Όλο και πιο δυναμικό βηματισμό στην Κρήτη και συγκεκριμένα στο Ρέθυμνο, φαίνεται ότι βρίσκει ο αγροδιατροφικός τομέας, που παρασέρνει μαζί του και τον τουρισμό με την πεποίθηση ότι ένα αγροτικό project μπορεί να έχει θέση στο ταξίδι του μέλλοντος. Εξερευνώντας, λοιπόν, τον τοπικό παραγωγικό χαρακτήρα μέσα από γευστικές γέφυρες με επιχειρήσεις και συνταγές, δεν μπορούμε παρά να αναγνωρίσουμε τις σημαντικές κινήσεις του Επιμελητήριου Ρεθύμνης προς αυτή την κατεύθυνση.
Άλλωστε βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα η προβολή των τοπικών επιχειρήσεων και της γαστρονομικής ταυτότητας, καθώς όπως λέει χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου, Γιώργος Γιακουμάκης "Οι βασικοί μας στόχοι συνίστανται στην ενθάρρυνση της εξωστρέφειας και της συνεργασίας μεταξύ των επιχειρήσεων μας, με την καλύτερη αξιοποίηση και προώθηση του brand name "Κρήτη". Επίσης υποστηρίζουμε ισόρροπα πρωτογενή και δευτερογενή τομέα, όπου τα τελευταία χρόνια έχει πραγματοποιηθεί ένα ποιοτικό άλμα από τις Κρητικές επιχειρήσεις".
Συστατικά της παραπάνω "συνταγής" εκτός από την στρατηγική σύμπνοια αποτελεί η πλούσια γη της περιοχής που μετατρέπει το αφήγημα του Ρεθύμνου σε ακόμη πιο γευστικό, ενδιαφέρον και αρωματικό. Από τα premium αποστάγματα στις γηγενείς ποικιλίες κρασιών και από το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο στα εκλεκτά τυροκομικά, αυτά τα highlights δεν είναι απλά "μέσα στο πρόγραμμα" της ενδιαφέρουσας περιήγησης. Είναι το πρόγραμμα!
Δυναμική οινική αναγέννηση
Οικογενειακά οινοποιεία με παράδοση όπως και νεότεροι επαγγελματίες "ξεψαχνίζουν" και ανασύρουν ξεχασμένες γηγενείς ποικιλίες όπως το θραψαθήρι, το μοσχάτο Σπίνας, το κοτσιφάλι επενδύοντας στην τοπική ιδιομορφία. Όσο, όμως, η προσοχή συγκεντρώνεται στα terroir άλλο τόσο η οινοπαραγωγή συνδυάζεται με τον αγροτουρισμό υπό την μορφή των επισκέψιμων οινοποιείων και της γευσιγνωσίας.
Στυλοβάτης αυτής της προσπάθειας, το boutique οινοποιείο Κουρκουλού (kourkoulouwinery.gr, 28330 22249) στον Πατσό Αμαρίου με την κομψή αίθουσα οινογνωσίας και την "χορογραφημένη" ξενάγηση στο αμπέλι και τους υπόλοιπους χώρους. Το όραμα (και τα μόλις 7 στρέμματα) του Στρατή Κουρκουλού μετουσιώθηκαν σε ένα οινοποιείο με εξαιρετικές μονοποικιλιακές ετικέτες με λιάτικο και βιδιανό και φινετσάτο blend βηλάνας με βιδιανό και μοσχάτο Σπίνας.
Κάτω από την ομπρέλα της δράσης Wines of Crete συναντάμε το oινοποιείο Κλάδου (2834051589) στο χωριό Σκεπαστή Μυλοποτάμου. Εκεί η ποικιλία Βιδιανό βρίσκει τον τόπο της αναβιώνοντας την μακρά ρεθυμνιώτικη ιστορία της μέσα από ντελικάτα χαρμάνια με άλλες ποικιλίες. Εκτός από το καλοπίνειν, την προσοχή καθηλώνει και το ειδυλλιακό τοπίο με τους αμπελώνες αρμονικά στοιχισμένους να περιβάλλουν τον εξωτερικό χώρο της γευστικής δοκιμής.
Στις πλαγιές του Κρυονερίτη, την φυσική συνέχεια των Λευκών Ορέων, σε υψόμετρο 600- 800 μέτρων αναπτύσσεται η βιολογική οινική κουλτούρα του οινοποιείου Ζουμπεράκη (zouberakis.gr, 28320 51075). Η τρίτη γενιά των αφοσιωμένων οινοποιών δουλεύει με όρεξη ποικιλίες σπάνιες όπως το λιάτικο, κοτσιφάλι και λημνιώτικο με το αποτέλεσμα να τους δικαιώνει. Παράλληλα, ο δημιουργικός τους χαρακτήρας πειραματίζεται με παραγωγή τσικουδιάς, και λικέρ με βάση το πετιμέζι.
Η τοπικότητα στο πιάτο
Αυτό που ξεκίνησε πριν από πολλά χρόνια, πλέον αποτελεί καθοριστικό στοιχείο της γαστρονομικής ταυτότητας της Κρήτης. Με το ελαιόλαδο και τα γαλακτοκομικά στο προσκήνιο, ο τόπος παράγει την καλύτερη εκδοχή τους χάρη και στο προικισμένο μικροκλίμα. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί και το ελαιουργείο Εύοσμος (2831 061396). στην ημιορεινή περιοχή της Επισκοπής, μια σύγχρονη μονάδα με παράδοση. Το πολυβραβευμένο ελαιόλαδο από ελιές κορωνέικης και τσουνάτης ποικιλίας, παράγεται με ψυχρή έκθλιψη την ίδια μέρα που μαζεύονται οι καρποί, διότι, αν κάτι χαρακτηρίζει την ελιά, είναι ότι δεν μπορεί να περιμένει πολλή ώρα μέσα στα σακιά, αφού η πίεση επηρεάζει την ποιότητα του λαδιού.
Και τι ταιριάζει απόλυτα με το ελαιόλαδο, αν όχι το τυρί. Και τι τυρί! Κρυμμένο στους πρόποδες του Ψηλορείτη στο Αμάρι βρίσκεται το off road τυροκομείο Amari (amaridairy.gr,) σε μια τοποθεσία που γεννάει προκλήσεις αντίστοιχες με τις πλούσιες γεύσεις. Σε γεωγραφική εγγύτητα από την εκλεκτή πρώτη ύλη, η μικρή ομάδα τυροκομεί περιζήτητες μυζήθρες και ξινομυζήθρα ΠΟΠ, την πολύ διαφορετική από ότι έχουμε συνηθίσει κρεμώδη γαλομυζήθρα, κατσικίσιο τυροζούλι και γραβιέρες με ή χωρίς μυρωδικά. Old-school όσο ακόμη τα καταφέρνει, το τυροκομείο Βογιατζιδάκης (tyrokomeio-vogiatzidaki.gr) στα Ρούστικα Ρεθύμνου έχει περισσότερα χέρια από ότι μηχανήματα. Το αποτέλεσμα είναι μια σεβαστή αλληλουχία τυριών με πρωταγωνιστές την ποικιλία από γραβιέρες, το κατσικίσιο τυρί, την φρέσκια μυζήθρα και τον ξερό ανθότυρο.
Ολικό rebranding επιχειρεί να κάνει ο Ηλίας Μανούσακας της Creta Carob που είδε στο χαρούπι πολλά περισσότερα από τον χαρακτήρα που κουβαλούσε ως "τροφή για τα ζωα". Έτσι από το 2006 έχει αφιερωθεί αποκλειστικά στα προϊόντα χαρουπιού δημιουργώντας μια εκτεταμένη γκάμα υψηλής διατροφικής αξίας. Υποκατάστατο καφέ, χαρουπόμελο, χαρουπόσκονη, σοκολάτες, μπάρες, μπισκότα, κριτσίνια, ζυμαρικά, το χαρούπι χωράει παντού και εμπλουτίζει με τα θρεπτικά του συστατικά κάθε τρόφιμο.
Όχι ακόμη μια τσικουδιά
35 Ν είναι ο 35ος παράλληλος που διασχίζει οριζόντια την Κρήτη και δίνει το στίγμα της στον πλανήτη γη. 35 είναι και το όνομα μιας suis generis τσικουδιάς με ρίζες στην ελληνική παράδοση αλλά ταυτόχρονα μια καινοτόμα και σύγχρονη ματιά. Μπορεί να μην σκεφτόμαστε την ταπεινή τσικουδιά που φτιαχνόταν από τα υπολείμματα των σταφυλιών της Κρήτης, ως ένα απόσταγμα με σοφιστικέ προσωπικότητα και μια αφορμή για τη δημιουργία εξαιρετικών cocktails αλλά το αποστακτήριο 35Ν (35n.gr, 28310 71568 ) που δημιούργησε ο Ηλίας Μελισσουργός βάλθηκε να το αλλάξει αυτό.
Η βεντάλια σύνθετη και ξεχωριστή: τσικουδιά πολυποικιλιακή, τσικουδιά από Syrah, από Μοσχάτο Σπίνας, εκδοχή με μέλι, αλλά και παλαιωμένη. Η κάθε τσικουδιά ξαναγράφει μια δική της ιστορία με ιδιαίτερη επίγευση και φανταστικά αρώματα χτίζοντας μια σαφή ταυτότητα σαν ένα cool αυθεντικό κρητικό απόσταγμα. Τον sui generis χαρακτήρα του διατηρεί και στην εμφάνιση με τις κομψές ετικέτες να δηλώνουν την διαφοροποιημένη αισθητική μέσα και έξω από το μπουκάλι.
