Οι πλούσιοι συνεταιρίζονται και ο Βασίλης τρελαίνεται στη διαχρονική κωμωδία του Δημήτρη Ψαθά «Ξύπνα Βασίλη», που ανεβαίνει με αλλαγές στο καστ. Θέλουμε να την ξανά δούμε και θα την δούμε, σε avant premiere για τους αναγνώστες του "α", στις 13/10 στο Ιλίσια.
Δημήτρης Ψαθά: Ο διαχρονικός ευθυμογράφος και χρονογράφος
Μεγάλος μάστορας του χρονογραφήματος ο Δημήτρης Ψαθάς έγραψε αναρίθμητα θεατρικά και πεζογραφικά έργα σ' όλη τη ζωή του. Με τη γλώσσα του λαού και όπλο το χιούμορ, απομυθοποιούσε και σατίριζε τα φαιδρά και παράλογα, τους «κόκορες» της κοινωνίας ακόμα και το εμφυλιοψυχροπολεμικό ελληνικό καθεστώς. Μάλιστα το 1937, ως 30χρονος συντάκτης του δικαστικού ρεπορτάζ ο Ψαθάς, δεν δίστασε να γράψει ένα χιουμοριστικό βιβλίο, με τίτλο «Η Θέμις έχει κέφια», βγαλμένο από την εμπειρία του στα δικαστήρια. Ο Ψαθάς είχε το μοναδικό χάρισμα να λεει τα πιο σοβαρά πράγματα με τον πιο ανάλαφρο τρόπο. Κάθε έργο του επιβεβαιώνει ότι οι μεγάλες δημιουργίες με το πέρασμα του χρόνου δικαιώνονται και γίνεται αναγκαίο να ακούγονται κάθε εποχή. Το «Ξύπνα Βασίλη» είναι μια τέτοια περίπτωση! Η θεατρική κωμωδία του Δημήτρη Ψαθά διασκευάστηκε και κινηματογραφήθηκε από την Φίνος Φιλμ το 1969 σε σκηνοθεσία Γιάννη Δαλιανίδη, με πρωταγωνιστές τους Γιώργο Κωνσταντίνου, Αλέκο Αλεξανδράκη και Έλενα Ναθαναήλ και το 2018 ανέβηκε στο Εθνικό Θέατρο σε μια αξιομνημόνευτη παραγωγή με σκηνοθέτη τον Άρη Μπινιάρη.
Ο Βασίλης είναι ένας ήρωας της εποχής μας
Το «Ξύπνα Βασίλη» είναι μια πολυσύνθετη κωμωδία αφού το πολιτικό της περιεχόμενο συνδυάζεται - με παραδειγματικό δραματουργικό τρόπο - με τις αρετές της κωμωδίας χαρακτήρων και καταστάσεων. Ο Βασίλης, δεξιός και φανατικός με τα λαχεία, είναι συνάδελφος με τον Μάνο, φανατικό αριστερό, και με κάθε ευκαιρία διαφωνούν για τις διαφορετικές πολιτικές τοποθετήσεις τους, για τις συνθήκες εργασίας, αλλά και για το περιεχόμενο των βιβλίων που εκδίδονται. Σημείο αιχμής για την πνευματική διαμάχη, ο ποιητής Φανφάρας και η στρατευμένη συντηρητική ποίησή του. Καθώς η ζωή παίζει παράξενα παιχνίδια, έρχεται η στιγμή που ο Μάνος ερωτεύεται την αριστερών πεποιθήσεων αδελφή του Βασίλη και μέσα σε όλα τα άλλα πείθουν το Βασίλη να σταματήσει να αγοράζει λαχεία. Όμως όταν ο Μάνος και η Ντίνα κερδίζουν τον πρώτο λαχνό οι πολιτικές πεποιθήσεις αλλάζουν και οι καταστάσεις που ακολουθούν δοκιμάζουν τους ήρωες.
Σε μια τέτοια συνθήκη η τρέλα είναι για τον Βασίλη η ύστατη διαφυγή μπροστά στον κόσμο που καταρρέει γύρω του. Το «Ξύπνα Βασίλη» είναι σαν να γράφτηκε σήμερα. Η ταχύτατη αλλαγή της οικονομικής και κοινωνικής θέσης του ατόμου, οι οικονομικοί μετασχηματισμοί και τα παρελκόμενα τους απασχολούσαν τον Ψαθά τη δεκαετία του ’60, όπως απασχολούν κι εμάς. Απόλυτα επίκαιρο το «Ξύπνα Βασίλη» με την αφηγηματική έκβαση του υπογραμμίζει το ιδεολογικό αδιέξοδο γεφυρώνοντας το δραματικό με το κωμικό και δημιουργώντας, αλλεπάλληλες δόσεις συγκίνησης και γέλιου.
Η σκηνοθετική ματιά του Άρη Μπινιάρη
Ο Άρης Μπινιάρης είναι αποδεδειγμένα ένας από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες της γενιάς του γιατί έχει ιδέες, τόλμη, συγκρότηση στο στήσιμο των παραστάσεων, είναι εξαιρετικός casting director και στην περίπτωση της δραματοποίησης του «Ξύπνα Βασίλη» του Δημήτρη Ψαθά μας έδειξε πώς μπορείς να κάνεις μια ηθογραφική και κοινωνική «ανάγνωσή» ενός έργου του ’60 με νέους τρόπους, χωρίς να χάσει την αμεσότητα του. Με ματιά σύγχρονη αποκρυπτογραφεί το ιδιότυπο ύφος του συγγραφέα που μιλά για τα «σοβαρά» μπλέκοντας το γέλιο με τον προβληματισμό και φωτίζει τη συνάφεια του έργου με το σήμερα χρησιμοποιώντας τόσο την κάμερα όσο και τη μουσική. Η δράση είναι στο μεγαλύτερο μέρος κινηματογραφημένη σε πραγματικό χρόνο• πίσω από την οθόνη οι ηθοποιοί παίζουν και μια μπάντα δίπλα στη σκηνή (δύο μουσικοί κι ένας τραγουδιστής-αφηγητής) σχολιάζει και παρεμβαίνει, ενισχύοντας τη δράση.
Η παράσταση που μας κέρδισε
Τολμηρή και με άποψη ήταν η ιδέα του τότε καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού Θέατρου, Στάθη Λιβαθινού, να γίνει παράσταση η αγαπημένη από τον κινηματογράφο κωμωδία «Ξύπνα Βασίλη» του Δημήτρη Ψαθά με σκηνοθέτη τον Άρη Μπινάρη. Η πρόταση έγινε δεκτή και κάπως έτσι, το 2018, βρεθήκαμε να απολαμβάνουμε μια έξυπνα και πρωτότυπα σκηνοθετημένη παράσταση στην οποία η διακωμώδηση προσώπων και καταστάσεων, λειτουργεί απολαυστικά για τον θεατή, μαρτυρά μια μοναξιά, μια τεταμένη αγωνία, μέσα από την οποία συνδέονται οι χαρακτήρες του έργου (τρίτη θέση καλύτερης παράστασης και δεύτερο βραβείο σκηνοθεσίας στα Θεατρικά Βραβεία Κοινού από το αθηνόραμα 2019). Με πρωταγωνιστές τον Γιώργο Γάλλο, την Ελισσάβετ Κωνσταντινίδου, την Ηρώ Μπέζου, τον Γιώργο Παπαγεωργίου, τον Στέφανο Πίττα, τον Κωνσταντίνο Σεβδαλή, τη Λυδία Τζανουδάκη, την Έλενα Τοπαλίδου και τον Αινεία Τσαμάτη η παράσταση έγινε sold out, παίχτηκε δυο σεζόν και τώρα επιστρέφει με νέο καστ στο θέατρο Ιλίσια.
Νέα εποχή για το «Ξύπνα Βασίλη»
Οι παραστάσεις που αγαπήθηκαν από το κοινό πρέπει να επιστρέφουν (!) και είναι ωραίο που ο Νέος Κόσμος Θεατρικές Παραγωγές δίνει την ευκαιρία να δούμε, με ανανεωμένο καστ, μια παράσταση που συζητήθηκε στη θεατρική Αθήνα για δυο χρόνια. Ο Άρης Μπινιάρης ανανέωσε το θίασο του και φέρνει στη σκηνή του Ιλίσια (από 13/10 σε avant premirere για το "α") το «Ξύπνα Βασίλη» του Δημήτρη Ψαθά με δυνατούς πρωταγωνιστές που θα φέρνουν άλλο αέρα στην παράσταση. Θέλουμε να δούμε τον Λαέρτη Μαλκότση και την Ελένη Ουζουνίδου, δυο έμπειρους ηθοποιούς που γνωρίζουν τους κωδικούς όλων των ειδών της κωμωδίας, στους ρόλους του Βασίλη και της Αντιγόνης αντίστοιχα. Απολύτως ταιριαστός είναι στο ρόλο του Φαμφάρα ο Γιώργος Παπαγεωργίου και σίγουρα αποτελεί κέρδος για την παράσταση η παραμονή του σε αυτό το ρόλο. Υποκριτικά και κινησιολογικά εύπλαστοι και με κωμικό ένστικτο είναι και οι υπόλοιποι ηθοποιοί που συμμετέχουν: Μαρία Μαντώ Γιαννίκου (Ντίνα), Θανάσης Ισιδώρου (Περικλής και Λελές), Γιάννης Λατουσάκης (αφηγητής), Λυδία Τζανουδάκη (Ιουλία), Άνδρη Θεοδότου (Κυρία Φαρλάκου), Ηλίας Μουλάς (Μάνος). Μουσικοί επί σκηνής είναι οι Μιχάλης Βρέττας, Ατώνης Μαράτος και χειριστής κάμερας επί σκηνής ο Δημήτρης Αδάμης. Διασκευή, δραματουργική επερξεργασία: Θεοδώρα Καπράλου. Σκηνικά, κοστούμια, video (προβολές): Πάρις Μέξης. Μουσική: Φώτης Σιώτας. Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου. Βοηθός σκηνοθέτη: Δώρα Ξαγοράρη. Δραματολόγος παράστασης: Βιβή Σπαθούλα. Κομμώσεις, περούκες: Χρόνης Τζήμος. Μακιγιάζ: Olga Falei. Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας.
Περισσότερες πληροφορίες
Ξύπνα Βασίλη
Τα πειράγματα ανάμεσα σε έναν συντηρητικό υπάλληλο, κολλημένο με τα λαχεία, και τον αριστερό συνάδελφό του είναι ο καμβάς πάνω στον οποίο υφαίνεται αυτή η ξεκαρδιστική ιστορία.