© Ελίνα Γιουνανλή
Τι επιφυλάσσει ο χρησμός για τις σύγχρονες Ιφιγένειες; Σε ποιους βωμούς θυσιάζονται οι θηλυκές υπάρξεις; Ποια τα συστήματα που τις εξουσιάζουν; Αυτά τα ερωτήματα θέτει ο μονόλογος της Βίβιαν Στεργίου που γράφτηκε με αφορμή την "Ιφιγένεια εν Αυλίδι" στο πλαίσιο του κύκλου "Σύγχρονοι αρχαίοι" του Φεστιβάλ Αθηνών. Η δική της Ιφιγένεια είναι μια νεαρή κοπέλα, που αφήνει το Άργος για να κάνει μια νέα αρχή που ούτε η ίδια ξέρει ποια θα είναι. Κόρη βασιλιάδων και μιας Κλυταιμνήστρας, σε ένα έργο που μεταχειρίζεται ελεύθερα τη μυθολογική συνθήκη, περιπλανιέται μόνη στα αρχαία ερείπεια, ώσπου βρίσκει στα πρόσωπα των θεατών τους αποδέκτες του ξεσπάσματός της. Από εδώ ξεκινάει ο παραληρηματικός μονόλογός της, ένας άτυπος "διάλογος/αντίλογος" που ανοίγει με τον χρησμό που την ακολουθεί από τη γέννησή της, όπου ο χρησμός ισοδυναμεί σε κάθε κακοποιητικό, σεξιστικό, χειριστικό λόγο και συμπεριφορά που μπορεί να βιώσει μια γυναίκα. Ένα κείμενο πικρό, ειρωνικό και θυμωμένο που καταπιάνεται με μια ωραία ιδέα, χτυπάει σε σημεία σαν γροθιά στο στομάχι καθώς ανακυκλώνει όλη την πατριαρχική ρητορική, τον μισογυνισμό και τον τοξικό έμφυλο λόγο και ολοκληρώνεται πριν καταλήξει σε δραματουργικό αδιέξοδο.
Η Αικατερίνη Παπαγεωργίου έδωσε ζωή σε ένα κείμενο με ελάχιστα ψήγματα θεατρικότητας, χωρίς δράσεις και εξέλιξη, και έθεσε το κατάλληλο πλαίσιο στην Ελίζα Σκολίδη να το μεταδώσει με θέρμη στην πλατεία. Μέσα στην ωραία σκηνογραφική λύση της Μυρτώς Σταμπούλου, ένα μεγάλο φουσκωτό κάστρο που λειτούργησε πολλαπλώς σημειολογικά (ως απεικόνιση βασιλικού κτίσματος, παιδικό παιχνίδι και καταφύγιο) πάνω στο οποίο προβάλλονταν εύστοχες εικόνες 3D mapping, η ηθοποιός έγινε το σώμα και η φωνή μιας σημερινής γυναίκας, που εκθέτει -και εναντιώνεται- σε παγιωμένα μοντέλα συμπεριφοράς, τρόπου σκέψης και σχέσεων. Με την ερμηνευτική της ευελιξία δεν έδωσε απλώς τη φωνή της στους κακοποιητικούς, απρόσωπους χρησμούς, αλλά τους ζωντάνεψε σαν να επρόκειτο για δρώντα πρόσωπα και η ακατάπαυστη κίνησή της εμπλούτισε το λογοκρατούμενο κείμενο με θεατρικές ανάσες.
Περισσότερες πληροφορίες
Ιφιγένεια / Βορά
Το έργο είναι το πρώτο μέρος της σπονδυλωτής παράστασης ογδόντα λεπτών που παρουσιάζεται στο πλαίσιο του κύκλου Contemporary Ancients. Το δεύτερο μέρος είναι ο μονόλογος “Εγώ, μια δούλα”. Σύμφωνα με τα λόγια της συγγραφέα (που είναι γνωστή για τα βιβλία "Το μπλε υγρό" και "Δέρμα"): “Ο μονόλογος εμπνέεται από την “Ιφιγένεια εν Αυλίδι” του Ευριπίδη. Εστιάζει στη στιγμή πριν τη θυσία της Ιφιγένειας, όταν αυτή αποδέχεται τη μοίρα της. Αφού το θέλει η Ελλάδα και το κορίτσι εμποδίζει, ας κοπεί σαν ζώο να αποπλεύσουν τα καράβια. “Δεν πειράζει να πεθάνω, όμως πρώτα θ’ ακουστώ”, λέει, φτύνοντας τις λέξεις – μοναδικό της όπλο. Κι όσο μονολογεί υπάρχει εδώ και τώρα. Μόλις πάψει πεθαίνει από χίλιες μεριές, σ’ όλα τα μέρη. Παντού και πάντα θριαμβεύει ο χρησμός. Η θυσία της είναι κωμική, ελάχιστα τραγική. Σκάβει τον λάκκο της και μπαίνει μέσα. Θυσία για το τίποτα. Κρέας για φάγωμα”.
