Είσαι από τους σκηνοθέτες που πιστεύουν στην αξία του ελληνικού έργου;
Απολύτως. Υπάρχει μια μεγάλη παράδοση που έχει δώσει σπουδαία έργα στο παρελθόν και πρέπει αυτό να συνεχιστεί με κάθε δυνατό τρόπο. Χρειαζόμαστε έργα που να επικοινωνούν με το σήμερα, με το τώρα, μ’ όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας, μ’ όλα αυτά που βιώνουμε. Αλίμονο αν δεν στηρίξουμε την συγγραφή και το ανέβασμα νέων ελληνικών έργων. Πρέπει να δίνουμε, ο καθένας από τη θέση του και με την ιδιότητά του, κίνητρα στους δραματουργούς για να γράψουν. Φυσικά όχι πάντα με αποτελέσματα υψηλής καλλιτεχνικής αξίας, αλλά μέσα από τον μεγάλο αριθμό παραγωγής θα μπορούσαν ίσως να προκύψουν κάποια που αξίζουν πραγματικά, που θα αντέξουν στον χρόνο και θα προχωρήσουν ένα βήμα παρακάτω την τέχνη της θεατρικής γραφής. Την περασμένη χρονιά είχα την χαρά να σκηνοθετήσω την "Κρεουργία", το νέο έργο του Γιάννη Μαυριτσάκη στο Μικρό θέατρο της Επιδαύρου. Η παράσταση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του κύκλου "Contemporary Ancients”, μετά από αναθέσεις του Φεστιβάλ Αθηνών σε τέσσερις συγγραφείς και σε αντίστοιχους σκηνοθέτες. Χαίρομαι που βλέπω πως αυτό το εγχείρημα του φεστιβάλ συνεχίζεται και φέτος. Θεωρώ πώς τέτοιες δράσεις και πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελούν τον θεμελιώδη άξονα της λειτουργίας ενός φεστιβάλ. Πιστεύω πολύ στην ανάθεση, στην παραγγελία. Και όλοι οι άλλοι φορείς , το Εθνικό θέατρο, η Στέγη κλπ, θα έλεγα ότι όχι απλώς πρέπει, αλλά ότι οφείλουν να παραγγέλνουν έργα.
Μέσα από τα σύγχρονα ελληνικά έργα που έχεις διαβάσει βλέπεις να προκύπτει κάποια τάση;
Διαβάζω πολλά ενδιαφέροντα νέα έργα, εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους, αλλά δεν θα έλεγα ότι υπάρχει μια ιδιαίτερη τάση, ένα κίνημα ας πούμε, όπως ίσως παλαιότερα, σε άλλες δεκαετίες εννοώ. Οι περισσότεροι συγγραφείς σήμερα, δρουν και λειτουργούν μόνοι τους, ανεξάρτητα από τους άλλους, δεν "συνομιλούν" καλλιτεχνικά μεταξύ τους. Υπάρχει ίσως μια γενικότερη τάση προς έναν "ρεαλισμό", με ότι αυτό σημαίνει και συνεπάγεται αλλά μέχρι εκεί.
Η "Επαρχία" του Μιχάλη Βιρβιδάκη αναφέρεται σε ένα τόπο ή σε μια νοοτροπία;
Αναφέρεται στον "τόπο" μιας νοοτροπίας και στη "νοοτροπία" ενός τόπου.
Ο Βιρβιδάκης είναι ένας συγγραφέας που εμπνέεται κυρίως από την "κακή" πλευρά της ελληνικής κοινωνίας; Υπάρχει κριτική στα έργα του;
Ο Βιρβιδάκης βάζει ένα καθρέφτη μπροστά μας και ζητά από μας να κοιτάξουμε μέσα σ΄ αυτόν τον καθρέφτη. Μπορεί και να γελάσουμε με τα χάλια μας.
Θα μας μιλήσεις για τα πρόσωπα του έργου και το πώς συνδέονται μεταξύ τους;
Στην επαρχία όλοι γνωρίζονται μεταξύ τους. Τα πρόσωπα του έργου είναι επτά: Ο Ίγκι, ο Γαβρίλης και ο Σάκης, είναι μια παρέα, κολλητοί. Τους υποδύονται αντίστοιχα ο Τάσος Λέκκας, ο Απόστολος Καμιτσάκης και ο Δημήτρης Αποστολόπουλος. Η Γρηγορία Μεθενίτη είναι η Όλα, μια πόρνη που συνδέεται με τα περισσότερα πρόσωπα του έργου. Η Δήμητρα Βήττα είναι η Βούλα, που μόλις έχει χωρίσει από τον Μάκη, έναν αστυνομικό που τον υποδύεται ο Ορέστης Τζιόβας. Ο Νίκος Αρβανίτης ερμηνεύει τον Αλέξανδρο, βουλευτή της περιοχής και πατέρας του Σάκη.
Μέσα από τη σκηνοθεσία περνάνε προσωπικά βιώματα;
Δεν γίνεται διαφορετικά. Μιλώ για μένα και τον τρόπο που λειτουργώ σκηνοθετικά. Χρειάζομαι μια προσωπική σύνδεση με το υλικό. Αυτό το στοιχείο μου είναι απαραίτητο.
Είσαι ένας urban σκηνοθέτης, μάλλον;
Είμαι ένας σκηνοθέτης, σκέτο. Αναζητώντας έναν συνεκτικό ιστό στις δουλειές σου νομίζω ότι ενδιαφέρεσαι για το πολιτικό θέατρο, με την ευρεία έννοια του όρου. Πιστεύω ότι το να κάνεις θέατρο είναι μια πολιτική πράξη. Το θέατρο για μένα είναι πολιτικό, με την ευρεία και βαθύτερη έννοια του όρου, αλλά και η τέχνη γενικότερα θα έλεγα, σε όλες τις μορφές και τις εκφάνσεις της.
Ο σκηνοθέτης είναι ένας καλλιτέχνης που πρέπει να επιβεβαιώνεται μέσα στον χρόνο;
Ο σκηνοθέτης είναι ένας καλλιτέχνης που πρέπει να προσπαθεί με όλες τις δυνάμεις του για το μέγιστο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Αν κάποιος αναλώνεται στο να ψάχνει την επιβεβαίωση, είναι καλλιτεχνικά νεκρός. Η όποια "επιβεβαίωση" μέσα στον χρόνο συντελείται αυστηρά ερήμην του καλλιτέχνη.
Σου έχει τύχει να αντισταθούν ηθοποιοί στις σκηνοθετικές σου παραινέσεις;
Γιατί να αντισταθεί κανείς σε μια σκηνοθετική παραίνεση; Ηθοποιοί και σκηνοθέτης εργάζονται μαζί για ένα κοινό στόχο.
Αν κάποιος σκέφτεται πολύ το κοινό, κινδυνεύει από λαϊκισμό;
Η τέχνη παράγεται ερήμην του κοινού. Μόνον έτσι μπορεί, ίσως, να αφορά και να φτάνει στο κοινό.
Αναπολείς στιγμές από τη συνεργασία σου με τον Λευτέρη Βογιατζή;
Όχι μόνο από τη συνεργασία αλλά και από την καθημερινότητα μαζί του. Ο Λευτέρης είναι διαρκώς "ζωντανός" μέσα μου. Όσοι είχαν την τύχη να τον γνωρίσουν και να συνεργαστούν μαζί του, καταλαβαίνουν ακριβώς τι εννοώ.
Τι καθόρισε την πορεία σου στο θέατρο;
Ο κινηματογράφος. Είδα πρώτη φορά θέατρο στο επαρχιακό σινεμά του πατέρα μου.
Τι είναι αυτό που κάνει κάποιον να ξεχωρίζει;
Το ήθος του. Δηλαδή ο χαρακτήρας του.
Ο χρόνος που περνάει σε κουράζει;
Άλλα με κουράζουν, όχι ο χρόνος που περνάει. Άλλωστε, καλώς ή κακώς, δεν πολυκαταλαβαίνω πως περνάει…
Η δουλειά σου στέρησε πράγματα από τη ζωή σου, ακόμη και την προσωπική;
Ναι, πολλά, δυστυχώς.
Στις 28 Μαρτίου ανακοινώθηκε το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών. Πως βλέπεις να εξελίσσεται ως θεσμός τα τελευταία χρόνια;
Βλέπω μια πολύ ελπιδοφόρα προσπάθεια, με τα προβλήματά της φυσικά, αλλά θεωρώ πως όλη αυτή η προσπάθεια είναι προς στη σωστή κατεύθυνση.
Είναι επαρκής η στήριξη του υπουργείο πολιτισμού απέναντι στην τέχνη;
Η τέχνη πρέπει να αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα για την εκάστοτε κυβέρνηση. Απέχουμε ακόμη πολύ απ’ αυτό.
Ποια είναι τα επόμενα σχέδια σου;
Μια μίνι σειρά μυθοπλασίας για την τηλεόραση.
Σ’ όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας ποια είναι η προσωπική σου διέξοδος;
Η οικογένειά μου.
