Με μια εντυπωσιακή ψηφιακή επανάσταση εγκαινιάστηκε την Πέμπτη 16 Μαΐου το επετειακό Athens Digital Arts Festival, που φέτος γιορτάζει 20 χρόνια παρουσίας και δημιουργικής πορείας. Από 16-26/5, το μεγαλύτερο διεθνές φεστιβάλ ψηφιακών τεχνών στην Ελλάδα μπαίνει στον ιστορικό χώρο των Πρώην Δικαστηρίων Σανταρόζα και την Πλατεία Δικαιοσύνης και, υπό τη θεματική "TECHNO(S)CENE", διερευνά τη βαθιά επίδραση της τεχνολογίας στη ζωή μας.
Παρόλο που και φέτος το πρόγραμμα περιλαμβάνει ένα σωρό ενδιαφέρουσες εκθέσεις, εμβυθιστικές εμπειρίες και ξεχωριστές πολιτιστικές δράσεις που αξίζει να ανακαλύψετε ρίχνοντας μια ματιά στα highlights για το 2024, αποφασίσαμε να ταξιδέψουμε πίσω στο χρόνο και να αναπολήσουμε όσα ζήσαμε ανά τα χρόνια στο φεστιβάλ. Ζητήσαμε, λοιπόν, από τον ιδρυτή του, Ηλία Χατζηχριστοδούλου, να μας γράψει για 20 στιγμές που σημάδεψαν το ADAF αλλά και τον ίδιο:
- Στο πρώτο φεστιβάλ, το έτος 2005, οι οθόνες ήταν όλες τεχνολογίας CRT και πάρθηκαν από τα σπίτια όλων των ατόμων της ομάδας παραγωγής και μεταφέρθηκαν με ό,τι τρόπο μπορεί να φανταστεί κανείς.
- Το 2007 στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, προκειμένου να προσεγγίσουμε και να αναπτύξουμε το κοινό μας, είχαμε "ντύσει" τη διοργάνωση με ένα πολύ πλούσιο μουσικό γεγονός. Έτσι βρήκαμε και έναν τρόπο το κοινό να αγκαλιάσει και να αρχίσει σταδιακά να συνδέεται σταθερά με τη σκηνή των ψηφιακών τεχνών. Σημαντική ήταν όμως και η ώσμωση μεταξύ μουσικών συγκροτημάτων και καλλιτεχνών (video artists και animators), με πολύ ξεχωριστές συνεργασίες και ένα απίστευτο αποτέλεσμα, και όλο αυτό είχε γίνει απολύτως οργανικά!
- Όταν το 2006 υπό την ενότητα Festivals of the World (FOTW) παρουσιάσαμε για πρώτη φορά στην Ελλάδα τη διοργάνωση της Transmediale με αποκλειστικό υλικό και επίσημους προσκεκλημένους, ένας εξ αυτών ο Thomas Munz, έμελε να γίνει ένας από τους μακροβιότερους φίλους του φεστιβάλ με τον οποίο συνεργαζόμαστε σήμερα για σημαντικά έργα διεθνώς. Η διεθνής δικτύωση έφερε τα καλύτερα ταξίδια και απίστευτες εμπειρίες και συνεργασίες.
- Στο πλαίσιο των διεθνών συνεργασιών -στο οποίο περιλαμβάνονται καθ' όλη τη διάρκεια του έτους πολλά ταξίδια και ανταλλαγές καλλιτεχνικών προγραμμάτων ανάμεσα σε φεστιβάλ και φορείς πολιτισμού- σε ένα ταξίδι μας στην Γερμανία, προέκυψε να γνωρίσουμε τον απίστευτο καλλιτέχνη Stelarc (γεννημένος ως Στέλιος Αρκαδίου στην Λευκωσία το 1946) που μεγάλωσε στη Μελβούρνη και ο οποίος δημιουργεί έργα που επικεντρώνονται κυρίως στο να επεκτείνουν αλλά και να ξεπερνούν τις δυνατότητες του ανθρώπινου σώματος: άγκιστρα στο σώμα του και αιώρηση από ουρανοξύστες, εισαγωγή ρομποτικών εφευρέσεων στο σώμα του, μέχρι και χειρουργική επέμβαση εισαγωγής ενός τρίτου αυτιού στο αριστερό χέρι του. Οπότε για εμάς, το 2020, το να παρουσιάσουμε στο ADAF ένα live streaming αφιέρωμα, με ομιλία του ίδιου, μου φαντάζει ακόμη και σήμερα μια απίστευτη στιγμή προσφοράς, κάτι διαφορετικό για το κοινό μας.
- Το 2007 η διοργάνωση παρουσίασε το πρώτο μεγάλου μεγέθους Mapping Projection σε όψεις κτιρίων στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων κάνοντας την αρχή στα Mapping Projection Shows στη χώρα μας.
- Επίσης ήταν η χρονιά που το φεστιβάλ οραματίστηκε και δημιούργησε διεθνώς την κατηγορία Web Art, με έργα που αναπνέουν και ζουν με βάση το διαδίκτυο και η οποία συνεχίζεται επιτυχημένα μέχρι και σήμερα.
- Το 2012, μετά τη διοργάνωση, έπεσε η ιδέα και αμέσως βρήκε πρόσφορο έδαφος έτσι ώστε να υλοποιηθεί το διάστημα Ιούνιο - Ιούλιο - Αύγουστο - Σεπτέμβριο το πρώτο "ADAF On Tour", ένας θεσμός ο οποίος έχει ταξιδέψει τόσο σε κεντρικές πλατείες, όσο και σε εμβληματικά σημεία σε όλη την Ελλάδα. Μέχρι σήμερα έχει επισκεφτεί περισσότερους από 45 σταθμούς από την Κρήτη και την Ορεστιάδα, μέχρι την Ελευσίνα και το Μάτι.
- Στο ADAF On Tour καταλάβαμε πόση μαεστρία, γνώση και πατέντα χρειάζεται για να στήσεις ένα ολόκληρο φεστιβάλ με μουσικά stage, μια σειρά από installations σε εξωτερικούς αλλά και εσωτερικούς χώρους, εργαστήρια και προβολές (Open Air Screenings) σε δάσος με απόλυτη έλλειψη ρεύματος (βλ. Σταθμούς Μυτιλήνη και Τήλο).
- Το 2008 η διοργάνωση πραγματοποίησε ένα μεγάλο αφιέρωμα στον καλλιτέχνη Bill Viola, κάτι που μας ακολουθεί στην ιστορία μας σαν σημαντικό γεγονός μέχρι και σήμερα.
- Το 2009, υπό τη θεματική "The Future is Now", πραγματοποιήθηκε μεγάλο αφιέρωμα στον κορυφαίο Video Art δημιουργό από την Κορέα Nam June Paik. Κάτι που μας έδωσε τη δυνατότητα να μεταμορφώσουμε τον χώρο που στεγάζεται σήμερα το Innovathens στην Τεχνόπολη.
- Το 2010 ήρθαν για πρώτη φορά τα ρομπότ του Bill Vorn στην Ελλάδα, σε μια παράσταση όπου άνθρωποι και μηχανές συνυπήρχαν στη σκηνή.
- Το 2014 ήταν η χρονιά που ένας άλλος θεσμός όπως θα εξελισσόταν τα επόμενα χρόνια βρήκε έδαφος μέσα στο φεστιβάλ, και αυτό ακούει στο όνομα ADAF Kids, μιλώντας ουσιαστικά για ένα φεστιβάλ σε φεστιβάλ. Αποκλειστικά για γονείς και παιδιά με όλες τις κατηγορίες του φεστιβάλ αλλά με ειδικό περιεχόμενο μέσα στην κεντρική μας διοργάνωση. Και σίγουρα κάτι το οποίο θα μας απασχολήσει τα επόμενα έτη βλέποντας και μια διακριτή, γιατί όχι, διοργάνωση.
- Το 2018 τα ρομπότ (και συγκεκριμένα εξωσκελετοί) ξαναήρθαν στην Ελλάδα, αυτή την φορά σε μια παράσταση στην οποία χόρευαν με τους ανθρώπους στην 14η διοργάνωση του φεστιβάλ στις εγκαταστάσεις του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.
- Το 2017 και 2018 στις εκδόσεις PostFuture και Singularity Now του ADAF, οι αφίσες της διοργάνωσης προέκυψαν από πραγματικό γύρισμα με ανθρώπους.
- Το 2020 μέσα στον COVID ενεργοποιήσαμε το online.adaf.gr, χάρη στο οποίο η διοργάνωση εφεξής κέρδισε μια υβριδική υπόσταση. Μάλιστα στο πρώτο έτος του ADAF Online παρουσιάστηκε live streaming η παράσταση "Centaur" από το Danish Dance Theater και τον Ryoji Ikeda, τον κορυφαίο ηλεκτρονικό συνθέτη, sound artist και εικαστικό της Ιαπωνίας.
- Ακόμη μια κορυφαία στιγμή ήταν όταν ο Bill Vorn, και αφού είχαμε περάσει στην μετά-COVID εποχή, το 2023 φιλοξενήθηκε και πάλι στο φεστιβάλ για να παρουσιάσει αυτή τη φορά μια ιδιαίτερη χορευτική παράσταση - ένα σύγχρονο καμπαρέ - από τι άλλο, από ρομπότ! Στο πλαίσιο του 19ου ADAF στο Θέατρο Αθηνών και υπό την θεματική του φεστιβάλ "Technotribalism".
- Το 2021 ανέλαβε η διοργάνωση το εμβληματικό Mapping Projection Show στην όψη της Βουλής των Ελλήνων για τα 200 Χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης.
- Το 2014 το δημιουργικό είχε τις γιαγιάδες των επιμελητών να πλέκουν με νέον κλωστές, και αυτό σαν παραλληλισμό με το σύγχρονο κέντημα του κώδικα στους υπολογιστές των πιο νέων γενεών. Και θυμάμαι την φράση στα media "έλα με την γιαγιά σου". Και έβλεπα παντού τις συγκεκριμένες γιαγιάδες για ένα διάστημα, αλλά παντού! Στο μετρό, στα περιοδικά, σε εξώφυλλα ήταν πολύ χαρακτηριστική περίοδος.
- Από τις πρώτες συμμετοχές που είχαν έρθει από Ελλάδα με τον τίτλο "Σπουδή στην Μπανάνα".
- Το μπλουζάκι που φοράει ένας μπαμπάς από το merchandise του ADAF από τη συλλογή του 2007 στις εκδηλώσεις του νηπιαγωγείου που πηγαίνω τον γιο μου, τον Ερμή.