα" παράλληλα. Στην μουσική, τον ρυθμό και τις παύσεις που χρειάζονται οι αναπνοές για να εκφραστεί η δύναμη της σιωπής… Υπάρχουν βέβαια και πολλά στα οποία η συνάντηση αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολη, αλλά για εμάς αυτός είναι "τόπος" σπουδής, έρευνας, μελέτης… μία διαρκής πρόκληση!
Ποια είναι τα σημεία που θα αξιοποιηθούν από το φεστιβάλ μέσα στην πόλη των Χανίων;
Στο πλαίσιο της φετινής διοργάνωσης θα διεξαχθούν παραστάσεις και άλλες δράσεις στην πλατεία Γιαλί Τζαμισί, στην πλατεία Κατεχάκη, στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου, στον ναό του Αγ. Ρόκκου στην Σπλάντζια, στο πλάτωμα (πισίνα) του πρώην Ξενοδοχείου Ξενία, στο πάρκο της Αγ. Μαγδαληνής, στην "Κουλούρα" στην περιοχή της Χαλέπας, στον υπαίθριο χώρο του Νέου Αρχαιολογικού Μουσείου Χανίων, σε ένα υπαίθριο parking επί της οδού Σμύρνης και φυσικά στο Θέατρο "Μίκης Θεοδωράκης". Κάθε project τοποθετείται στον χώρο που "ταιριάζει" καλύτερα και δημιουργεί μια ασφαλή συνθήκη διαμόρφωσης και παρουσίασης. Είναι σημαντικό για εμάς σε μια περίοδο που η πόλη δεν είναι τόσο φιλόξενη στους κατοίκους της και υποδέχεται μεγάλο αριθμό επισκεπτών, να συναντά κανείς τον χορό σε αναμενόμενα και μη σημεία, ως μια νέα οπτική και εμπειρία.
Υπάρχει κάποιος από τους αρχικούς στόχους του φεστιβάλ που δεν έχει επιτευχθεί ακόμη; Φέτος που επικεντρώνεστε;
Ο βασικός στόχος που δεν έχει επιτευχθεί ακόμη αφορά στην οικονομική διασφάλιση της διοργάνωσης και στην ενίσχυση του φεστιβάλ σε βαθμό που αντιστοιχεί στο πρόγραμμα του. Παρόλα αυτά επιλέγουμε να μην γίνονται "εκπτώσεις". Φέτος το φεστιβάλ επικεντρώνεται στο "συνειδητό σώμα", αλλά και στην επικοινωνία του σώματος και της δημιουργίας με τις άμεσα συνυφασμένες τέχνες/ επιστήμες. Δίνεται χώρος στην ανάπτυξη διαλόγων για κοινωνικά θέματα διαχρονικά που σήμερα γίνονται όλο και πιο έντονα. Το DDC προκαλεί και συμμετέχει σε αυθεντικές συνομιλίες, αντιστέκεται στα στερεότυπα, την καθήλωση, τους αποκλεισμούς επιδιώκοντας συνδέσεις και αυθεντικές αναζητήσεις.
"Βάζουμε τον εαυτό μας στη διαδικασία της ενσυναίσθησης και από την πλευρά του δημιουργού και από αυτή του κοινού, του περαστικού, του επισκέπτη ή του κατοίκου της πόλης. Το κριτήριο μας δεν είναι η αναγνωρισιμότητα του καλλιτέχνη ή του έργου, αλλά πως μας "μιλάει", όταν συναντηθούμε με αυτό, πως συνδεόμαστε, ώστε να είμαστε σε θέση να το προτείνουμε στο κοινό και να το υπερασπιστούμε σαν θέση και επιλογή. Οπότε για εμάς, κάθε μέρα αυτού του 12ήμερου προγράμματος είναι "highlight"".
Πώς βιώνετε την εξέλιξη της ελληνικής σκηνής του χορού από το δικό σας ξεκίνημα μέχρι σήμερα;
Ξέρετε, πάνε πολλά χρόνια πίσω, στη δεκαετία του ’80, είδα τις πρώτες παραστάσεις του Δ. Παπαϊωάννου στην κατάληψη της Σχολής Καλών Τεχνών, οι οποίες με στιγμάτισαν… Ένιωσα ότι σε αυτόν τον κόσμο που μοιάζει ονειρικός, που με μάγεψε, όλα μπορούν να συμβούν! Αυτός ο κόσμος ένιωσα ότι θα γίνει το καλειδοσκόπιο, ο μεγεθυντικός μου φακός, το τηλεσκόπιο, το ενδοσκοπικό μου μέσο. Ο χορός σαν Τέχνη και μέσω της σωματικότητας βρίσκεται πάντα σε ανοιχτή σύνδεση με το κοινωνικό "γίγνεσθαι"… Οπότε είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με όλες τις κοινωνικοπολιτικές και οικονομικές μετατροπές-κρίσεις-μεταβάσεις της ελληνικής κοινωνίας, όλα αυτά τα χρόνια που τον βιώνω ενεργά, αλλά και καθ’ όλη την ιστορία του. Από την απόλυτα ναρκισσιστική μεσουράνηση έως την σταδιακή αποδόμηση, το "τσαλάκωμα", τις συνδέσεις με άλλες μορφές Τεχνών, τον αποπροσανατολισμό, τις μετατοπίσεις. Είδαμε σπουδαίους δημιουργούς να παραμένουν στο προσκήνιο της χορευτικής σκηνής αλλά και την ανανέωσή της με καλλιτέχνες που με νέα εργαλεία εργάζονται εστιάζοντας στην έρευνα και επαναπροσδιορίζουν τις συνθήκες έκθεσης και θέασης. Είδαμε μεγάλες μετατοπίσεις ενός σημαντικού μέρους του χορευτικού δυναμικού της χώρας στο εξωτερικό, είδαμε εναλλακτική ανεξάρτητη σκηνή, καταπληκτικές παραγωγές, μεγάλες προκλήσεις, δημιουργία νέων χώρων και ανεξάρτητων φεστιβάλ, αποδυνάμωση φορέων και ενδυνάμωση άλλων, τεράστια αγωνία για επιβίωση και ζούμε περιόδους επαναδιαπραγμάτευσης του αυτονόητου. Αυτός ο τόπος έχει εξαιρετικό καλλιτεχνικό δυναμικό ερευνητών της κίνησης, χορογράφων, ερμηνευτών, με υποτιμημένο παρόν και αβέβαιο μέλλον. Πρόσφατα απευθυνόμενη σε μια ομάδα παιδιών δημοτικού ρώτησα "ξέρετε από πότε χορεύει ο άνθρωπος;" κι εκείνα μου απάντησαν, "από πάντα"! Αυτό το πάντα χρειάζεται άλλου τύπου φροντίδα, άλλου τύπου διαχείριση από την πολιτεία, άλλου τύπου σεβασμό.
Τι σημαίνει χορός για εσάς;
Ο χορός είναι η Τέχνη του να μπορείς να αλλάζεις! Η ανάγκη του ανθρώπου να εφεύρει έναν τρόπο επικοινωνίας με όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω του, αλλά και με όσα κατοικούν βαθιά μέσα του. Είναι αυτή που τον ωθεί να χορέψει! Ολόκληρος. Με την ψυχή, το πνεύμα, το σώμα του! Το να είσαι καλλιτέχνης του χορού απαιτεί να είσαι παρών! Να τολμάς, να ονειρεύεσαι, να βρίσκεις το θάρρος να εκτίθεσαι, να επιμένεις, να λειτουργείς με ενσυναίσθηση, με καθαρή σκέψη και ανοιχτή καρδιά! Να υπερασπίζεσαι τη σωματικότητα σαν συνθήκη για μια ζωή πιο φωτεινή, πιο γεμάτη, πιο ανθρώπινη! Ένα διαρκές, αέναο ταξίδι στα βάθη της ύπαρξης.
Μιλήστε μας για την ομάδα σας "Συν-Κίνηση".
Η ομάδα σύγχρονου χορού "Συν-Κίνηση" έκανε τα πρώτα της βήματα το 2002 και σε αυτήν συναντώνται επαγγελματίες χορευτές, ερασιτέχνες, εικαστικοί, μουσικοί, ηθοποιοί. Η "Συν-Κίνηση" επενδύει στην επικοινωνία και στην επαφή των ανθρώπων μέσω της τέχνης του χορού. Με διαρκή τεχνική δουλειά, αναζητούν την αυθεντική εσωτερική κίνηση και δοκιμάζουν να την απογυμνώσουν από περιττά στοιχεία ώστε να αφεθούν ορατά τα τοπία της ψυχής. Έργα της ομάδας έχουν παρουσιαστεί σε θέατρα και χώρους πολιτισμού σε Χανιά, Ηράκλειο, Ρέθυμνο, Αθήνα (Ίδρυμα Μ. Κακογιάννης, θέατρο Ροές, θέατρο ΠΚ κ.ά.) και Βερολίνο. Η ομάδα έχει διαμορφώσει και παρουσιάσει site specific έργα σε φυσικά και αστικά τοπία, αλλά και αρχαιολογικούς χώρους (θέατρο Αρχ. Απτέρας, λίμνη Κουρνά, οικισμός Μηλιά, Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων κ.ά.).
Διαβάστε Επίσης
