Μέχρι τις 27 Μαρτίου θα παίζεται στη Σκηνή Ωμέγα του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά η παράσταση "Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκων”, με την Έμιλυ Κολιανδρή στο ρόλο της βασίλισσας Αμαλίας. Η παράσταση σε σύλληψη και σκηνοθεσία της Ζωής Χατζηαντωνίου, βασίζεται στις 887 επιστολές της βασίλισσας του νεοσύστατου ελληνικού κράτους και συζύγου του Όθωνα, προς τον πατέρα της Παύλο Φρειδερίκο Αύγουστο του Ολδεμβούργου, σε μαρτυρίες και στα απόρρητα έγγραφα των γιατρών της.
Μέσα από αυτά τα τεκμήρια περιγράφονται οι προσπάθειές της να μείνει έγκυος, ενώ, όπως διαπιστώθηκε μετά το θάνατο της, δεν είχε μήτρα. Η ιστορία της μας αφορά γιατί αποκαλύπτει το ανθρώπινο πρόσωπο μιας βασίλισσας που αδυνατεί να φέρει στον κόσμο διαδόχους -δεδομένης και της ιστορικής συγκυρίας-, αλλά και το αληθινό πρόσωπο όλων εκείνων που μπορούν να αποθεώσουν ή να καταδικάσουν μια γυναίκα σύμφωνα με την ικανότητά της να τεκνοποιήσει ή όχι. Σίγουρα η ιστορία της μπορεί να λειτουργήσει ως ένα σχόλιο πάνω σε αυτό το ζήτημα που ακόμη παρατηρείται στην ελληνική κοινωνία.
"Ελπίζω κάποτε η ιστορία να μου δώσει τον τίτλο της βασίλισσας των φοινίκων” γράφει η Αμαλία, όταν είχε αρχίσει να κουράζεται από τις προσπάθειες, τους πειραματισμούς και τις θεραπείες στην οποία την υπέβαλαν γιατροί, επιστημονικοί σύμβουλοι, σκιντζήδες και ιατροσοφιστές. Από το όραμα, την επιμονή και κυρίως την αγάπη, γεννήθηκε τελικά ένα παιδί, ένας Κήπος, ο σημερινός Εθνικός Κήπος.
Στο έργο που συνέθεσε η Ζωή Χατζηαντωνίου: Μια κόρη απευθύνεται στον πατέρα της, μοιράζεται μαζί του τις αγωνίες, τις χαρές, τις ελπίδες και τις απογοητεύσεις της. Του μιλάει για τις δυσκολίες προσαρμογής, το πολιτικό κλίμα, τη λαχτάρα για τη γέννηση ενός παιδιού, τη λατρεία προς το πρόσωπό του, την αφοσίωση στον Όθωνα, το πάθος με τον μαγικό κόσμο των φυτών και των ζώων και, φυσικά, τη δημιουργία του Κήπου. Βλέπουμε την άγουρη, ενθουσιώδη, ρομαντική Αμαλία των δεκαοκτώ χρόνων να μεταμορφώνεται στην ενήλικη, επίμονη και πολιτικοποιημένη γυναίκα που αγάπησε την Ελλάδα αλλά η Ελλάδα δεν την αγάπησε ποτέ.
Η Έμιλυ Κολιανδρή συμπρωταγωνιστεί με τη Ρίτα Λυτού. Τα σκηνικά είναι της Εύας Μανιδάκη, τα κοστούμια είναι της Ιωάννας Τσάμη, την πρωτότυπη μουσική σύνθεση υπογράφει ο Σταύρος Γασπαράτος σε συνεργασία με τον Γιώργο Μιζήθρα. Το βίντεο είναι του Παντελή Μάκκα, οι φωτισμοί είναι του Σάκη Μπιρμπίλη.
Τα αποσπάσματα των επιστολών βασίζονται στις "Ανέκδοτες επιστολές της βασίλισσας Αμαλίας στον πατέρα της, 1836-1853" (δίτομο), μετάφραση Βάνα & Μίχαελ Μπούσε, εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας.
Περισσότερες πληροφορίες
Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκων
Αν ήταν φυτό, θα της έδιναν το όνομα Amalia melancholia. Η ίδια ευχήθηκε να της δώσει η ιστορία τον τίτλο της βασίλισσας των φοινίκων. Μια παράσταση για τη βασίλισσα Αμαλία, τη γυναίκα που στιγματίστηκε για την ατεκνία της αλλά χάρισε στην Αθήνα τον Εθνικό Κήπο. Η σκηνοθέτρια αντλεί υλικό από τις επιστολές της προς τον πατέρα της, από διάσπαρτες ιστορικές μαρτυρίες και από τα απόρρητα έγγραφα των γιατρών. Η Αμαλία της είναι μια γυναίκα μεταξύ μυθοπλασίας και ιστορίας, μεταξύ στειρότητας και γονιμότητας, μεταξύ μουσειακού εκθέματος και ζώου υπό παρακολούθηση με σκοπό την αναπαραγωγή. Είναι ένα σώμα σε κατάσταση δημιουργικής μελαγχολίας που βρίσκει τη δική του γραμμή φυγής προς μια άλλη διάσταση πέραν των κοινωνικών επιταγών. Εκεί, στο αληθινό της βασίλειο, η Αμαλία εκπληρώνει την αποστολή της και διαιωνίζει το είδος της, γίνεται Κήπος.