Στο σπίτι, στο πλοίο ή στην παραλία, ένα βιβλίο είναι πάντα μια ωραία θερινή συντροφιά. Μιας και το καλοκαίρι την τιμητική τους την έχουν τα αστυνομικά βιβλία, συγκεντρώσαμε για εσάς πέντε γραμμένα από τον "πατέρα" του είδους στην Ελλάδα: τον Γιάννη Μαρή. Και, για να ταιριάζουν ακόμη πιο πολύ στο κλίμα (κυριολεκτικά), οι ιστορίες που σας παρουσιάζουμε (από τις εκδόσεις Άγρα) διαδραματίζονται κάτω από τον ήλιο του καλοκαιριού (είτε εξ ολοκλήρου είτε σε σημαντικό μέρος). Με Μπέκα ή χωρίς, αυτά είναι πέντε ελληνικά βιβλία για τους λάτρεις των μυστηρίων.
#1 "Το καλοκαίρι του φόβου"
"Το καλοκαίρι του φόβου" δημοσιεύεται το 1971 σε συνέχειες στο μοντέρνο και πολυτελές περιοδικό "Επίκαιρα" – όχι πλέον στις εφημερίδες "Ακρόπολις" και "Απογευματινή" με τις οποίες συνεργαζόταν ο Γιάννης Μαρής από το 1954, όταν ξεκίνησε με το "Έγκλημα στο Κολωνάκι". Είναι ένα από τα τρία βιβλία όπου ο αστυνόμος Μπέκας πρωταγωνιστεί από την αρχή μέχρι το τέλος. Ο Μπέκας καθώς και ο φίλος του δημοσιογράφος Μακρής είναι πλέον συνταξιούχοι.
Ένα βράδυ τον επισκέπτεται πανικόβλητος ο νεαρός γιος ενός παλαιού, πολύ στενού φίλου του Μπέκα που έχει πεθάνει. Ο νεαρός Κωνσταντινίδης του αποκαλύπτει ότι παρασυρμένος από κακές παρέες μπήκε τη νύχτα σε ένα διαμέρισμα της οδού Σπευσίππου 99 για να κάνει διάρρηξη. Προς έκπληξή του βρίσκει το πτώμα μιας γυναίκας. Το σκάει. Το διαμέρισμα ανήκε σε μια κυρία Τζούλια Χατζηγρηγόρη, πλούσια και γοητευτική. Λίγο μετά, όμως, δημοσιεύεται η είδηση ότι η Τζούλια Χατζηγρηγόρη πνίγηκε δίπλα στο ιδιωτικό σκάφος της, μπροστά στα μάτια του συζύγου της και κάποιων φίλων. Αμέσως μετά βρίσκεται πνιγμένος και ο νεαρός Κωνσταντινίδης. Ο Μπέκας, με πείσμα και διορατικότητα, χωρίς πλέον να έχει επίσημη αρμοδιότητα, ως συνταξιούχος, αρχίζει ανεπίσημη έρευνα για να λύσει το μυστήριο. Στο δρόμο του άπειρες οι αντιξοότητες. Τον βοηθούν το κύρος και η φήμη του στην αστυνομία, οι γνωριμίες του, και κυρίως η μεγάλη του πείρα. Ένα από τα συναρπαστικότερα μυθιστορήματα του Γιάννη Μαρή σε μια Αθήνα με καύσωνα.
#2 "Το φεστιβάλ του θανάτου"
Tρεις νουβέλες κι ένα διήγημα
Όπως διαβάζουμε στον υπότιτλο, πρόκειται για τέσσερις ιστορίες του Γιάννη Μαρή που προσφέρουν στον αναγνώστη ένα μικρό πανόραμα της γραφής του, με τα θέματα, τους χαρακτήρες και την πλοκή των λαϊκών ιστοριών του. Όλες δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά σε εφημερίδες και περιοδικά μεταξύ του 1960 και του 1962, μιας πολύ παραγωγικής τριετίας του συγγραφέα.
Το "Φεστιβάλ του θανάτου" διαδραματίζεται με φόντο το Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, το Ναύπλιο και το Μπούρτζι. Ο πρωταγωνιστής, alter ego του Μαρή, που έχει "γράψει κάμποσα σενάρια με αξιοθαύμαστη εμπορική επιτυχία" και παρακολουθεί τα γυρίσματα μιας ταινίας για την οποία έχει γράψει το σενάριο, κάνοντας διάλειμμα από τη δημοσιογραφική δουλειά του, εμπλέκεται σε μια ιστορία φόνου, απαγωγών και αναζήτησης κρυμμένου θησαυρού των Εβραίων της Κατοχής στην Ελλάδα, θέμα που συχνά έχει απασχολήσει τον συγγραφέα.
Το διήγημα "Δωμάτιο Νο 11" παρουσιάζει έναν δημοσιογράφο, μια καυτή μέρα του Αυγούστου στον Θεσσαλικό κάμπο, που διανυκτερεύει στο "στοιχειωμένο" δωμάτιο ενός ξενοδοχείου. Είναι γραμμένο στο ύφος των διηγημάτων τρόμου και υπερφυσικού του 19ου αιώνα – αποτελώντας κάπως εξαίρεση στη θεματική του Μαρή. Το "Τελευταίο καλοκαίρι" είναι μια εκτενής νουβέλα στο μέγεθος μικρού μυθιστορήματος. Εδώ παρουσιάζεται ο παθιασμένος έρωτας ενός γοητευτικού, ώριμου, πετυχημένου γιατρού με μια κατά πολύ νεότερή του ακροβάτισσα και η αναμενόμενη δραματική εξέλιξή του. "Σύγχρονο κοινωνικό αθηναϊκό μυθιστόρημα " αναγράφεται στη δημοσίευσή του. Ο "Τρίτος δρόμος" κλείνει τον τόμο με μια ιστορία πλαστοπροσωπίας –συχνό μοτίβο στον Μαρή–, σκηνοθετημένου φόνου και εκβιασμού.
Η έκδοση συνοδεύεται από εικονογραφήσεις της εποχής των πρώτων δημοσιεύσεων στις εφημερίδες και τα περιοδικά από τον Φ. Δελλή και τον Μ. Γάλλια.
#3 "Διακοπές στη Μύκονο"
Οι "Διακοπές στη Μύκονο" ανήκουν στη χρυσή χρονιά του Γιάννη Μαρή, το 1956. Αφήγηση σε τρίτο πρόσωπο. Καλοκαίρι, Αύγουστος, Μύκονος. Ο πρωταγωνιστής φλερτάρει με τον τίτλο του ζιγκολό και τιμωρείται επειδή δεν τηρεί τις αρχές του μέχρι τέλους, καθώς ερωτεύεται μια εικοσάχρονη, τη Λία Καραπάνου. "Μια κοπέλα με κοντά μαλλιά και παράξενα γκριζοπράσινα μάτια διάβαζε ένα περιοδικό μόδας δίπλα του. Μια στιγμή –τυχαία η επίτηδες– το περιοδικό γλίστρησε από τα χέρια της. Εκείνος έσκυψε, το πήρε και της το έδωσε. Του χαμογέλασε με μια σειρά θαυμάσια άσπρα δόντια σε ένα πολύ ηλιοψημένο πρόσωπο". Φλερτάρουν και κάνουν παρέα καθημερινά στις παραλίες. "Ήταν ευτυχισμένη να βρίσκεται δίπλα σε αυτόν τον όμορφο, δυνατό άντρα, κάτω από τον χρυσό ήλιο. […] Ήταν αυτό που δεν έπρεπε να του τύχει. Και του έτυχε. Η Λία ήταν ερωτευμένη μαζί του κι αυτός τώρα το ήξερε πως την αγαπούσε. […] Ήταν γεμάτος απόγνωση και ταυτόχρονα ευτυχία. "Μια ευτυχία με προθεσμία”, σκέφθηκε και χαμογέλασε με πίκρα ".
Είναι το μοναδικό μυθιστόρημα του Μαρή στο ύφος του αμερικανικού νουάρ, που θυμίζει το "Τέλος της διαδρομής" του Γ. Ρ. Μπάρνετ (Άγρα, 1993). Οι "Διακοπές στη Μύκονο" είναι μέσα στα καλύτερα βιβλία του Μαρή και το μόνο με στοιχεία μαύρου αστυνομικού μυθιστορήματος.
#4 "Το χαμόγελο της Πυθίας"
Το περιοδικό "Επίκαιρα" διαφήμιζε έτσι το "Χαμόγελο της Πυθίας": " Είναι το νέο συναρπαστικό μυθιστόρημα που έγραψε ειδικά για τα "Ε” ο Γιάννης Μαρής. Από το Παρίσι, το Λονδίνο, τη Ρώμη, τη Βιέννη, το Βερολίνο, πέντε άνθρωποι που δεν γνωρίζονται, που δεν έχουν τίποτα το κοινό, που δεν συναντήθηκαν ποτέ ώς τώρα ξεκινούν για την Ελλάδα, για να πραγματοποιήσουν το πιο φανταστικό "κόλπο του αιώνα”. Μια μοντέρνα περιπέτεια που θα αιχμαλωτίσει τον αναγνώστη".
Το "Χαμόγελο της Πυθίας" (1971) είναι το δεύτερο βιβλίο του Μαρή με θέμα την αρχαιοκαπηλία, δέκα χρόνια μετά τον "Ίλιγγο" (1961). Εδώ ο Γιώργος Στεφάνου δέχεται στο Παρίσι την επίσκεψη ενός αγνώστου που του συστήνεται ως καθηγητής Φόυερμπαχ. Του ζήτησε να λάβει μέρος στην κλοπή του Ηνίοχου των Δελφών ανοίγοντας ένα τούνελ τον Δεκαπενταύγουστο, όταν το μουσείο θα είναι κλειστό. Ο αφηγητής θα συνεργαστεί με τη διεθνή σπείρα που έχει οργανώσει ο Φόυερμπαχ για λογαριασμό κάποιου μεγιστάνα, μανιώδους φιλότεχνου, ή ακόμα και κάποιου μουσείου. Η κλοπή μπορεί να είναι "μαξιμαλιστική", αλλά η περιγραφή του κυκλώματος των εμπλεκομένων είναι εντυπωσιακά εύστοχη και προφητική. Η αρχαιοκαπηλία στην Ελλάδα θα αρχίσει να βλέπει το φως της δημοσιότητας δύο δεκαετίες αργότερα.
#5 "Το τέλος του δρόμου"
Το "Tέλος του δρόμου" δημοσιεύτηκε το 1957 σε 52 συνέχειες στην εφημερίδα "Ακρόπολις", με πέντε εικόνες του Μ. Γάλλια. Είναι η απεγνωσμένη ιστορία έρωτα ενός μοναχικού ώριμου γοητευτικού άνδρα και μιας εκπάγλου καλλονής νεαρής γυναίκας, με πράσινα μάτια και πεταχτά μήλα, που είναι το αντικείμενο του πόθου πολλών ανδρών –καλλιτεχνών, κοσμικών και πλουσίων– και έχει ξοδέψει το σώμα της και την ψυχή της με κάθε είδους εραστές.
Η ιστορία διαδραματίζεται στην Εκάλη, σε πλούσια αθηναϊκά σπίτια, σε γκαλερί τέχνης, στα στέκια των "μοντέρνων ποιητών" και καλλιτεχνών του κέντρου της πόλης, στου Λουμίδη, στου "Zonar’s", στο "Μπραζίλ ", στα κοσμικά " Αστέρια" της Γλυφάδας, αλλά και στις καλοκαιρινές διακοπές της κοσμικής και κοσμοπολίτικης Μυκόνου. Ο Μαρής, συχνά καυστικός και διακριτικά επικριτικός, στήνει σε αυτό το μυθιστόρημά του ένα θαυμάσιο σκηνικό και μας παρουσιάζει το πορτραίτο της αστικής Αθήνας του 1957.
Διαβάστε Επίσης
