Ευαγγελία Γατσωτή: "Η εμπειρία του να είσαι γυναίκα είναι η κύρια πηγή έμπνευσής μου για το "Νυχιάνγκ""

Η μόλις 20χρονη φοιτήτρια θεατρολογίας από τη Νάξο και ανερχόμενη συγγραφέας, Ευαγγελία Γατσωτή, είδε φέτος το πρώτο της θεατρικό έργο με τίτλο "Νυχιάνγκ” να ανεβαίνει στη σκηνή του Θεάτρου Πορεία στις 6/5, στο πλαίσιο του φεστιβάλ "Νέο αίμα" και μάλιστα σε σκηνοθεσία του καλλιτεχνικού διευθυντή του, Δημήτρη Τάρλοου, με τις Θάλεια Σταματέλου και Αλεξία Καλτσίκη στους δύο ρόλους του έργου. Σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης, η νέα δημιουργός μιλάει για την εμπειρία του πρώτου ανεβάσματος και ποιες ήταν οι επιρροές της για να γράψει τη σκοτεινή της κωμωδία που εξελίσσεται μέσα στη συνθήκη του μανικιούρ, εκμυστηρεύεται επίσης τι είναι το θέατρο για εκείνη και τι κέρδισε από τη Σχολή Πυροδότησης Θεατρικής Γραφής του θεάτρου Πορεία. Η παράσταση επιστρέφει για 2ο κύκλο παραστάσεων από 5/10.

Φέτος βλέπετε το πρώτο σας έργο να ανεβαίνει στη σκηνή. Περιγράψτε μας τα πρώτα σας συναισθήματα και τις σκέψεις σας;
Το ανέβασμα του "Νυχιάνγκ" με γέμισε ελπίδα και αισιοδοξία για το μέλλον και μπούσταρε την καλλιτεχνική μου αυτοεκτίμηση. Επιπλέον, μου επέτρεψε να πιστέψω ότι υπάρχουν και επιλογές που γίνονται αξιοκρατικά στο χώρο μας, πράγμα που θεωρώ πολύ σημαντικό και πολύ σπάνιο ταυτοχρόνως. Το γεγονός ότι ένας άνθρωπος αρχικά (ο σκηνοθέτης) κι έπειτα μία ομάδα ανθρώπων (οι συντελεστές της παράστασης) αισθάνθηκαν ότι τους αφορούν τα λόγια μου και θέλησαν να επενδύσουν καλλιτεχνικά σ’ αυτό, με συγκινεί βαθιά. Τώρα, η διαδικασία του   ανεβάσματος αυτή καθ’ αυτή, θεωρώ αποτελεί για τον θεατρικό συγγραφέα – όπως το βίωσα εγώ τουλάχιστον – μία σειρά διαδοχικών διαψεύσεων και αποκαλύψεων σε σχέση με το κείμενό του, που πολλές φορές ενδέχεται να είναι σοκαριστικές ή και επώδυνες. Σε κάθε περίπτωση όμως, πιστεύω. οφείλει να τις αφουγκράζεται με προσοχή προκειμένου να μπορέσει να κατανοήσει ουσιαστικά τι λειτουργεί σκηνικά και τι όχι.

 

Η εμπειρία τού να είσαι γυναίκα είναι η κύρια πηγή έμπνευσής μου. Στο πρώτο μέρος του έργου, όπου συμβαίνει μια καταδίωξη, προσπάθησα να αποτυπώσω το stalking ως μια κοινή εμπειρία των γυναικών, δηλαδή το πόσο σύνηθες, κανονικοποιημένο και ρομαντικοποιημένο είναι το κοινωνικό αφήγημα μιας γυναίκας που καταδιώκεται/διεκδικείται ερωτικά με βίαιο τρόπο από έναν άντρα.

 

 

Ποια ήταν η πηγή έμπνευσής σας για το "Νυχιάνγκ" και τι συμβολίζει ο τίτλος;
Στο "Νυχιάνγκ", γράφω όσα θα ήθελα να πω με μια ανάσα, σαν το κεφάλι μου να βρισκόταν ώρα κάτω από το νερό. Η εμπειρία τού να είσαι γυναίκα είναι η κύρια πηγή έμπνευσής μου. Στο πρώτο μέρος του έργου, όπου συμβαίνει μια καταδίωξη, προσπάθησα να αποτυπώσω το stalking ως μια κοινή εμπειρία των γυναικών, δηλαδή το πόσο σύνηθες, κανονικοποιημένο και ρομαντικοποιημένο είναι το κοινωνικό αφήγημα μιας γυναίκας που καταδιώκεται/διεκδικείται ερωτικά με βίαιο τρόπο από έναν άντρα. Επίσης, με ενέπνευσε το gospel τραγούδι "Sometimes I feel like a motherless child" που μιλάει για την εμπειρία της ορφάνιας "χωρίς να έχει υπάρξει η απώλεια". Ιδιαίτερο ενδιαφέρον ακόμη μου είχε προκαλέσει και το φαινόμενο το οποίο η Barbara Gonyo περιέγραψε στα τέλη της δεκαετίας του ‘80 ως "Genetic sexual attraction" που έχει να κάνει με την ερωτική-σεξουαλική έλξη που ανέφεραν ότι βίωσαν άνθρωποι οι οποίοι είχαν υιοθετηθεί, όταν συνάντησαν για πρώτη φορά τους στενούς εξ αίματος συγγενείς τους. Ο τίτλος του έργου προέρχεται από την ελληνική λέξη "νυχιά" (συμβολικά: το τραύμα) και την κορεάτικη λέξη "hyeong" που σημαίνει μεγάλος αδελφός (αγαπάμε την κορεάτικη κουλτούρα λόγω της K-pop και των bao buns).

Τι μπορεί να προκύψει από την "αντιθεατρική συνθήκη" του μανικιούρ;
Νομίζω ότι μέσα από αυτήν τη συνθήκη αναδύονται πολλές πτυχές της αφιλτράριστης αλήθειας των ανθρώπων, αλλά, πιο συγκεκριμένα, των γυναικών και των θηλυκοτήτων, όπως αυτές εκφράζονται σε μια στιγμή χαλάρωσης/αποφόρτισης ή στην κορύφωση της εξομολογητικής διάθεσης. Το αγωνιώδες ξεδιάλεγμα των μανό στην αρχή, έπειτα η προσήλωση στο τρόχισμα των πετσακίων και, τέλος, ο αναστεναγμός ανακούφισης όταν στα χέρια απλώνεται η κρέμα του peeling, αποτελούν για μένα τα μέρη μιας τελετουργίας που σκοπό έχει να ξεκλειδώσει και να συνδέσει τα δύο πρόσωπα μέσω μιας ιδιόμορφης φροντιστικής εμπειρίας. Επίσης, σε αυτήν τη διαδικασία, οι πάρα πολύ διακριτοί ρόλοι φροντιστή και φροντιζόμενου δημιουργούν ένα συγκεκριμένο μοτίβο που μου επιτρέπει να μιλήσω συμβολικά για τις γονεϊκές σχέσεις, στις οποίες ο "ωφέλιμος" βασανισμός (με όρους μανικιούρ: η αφαίρεση παρωνυχίδων), διαδέχεται το απολαυστικό κανάκεμα (με όρους μανικιούρ: το μασάζ παλάμης), και το αντίστροφο φυσικά. Η φράση του έργου "Υπάρχει άνθρωπος που σ’ έχει νιώσει πιο πολύ από μένα;" περιγράφει ακριβώς τέτοια μοντέλα σχέσεων και αφορά ανθρώπους που, όταν συνδέονται, κάμπτουν εντελώς τα όρια της ιδιωτικότητάς τους. Τέτοιες σχέσεις μπορεί να είναι λυτρωτικά υποστηρικτικές και την ίδια στιγμή άκρως νοσηρές. Συγκλονιστικά ενδιαφέρουσες, πάντως, σε κάθε περίπτωση, για να εξερευνηθούν στο πλαίσιο ενός θεατρικού έργου.

Βλέπετε στα πρόσωπα της Αλεξίας Καλτσίκη και της Θάλειας Σταματέλου τις ηρωίδες σας;
Ολοζώντανες. Η προσωπική μου γνωριμία μαζί τους με έπεισε απολύτως γι’ αυτό, παρότι γράφοντας το έργο φανταζόμουν εντελώς διαφορετικά πρόσωπα και εννοείται πως δεν παύω ποτέ να ονειρεύομαι διαφορετικές διανομές και ανεβάσματα.

Πώς είναι η συνεργασία σας με τον Δημήτρη Τάρλοου, ο οποίος σκηνοθετεί την παράσταση;
Εγώ πίστευα ότι είχα γράψει κάτι ρεαλιστικό. Η σκηνοθετική οπτική του Δημήτρη Τάρλοου, όμως, υπήρξε μια δημιουργική αποκάλυψη για μένα σε σχέση με τον σουρεαλιστικό χαρακτήρα του έργου. Ενδιαφέρθηκε ουσιαστικά για το έργο και με βοήθησε αρκετά ακόμα και στη συγγραφική ολοκλήρωση του κειμένου. Ήταν για μένα μέγιστη απόλαυση να τον παρατηρώ στις αναγνώσεις να γελάει κάθε φορά με την ίδια ατάκα και να συνδέεται όλο και περισσότερο με το κείμενο. Όταν το πήρε για πρώτη φορά στα χέρια του, ήταν σχεδόν προσχέδιο και με συγκινεί ακόμα περισσότερο το γεγονός ότι αποφάσισε, ομολογουμένως ρισκάροντας, να επενδύσει σε κάτι –τότε– ακατέργαστο. Ήμουν δεκαπέντε χρονών όταν είδα για πρώτη φορά δουλειά του (τις τρεις αδελφές) και σχεδόν έξι χρόνια μετά δεν θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ ότι θα συνεργαζόμασταν. Τον εκτιμώ αφάνταστα καλλιτεχνικά και τον ευγνωμονώ για όσα μου συνέβησαν χάρη σ’ εκείνον. Ωστόσο, διαφωνήσαμε σε κάτι: εκείνος πιστεύει ότι ο θεατρικός συγγραφέας δεν πρέπει να παρίσταται στις πρόβες και εγώ πως πρέπει να παρίσταται. Αυτό είναι γενικότερα ένα μεγάλο ζήτημα στο ελληνικό θέατρο. Κατανοώ και σέβομαι τον συγκεκριμένο τρόπο δουλειάς κάποιων σκηνοθετών. Αναγνωρίζω πως πίσω απ’ αυτό υπάρχει η πρόθεση της δημιουργίας ενός ασφαλούς και αδιάρρηκτου πλαισίου εμπιστοσύνης για τους ηθοποιούς, έτσι ώστε κι εκείνοι να αισθανθούν προστατευμένοι και να μπορέσουν να εκφραστούν. Όμως, όσο κι αν το κατανοώ, δυστυχώς, δε με βρίσκει σύμφωνη. 

Τι σημαίνει το θέατρο για εσάς; 
ΙΟΝ Αμυγδάλου, η πρώτη μου αγάπη και παντοτινή. Σόρρυ για την τοποθέτηση προϊόντος, δεν μπορούσα να σκεφτώ άλλο τρόπο να είναι πιο to the point η απάντηση. Μου αρέσει επίσης η μυρωδιά του ξύλου της σκηνής πάρα πολύ, θέλω να παίρνω τη δόση μου ανά διαστήματα. Νομίζω για μένα το θέατρο είναι ανάγκη, μετά από περιόδους αποχής επιστρέφω πάντα πολύ διψασμένη. 

Τι κερδίσατε από τη Σχολή Πυροδότησης Θεατρικής Γραφής του θεάτρου Πορεία;
Πέρα από τις γνώσεις, το πιο σημαντικό που μου πρόσφερε το Πορεία ήταν οι συναντήσεις με πολύ αξιόλογους ανθρώπους. Οι δάσκαλοί μου, Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης και Θανάσης Τριαρίδης, αλλά και οι συμμαθητές μου δημιούργησαν αρχικά μία και ύστερα πολλές διαφορετικές κοινότητες καλλιτεχνικής ενδυνάμωσης, οι οποίες αδιάκοπα προωθούν το νεοελληνικό έργο. Ένα ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η ομάδα του playGRound με συντονιστές τους Μάνο Κουνουγάκη και Κατερίνα Λουκίδου. Την εποχή που δήλωσα συμμετοχή στο σεμινάριο ήταν με ένα τρόπο η εποχή του μεγάλου Ναι ή του μεγάλου Όχι για μένα, αν το δούμε καβαφικά. Είχα μόλις τελειώσει το Λύκειο και περάσει Θεατρολογία στην Αθήνα και εφόσον το ακαδημαϊκό κομμάτι ήταν κανονισμένο, με απασχολούσε πολύ έντονα το προς ποια καλλιτεχνική κατεύθυνση να κινηθώ. Διχαζόμουν ανάμεσα στην αγάπη μου για την υποκριτική και την αγάπη μου για τη συγγραφή (άπειρες μοναχικές βόλτες με κάργα προβληματισμό στα στενά του Ενετικού Κάστρου της Νάξου). Κατέληξα να κάνω αιτήσεις σε διάφορα σεμινάρια και των δύο ειδών. Όταν έγινα δεκτή στο Πορεία, η χαρά μου ήταν τόσο μεγάλη που με μιας σβήστηκαν τα ενδεχόμενα όλων των άλλων επιλογών.

Πέραν της θεατρικής συγγραφής, σας ενδιαφέρουν η υποκριτική και η σκηνοθεσία;
Η υποκριτική ήταν το αρχικό μου όνειρο, ο λόγος που αγάπησα το θέατρο. Ίσως να είναι για μένα μια απώλεια που δεν έχω ακόμη πενθήσει γι’ αυτό με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο πάντα κάπως ασχολούμαι μ’ αυτήν, πάντα ερασιτεχνικά. Τη σκηνοθεσία τη βλέπω ως μια υπερδύναμη που θα ήθελα να έχω για να μπορώ να σκηνοθετώ μόνη μου τα έργα μου, όμως και πάλι σκέφτομαι κυρίως με λέξεις και όχι με εικόνες κι αυτό είναι κάτι που δε βοηθάει πολύ. Υποθέτω, ο χρόνος θα δείξει.

 

Ποιόν θεατρικό -ή και όχι- συγγραφέα θαυμάζετε  ή και σας έχει επηρεάσει βαθιά;
Είμαι πολύ ελληνοκεντρική και πολύ θεατροκεντρική στα διαβάσματά μου. Αγαπώ πολύ τα έργα των Κεχαΐδη-Χαβιαρά, τη Λούλα Αναγνωστάκη και έχω εντρυφήσει στον Καμπανέλλη λόγω Ναξιώτικης καταγωγής. Αγαπώ επίσης τον Πιραντέλλο και τη Σάρα Κέιν. Από σύγχρονους δημιουργούς, εκτιμώ πολύ το Γιάννη Μαυριτσάκη, τη Νίνα Ράπη και τη Λένα Κιτσοπούλου. Ένα κομμάτι της καρδιάς μου ανήκει, άσχετα με όλα τα παραπάνω, στη Μαλβίνα Κάραλη και την Οριάνα Φαλάτσι. Τέλος, θαυμάζω πολύ τον Φλοριάν Ζελέρ για τον τρόπο που διαχειρίζεται συγγραφικά τις γονεϊκές σχέσεις και ευγνωμονώ τη Μαρία Χατζηεμμανουήλ για τις υπέροχες μεταφράσεις ισπανικών έργων που έχει χαρίσει στο νεοελληνικό θέατρο.