© Julian Abrams
Έπειτα από οκτώ μακρά χρόνια απουσίας, η πρωτοποριακή ομάδα immersive θεάτρου Punchdrunk ξεδιπλώνει το πιο φιλόδοξο έως τώρα όραμά της, με έμπνευση από τον Τρωικό πόλεμο, στην πρώτη της μόνιμη διεύθυνση: ένα πρώην οπλοστάσιο και στρατιωτικό μουσείο στην ανερχόμενη καλλιτεχνική γειτονιά Woolwich Works.
Σχετικά εκθέματα και πληροφορίες για τις ανασκαφές του Ερρίκου Σλίμαν στον αρχαιολογικό χώρο της Τροίας μάς βάζουν στην ατμόσφαιρα της σπονδυλωτής παράστασης, προτού φορέσουμε τη χαρακτηριστική μάσκα με το ράμφος –που απαιτείται από την παράδοση των Punchdrunk– και συνεχίσουμε την εξερεύνησή μας στα ενδότερα. Κάτω απ’ το πέπλο της απόλυτης ανωνυμίας, περιπλανιόμαστε ελεύθερα μιαν ανάσα απ’ τους ηθοποιούς-χορευτές, που εμφανίζονται απρόσμενα και μας απορροφούν στην προσωπική τους αποκαλυπτική δοκιμασία.
Με έμπνευση από τον "Αγαμέμνονα" του Αισχύλου και την "Εκάβη" του Ευριπίδη, "Η καμένη πόλη" ("The Burnt City"), σε σκηνοθεσία Φέλιξ Μπάρετ και Μαξίν Ντόιλ, με χορογραφίες της Ντόιλ, πλέκει έναν σύγχρονο, πολυεπίπεδο –κυριολεκτικά και μεταφορικά– μύθο σε έναν αχανή χώρο που απλώνεται μεταξύ ονείρου και εφιάλτη. Απ’ τη μια πλευρά, o δυστοπικός υπόκοσμος της Τροίας, γύρω απ’ την κεντρική πλατεία της οποίας ξετυλίγεται ένας χαοτικός λαβύρινθος από ξενοδοχεία, μαγαζιά και δρομάκια αχνοφωτισμένα από πινακίδες νέον. Απ’ την άλλη, μια πινακίδα που μας ενημερώνει σχεδόν απειλητικά ότι περνάμε τα σύνορα προς τις Μυκήνες, ένα λιτό πεδίο μάχης –και συχνά συνταρακτικού χοροθεάματος– που παίζει με τις κλίμακες και αναπόφευκτα φέρνει στο νου σκηνές πολέμου που βλέπουμε στις σελίδες των εφημερίδων. Στο βάθος, μια επική σκάλα οδηγεί στο παλάτι του Αγαμέμνονα. Παντού στο χώρο, ένα εναλλασσόμενο σάουντρακ, σχεδιασμένο απ’ τον Στίβεν Ντόμπι, πλέκει υποβλητικές νότες εμπνευσμένες από έναν σκοτεινό μύθο, απόηχους swing, παρακμιακή techno και αισθαντικούς ρυθμούς, σαν από ταινία του Ντέιβιντ Λιντς.
Προχωράμε ανοίγοντας μυστηριώδεις πόρτες που οδηγούν σε δωμάτια με μπουγάδες κρεμασμένες απ’ την οροφή· ψαχουλεύουμε σημειώσεις σε παρατημένα γραφεία (μπορείτε να περιεργαστείτε, αρκεί να αφήσετε τα αντικείμενα όπως τα βρήκατε)· διασχίζουμε πίστες με αρχαία σύμβολα, μέχρι κάποιο μέλος του θιάσου να εμφανιστεί πίσω μας, να μας κοιτάξει με νόημα ή να "κλειδώσει" το βλέμμα του με έναν άλλο ηθοποιό που μας παρατηρεί μέσα από ένα παράθυρο στο δίπλα δωμάτιο, ξεκινώντας μια αινιγματική παντομίμα, που μπορεί να καταλήξει σ’ έναν παθιασμένο χορό ή σε κραυγές πόνου. Συγκεκριμένες σκηνές παίζουν σε λούπα, ώστε αν σε πιάσει ένας "θεός" από το χέρι και σε οδηγήσει στα βάθη του λαβυρινθώδους τούνελ, να μη χάσεις τα πιο θεαματικά μαζικά δρώμενα, όπως τα κρεσέντο που δημιουργούν οι μασκοφόροι.
Καλύτερα, ακόμα, είναι να ξεχάσεις κάθε ίχνος οικείου προσώπου. Ζουμάρεις με περιέργεια, προσπαθώντας να αποκωδικοποιήσεις κάθε λεπτομέρεια. Είσαι παρών 100% στη στιγμή. Εκεί που νομίζεις ότι άνοιξες άλλη μία ντουλάπα, ανάμεσα σε διαδοχικά στρώματα ρούχων βρίσκεις το δρόμο για ένα περίτεχνα διακοσμημένο κρυφό δωμάτιο (το συναρπαστικό ντιζάιν είναι των Μπάρετ, Λίβι Βόγκαν και Μπέατρις Μινς).
Ίσως βοηθήσει να ξεσκονίσετε τις γνώσεις σας στην αρχαία τραγωδία –θα δείτε έτσι την Εκάβη να τυφλώνει τον Πολυμήστορα ή την Κλυταιμνήστρα να εκδικείται με τον εραστή της τον Αγαμέμνονα–, οι σκηνές όμως είναι επιμελημένα ατελείς, ονειρικές κι ενστικτώδεις. Πρόκειται για κριτική που ακούγεται συχνά-πυκνά για τις παραστάσεις των Punchdrunk: η θολή πλοκή και η θυσία του βαθύτερου νοήματος χάριν του θεάματος. "Η καμένη πόλη" είναι η τρίτη παραγωγή της ομάδας που παρακολουθώ, μετά την αξέχαστη "Μάσκα του κόκκινου θανάτου" το 2007 και το "Πνιγμένος άντρας: Ένας χολιγουντιανός μύθος" το 2013. Έτσι, χωρίς το εφέ της έκπληξης πλέον, είχα συχνά μια λαχτάρα για κάτι παραπάνω από το υποβλητικό βλέμμα ενός εκκεντρικού και μυστηριώδους χαρακτήρα δίπλα μου, από ένα οπερατικό θρίλερ σε καθηλωτικό φόντο.
Είδα, όμως, την Ιφιγένεια να μετατρέπεται από πρόσχαρη νύφη σε θύμα στο βωμό του πολέμου από τον φιλόδοξο πατέρα της. Έναν συνταρακτικό χoρό στο λυκόφως των Μυκηνών ανάμεσα σε δύο γυναίκες από αντίπαλα στρατόπεδα, που έμοιαζαν να έρχονται κοντά μέσα από μια κοινή αίσθηση πόνου και απώλειας. Παρότι πάντα υπάρχει χώρος για εξέλιξη σ’ αυτή την παράλληλη θεατρική διάσταση, αναρωτήθηκα κατά πόσο μια πιο βατή πλοκή, που θα με είχε κρατήσει μέσα στη ζώνη άνεσής μου, θα με είχε εντέλει προκαλέσει να σκεφτώ έξω απ’ το κουτί, μέχρι να δω το φως στο τέλος του χοροθεατρικού λαβύρινθου. Αποχώρησα με μια αυθόρμητη πιρουέτα και με το συναίσθημα ότι όλη η ζωή είναι μια σκηνή.
Tips
- Μπορείτε να κλείσετε εισιτήρια για παραστάσεις έως τις 4 Δεκεμβρίου 2022, Τρ.-Κυρ.
- Στο μπαρ του χώρου, που παραμένει ανοιχτό και μετά το τέλος των βραδινών παραστάσεων, μπορείτε να βγάλετε τη μάσκα σας και ν’ απολαύσετε διασκεδαστικές παραστάσεις καμπαρέ μ’ ένα ποτό.
- Η ολοκαίνουργια Elizabeth Line του Crossrail θα σας φέρει ως εδώ απ’ το κεντρικό Λονδίνο. Για κάτι πιο θεαματικό, προτείνουμε το καραβάκι από London Bridge
