
Αν η κλιματική αλλαγή είχε θερμίδες, θα την καίγαμε ή θα μας έκαιγε; Και αν η γνώση μας για το ζήτημα χωρούσε σε ένα limerick, μήπως θα ήταν τόσο παράλογη όσο το παρακάτω:
"Μια φάλαινα που άνοιξε μπουτίκ
ήθελε να τη βαφτίσει Μόμπι Ντικ
μα ένας συγγραφέας είπε "oh no, my dear,
είναι πιασμένο τ’ όνομα this year"
κι η φάλαινα έβγαλε Πόπη τη μπουτίκ.”
Αυτό είναι ένα από τα limericks του Σάκη Σερέφα, που ακούγονται στην περιπατητική performance της Όλγας Ποζέλη και της ομάδας Νοητή Γραμμή με τίτλο "Κλιματική Αλλαγή; Έχει Πολλές Θερμίδες;”. Αντί για αριθμούς και ψυχρές στατιστικές, η παράσταση προσεγγίζει την κλιματική κρίση με εικόνες, ήχους και χιούμορ. Οι θεατές δεν είναι απλοί παρατηρητές, αλλά βιώνουν την εμπειρία περπατώντας μέσα στην ίδια την πόλη, νιώθοντας την πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής όχι ως μια θεωρητική έννοια, αλλά ως κάτι ζωντανό, καθημερινό, επείγον. Από τις 22 Μαρτίου, η παράσταση ξεκινά από τη γκαλερί Λόφος Art Project και απλώνεται σε διάφορους χώρους της Αθήνας, μετατρέποντας το αστικό τοπίο σε σκηνή και αφήγηση.

Η Όλγα Ποζέλη, σκηνοθέτις και performer με πλούσια πορεία στον πειραματικό χώρο του θεάτρου, ιδρύτρια της Νοητής Γραμμής, έχει αφιερώσει τη δουλειά της στην αναζήτηση νέων θεατρικών μορφών, στην αλληλεπίδραση με τον δημόσιο χώρο και στην εξερεύνηση των ορίων τέχνης και καθημερινότητας. Οι παραστάσεις της ενεργοποιούν το κοινό, προκαλώντας συμμετοχή, σκέψη και εμπειρία... Και τελικά, το ερώτημα παραμένει: Μπορούμε να μιλήσουμε για την κλιματική κρίση χωρίς ενοχές και φόβο; Και αν ναι, μήπως έτσι έχουμε περισσότερες πιθανότητες να δράσουμε; Περφόρμερς της παράστασης είναι οι: Ιζαμπέλλα Κυριαζή, Βίκυ Κυριακοπούλου, Γόνη Λούκα, Όλγα Ποζέλη, Βάσω Στρακαντούνα, Στέβη Φόρτωμα. Η επιμέλεια σκηνικού χώρου είναι του Κωστή Δάβαρη και η μουσική σύνθεση του Γιώργου Ανδριώτη.

Σκηνοθετικό σημείωμα
Η παραδοχή ότι εμείς οι άνθρωποι με τις δραστηριότητές μας διαμορφώνουμε και επηρεάζουμε, ακούσια, τεράστιες οντότητες -όπως ο ωκεανός, τα δάση, τα ζώα- μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι τα συνηθισμένα πλαίσια αυτοανάλυσης -ψυχολογικά, κοινωνιολογικά και πολιτικά- δεν είναι πλέον επαρκή. Πρέπει να επανασχεδιάσουμε τα όρια και να επεκτείνουμε το πλαίσιο μέσα στο οποίο δημιουργείται το ανθρώπινο νόημα. Πρέπει να κατανοήσουμε τον άνθρωπο στη σύνθετη σχέση του με το μη ανθρώπινο, μια σχέση που είναι τόσο καθοριστική όσο και αποφασιστική - εν μέρει υπό τον έλεγχό μας, αλλά κυρίως εκτός.

Η βία της κλιματικής αλλαγής είναι δύσκολο να γίνει αντιληπτή από όσους δεν την βιώνουν άμεσα. Ο Rob Nixon, στο βιβλίο του "Slow Violence and the Environmentalism of the Poor” (2011) ταυτίζει την κλιματικη αλλαγή με τον "αργό θάνατο”. Αυτό είναι το είδος της βίας που συχνά είναι αόρατη ή παρεξηγημένη επειδή συμβαίνει σταδιακά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Και παρ’ ότι αργή και σωρευτική, δεν παύει να είναι βία. Η κυρίαρχη οπτική γλώσσα των μέσων ενημέρωσης για την κλιματική αλλαγή –η πολική αρκούδα, οι λιωμένοι παγετώνες– έχει αναπαραχθεί τόσο πολύ, που είτε προκαλεί τρυφερά συναισθήματα (η χαριτωμένη πολική αρκούδα) είτε μας κάνει να νιώθουμε ανίκανοι και ανήμποροι (οι λιωμένοι παγετώνες). Μπορούν το θέατρο και η performance να προτείνουν νέους τρόπους θέασης και σκέψης, να φωτίσουν τυφλά σημεία και αδικίες, να ξεκινήσουν οικολογικές συζητήσεις, να θέσουν ερωτήματα και να αμφισβητήσουν τους κυρίαρχους ανθρωποκεντρικούς τρόπους αναπαράστασης;

Παραστάσεις:
22 και 23 Μαρτίου στην γκαλερί Λόφος Art Project, Βελβενδού 39, Κυψέλη
29-30 Μαρτίου στη Νομική Βιβλιοθήκη, Παλαιό Χημείο (απογευματινή & βραδινή)
5-6 Απριλίου στην Νομική Βιβλιοθήκη, Παλαιό Χημείο (απογευματινή & βραδινή)
12-13 Απριλίου στη Νομική Βιβλιοθήκη, Παλαιό Χημείο (απογευματινή & βραδινή)
17-18 Μαΐου στην γκαλερί Λόφος Art Project, Βελβενδού 39, Κυψέλη
24-25 Μαΐου στην γκαλερί Λόφος Art Project, Βελβενδού 39, Κυψέλη