
Υπάρχουν παραστάσεις που διαφυλάσσουν την ιστορική μνήμη και μετατρέπουν τη σκηνή σε πλατφόρμα διαλόγου για σημαντικά γεγονότα, όπως αυτά που συνέβησαν σε ολοκληρωτικά καθεστώτα: εκείνο του Τσαουσέσκου στα "Δυο πορτοκάλια για τα Χριστούγεννα…" του Κωνσταντίνου Μάρκελλου (Εν Αθήναις), του Φράνκο στο "Ay Carmela" του Χοσέ Σάντσις Σινιστέρα (Μεταξουργείο) και του πρώιμου Τρίτου Ράιχ στον "Διάφανο ύπνο" της Σάρλοτ Μπέρναντ (Olvio).

Με το τραύμα του ελληνικού εμφυλίου καταπιάνονται ο επιτυχημένος "Άρης" της Σοφίας Αδαμίδου (επίσης στο Olvio), το "How soon is now" της Γλυκερίας Μπασδέκη (Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, από 6/2) και η "Εντολή" της Διδώς Σωτηρίου (Θέατρο Noūs). Καταγγελία των κάθε είδους εξουσιών είναι το "Κιβώτιο" του Άρη Αλεξάνδρου (Studio Μαυρομιχάλη) και το "Καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς" του Χρόνη Μίσσιου (Σύγχρονο Θέατρο). Το "Όνειρο της Ιωνίας-Η Μικρασιατική Εκστρατεία μέσα από τα ημερολόγια των στρατιωτών" του Αντώνη Κυριακάκη μας διακτινίζει στη Μικρασιατική Εκστρατεία (Δημοτικό Θέατρο Πειραιά) και "Ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης και το φάσμα των φατριών" του Παντελή Μπουκάλα στην εποχής της Ελληνικής Επανάστασης (Studio Μαυρομιχάλη, από 27/12).
Προπώληση εισιτηρίων: more.com
Περισσότερες πληροφορίες
Το κιβώτιο
Ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της ελληνικής μεταπολεμικής πεζογραφίας, που εκτυλίσσεται στα τέλη του Εμφυλίου, παρουσιάζεται σε μορφή μονολόγου για 9η χρονιά. Στα τέλη του ελληνικού Εμφυλίου πολέμου, μια ομάδα ανταρτών αναλαμβάνει να μεταφέρει ένα κιβώτιο αγνώστου περιεχομένου σε μια ανταρτοκρατούμενη πόλη. Στη διάρκεια της αποστολής η ομάδα χάνει σταδιακά τα μέλη της. Ο μοναδικός που σώζεται ένας αντάρτης, ο οποίος τελικά κατορθώνει να παραδώσει το κιβώτιο, μόνο που αυτό είναι άδειο. Κατηγορείται ως δολιοφθορέας και φυλακίζεται από τους ίδιους του τους συντρόφους. Προσπαθώντας να αποδείξει την αθωότητά του συντάσσει αναφορές προς έναν άγνωστο ανακριτή, στο μοναδικό μυθιστόρημα του συγγραφέα που θεωρείται μια καταγγελία ενάντια σε κάθε είδους εξουσία αλλά και ένα σχόλιο για τον δυτικό πολιτισμό.
Καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς
Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο και το ξέσπασμα του Εμφυλίου, ο δεκαεξάχρονος Χρόνης Μίσσιος συλλαμβάνεται, φυλακίζεται, βασανίζεται και καταδικάζεται σε θάνατο. Αποφυλακίζεται το 1973, αφού έχει περάσει είκοσι ένα χρόνια σε φυλακές και εξορίες. Αυτήν την περίοδο της ζωής του διηγείται στο σπουδαίο αφήγημα-μαρτυρία «…καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς». «Αγωνίζομαι να μείνω άνθρωπος» έλεγε ο Μίσσιος. Η θέση του αυτή έδωσε στους δημιουργούς το έναυσμα να ανεβάσουν στη σκηνή τις αυτοβιογραφικές αναμνήσεις ενός πραγματικά γενναίου. Ίσως γιατί η περίοδος που διανύουμε μοιάζει να έχει κάτι από τη σκοτεινή νιότη του Μίσσιου. Ή ίσως γιατί ο Μίσσιος δεν απευθύνεται μόνο στο νεκρό του φίλο αλλά κυρίως στους απόντες, σε εμάς.
Ay, Carmela!
Δύο πλανόδιοι θεατρίνοι, η Καρμέλα και ο Παουλίνο, που κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου διασκεδάζουν τα δημοκρατικά στρατεύματα με επιθεωρησιακά σκετς, περνούν καταλάθος στην περιοχή που ελέγχουν οι εθνικιστές του δικτάτορα Φράνκο και συλλαμβάνονται. Οι στρατιώτες τούς εξαναγκάζουν, με αντάλλαγμα την ελευθερία τους, να ανεβάσουν μια παρωδία κατά της Δημοκρατίας προκειμένου να χλευάσουν τα αιχμάλωτα μέλη της Διεθνούς Ταξιαρχίας –εθελοντές που ήρθαν στην Ισπανία να αγωνιστούν στο πλευρό των ντόπιων δημοκρατικών– που θα εκτελούνταν την επόμενη μέρα. Η Καρμέλα, αγανακτισμένη, επιχειρεί να ανατρέψει αυτήν την παρωδία κόντρα στις προσπάθειες του λιγόψυχου Παουλίνο, κινδυνεύοντας να εκτελεστεί. Αυτή είναι η υπόθεση της πολυβραβευμένης αντιπολεμικής αλληγορίας του συγγραφέα για τον κίνδυνο της ιστορικής αμνησίας που αποκαλύπτει τι μπορεί να συμβεί όταν κάποιος βρεθεί στη λάθος πλευρά της ιστορίας και πόσα μπορεί να είναι διατεθειμένος να κάνει με αντάλλαγμα την ελευθερία του.
Το Όνειρο της Ιωνίας. Η Μικρασιατική Εκστρατεία μέσα από τα ημερολόγια των στρατιωτών
Περισσότερα από είκοσι ημερολόγια στρατιωτών, όπως και δημοσιογραφικά πολεμικά φύλλα αλλά και αποσπάσματα από το λογοτεχνικό έργο του Στρατή Μυριβήλη, συνθέτουν την ιστορία τεσσάρων στρατιωτών. Τέσσερις αδερφικοί φίλοι που στρατολογούνται για τη Μικρασιατική Εκστρατεία και βιώνουν το όνειρο αλλά και την πτώση του. Μέσα από τη ματιά τους το σύγχρονο αντιπολεμικό έργο επιχειρεί να φωτίσει τα ιστορικά γεγονότα της περιόδου 1919-1922 και τις παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας που συνεχίζουν να υπάρχουν μέχρι και σήμερα.
Διάφανος ύπνος
Βασισμένο στο βιβλίο «Τα όνειρα στο Τρίτο Ράιχ» της Σαρλόττε Μπέραντ, το έργο ακολουθεί πέντε ήρωες διαφορετικών ηλικιών, κοινωνικής θέσης και απόψεων που την περίοδο 1933-1939 συναντώνται κάθε χρόνο στην ετήσια χοροεσπερίδα της πόλης τους στη Βόρεια Γερμανία για να αναβιώσουν μια παλιά μεσαιωνική παράδοση σύμφωνα με την οποία μοιράζονται κάποιο όνειρο τους από την χρονιά που πέρασε, χορεύοντας σουίνγκ και τσάρλεστον. Σταδιακά ο τρόμος και η απόγνωση εισβάλλουν στον ύπνο των ανθρώπων και τους καθιστούν ευάλωτους στον έλεγχο και την τιμωρία από την ναζιστική εξουσία που παραμονεύει. Η μοναδική επιλογή που έχουν για να επιβιώσουν είναι να ευθυγραμμιστούν με το καθεστώς, ακόμα και όταν ονειρεύονται. Παράλληλα με την εξέλιξη της υπόθεσης ένας αφηγητής μας εισάγει στις αλλαγές που συμβαίνουν στην ζωή τους, μεταφέροντας μας πραγματικά γεγονότα της εποχής και αλήθειες για τους ήρωες που δεν τους επιτρέπεται να μοιραστούν μεταξύ τους.
Δύο πορτοκάλια για τα Χριστούγεννα…
Η παράσταση αντλεί από μαρτυρίες πολιτών που έζησαν τις στερήσεις, τον φόβο, την ανασφάλεια και την λογοκρισία υπό το ρουμανικό καθεστώς Τσαουσέσκου, για να πει μια ιστορία, ακροβατώντας μεταξύ ιστορικού ντοκουμέντου και μυθοπλασίας, για μια κοινωνία με ανοιχτά τραύματα. Ο Βλαντ, που πυροβολήθηκε στα επεισόδια που ακολούθησαν την ανατροπή του δικτάτορα ζει, ακόμη, με δύο σφαίρες σφηνωμένες στο κορμί του κι έχει μια ιστορία να αφηγηθεί. Ο Λουτσιάν, με το αινιγματικό και ένοχο παρελθόν του, διευθύνει έναν εκδοτικό οίκο και αναζητά μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν στα περιθώρια της Ιστορίας και «φαντασιώθηκαν την επανάσταση». Η Αντρία, που μόλις έχασε την μητέρα της, ψάχνει -ως πολιτική επιστήμονας και ως κόρη- απαντήσεις. Αποτολμά να ανοίξει τον φάκελο των Μυστικών Υπηρεσιών που αφορά στους γονείς της κι έρχεται αντιμέτωπη με αλήθειες που θα κλονίσουν κάθε της βεβαιότητα. Με βιτριολικό χιούμορ και αδιάπτωτο σασπένς, μέσα από μια σειρά αποκαλύψεων και ανατροπών, οι ζωές των τριών θα διασταυρωθούν.
Εντολή
Το συνταρακτικό έργο, που ζωντανεύει για πρώτη φορά στη θεατρική σκηνή, βασίζεται σε αυτοβιογραφικό υλικό και έχει ως κεντρικό θέμα την καταδίκη του Νίκου Μπελογιάννη σε θάνατο. Τη σύλληψη, τις δύο δίκες και την εκτέλεσή του με την κατηγορία της κατασκοπείας. H ιστορία ξεκινά όταν η Διδώ Σωτηρίου μέσα σε συνθήκες παρανομίας έρχεται σε επαφή με τον Μπελογιάννη με τον οποίο διατηρεί σχέση η αδερφή της Έλλη Παππά. Γρήγορα όμως η Διδώ Σωτηρίου παραμερίζει τη μυθιστορηματική αφήγηση και προχωράει στην δημοσιογραφική κάλυψη της δίκης, με πρακτικά, επιστολές και άρθρα εφημερίδων της εποχής. Έξι αυτόπτες μάρτυρες της ιστορίας μας μεταφέρουν από τις ανέμελες κουβέντες και τις πολιτικές διαφωνίες ως τις υπόγειες φυλακές, τους δρόμους της Αθήνας, τις αίθουσες δικαστηρίων και τις εκτελέσεις.