© Shutterstock
Το χρυσό σημειωματάριο
"Τι είναι αυτό το τούβλο; Μόνο εσύ θα μπορούσε να το διαβάζεις!” με πείραζαν οι φίλοι μου σε ένα τριήμερο στην εξοχή βλέποντας το 1055 σελίδων βιβλίο της Doris Lessing ακουμπισμένο στο πεζούλι. Αλλά σας διαβεβαιώ ότι αν τολμήσεις να κάνεις την αρχή- και μάλλον δεν υπάρχει καλύτερη εποχή από το καλοκαίρι, για όσες τουλάχιστον έχουν άδεια, το εμβληματικό έργο του 1962 της Νοτιοαφρικανής Νομπελίστριας συγγραφέα (1919-2013) διαβάζεται χωρίς να το καταλάβετε (από πλευράς μεγέθους). Το ευρηματικό τέχνασμα των τεσσάρων τετραδίων που κρατά η ηρωίδα Άννα Βουλφ και συνθέτουν τελικά το χρυσό του τίτλου συνομιλεί και με σύγχρονες αρχειακές και εννοιολογικές καλλιτεχνικές πρακτικές, μπλέκοντας έντεχνα διαφορετικές αφηγήσεις και οπτικές γωνίες σε ένα μυθιστόρημα που εκθειάστηκε κυρίως για τον τρόπο που περιγράφει τη γυναικεία εμπειρία με έμφαση στον πόλεμο των δύο φύλων. Είναι όμως ταυτόχρονα μια διεισδυτική απόπειρα ανάλυσης της ίδιας τη φύση της καλλιτεχνικής δημιουργίας αλλά μια διαφωτιστική ματιά στην αποικιακή Νότια Αφρική αλλά και το προοδευτικό Λονδίνο της δεκαετίας του ‘50, τη σχέση της τέχνης, της διανόησης και του γυναικείου κινήματος της εποχής με τις υπό αμφισβήτηση αρχές του Κομμουνιστικού Κόμματος πανευρωπαϊκά. Και, κυρίως, όπως γράφει και η ίδια η συγγραφέας εκ των υστέρων στον αναλυτικό πρόλογο που περιλαμβάνεται στην ελληνική έκδοση ένα βιβλίο για την εξάντληση, το burnout, ειδικότερα το θηλυκό. Ωραία, σκεπτόμενη λογοτεχνία που δεν έχει γεράσει καθόλου.
Μετάφραση: Έφη Τσιρώνη
Εκδόσεις Διόπτρα
όταν ήμασταν μικροί
Στον αντίποδα, το "ελάσσον”, αποσπασματικό, σαν βγαλμένο από συνομιλίες και texts εφήβων, βιβλίο - φαινόμενο του 21χρονου Oliver Lovrenski που γεννήθηκε στην Κροατία και μεγάλωσε στη Νορβηγία αξίζει όλο το hype που το έκανε διεθνές best-seller. ‘Έτσι όπως, με οδηγό την εξαιρετική μετάφραση - άθλος της Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη, μας πετάει βίαια από την πρώτη σελίδα μες στο δυστοπικό και αδελφικό ταυτόχρονα σύμπαν μιας παρέας περιθωριοποιημένων, παραβατικών εφήβων στο Όσλο. Το σκανδιναβικό όνειρο, η οικογένεια, τα διαφορετικά μεταναστευτικά βιώματα, η κακοποίηση, ο σωφρονισμός, η βαρεμάρα και η ένταση της εφηβείας, ανατομούνται αριστουργηματικά σε ένα λόγο καθημερινό και βαθιά ποιητικό την ίδια στιγμή που φτιάχνει εικόνες, συναισθήματα και χαρακτήρες που σε ακολουθούν (σε στοιχειώνουν, μάλλον) καιρό αφότου το τελειώσεις. Φιλιά, αγάπη, απώλεια, επιβίωση, χαρά συνυπάρχουν στα αφοπλιστικά χαϊκού του Lovrenski με έναν ύπουλο, ειλικρινές τρόπο που μοιάζει απολύτως βιωματικός αλλά και άψογα ενορχηστρωμένος ταυτόχρονα. Διαβάζεται απνευστί αν καταφέρεις να αντέξεις τη θλίψη και να αντισταθείς στην ανάγκη να ξαναγυρίσεις μπρος πίσω, θυμίζει τις καλύτερες στιγμές της αυτομυθοπλασίας και μπαίνει άνετα στο πάνθεον των πιο τριπαριστών στιγμών στην ιστορία της τέχνης.
Εκδόσεις Μεταίχμιο
Πιάσε το Λαγό
Το τηλεφώνημα μιας φίλης από τα παλιά ανατρέπει την τακτοποιημένη (;) ζωή της Σάρα και μας παίρνει μαζί τους σε ένα road trip - κάθοδο στην πρόσφατη ιστορία της Βοσνίας όπου τίποτε δεν είναι αυτό που νομίζουμε. Το βιβλίο της βραβευμένης με το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας Lana Bastašić (γενν. Ζάγκρεμπ, 1986), είναι ένα αριστοτεχνικά δομημένο homage απ' την ανάποδη στην πατρίδα της, κι ένα συν-αισθηματικό σχόλιο για τη φιλία, την πατρίδα, την καταγωγή, τη θηλυκότητα, την απώλεια, το πένθος. Σε αυτό το αυτομυθοπλαστικό, έμφυλα, γεωγραφικά και ταξικά τοποθετημένο ταξίδι ενηλικίωσης, οι βεβαιότητες για την ιστορία καταρρίπτονται και το happy end αποκλείεται, όπως άλλωστε και στη ζωή, έχοντάς μας χαρίσει πρώτα γενναιόδωρα ατόφιες στιγμές συναισθήματος, γνώσης και απόλαυσης (από αυτή που πονάει). Σαν το συναίσθημα του να επιστρέφεις στο "πατρικό” σου μετά (αλλά όχι απαραίτητα) από μια απώλεια και "Λες και, κατά τη διάρκεια της νύχτας κάποιος είχε κατεβάσει το ταβάνι μόλις πέντε ανεπαίσθητα εκατοστά και οι τοίχοι είχαν πλησιάσει σιωπηλά ο ένας τον άλλο.”
Κι όπως αποκαλύπτει η συγγραφέας στον επίλογό της που δεν θα αποκαλύψουμε καθότι περιέχει διάφορα spoilers τίποτε δεν είναι τυχαίο σε αυτό το μεταμοντέρνο παραμύθι όπου παρόλα αυτά οποιαδήποτε λογοτεχνική τεχνική και μετα-ανάγνωση υπηρετεί τελικά απολύτως την πηγαία αφήγηση και σε καμιά στιγμή δεν θυμίζει άσκηση ύφους.
Μετάφραση: Ισμήνη Ραντούλοβιτς
Εκδόσεις Gutenberg
Διαβάστε Επίσης
Οκαβάνγκο
Καλοκαίρι χωρίς αστυνομικό δεν γίνεται και, δεδομένου του ότι ένα από τα πιο βασικά χαρακτηριστικά ενός καλού αστυνομικού μυθιστορήματος, πέρα από την προσωπικότητα του.ης ντετέκτιβ, είναι για μας η περιγραφή της τοποθεσίας και του κοινωνικοπολιτικού πλαισίου της, δεν μπορούσαμε να μη διαβάσουμε το νέο βιβλίο του Caryl Ferey που λαμβάνει χώρα στην στην καρδιά των εθνικών δρυμών της Ναμίμπια. Όπως είχε συμβεί και με τη Σιβηρία στο "Led/Πάγος”, ο Ferey εντρυφεί κι εδώ μοναδικά, κατόπιν ενδελεχούς έρευνας, στις εσχατιές της Αφρικής, όπου ανάμεσα στους τουρίστες που ταξιδεύουν για να θαυμάσουν την άγρια ζωή σε πολυτελή καταλύματα και στις διαφορετικές διαστρωματώσεις του τοπικού πληθυσμού, εξακολουθεί να υφίσταται το φλέγον θέμα της λαθροθηριας. Μπορεί να απέχουμε από την εξωπραγματική εικόνα των 12.000 ελεφάντων που σκοτώθηκαν μόνο το 1887 από τους αποικιοκράτες-κυνηγούς της εποχής και από τους εκατοντάδες που σκοτώθηκαν με στόχο την εμπορία οργάνων τους σε κάποιον από τους νεότερους πολέμους και στοιχειώνουν έναν από τους ήρωες, παρ’ όλα αυτά το έγκλημα συνεχίζεται και οι διαφορετικοί συνεργοί (από Ασιάτες πολυεκατομμυριούχους και hackers μέχρι εξαθλιωμένους τοπικούς ανιχνευτές και διεφθαρμένους αξιωματούχους) πλέκουν τον ιστό μιας χορταστικής ιστορίας με πρωταγωνιστές δύο πολύ όμορφα και σε βάθος σμιλεμένες, ταλαιπωρημένες ψυχές (όπως κάθε ντετέκτιβ - ήρωας.ίδα που σέβεται τον.ην εαυτό του.ης), που μοιράζονται, τυπικά και άτυπα, τον ρόλο της.ου ντετέκτιβ, της ρέηντζερ Σολάνα Μπετγουέηζ και του ιδιοκτήτη του πάρκου, Τζων Λέηθαμ. "Οταν ήμουν μικρός ήθελα να γίνω δολοφόνος λαθροκυνηγών. Εξακολουθώ να θέλω. Ως αντίδοτο γράφω" σημειώνει ο Φερέ στην τελευταία σελίδα ενός κατεξοχήν page-turner βιβλίου.
Μετάφραση Αργυρώ Μακάρωφ
Εκδόσεις 'Άγρα
Πέτρινα Ημερολόγια
Με σημειωματάρια αρχίσαμε με ημερολόγια θα κλείσουμε και συγκεκριμένα, με ένα από τα πιο απολαυστικά βιβλία που διαβάσαμε τελευταία και ιδανικό θερινό ανάγνωσμα - και με την κλισέ έννοια. Η Carol Shields (1935-2003) έγραψε το 1993 ένα εμβληματικό, μεγάλο αμερικανικό μυθιστόρημα από τη θηλυκή σκοπιά που της χάρισε δικαίως το Βραβείο Pulitzer. Εξιστορεί τη ζωή της Ντέιζι από την επεισοδιακή γέννησή της το 1905 στη θανάσιμα ζεστή κουζίνα ενός εργάτη πέτρας στη Μανιτόμπα του Καναδά μέχρι το θάνατό της το 1990 στο Κέντρο Φυσικής Αποκατάστασης Κάναρι Παλμς στη Φλόριντα. Με αξέχαστη γραφή στην οποία οφείλουμε μερικές από τις πιο ζωντανές και εμβριθείς απεικονίσεις της ψυχοσύνθεσης μιας "καθημερινής" γυναίκας της τάξης και της εποχής της (και όχι μόνο), μεταξύ των οποίων ανατριχιαστικά αληθινές περιγραφές των γηρατειών, η Shields μας κάνει να δούμε αλλιώς τις συνταξιούχες Αμερικανίδες με τα μοβ μαλλιά που μπορεί να έχουν ζήσει (μέσα τους και έξω) πολλά περισσότερα απ' ότι συχνά φανταζόμαστε. Αξέχαστο το "διάλειμμα" 9 χρόνων όπου παρακολουθούμε τη ζωή της μεσήλικα Ντέιζι μέσω επιστολών, άρθρων, λιστών και συνταγών αλλά και την επακόλουθη κατάθλιψή της μετά μέσω διαφορετικών οπτικών των οικείων της σε ένα πραγματικά πολύτιμο βιβλίο. Μια πολυφωνική μονογραφία που μοιράζει απλόχερα χιούμορ, συγκίνηση, ιστορικές πληροφορίες για άγνωστες πτυχές του Καναδά και της Αμερικής των αρχών του προηγούμενου αιώνα και πλάθει ενδιαφέροντες χαρακτήρες. Και που όπως ωραία το θέτει στον εμβριθή πρόλογο της η Πενέλοπε Λάιβλι έχει ίσως ως κεντρικό θέμα τη δουλειά (συμπεριλαμβανομένης αυτής της συζύγου και μητέρας) εξού και ξεχειλίζει από δραστηριότητα, αλλά και από πρόσωπα, τόπους, ιστορικά συμφραζόμενα, χωρίς παρ’ όλα αυτά ποτέ να γίνεται κουραστικό χάρη στη θαυμαστή αφηγηματική του δεινότητα.
Μετάφραση: Άγγελος Αγγελίδης, Μαρία Αγγελίδου
Εκδόσεις Gutenberg
Διαβάστε Επίσης
