Η δημοσιογράφος (και πολλά ακόμη) Ελένη Ψυχούλη (pirouni.gr) μας αποδεικνύει ότι από τα βάθη κιόλας της αρχαιότητας ο βιγκανισμός βρίσκεται βαθιά ριζωμένος στο παραδοσιακό μας τραπέζι.
Χώρα του ήλιου και του Νότου, η Ελλάδα από την αρχή της ιστορίας της ήξερε να τρέφεται με ό,τι φυτρώνει στον κήπο του σπιτιού, με όσα απλόχερα δίνει η άγρια φύση. Ο Έλληνας ήξερε πάντα από λιτότητα, το μέτρο το έκανε θεό και φιλοσοφία του. Η επιβίωση εδώ δεν ήταν ποτέ εύκολη. Η δύσβατη χώρα, οι αφιλόξενες οροσειρές, οι φουρτουνιασμένες θάλασσες, οι πόλεμοι και οι φυσικές καταστροφές δεν μπόρεσαν ποτέ να υποσχεθούν στον Έλληνα μια εύκολη επιβίωση. Έτσι κι αυτός μεταμορφώθηκε σε πολυμήχανο Οδυσσέα για να εξασφαλίσει το καθημερινό του τραπέζι. Ξεγέλασε τη λιτότητα και την έκανε "όπλο" του. Το περιβόλι, η άγρια φύση έγιναν σύμμαχοί του. Ο Έλληνας της υπαίθρου, μέσα από μια έμφυτη σοφία, κατάφερε να αναδείξει σε αξίες της δικής του επιβίωσης όλα όσα σήμερα θεωρούμε πρωτοποριακά ζητούμενα: τον σεβασμό στον "πράσινο" πλανήτη, τα food miles, τη βιωσιμότητα, το no waste, την ανακύκλωση, την υγιεινή διατροφή. Αυτά ήταν τα υλικά της κατσαρόλας του και μέσα από αυτά εξασφάλισε μια ράτσα ανθεκτική, που αψηφά τους αιώνες και επιμένει ακάθεκτη να γράφει ιστορία. Από το δάσος ήξερε να κόβει μόνο τα χόρτα και τους καρπούς που θα τον χορτάσουν χωρίς να καταστρέψουν το οικοσύστημα. Και αν την άνοιξη βρεθείς στην άγρια φύση, θα βρεις να φυτρώνουν πλάι πλάι οι αγκινάρες, ο μάραθος, το άγριο κρεμμυδάκι: και να πώς βγαίνει η συνταγή της αγκινάρας α λα πολίτα!
Οι βάσεις της ελληνικής διατροφής
Λιτή αλλά καίρια διατροφή, σούπες, σαλάτες, λαχανικά και όσπρια, δημητριακά που ζυμώνουν το ψωμί, τα γλυκά, το φύλλο της πίτας, η ελιά και το ελαιόλαδο. Η ζωική διατροφή ήταν μια πολυτέλεια για τους λιγοστούς έχοντες. Στην ύπαιθρο η κουζίνα ήταν πάντα μια γυναικεία υπόθεση, γεμάτη τεχνάσματα, αίσθηση της οικονομίας αλλά και ευφυΐα. Πώς άραγε να καταλάβαινε εκείνη η παλιά αγρότισσα ότι, αν προσθέσεις λίγο ρύζι, κάποιο ζυμαρικό ή έστω λίγο ψωμί στα όσπρια, έχεις αμέσως μιας άριστης ποιότητας πρωτεΐνη; Από τη φύση όλα τρώγονται. Άγρια βλαστάρια, βότανα, ακόμα και τα φύλλα της ντοματιάς ή της λεμονιάς. Η φύση ήταν πάντα το υπερμανάβικο της ταπεινής κουζίνας και αυτή στην ουσία μαγειρεύει το φαγητό τής κάθε μέρας. Ανάλογα με τις εποχές, τα διαφορετικά μυρωδικά δίνουν και μια καινούρια γεύση, η εποχικότητα είναι η μοναδική συνταγή για ό,τι μπαίνει στο τραπέζι. Αξίωμα ύψιστο, αφού ο κάθε καρπός που φυτρώνει και μεγαλώνει στον καιρό του δε χρειάζεται χημεία, είναι πιο νόστιμος, αλλά και με την πιο πλούσια διατροφική αξία, σε ένα τραπέζι αγνό, δωρικό αλλά πεντανόστιμο, ευφάνταστο και, κυρίως, απόλυτα υγιεινό.
Επιστροφή στην παράδοση
Ο νέος βιγκανισμός μπορεί να στρέφει κυρίως το βλέμμα στην τεχνολογία και τη βιομηχανία των τροφίμων, όμως η "πράσινη" ελληνική παράδοση έχει να του αντιτάξει τον ήλιο. Ο ήλιος που πρωταγωνιστεί, δίνοντας τη γεύση και τη διατροφική του αξία στα σύκα και όλα τα φρούτα του καλοκαιριού, στις ντομάτες, στα λαχανικά, τα βότανα, τα όσπρια, τον τραχανά, τα ζυμαρικά και ό,τι θα γεμίσει το κελάρι για τις δύσκολες μέρες του χειμώνα. Η φωτιά των ξύλων θα δέσει το πετιμέζι και τα ρετσέλια στην πιο αγνή μορφή μιας ζάχαρης, οι ξηροί καρποί και τα φρούτα θα φτιάξουν τα πιο αθώα διαχρονικά γλυκά, από τον μπακλαβά μέχρι το γλυκό του κουταλιού. Σε δύσκολες οικονομικά εποχές, όπως αυτή που περνάμε τώρα, ο ελληνικός βιγκανισμός διαθέτει άλλο ένα μοναδικό ατού: κάθε πρώτη ύλη του κοστίζει ελάχιστα, τη βρίσκεις παντού και οι συνταγές του έχουν δοκιμαστεί σε δεκάδες εκδοχές, σε ένα εδεσματολόγιο που χάνεται στα βάθη των εποχών. Με φρεσκάδα, άριστη πρώτη ύλη και απλές τεχνικές με τις οποίες μπορεί να μαγειρέψει και ο νεοφώτιστος της κουζίνας, η ελληνική παραδοσιακή κουζίνα είναι ένα μάθημα γεύσης και σωστής διατροφής πιο επίκαιρο από ποτέ, μαγειρεμένο με βασικό συστατικό την αγάπη της μάνας, που με ελάχιστα μέσα αναλαμβάνει να θρέψει σωστά μια οικογένεια και μέσα από αυτήν όλες τις επερχόμενες γενιές. Ένα μάθημα που σήμερα, πιο πολύ από ποτέ, αξίζει να μας ανοίξει την όρεξη.
Πηγή: Womantoc.gr