Πάνω από έναν μήνα βρίσκεται σε κατάληψη η ανωτέρα δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου, θέατρα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα και Πάτρα συμμετέχουν στην απεργία, που προκήρυξαν για τις 1 και 2/2 το ΣΕΗ και τα σωματεία, ενώ για πρώτη φορά στον οπτικοακουστικό τομέα 15 τηλεοπτικά σίριαλ σταμάτησαν τα γυρίσματα για δύο μέρες. Στην απεργία συμμετέχουν και όλοι οι καθηγητές των δραματικών σχολών μετά τη συμμετοχή που ανακοίνωσε την Τετάρτη 1/2 το Σωματείο Ανώτερων Ιδιωτικών Σχολών". Μάλιστα όλοι οι διδάσκοντες που είναι στο πλευρό των σπουδαστών τονίζουν: "εάν μέχρι τις 8/2 –οριακή ημερομηνία για την απώλεια του σπουδαστικού έτους– δεν έχουμε έμπρακτες ενδείξεις ότι οδεύουμε προς τροποποίηση του Π.Δ., σύσσωμοι εμείς, οι καθηγητές της Σχολής, θα υποβάλουμε την παραίτησή μας". Τι έχει πυροδοτήσει αυτήν την τόσο μεγάλη και θερμή κινητοποίηση; Το Προεδρικό Διάταγμα 85/2022 για τον "Καθορισμό προσόντων διορισμού σε φορείς του Δημοσίου (Προσοντολόγιο-Κλαδολόγιο)" (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022) το οποίο αναγνωρίζει στους αποφοίτους δραματικών σχολών προσόντα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (ΔΕ). Για την οικογένεια των καλλιτεχνών πρόκειται για υποβάθμιση των σπουδών των δραματικών σχολών, μια άποψη ωστόσο που η κυβέρνηση δε συμμερίζεται.
Το μήλο της έριδος
Σε μια πρώτη ανάγνωση, σύμφωνα με το προεδρικό διάταγμα καλλιτέχνες που ολοκλήρωσαν τις τριετείς σπουδές τους λογίζονται ως προς το διορισμό σε φορείς του δημοσίου ΔΕ, δηλαδή απόφοιτοι Λυκείου. Η κατάταξη αυτή χαρακτηρίζεται παράλογη από τον καλλιτεχνικό κόσμο γιατί οι απόφοιτοι των σχολών αυτών σπούδασαν με το απολυτήριο του Λυκείου σε σχολές που σύμφωνα με τη νομοθεσία χαρακτηρίζονται "Ανώτερες σχολές δραματικής τέχνης". Θεωρείται άδικη γιατί τρία χρόνια σπουδών δεν έχουν την αναγνώριση που τους αξίζει, αφού ως τυπικό προσόν στην κατηγορία Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση θεωρείται "το πτυχίο ή δίπλωμα ή απολυτήριος τίτλος δευτεροβάθμιας ή μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης". Με τον τρόπο αυτό εξισώνονται σπουδές σε επαγγελματικά Λύκεια, ΙΕΚ και δραματικές σχολές. Η κατάταξη των δραματικών σχολών στο επίπεδο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης γεννάει οργή, αλλά είναι κάτι που κρατάει χρόνια διατηρώντας τις καλλιτεχνικές σπουδές στο ημίφως. Οι ηθοποιοί επιδιώκουν να βρουν το δίκιο τους θέτοντας στο τραπέζι την ένταξη των αποφοίτων καλλιτεχνικών σχολών στην κατηγορία Τ.Ε. (Τεχνολογικής Εκπαίδευσης), αλλά και την ίδρυση μιας Ανώτατης Σχολής Τεχνών.
Εν μέσω των κινητοποιήσεων κατατέθηκαν στις 30 Ιανουαρίου στη Βουλή δύο ρυθμίσεις αρμοδιότητας των Υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομικών έτσι ώστε να μπει τέλος από την πλευρά της κυβέρνησης σε οποιαδήποτε αμφιβολία είχε δημιουργηθεί στον δημόσιο διάλογο σχετικά με το εάν το ΠΔ 85/2022 επηρεάζει καθ’ οιονδήποτε τρόπο την πρόσληψη, απασχόληση και αμοιβή καλλιτεχνών στο Δημόσιο, αλλά και ακαδημαϊκά τους ζητήματα.
Σύμφωνα με την πρώτη ρύθμιση, επεκτείνεται και στους ΟΤΑ, υφιστάμενη διάταξη που αφορούσε σε εποπτευόμενους φορείς, ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ του Δημοσίου, σύμφωνα με την οποία οι αποδοχές των καλλιτεχνών καθορίζονται με κοινή υπουργική απόφαση των συναρμόδιων υπουργών. Η ως άνω ρύθμιση κατέστη αναγκαία, προκειμένου να μην καταλείπεται καμία αμφιβολία ότι, και στους ΟΤΑ, οι αποδοχές των καλλιτεχνών καθορίζονται με ειδικό τρόπο, ως αναγνώριση της ιδιαίτερης φύσης της εργασίας τους.
Σύμφωνα με την δεύτερη ρύθμιση, εξαιρούνται ρητά από τo πεδίο εφαρμογής του ΠΔ 85/2022, η απασχόληση καλλιτεχνών για την παροχή αμιγώς καλλιτεχνικού έργου σε φορείς του δημοσίου τομέα. Με την ρύθμιση αυτή αποτυπώνεται και νομοθετικά αυτό το οποίο είχε εξ αρχής διασαφηνιστεί από την Κυβέρνηση, ότι δηλαδή η απασχόληση με οποιαδήποτε σχέση εργασίας καλλιτεχνών εξαιρείται από το ΠΔ 85/2022, εφόσον αφορά σε παροχή αμιγώς καλλιτεχνικού έργου. Επιπλέον εξαιρείται και ως προς τις προσλήψεις εκπαιδευτικών καλλιτεχνικών κλάδων σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, όπου ισχύει και εφαρμόζεται διακριτό προσοντολόγιο. Η ρύθμιση επιβεβαιώνει επίσης ότι η εφαρμογή του ΠΔ δεν συνεπάγεται την οποιαδήποτε μετατροπή υφιστάμενων θέσεων καλλιτεχνών βαθμίδας Τεχνολογικής Εκπαίδευσης σε θέσεις βαθμίδας Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Η ανακοίνωση του ΣΕΗ πριν την έναρξη της 48ωρης απεργίας 1 και 2 Φεβρουαρίου αναφέρει: "Η τροπολογία αυτή όχι μόνο δεν θεραπεύει τα προβλήματα που δημιουργεί το ΠΔ 85/2022, αλλά καταργεί και τα εναπομείναντα δικαιώματα των καλλιτεχνών. Αναφέρει ότι οι κάθε είδους αμοιβές των καλλιτεχνών σε ΟΤΑ και ΝΠΙΔ καθορίζονται με κοινές υπουργικές αποφάσεις των υπουργών Οικονομικών, Πολιτισμού και Εσωτερικών και του κατά περίπτωση άλλου συναρμόδιου Υπουργού. Αυτό σημαίνει ότι πλέον οι αμοιβές των καλλιτεχνών στον ευρύτερο Δημόσιο Τομέα και στα Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου δεν θα καθορίζονται από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, αλλά από την εκάστοτε κυβέρνηση. Πρόκειται για μία ευθεία επίθεση στα εργασιακά μας δικαιώματα, ενώ ανοίγει ταυτόχρονα την πόρτα ώστε να εφαρμοστεί αυτό το μοντέλο και σε άλλους τομείς. Η τροπολογία δεν καταργεί το Π.Δ. και οι απόφοιτοι των καλλιτεχνικών σχολών δραματικών, ωδείων, κινηματογραφικών και χορού οδηγούνται στην κατάταξη Δ.Ε. Επομένως τα πτυχία των καλλιτεχνικών σχολών εξακολουθούν να θεωρούνται ισότιμα με απολυτήρια Λυκείου και οι απόφοιτοι υποβαθμίζονται πλέον οριστικά. Ακόμα και όσοι σήμερα κατατάσσονται μισθολογικά στην κατηγορία Τ.Ε. κινδυνεύουν να υποβαθμιστούν".
Πού εντοπίζει τα προβλήματα το ΥΠΠΟΑ
Ζητήσαμε από τον Υφυπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού Νικόλα Γιατρομανωλάκη να τοποθετηθεί ως προς το ποιο είναι το άλυτο εδώ και δεκαετίες θέμα που βρίσκεται στην καρδιά του προβλήματος κι εκείνος εστίασε σε δύο ζητήματα. "Πρώτον, ότι η διαβάθμιση εδώ και χρόνια των εποπτευόμενων από το ΥΠΠΟΑ σπουδών στο θέατρο και τον χορό βρίσκεται στο επίπεδο 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων από το 2015 ενώ δεν υπάρχει καμία διαβάθμιση στη μουσική. Δεν μπορεί το μόνο κρατικό ωδείο της χώρας, το ΚΩΘ, να είναι αδιαβάθμητο. Είναι ανεπίτρεπτο. Είναι σαν να λειτουργούσαν για δεκαετίες σε σιλό δύο παράλληλα και ασύνδετα συστήματα, αυτό του Υπ. Παιδείας και αυτό του Υπ. Πολιτισμού. Αυτό αναπόφευκτα δημιούργησε στρεβλώσεις. Και πλέον αυτή η κυβέρνηση λέει ότι αυτό σταματάει εδώ. Δεν είναι καθόλου απλό, εξ’ ου και διαιωνίζεται τόσο καιρό. Αλλά πλέον, για πρώτη φορά, υπάρχει ξεκάθαρη πολιτική βούληση και συνεργασία των δύο Υπουργείων και αυτό αντανακλάται και στις ομάδες εργασίας. Δεύτερον, δεν έχουμε - με την εξαίρεση ορισμένων κατευθύνσεων, π.χ. στο Τμήμα Θεάτρου του ΑΠΘ - ανώτατες, πανεπιστημιακού επιπέδου, δημόσιες σπουδές στις παραστατικές τέχνες. Η υπόλοιπη Ευρώπη έχει. Το γιατί συμβαίνει αυτό δυστυχώς έχει τις ρίζες του σε βαθιά συντεχνιακά ζητήματα, αλλά αυτό δεν πρέπει να αποτελεί δικαιολογία και άλλοθι κατά τη γνώμη μου. Η διαμόρφωση ενός νέου εκπαιδευτικού πλαισίου πανεπιστημιακού επιπέδου για τις παραστατικές τέχνες με ορίζοντα το 2025 θεωρώ ότι θα δώσει λύσεις και για τα υπόλοιπα ζητήματα όπως αυτά που προαναφέρθηκαν".
Ιστορική αναδρομή και οι άκαρπες προσπάθειες του παρελθόντος
Πρόσφατα ο Σύλλογος Διδασκόντων της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου έκανε μια σύντομη ιστορική αναδρομή για να εξηγήσει πώς φτάσαμε στο σήμερα:
• Το 1981 οι καλλιτεχνικές σχολές περνούν από την αρμοδιότητα του Υπουργείου Παιδείας σε αυτήν του Υπουργείου Πολιτισμού. Με βάση το Νόμο 1158 –που συνεχίζει να ισχύει μέχρι σήμερα– οι δραματικές σχολές, δημόσιες και ιδιωτικές, ανήκουν στην ανώτερη βαθμίδα εκπαίδευσης. Εποπτεύονται από το Υπουργείο Πολιτισμού, το οποίο είναι και ο κρατικός φορέας που απονέμει τους τίτλους σπουδών μετά από εισαγωγικές, κατατακτήριες και απολυτήριες εξετάσεις των σπουδαστών ενώπιον ειδικών επιτροπών του Υπουργείου.
• Από το 1981 μέχρι το 2003, το Υπουργείο Παιδείας μέσω ειδικών οργανισμών, ισοτιμούσε τα διπλώματα των καλλιτεχνικών σχολών με πτυχία ΤΕΙ.
• Μετά το 2003, με την κατάργηση της ανώτερης εκπαίδευσης, το Υπουργείο Παιδείας σταματά την ισοτίμηση των διπλωμάτων. Οι δραματικές σχολές μένουν έτσι στον αέρα, καθώς οι 3ετείς (τουλάχιστον) σπουδές που παρέχουν ουσιαστικά δεν αντιστοιχούν σε τίποτα! Συνεχίζουν όμως να ονομάζονται επισήμως "Ανώτερες".
• Πολλές φορές οι αρμόδιοι επαγγελματικοί φορείς των καλλιτεχνών προσπάθησαν να ευαισθητοποιήσουν την Πολιτεία απέναντι σ’ αυτό το παράλογο, αλλά συναντούσαν είτε την απροθυμία συνεργασίας των Υπουργείων, είτε την ασυνέχεια της δημόσιας διοίκησης με τις αλλεπάλληλες αλλαγές υπουργών, είτε τη σθεναρή αντίσταση μερίδας ακαδημαϊκών.
"Ζούμε στην εποχή των κολλεγίων και ίσως κατευθυνόμαστε στη δημιουργία Κολλεγίου Τεχνών στα αμερικάνικα πρότυπα. Παίζεται ένα παιχνίδι από κάποιους παρατρεχάμενους από τον ακαδημαϊκό, ακόμα και από τον καλλιτεχνικό χώρο, τον θεατρικό. Ίσως επηρέασαν μέλη της κυβέρνησης χωρίς καν να μελετήσουν σε βάθος την κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο και ετοιμάζονται να φτιάξουν, μάλλον, ένα μόρφωμα". θ.Τ.
"Χωρίς Πολιτισμό δεν υπάρχει κοινωνία. Ούτε η οικονομία, ούτε η τεχνολογία θα σώσει την ανθρώπινη ύπαρξη, μόνο ο Πολιτισμός" μας είπε ο σκηνοθέτης Θεόδωρος Τερζόπουλος, ο οποίος το 2004 ηγήθηκε μιας επιτροπής προσωπικοτήτων που είχε συσταθεί επί υπουργίας του Γιώργου Βουλγαράκη (Υπ. Πολιτισμού) και της Μαριέττας Γιαννάκου (Υπ. Παιδείας). Το γεγονός ότι οι καλλιτεχνικές σχολές υπάγονται στο υπουργείο Πολιτισμού και όχι στο Παιδείας αποτέλεσε τον τυπικό λόγο για να προχωρήσει η υλοποίηση ενός πορίσματος της επιτροπής προσωπικοτήτων, η οποία προέβλεπε μεταξύ άλλων, την ίδρυση Πανεπιστημίου Παραστατικών Τεχνών ή σχετικών ξεχωριστών τμημάτων σε υπάρχοντα ΑΕΙ. "Πηγαινοερχόμουν στα Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού ως πρόεδρος όλων των επιτροπών" μας είπε ο Θεόδωρος Τερζόπουλος. "Έγινε ένα νομοσχέδιο, το οποίο πέρασε από επιτροπή νομικών της Βουλής, ήταν έτοιμο να πάει στην ολομέλεια αλλά ατύχησε… Όλη αυτή η προσπάθεια ήταν πρωτοβουλία της κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Καραμανλή ξαφνικά έγιναν εκλογές, άλλαξε η κυβέρνηση και σταμάτησαν όλα. Δουλεύαμε επί δυόμισι χρόνια και οι προτάσεις που καταθέσαμε περιλάμβαναν τη δημιουργία Ακαδημίας Τεχνών, όχι μόνο Παραστατικών, θα είχε θέατρο, χορό, μουσική και κινηματογράφο. Δουλεύαμε με εκπροσώπους από όλους τους τομείς. Από το θέατρο ήταν ο Λευτέρης Βογιατζής, ο Βασίλης Παπαβασιλείου, η Ελένη Βαροπούλου και η Ρούλα Πατεράκη. Η ιδέα ήταν να φτιαχτεί ένας φορέας, ο οποίος θα έπαιζε καταλυτικό ρόλο ανεξάρτητα από το πανεπιστημιακό κατεστημένο, το οποίο είναι ένας άλλος δύσκολος χώρος. Θα ήταν στα πρότυπα άλλων σχολών, όπως η Ακαδημία του Βερολίνου. Είχαμε μελετήσει, για πολλούς μήνες, μοντέλα αντίστοιχα στο εξωτερικό όλων των μεγάλων ακαδημιών του κόσμου. Προτείναμε ένα μοντέλο πολύ σύγχρονο, με παιδαγωγικό προσανατολισμό και οι απόφοιτοι θα ήταν ανώτατης σχολής. Αυτό όμως δεν σήμαινε ότι θέλαμε να κλείσει η σχολή του Εθνικού Θεάτρου, του ΚΘΒΕ, ούτε οι ιδιωτικές σχολές. Θα ήταν μία κίνηση παράλληλη και ο καθένας θα επέλεγε που θέλει να φοιτήσει. Αυτό συμβαίνει σε όλες τις χώρες, υπάρχει η ακαδημία και αρκετές ιδιωτικές σχολές. Είχε γίνει πάρα πολλή δουλειά, η οποία πήγε χαμένη γιατί όταν αλλάζουν οι κυβερνήσεις, αλλάζουν όλα. Υπάρχει αυτός αλληλοσπαραγμός στην Ελλάδα: ο ένας χτυπάει τον άλλο".
Ανάγκη για διάλογο
Είναι γεγονός πως μέχρι σήμερα στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών της Αθήνας οι ηθοποιοί δεν αντιμετωπίζονταν ως απόφοιτοι Λυκείου αλλά ως απόφοιτοι ΤΕΙ και για αυτό έδιναν κατατακτήριες εξετάσεις μαζί με άλλες ειδικότητες, από φιλολόγους και μηχανικούς έως δικηγόρους και γιατρούς. Κάτι αλλάζει τώρα με τα δικαιώματα των ηθοποιών και το ΣΕΗ, σε ανακοίνωση που είχε εκδώσει τον Δεκέμβριο, δεν θεωρεί τυχαίο το ότι το προεδρικό διάταγμα υπογράφηκε μόλις ένα μήνα μετά από την ανακοίνωση της Κοσμητείας ΦΛΣ του ΕΚΠΑ για το τμήμα Θεατρικών Σπουδών, που εξίσωνε τους ηθοποιούς με αποφοίτους Λυκείου. "Δεν θεωρούμε τυχαίο ότι εδώ και χρόνια μερίδα θεατρολόγων έχει προσβάλλει στο ΣτΕ την ΚΥΑ που εξασφάλιζε την ισοτίμηση έως το 2003 (η δημοσίευση της απόφασης εκκρεμεί παραπάνω από έναν χρόνο). Δεν θεωρούμε τυχαία, επίσης, την κατάργηση των καλλιτεχνικών μαθημάτων θεάτρου και μουσικής από τα σχολεία το 2020". Οι θεατρολόγοι έχουν αγωνιστεί για τα δικαιώματά τους και το πανεπιστημιακό τους πτυχίο και ως επαγγελματίες που εργάζονται σε μεγάλο ποσοστό στην εκπαίδευση, θα πρέπει να δουν τους ηθοποιούς ως συνεργάτες. Το διάλογο και την ανταλλαγή απόψεων προτάσσει ο Θεόδωρος Τερζόπουλος και επισημαίνει πως η έλλειψη διαλόγου ενίσχυσε την αντιπαράθεση. "Ζούμε στην εποχή των κολλεγίων και ίσως κατευθυνόμαστε στη δημιουργία Κολλεγίου Τεχνών στα αμερικάνικα πρότυπα. Παίζεται ένα παιχνίδι από κάποιους παρατρεχάμενους από τον ακαδημαϊκό, ακόμα και από τον καλλιτεχνικό χώρο, τον θεατρικό. Ίσως επηρέασαν μέλη της κυβέρνησης χωρίς καν να μελετήσουν σε βάθος την κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο και ετοιμάζονται να φτιάξουν, μάλλον, ένα μόρφωμα. Η απόφαση για αυτό το προεδρικό διάταγμα δεν ήρθε τυχαία, ποτέ δεν υπογράφεται τίποτα από τη Βουλή αν δεν υπάρχει μία εισήγηση από μία ομάδα, η οποία την επεξεργάζεται για να την υποβάλει. Σίγουρα υπάρχει μία προεργασία την οποία δεν γνωρίζουμε. Δυστυχώς δεν έγινε διάλογος. Η δημιουργία μίας Ανώτατης Σχολής, δεν σημαίνει ότι γκρεμίζουμε όλες τις προηγούμενες. Πιστεύω ότι το πανεπιστήμιο θα παίξει ένα ρόλο σε σχέση με τη νέα κατάσταση που διαμορφώνεται. Το προεδρικό διάταγμα πρέπει να αποσυρθεί και να μπει σε μία βάση. Οι αρμόδιοι πρέπει να συζητήσουν με τον καλλιτεχνικό κόσμο και οι καλλιτέχνες να διεκδικούν με πολύ συγκεκριμένα αιτήματα. Πρέπει να δημιουργηθεί ένα ισχυρό σώμα από καλλιτέχνες για να γίνουν διεκδικήσεις όχι μόνο σε ότι αφορά τις σχολές στην τριτοβάθμια κλίμακα αλλά και άλλα πολλά πράγματα που αφορούν τους μισθούς και την εξέλιξη τους".
Η θέση του ΥΠΠΟΑ και οι νεοσύστατες επιτροπές
Για το Υπουργείο Πολιτισμού, το ΠΔ85/2022 του Υπουργείου Εσωτερικών αφορά στο προσοντολόγιο του Δημόσιου τομέα και έρχεται να αντικαταστήσει ένα παλιότερο προσοντολόγιο του 2001, όπως μας είπε ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης. "Αφορά επομένως όλους τους κλάδους και ειδικότητες και κυρίως θέσεις που προκηρύσσονται μέσω ΑΣΕΠ. Τι δεν αφορά; Δεν αφορά προσλήψεις του Υπουργείου Παιδείας σε σχολεία κ.λπ., καθώς ακολουθεί δικό του προσοντολόγιο. Δεν αφορά επίσης και δεν ρυθμίζει ακαδημαϊκά ζητήματα, δεν αφορά τον τρόπο πρόσληψης, απασχόλησης και αμοιβής κάποιων ειδικών επαγγελματικών κατηγοριών όπως π.χ. οι καλλιτέχνες. Δεν αφορά τέλος καλλιτεχνικά και καλλιτεχνικά-εκπαιδευτικά επαγγέλματα. Οι καλλιτέχνες εξαιρούνται της κλασικής διαδικασίας ΑΣΕΠ βάσει του Ν.4765/2021, άρθρο 2, παράγραφος 2, περίπτωση η. Επίσης δεν αμείβονται μέσα από το ενιαίο μισθολόγιο βάσει του Ν.4354/2015, άρθρο 22, παράγραφος 6 αλλά με ειδική διαδικασία, η οποία ορίστηκε το 2015. Με άλλα λόγια, η Πολιτεία αντιλαμβάνεται και συνυπολογίζει την ιδιαίτερη φύση του καλλιτεχνικού επαγγέλματος. Ούτε αυτό άλλαξε με το ΠΔ. Αντιθέτως, προχωρήσαμε με διάταξη που επεκτείνει την προαναφερθείσα μισθολογική εξαίρεση των καλλιτεχνών και στους Δήμους, έτσι ώστε να ακολουθούνται οι σωστές διαδικασίες και να αμείβονται δίκαια. Όταν ένας φορέας του Δημοσίου προκηρύσσει θέσεις ηθοποιών δεν ζητάει ΔΕ, ΤΕ, ΠΕ Ηθοποιών. Δείτε την πιο πρόσφατη πρόσκληση, μετά το ΠΔ μάλιστα, του Εθνικού Θεάτρου. Ούτε τους αμείβει έτσι. Συγκεκριμένα, στο Εθνικό Θέατρο αυτή τη στιγμή ισχύει το μισθολόγιο που έχει συμφωνήσει με το ΣΕΗ στο πλαίσιο ΣΣΕ. Ομοίως για μουσικούς κ.ο.κ. Η "σύγχυση” υποθέτω ότι έγκειται στο γεγονός ότι με τον χαρακτηρισμό ΔΕ το ΠΔ δεν εννοεί μόνο τους αποφοίτους λυκείου, αλλά και όσους έχουν λάβει μεταλυκειακή εκπαίδευση, όχι μόνο καλλιτέχνες αλλά οριζόντια: Από δημοσιογράφους μέχρι ξεναγούς. Συνεπώς ο χαρακτηρισμός ΔΕ δεν συνεπάγεται εξίσωση με τον απόφοιτο λυκείου για κανέναν επαγγελματία που έχει λάβει μεταλυκειακή εκπαίδευση. Το αίτημά ορισμένων είναι ότι θα έπρεπε να είναι ΤΕ και όχι ΔΕ. Ωστόσο και πάλι, ΤΕ δεν γίνεται να είναι όσοι αποφοίτησαν μετά το 2003 και αυτό είναι κάτι που έχει αποτυπωθεί και στην διάταξη Κονιόρδου του 2017 κατά τρόπο ιδιαίτερα σαφή. Η διάταξη αυτή επιβεβαίωσε τον διαχωρισμό των αποφοίτων στα δύο: Προ του Ιουνίου 2003 ως ΤΕ, μετά του 2003 ως ΔΕ. Όχι γιατί ήθελε η τότε Υπουργός να το κάνει, αλλά γιατί δεν μπορούσε να κάνει αλλιώς. Γιατί το 2003 αποτελεί ορόσημο; Γιατί μέχρι τότε υπήρχε μια αντιστοίχιση των Δραματικών Σχολών με ΤΕΙ, η οποία μετά έπαψε. Αυτό δεν συνέβη με το ΠΔ, συνέβη τότε, το 2003, και επιβεβαιώθηκε και με το άρθρο 79 του Ν.4481/2017. Τέλος, παρόλο που από το νομικό πλαίσιο του ΑΣΕΠ, είναι σαφές ότι οι καλλιτέχνες εξαιρούνται από τις διαδικασίες του, και άρα το ΠΔ 85/2022 δεν τους αφορά για την πρόσληψή τους στο Δημόσιο, για να μην υπάρχει καμία αμφιβολία, με τροπολογία που κατατέθηκε στις 30.1.2023 εξαιρούνται ρητά με διάταξη οι καλλιτέχνες από το ΠΔ και συνεπώς επιβεβαιώνεται ότι δεν τους επηρεάζει με οποιονδήποτε τρόπο, ακαδημαϊκό, επαγγελματικό, μισθολογικό, και ότι ουδείς από τη βαθμίδα ΤΕ "έπεσε” στη βαθμίδα ΔΕ".
"Τι δεν αφορά; Δεν αφορά προσλήψεις του Υπουργείου Παιδείας σε σχολεία κ.λπ., καθώς ακολουθεί δικό του προσοντολόγιο. Δεν αφορά επίσης και δεν ρυθμίζει ακαδημαϊκά ζητήματα, δεν αφορά τον τρόπο πρόσληψης, απασχόλησης και αμοιβής κάποιων ειδικών επαγγελματικών κατηγοριών όπως π.χ. οι καλλιτέχνες. Δεν αφορά τέλος καλλιτεχνικά και καλλιτεχνικά-εκπαιδευτικά επαγγέλματα". Ν.Γ.
Η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να μην μετακυλήσει το πρόβλημα στην επόμενη κυβέρνηση και εξαγγέλλει σύσταση μεικτών επιτροπών που θα διαβουλευτούν ώστε να νομοθετήσουν το 2025. Μάλιστα τα Υπουργεία Πολιτισμού και Αθλητισμού και Παιδείας και Θρησκευμάτων ανακοίνωσαν το αντικείμενο και τη σύνθεση των τριών ομάδων εργασίας (Θέατρο, Χορός, Μουσική) με στόχο την εκπόνηση αναλυτικών προτάσεων προς τον σκοπό ανάληψης κοινής νομοθετικής πρωτοβουλίας των συναρμόδιων Υπουργείων για την δημιουργία δημόσιας πανεπιστημιακού επιπέδου σχολής στις παραστατικές τέχνες. Επιπλέον, η ομάδα εργασίας μουσικής θα έχει ως έργο και την εκπόνηση αναλυτικών προτάσεων για την διαμόρφωση εθνικού πλαισίου Ωδειακής Εκπαίδευσης. Πρόεδρος και των τριών ενδεκαμελών ομάδων εργασίας ορίζεται η Γενική Γραμματέας Σύγχρονου Πολιτισμού του ΥΠΠΟΑ, Ελένη Δουνδουλάκη, ενώ και στις τρεις συμμετέχουν ο Γενικός Γραμματέας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, Δια Βίου Μάθησης και Νεολαίας του ΥΠΑΙΘ, Γιώργος Βούτσινος, ο Γενικός Γραμματέας Ανώτατης Εκπαίδευσης του ΥΠΑΙΘ, Οδυσσέας Ζώρας και ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού στην Προεδρία της Κυβέρνησης, Θανάσης Κοντογεώργης, καθώς και ο Πρόεδρος της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης, Περικλής Μήτκας, και η Διευθύνουσα Σύμβουλος του Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού, Ιωάννα Λυτρίβη.
Επιπλέον, στην ομάδα εργασίας θεάτρου, συμμετέχουν μεταξύ άλλων η Διευθύντρια Σπουδών της Ανώτερης Σχολής Δραματικής Τέχνης Εθνικού Θεάτρου, Δηώ Καγγελάρη, και ο Διευθυντής της Ανώτερης Σχολής Δραματικής Τέχνης Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, Γιάννης Ρήγας. Στην ομάδα εργασίας χορού, συμμετέχουν μεταξύ άλλων ο Γιώργος Κουμεντάκης, Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και ο Δάφνις Κόκκινος, Διευθυντής της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης. Στην ομάδα εργασίας μουσικής συμμετέχουν ο Γεώργιος-Ιούλιος Παπαδόπουλος, Διευθυντής του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης και ο Σίμος Παπάνας, Διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης. Οι ομάδες εργασίας θα διαβουλεύονται σε τακτά χρονικά διαστήματα με αντιπροσωπευτικούς φορείς παραστατικών τεχνών και αντιπροσωπευτικά όργανα σπουδαστών, δύνανται να συνεργαστούν με εμπειρογνώμονες και προσωπικότητες εγνωσμένου κύρους του χώρου, ενώ προβλέπεται να ολοκληρώσουν το έργο τους μέχρι τις 31 Μαρτίου 2023.
Νέες κινητοποιήσεις - Νέα Απεργία
Η πανκαλλιτενική κινητοποίηση θα συνεχίσει. Το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ), το Σωματείο Εργαζομένων στο Χώρο του Χορού (Σ.Ε.ΧΩ.ΧΟ), η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος (Π.Ο.Θ.Α.) στηρίζουν τα αιτήματα τους σθεναρά και εξαγγέλουν νέα απεργία και πορείες σε συγκεκριμένες ημερομηνίες. Η ανακοίνωση του Π.Ο.Θ.Α. γράφει: "Ο πανικός της κυβέρνησης για τη χθεσινή μας κινητοποίηση (Πέμπτη 2/2/2023), αποδείχτηκε βάσιμος. Χιλιάδες κόσμου συγκεντρώθηκαν χθες στο Σύνταγμα σε μία κινητοποίηση τεσσερισήμισι ωρών, με αίτημα την απόσυρση των ειδικοτήτων των καλλιτεχνών από το ΠΔ 85/2022. Κατευθυνθήκαμε προς το Μέγαρο Μαξίμου, την ώρα που είχε συγκληθεί Υπουργικό Συμβούλιο προκειμένου να επιδώσουμε ψήφισμα με τα αιτήματά μας, αλλά δεν γίναμε δεκτοί παρά την επιμονή μας. Στη συνέχεια η πορεία κατέλεξε στο κτήριο Τσίλλερ (Εθνικό Θέατρο) στην Αγίου Κωνσταντίνου, όπου διαλύθηκε μετά από λίγη ώρα. Η αδιαλλαξία της κυβέρνησης και ο επικοινωνιακός τρόπος που προσπαθεί να διαχειριστεί τα δίκαια αιτήματά μας, δεν μας αφήνει άλλη εναλλακτική από το να συνεχίσουμε με αμείωτη ένταση τον αγώνα μας. Είμαστε πλέον σίγουροι ότι και η κοινωνία είναι στο πλευρό μας. Συνεχίζουμε τις κινητοποιήσεις μας. Το Σάββατο 4/2/2023 στις 6.00μμ, παράσταση διαμαρτυρίας στην έναρξη του θεσμού "Ελευσίς, Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης", την Τρίτη 7/2/2023 το απόγευμα οργανώνουμε οχηματοπορεία που θα ξεκινήσει από το Άλσος Στρατού (θέατρο Badminton) και θα καταλήξει στην υπό κατάληψη σχολή του Εθνικού Θεάτρου, καθώς και νέα 24ωρη Απεργία την Τετάρτη 8/2/2023.
Δεν σταματάμε μέχρι να ικανοποιηθούν τα αιτήματά μας:
* ΑΜΕΣΗ ΑΠΟΣΥΡΣΗ ΤΟΥ Π.Δ. 85/2022 για τις ειδικότητες των καλλιτεχνών και των εργαζομένων στην Τέχνη και τον Πολιτισμό.
* Επαναφορά των επαγγελμάτων μας στο καθεστώς ΤΕ για όλους (ή ΠΕ για όσους κλάδους ίσχυε).
* Ίδρυση Δημόσιας Τριτοβάθμιας Ανώτατης Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης και ενιαίας δημόσιας καλλιτεχνικής εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες υπό την εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας".
Από την πλευρά του το ΣΕΗ εμένει στις θέσεις του και εξηγεί:"παρά τις συνεχείς κινητοποιήσεις μας, την 48ωρη απεργία μας, τις επαφές με όλα τα αρμόδια υπουργεία, με όλους τους πολιτικούς αρχηγούς, αλλά και την ίδια την ΠτΔ, το μόνο που εισπράξαμε είναι τα ματ γύρω από το Εθνικό Θέατρο (κτήριο Τσίλλερ), μια ανάρτηση του πρωθυπουργού στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, με ανακρίβειες και προφανείς προεκλογικές υποσχέσεις, καθώς και μια τροπολογία - εμπαιγμό που ψηφίστηκε στις 2/2/2023 και διακινδυνεύει ακόμα και τα λίγα κεκτημένα που είχαμε. Η τροπολογία αυτή όχι μόνο δεν ικανοποιεί τα αιτήματα μας, αλλά μας γυρίζει πίσω.
* Δεν τροποποιεί το ΠΔ και συνεχίζει να αφήνει όλους τους καλλιτέχνες στην κατηγορία ΔΕ
* Διαχωρίζει το αμιγώς καλλιτεχνικό έργο, αφήνοντας στο πεδίο εφαρμογής του ΠΔ όλους τους καλλιτέχνες καθηγητές σε ωδεία ή δημόσιους οργανισμούς ή όσους εργάζονται σε "μεικτές" θέσεις (πχ επίβλεψη προγράμματος)
* Καταργεί επί της ουσίας τις Συλλογικές Συμβάσεις σε όλους τους φορείς του Δημοσίου, ακόμα σε όσους έχουμε ήδη Συλλογική Σύμβαση όπως το Εθνικό & το ΚΘΒΕ, καθώς ορίζει πως οι αμοιβές μας θα καθορίζονται πια από υπουργικές αποφάσεις και όχι από συλλογικές διεκδικήσεις".