Για τη Νάντια Κοντογεώργη και την Παρθένα Χοροζίδου, ο Δον Κιχώτης δεν ήταν ο τρελός που όλοι νομίζαμε

Λίγο πριν την πρεμιέρα της παράστασης "Δον Κιχώτης" στο Δημοτικό Θέατρο Ηλιούπολης "Δημήτρης Κιντής" (5/7) συζητήσαμε με τις δύο γυναίκες πρωταγωνίστριες του θιάσου, τη Νάντια Κοντογεώργη και την Παρθένα Χοροζίδου. Οι επί σκηνής "Δουλτσινέα" και "Μαριτόρνα" αντίστοιχα μας μίλησαν για τη δύναμη του ονείρου, την αξία της κωμωδίας αλλά και τη συνεργασία τους με τον σκηνοθέτη τους, τον Γιάννη Μπέζο, αλλά και τον υπόλοιπο θίασο (Βλαδίμηρος Κυριακίδης, Θανάσης Τσαλταμπάσης κ.ά.)

Τι σας έκανε να πείτε το "ναι” όταν σας πρότειναν τον "Δον Κιχώτη”;
Νάντια Κοντογεώργη: Καταρχάς, το μυθιστόρημα του Θερβάντες που από μόνο του με συγκινεί πολύ. Επίσης, ο Βλαδίμηρος, ένας από τους καλύτερους ανθρώπους με τους οποίους έχω συνεργαστεί και ένας εξαιρετικός ηθοποιός. Ο Γιάννης Μπέζος, με τον οποίοι ήμουν σίγουρη για το αποτέλεσμα και για τη διαδικασία. Και φυσικά, ο ρόλος, η Δουλτσινέα, που εκπροσωπεί την πίστη του Δον Κιχώτη στο όνειρο και στον έρωτα και είναι η δύναμή του. Αυτό ήταν είναι κάτι με το οποίο ήθελα πολύ να έρθω σε επαφή.
Παρθένα Χοροζίδου: Πρώτον, επειδή μου άρεσε πάρα πολύ το έργο. Μου άρεσε, επίσης, και εμένα το ότι θα το σκηνοθετούσε ο κύριος Μπέζος, με τον οποίο δεν έχω συνεργαστεί άλλη φορά και ήταν μεγάλη χαρά που τον γνώρισα. Επιπλέον και το ότι ήταν ο Βλαδίμηρος στον θίασο αλλά και το ότι ήταν παραγωγή του κύριου Τάγαρη.

Στο πρωτότυπο κείμενο, ο χαρακτήρας σας κυρία Κοντογεώργη δεν παρουσιάζεται, είναι αντικείμενο της φαντασίας του Δον Κιχώτη. Με ποιον τρόπο, λοιπόν, έχει ενσωματωθεί ο ρόλος σας στην παράσταση;
Ν.Κ.: Ο Άκης Δήμου έχει κάνει κάτι ευφυές: τα λόγια της πίστης του Δον Κιχώτη τα έχει προσωποποιήσει, δηλαδή έχει βάλει την ίδια τη Δουλτσινέα να του λέει αυτά που ο ίδιος φαντασιώνεται, οπότε η φαντασία του γίνεται πραγματικότητα. Έτσι κι αλλιώς ο Δον Κιχώτης ως πραγματικότητα τη βιώνει -εμείς την ορίζουμε ως φαντασία.

 

Κι εσείς κυρία Χοροζίδου ερμηνεύετε τη Μαριτόρνα…
Π.Χ.: …και τη Δούκισσα! Η πρώτη δουλεύει σε ένα χάνι. Όσον αφορά στη δεύτερη, ο Δον Κιχώτης πηγαίνει στην αυλή της, όπου τον περιπαίζουν.

 

Και πώς θα μας συστήνατε λίγο καλύτερα εσείς αυτούς τους ρόλους που είναι ίσως λιγότερο γνωστοί στο έργο του. 
Π.Χ.: Το μόνο που θα σας πω είναι ότι πρέπει να έρθετε να τους γνωρίσετε!

 

Μπορείτε να δώσετε στο κοινό μια μικρή γεύση από την παράσταση;
Ν.Κ.: Ξέρω ότι είναι μια παράσταση η οποία υπηρετεί το σκοπό της. Είναι μια παράσταση η οποία θα μεταφέρει την ιστορία με καθαρότητα, με πρόθεση να προκαλέσει συναισθήματα στο κοινό -από γέλιο μέχρι συγκίνηση- και να του υπενθυμίσει τα σημαντικά στη ζωή. Και με αυτό εννοώ την αγάπη, την έννοια του στόχου, της πίστης σε αυτό που οι άλλοι μπορεί να θεωρούν τρέλα αλλά για μας είναι όνειρο. Αλλά, βέβαια, και τη γείωση με τον κάθε Σάντσο Πάντσα που ο καθένας μπορεί να κουβαλάει στη ζωή του, που μπορεί να τον γειώνει και να τον επαναφέρει στην πραγματικότητα.
Π.Χ.: Είναι ένα όνειρο. Είναι κάτι που αφορά όλες τις ηλικίες. Πρόκειται για μια παράσταση που θα ευχαριστήσει, θα φέρει το γέλιο στον κόσμο αλλά και θα συγκινήσει. Είναι ένα πολύ τρυφερό και καλοφτιαγμένο ρομάντζο διά χειρός του κυρίου Μπέζου.

 

Τι μπορεί να μάθει ο σύγχρονος θεατής παρακολουθώντας την ιστορία του Δον Κιχώτη; Θα γελάσει με τις φαντασιοπληξίες του ή μήπως μπορεί να ζηλέψει και λίγο τη ρομαντική καρδιά του;
Π.Χ.: Ακριβώς αυτό το τελευταίο που είπες. Αυτό είναι το φοβερό, αυτός ο άνθρωπος που τον κοροϊδεύουν όλοι ενόσω εκείνος ακολουθεί το όνειρό του είναι πολύ γενναιότερος από όλους τους υπόλοιπους που τον θεωρούν αστείο. Ο Δον Κιχώτης έχει ένα όραμα και είναι πολύ πειθαρχημένος στην πραγματοποίησή του. Θέλει να πάει να πολεμήσει για το καλό, για να μην κυκλοφορεί κανένας λυπημένος, για να σώσει όλες τις πριγκίπισσες, να σκοτώσει το κακό. Αυτός ο άνθρωπος ζει πραγματικά για αυτό αλλά και για τον έρωτα του για τη Δουλτσινέα, που του δίνει δύναμη. Και βλέπεις ότι όλοι οι υπόλοιποι ζουν τις μικρές ζωές τους και τον δείχνουν με τον δάχτυλο σαν να λένε "Κοίτα τον τρελό”. Ποιος είναι στ’ αλήθεια, όμως, ο τρελός; (γέλια)

"Ένα κομμάτι Δον Κιχώτη το χρειαζόμαστε οπωσδήποτε στη ζωή μας. Αλλιώς δεν θα κυνηγούσε κανείς αυτό που είναι εκτός του προβλέψιμου"
-Νάντια Κοντογεώργη

 Ν.Κ.: Εγώ πιστεύω ότι έχουμε μάθει να κρίνουμε λίγο εκ του αποτελέσματος. Δηλαδή αν ο Δον Κιχώτης κατάφερνε να γίνει Ιππότης και να στεφανωθεί νικητής στους Ιπποτικούς Αγώνες στη Σαραγόσα θα λέγαμε απλώς ότι ήταν ένας άνθρωπος που είχε πίστη στο όνειρό του και, παρά τις δυσκολίες, το εκπλήρωσε. Ο Δον Κιχώτης έβλεπε κάτι άλλο σε αυτά που οι άλλοι όριζαν ως πραγματικότητα. Πριν φύγει, βέβαια, επέστρεψε στην ταυτότητα του Δον Αλόνσο, του προηγούμενου εαυτού του που τον είχε απορρίψει και όχι στην ταυτότητα του ιππότη. Αυτά τα στοιχεία μας κάνουν να τον θεωρούμε τρελό. Όμως μέσα σε αυτή την "τρέλα", ο Δον Κιχώτης μίλησε για τις μεγαλύτερες αλήθειες. Οι συμβουλές που δίνει στον Σάντσο Πάντσα για τη ζωή του είναι καίριες. Είναι, μάλιστα, πολύ κοντά στα "Meditations” του Μάρκου Αυρήλιου ή σε όσα διδάσκει η χριστιανοσύνη.

Άρα μάλλον στη σημερινή εποχή έχουμε ανάγκη από έναν χαρακτήρα ονειροπόλο για να μας υπενθυμίσει και τη σημασία του ονείρου.
Ν.Κ.: Ένα κομμάτι Δον Κιχώτη το χρειαζόμαστε οπωσδήποτε στη ζωή μας. Αλλιώς δεν θα κυνηγούσε κανείς αυτό που είναι εκτός του προβλέψιμου ή του πλαισίου που του έχουν μάθει να λειτουργεί. Δεν θα προχωρούσαν οι κοινωνίες. 

Το καλοκαίρι την τιμητική της έχει συνήθως η τραγωδία. Εσείς, όμως, συμμετέχετε σε ένα έργο κωμικό. Πώς πιστεύετε ότι λειτουργεί η κωμωδία για τον σύγχρονο θεατή;
Π.Χ.: Ειδικά το καλοκαίρι; Ου! Είναι γλέντι να πας σε μια παράσταση και να περάσεις καλά, να πάθεις ανάταση ψυχής, να διονυσιαστείς και να πας στο σπιτάκι σου πολύ ευχαριστημένος. Καλοκαιριάτικα με τη ζέστη κιόλας... Είναι μια έξοδος που θα σε μορφώσει, θα σου γεμίσει τις μπαταρίες σου, θα σε κάνει να ξεχαστείς, να ονειρευτείς, να αναμετρηθείς κι εσύ με τα μεγάλα τα πνεύματα, να σκεφτείς: "εγώ σε αυτή την περίπτωση τι θα έκανα; γιατί δεν κάνω αυτό στη ζωή μου και κάνω το άλλο;”. Το θέατρο έτσι κι αλλιώς είναι μεγάλο μάθημα.
Ν.Κ.: Λόγω του ότι είναι κωμικό το έργο οι αλήθειες λέγονται με τρόπο που μπορούν να εισπραχθούν από το κοινό πιο ανοιχτά και ελεύθερα. Γι’ αυτό αγαπώ την κωμωδία. Εμείς επιλέξαμε αυτό το δρόμο και νομίζω ότι θα είναι ο πιο κατάλληλος για το φετινό καλοκαίρι αν κάποιος θέλει να απολαύσει μιάμιση ώρα ποιητικότητας, αλήθειας και κωμικότητας.

 

Και η κωμωδία σε εσάς ως ερμηνεύτριες πώς επιδρά;
Ν.Κ.: Εμένα μου θυμίζει την ανάγκη για ελαφρότητα στη ζωή. Και ελαφρότητα δεν εννοώ ούτε την αφέλεια ούτε τη μη σοβαρότητα. Η κωμωδία, άλλωστε, είναι πολύ σοβαρό είδος. Ελαφρότητα εννοώ το να ζει κανείς ελαφριά τα πράγματα, μπαίνοντας στη διαδικασία να δει από άλλες οπτικές γωνίες την ολική εικόνα. Αυτό κάνει η κωμωδία, σε βάζει να δεις διαφορετικές οπτικές με απρόβλεπτο τρόπο.
Π.Χ.: Αυτό που μου αρέσει περισσότερο είναι το να γελάει ο κόσμος, να ευχαριστιέται και να ξενοιάζει, να τον ξεκουράζει αυτό που βλέπει, να εκτονώνεται. Είναι δύσκολοι οι καιροί μας και είναι καλό να ανακουφίζεσαι κάπου-κάπου για να μπορείς να αντιμετωπίσεις πάλι τα δύσκολα της ζωής.

 

Μιας και ασχολείστε με ένα έργο κλασικό, και με αφορμή τη συζήτηση που έχει ξεκινήσει με αφορμή τη "Μεγάλη Χίμαιρα", θεωρείτε θετικό το ότι στη σύγχρονη εποχή μπορεί να αρθρωθεί κριτική από τις γυναίκες που διαβλέπουν πατριαρχικά κατάλοιπα σε κλασικά έργα που παλιότερα "δεν αγγίζονταν”;
Ν.Κ.: Φυσικά είναι γόνιμο να μπορούμε να ερμηνεύουμε με πολύ διαφορετικό τρόπο ό,τι μας έχει συγκινήσει στο παρελθόν με άλλες οπτικές γωνίες. Εξίσου καλό είναι το να αναδύεται αυτό που ήταν προβληματικό και μπορεί τώρα, όταν αναπαράγεται, να δημιουργεί πρόβλημα στις ανθρώπινες ψυχές. Είναι εξελικτικό. Το να χωρίζουμε τα έργα αυτά και να τα ακυρώνουμε λόγω του ότι κι εκείνα εκφράζουν μια εποχή, αυτό είναι νομίζω το προβληματικό.

 

Είναι σημαντικό, λοιπόν, η σύγχρονη τέχνη να λαμβάνει υπόψη της τους επίκαιρους προβληματισμούς, όπως αυτούς του φεμινισμού;
Ν.Κ.: Μα δεν μπορεί να κάνει αλλιώς, η τέχνη αφουγκράζεται την κοινωνία. Ο Πάουλ Κλέε, ο ζωγράφος, έχει πει κάτι που εκφράζει απόλυτα την απάντηση που θα ήθελα να δώσω: "η τέχνη δεν αναπαράγει το ορατό, καθιστά τα πράγματα ορατά”. Αυτό οφείλει να κάνει η σύγχρονη τέχνη.

 

Και, όπως είπαμε, τη σκηνοθεσία του έργου έχει αναλάβει ο Γιάννης Μπέζος. Πώς είναι ως σκηνοθέτης και ως άνθρωπος;
Ν.Κ.: Ως σκηνοθέτης είναι ένας μαέστρος, τον χαζεύεις για το πόσο καλά ξέρει την κωμωδία και για τον τρόπο που καθοδηγεί το σύνολο. Και επίσης είναι εξαιρετικά γοητευτικό να βλέπεις έναν άνθρωπο που έχει πνευματικότητα, γνώση και πείρα και μαζί τη διάθεση να μπει στο παιχνίδι και να μας βάλει όλους στην κατάσταση της χαράς για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε. Αυτό δεν είναι αυτονόητο. Από εκεί και πέρα και ως άνθρωπος, είναι από τους πιο γενναιόδωρους στο θέατρο. Εγώ έχω συγκινηθεί πάρα πολύ από την συνεργασία αυτή. Όλοι στις δουλειές μας συναντιόμαστε με διάφορους συνεργάτες. Είναι συγκινητικό, όμως, όταν συναντιόμαστε με ανθρώπους που έχουν τη συνειδητή πρόθεση να είναι όλοι καλά συναισθηματικά, χαρούμενοι και ανθισμένοι. Σε κάνει να αισιοδοξείς σε σχέση με την ανθρώπινη φύση.

"Βλέπεις ότι όλοι οι υπόλοιποι ζουν τις μικρές ζωές τους και δείχνουν τον Δον Κιχώτη σαν να λένε "Κοίτα τον τρελό”. Ποιος είναι στ’ αλήθεια, όμως, ο τρελός;"
-Παρθένα Χοροζίδου

Π.Χ.: Δεν έχω γνωρίσει άλλον τέτοιο άνθρωπο στη δουλειά. Κάποιον τόσο γενναιόδωρο, με τόσα εργαλεία στη τσάντα του, έτοιμο να τα μοιραστεί, να τα χαρίσει στους νέους ηθοποιούς. Είναι τόσο γενναιόδωρος που δεν τσιγκουνεύεται τίποτα. Το πιο σημαντικό είναι αυτό που τον άκουσα η ίδια να λέει στις πρόβες: "εγώ θα αγχώνομαι παιδιά εσείς δεν θα αγχώνεστε για τίποτα”. Και πράγματι έρχεται γεμάτος λύσεις και ακολουθεί αυτό που του δείχνεις και σε βοηθάει ώστε να το κάνεις ακόμα πιο λαμπερό. Και είναι και φωτισμένος άνθρωπος: πάνω στην πρόβα θα σου πει κουβέντες μεγάλων ανθρώπων για να σε πάει λίγο παραπέρα. Βέβαια είναι μεγάλο χαζολόι επίσης, πολύ πλακατζής, κάτι που δεν το ξέρει ο κόσμος.

 

Υπάρχει ίσως στον κόσμο μια πιο αυστηρή εικόνα.
Ν.Κ.: Αυτό μπορεί να έχει να κάνει με το πώς οριοθετείται σε σχέση με τη δημόσια εικόνα του και του πώς ορίζει ο ίδιος τον συσχετισμό ηθοποιού και κοινού. Από τον τρόπο που συμπεριφέρεται σε όλους μας μπορώ να πω ότι είναι ένας βαθιά καλοσυνάτος άνθρωπος, όπως ήταν και ο Θερβάντες.

 

Πώς ήταν η συνεργασία σας με τα υπόλοιπα μέλη του θιάσου;
Ν.Κ.: Θα σας πω ότι πέραν του ότι είναι εξαιρετικοί ηθοποιοί είναι και όλοι τους για χάζι. Να σκεφτείτε, όλοι βγαίνουμε από τα παρασκήνια όταν δεν έχουμε επόμενη σκηνή για να παρακολουθήσουμε τους υπόλοιπους. Υπάρχουν σκηνές που λέω "αχ Θεέ μου, θα ‘θελα να μην παίζω τώρα για να είμαι κάτω στο κοινό και να τους βλέπω!”.  Σε όλο τον θίασο υπάρχει θετική πρόθεση και καλοσύνη. Είναι πολύ σημαντικό να αισθάνεσαι στο εργασιακό σου περιβάλλον ότι είσαι σε ένα ασφαλές πλαίσιο. Δεν είναι αυτονόητο και είναι χαρά Θεού να το βιώνεις -πόσω μάλλον όταν πρόκειται να ταξιδέψετε μαζί σε όλη την Ελλάδα. 
Π.Χ.: Με τον Βλαδίμηρο ήμασταν στην "Μουρμούρα” μαζί και είμαστε και τώρα. Τον αγαπώ πάρα πολύ, τον εκτιμώ πάρα πολύ και τον θαυμάζω. Κάθε φορά που τον έβλεπα στο θέατρο του έλεγα "ρε, Βλαδίμηρε μακάρι κάποια στιγμή να παίξουμε μαζί” και τώρα ήρθαν όλα μαζεμένα και πολύ το χάρηκα. Τη Νάντια την είχα δει μόνο στη σκηνή, τώρα την εκτιμώ 1000 φορές περισσότερο και σαν άνθρωπο. Ο Θανάσης είναι ένα ζαχαρωτό επίσης, ένας γλύκας. Και όλα τα παιδιά του θιάσου μου αρέσουν, κοιτάς γύρω σου και βλέπεις καθαρά μάτια παντού. Δεν υπάρχουν μεγαλομανίες, υπάρχουν άνθρωποι που αγαπάνε πολύ τη δουλειά τους και θέλουν να είναι η καλύτερη εκδοχή του εαυτού τους.

 

Κλείνοντας, έχετε κάποια σχέδια για την επόμενη σεζόν;
Ν.Κ.: Θα συμμετάσχω σε ένα έργο που δεν έχει ανέβει ποτέ ξανά στην Ελλάδα με συμπρωταγωνιστή τον Άκη Σακελλαρίου. Θα είναι στο Θέατρο Βρετάνια και το σκηνοθετεί ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης. Πρόκειται για μια ιστορία που διαδραματίζεται στη Νέα Υόρκη της βικτωριανής εποχής και που φωτίζει τη γυναίκα και τη θέση της στην πατριαρχική κοινωνία, τη θηλυκότητα σε όλες τις εκφάνσεις της, τις σχέσεις, τη ψυχική υγεία και τη σεξουαλική καταπίεση μέσα από την εφεύρεση του δονητή ως θεραπεία της υστερίας.
Π.Χ.: Ακόμα δεν μπορώ να σας το μοιραστώ, αλλά αυτόν τον καιρό συζητάω κάτι… νόστιμο για το θέατρο.