Την Κυριακή 3 Δεκεμβρίου ολοκληρώνεται η ομαδική έκθεση "Ελαιώνας ’23 – Χθόνιο και Ανθρωπόκαινος" σε επιμέλεια Δημήτρη Τρίκα. Με αφορμή το κλείσιμο της έκθεσης, το τριήμερο 24-26/11 παρουσιάζονται οι τελευταίες δράσεις του παράλληλου προγράμματος.
Η θεματική του πρότζεκτ "Ελαιώνας ’23 – Χθόνιο και Ανθρωπόκαινος" προδίδεται από τον τίτλο της, καθώς αφορά το χθόνιο στοιχείο και την Ανθρωπόκαινο εποχή, και πώς τα δύο αυτά ζητήματα συνδέονται και συγκρούονται. Είναι ουσιαστικά μια ακόμη εικαστική έρευνα για το ανθρώπινο αποτύπωμα που έχει υποστεί η φύση. Το παρελθόν και η σημερινή μορφή του Ελαιώνα είναι μια τρομερά ενδιαφέρουσα αφορμή για να αναλυθούν αυτές οι θεματικές, αφού ο τόπος έχει περάσει από τις ένδοξες εποχές αγροτικής άνθησης σε μια επιβαρυμένη γη, ταλαιπωρημένη από τη ραγδαία εκβιομηχάνιση.
Το παράλληλο πρόγραμμα
Παρασκευή 24/11/23
Ώρες λειτουργίας εκθεσιακών χώρων 2.30 – 8.30 μ.μ.
5 μ.μ. - Ξενάγηση από την ομάδα εθελοντών.
Σημείο συνάντησης: η έξοδος του σταθμού μετρό Ελαιώνας.
Σάββατο 25/11/23
Ώρες λειτουργίας εκθεσιακών χώρων 2.30 – 8.30 μ.μ.
4 μ.μ. - Παρουσίαση: Μια εν εξελίξει ανθρωπολογική έρευνα για τις ζωές στον Ελαιώνα: οπτικές των κατοίκων μέσα από τις βιωμένες εμπειρίες τους
Αλίκη Θεοδοσιάδου, Μικαέλα Χασιώτη, Εύα Σταθοπούλου- Γκιόκα, Μαρία Λάμπρου, Δήμητρα Μπαϊραχτάρη, Ειρήνη Τσαμίδη
Η Ομάδα φοιτητριών του τμήματος κοινωνικής ανθρωπολογίας του Παντείου παρουσιάζει τα πρώτα στοιχεία της έρευνας που κάνουν στη γειτονιά Μαρκόνι με έμφαση στους τρόπους με τους οποίους οι κάτοικοι της συγκεκριμένης γειτονιάς συγκροτούν την ταυτότητά τους στον τόπο αυτό, καθώς και το πώς οριοθετούν τον εαυτό σε σχέση με τους "άλλους”. Τις απασχολεί η (ανα)παραγωγή του χώρου μέσω της συνάρθρωσης πολλαπλών υποκειμενικοτήτων καθώς και το πώς συν-διαμορφώνεται ο χώρος μέσω της καθημερινής δράσης των ίδιων των υποκειμένων.
Η ήδη υπάρχουσα επίδραση του ανθρώπου στο περιβάλλον (η Ανθρωπόκαινος) και οι επερχόμενες αλλαγές στο πλαίσιο του gentrification έχουν -και θα έχουν- καθοριστική επίδραση στην διαμόρφωση της ζωής στην περιοχή. Ποιά η σχέση των κατοίκων με το χώρο και τις υλικότητές του; Τι μέλλει γενέσθαι; Ποια τα αντικρουόμενα συμφέροντα που καθιστούν τον τόπο αυτόν σε ένα άτυπο πεδίο (δια)μάχης;
Τοποθεσία: Πεζόδρομος παλιάς γειτονιάς Μαρκόνι, Ελαιώνος και Μαδάρων
5 μ.μ. - Ξενάγηση από τον επιμελητή του πρότζεκτ
Ο επιμελητής της έκθεσης, Δημήτρης Τρίκας, θα πραγματοποιήσει μια εκθεσιακή ξενάγηση, συνδέοντας το νήμα των καλλιτεχνικών δημιουργιών, των ιστοριών των έργων και των δεσμών τους με την Ανθρωπόκαινο και το Χθόνιο στοιχείο.
Σημείο συνάντησης: η έξοδος του σταθμού μετρό Ελαιώνας.
Κυριακή 26/11/23
Ώρες λειτουργίας εκθεσιακών χώρων 2.30 – 8.30 μ.μ.
4.45 μ.μ. - Ανοιχτή συζήτηση: In situ καλλιτεχνικές πρακτικές και δημόσιος χώρος
O Δημόσιος χώρος είναι το ανοιχτό πεδίο του πολίτη, εκεί όπου οι πολίτες βιώνουν την καθημερινότητά τους, συμβιώνουν και συγκρούονται, τελούν τις υποχρεώσεις και ασκούν τα δικαιώματα τους. Είναι με άλλα λόγια ο χώρος πολιτικών, ταξικών και αισθητικών συγκρούσεων και συνθέσεων. Είναι ταυτόχρονα όμως και ο χώρος για τον οποίο εξελίσσεται πάντα ένα διαρκές debate για την υπεράσπιση του χαρακτήρα του απέναντι στον κάθε λογής "εξευγενισμό" του.
Η τέχνη αντίστοιχα με τις δυναμικές που διαθέτει έρχεται πολλές φορές να συναντηθεί και να συνομιλήσει με τον Δημόσιο Χώρο, τα άτομα και τις κοινωνικές ομάδες που δρουν και βιώνουν εκεί την καθημερινότητα τους. Τα ερωτήματα που αφορούν στη σχέση της Τέχνης με τον Δημόσιο Χώρο είναι πάντα πολλά και καίρια, και τα πολιτικά, ηθικά και αισθητικά ζητήματα που προκύπτουν δημιουργούν ή και μερικές φορές μπορεί και να λύνουν, εντάσεις. Το πρότζεκτ "Ελαιώνας ’23 - Χθόνιο και Ανθρωπόκαινος" θέλει να ολοκληρώσει τη διαδρομή του με ένα στρογγυλό τραπέζι-ανοιχτή συζήτηση για τις καλλιτεχνικές πρακτικές και τον δημόσιο χώρο με ελεύθερη συμμετοχή και αντίστοιχο πνεύμα, με τη συμμετοχή καλλιτεχνών και θεωρητικών που το επιθυμούν.
Στην ανοιχτή συζήτηση θα συναντηθούν μεταξύ άλλων καλλιτέχνες του project Ελαιώνας ’23 και καλεσμένοι/νες μας μεταξύ των οποίων η Ηλιάνα Φωκιανάκη, διευθύντρια της Kunsthalle Bern και ιδρύτρια του State of Concept Athens, η Ελένη Τζιρτζιλάκη, συγγραφέας και αρχιτέκτονας, ο Ζήσης Κοτιώνης, αρχιτέκτονας, συγγραφέας, ο ομ. Καθ. Αρχιτεκτονικής του ΕΜΠ Κώστας Μωραϊτης, ο καλ/τεχνικός δ/ντης του οργανισμού ‘Ελευσις Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2023, Μιχαήλ Μαρμαρινός, η ιδρύτρια του Souzi Tros Μαρία Παπαδημητρίου και πολλοί άλλοι.
Τοποθεσία: Κέντρο Πολιτισμού "Ελληνικό Μολύβι", Ιερά Οδός 154, Αιγάλεω 122 42
7 μ.μ. - Μουσική περφόρμανς: Το Χώμα, Άλεξ Λουλούδης
Μέσο της χρήσης προϊστορικών μέσων, την ανθρώπινη φωνή και τον ήχο των τυμπάνων, η σόλο περφόρμανς του Άλεξ Λουλούδη ψάχνει να βρει και να αποδώσει καλλιτεχνικά το ύφος του δομικού στοιχείου ενός τόπου και να τονίσει την σταθερότητα που το χαρακτηρίζει. Η ζωή και ο θάνατος του ατόμου, τα πολιτικοοικονομικά συστήματα, οι τάσεις των κοινωνιών, και οι έρωτες πατάνε πάνω σε κάτι που είναι απτό και καθόλου αφηρημένο, το χώμα. Αυτό υπήρχε, υπάρχει, και θα συνεχίσει να υπάρχει είτε είμαστε εμείς εδώ είτε όχι.
Τοποθεσία: Εκθεσιακός Χώρος, Ιερά Οδός και Μαρκόνι, είσοδος από Μαρκόνι
Η λήξη της έκθεσης θα συνοδευτεί με ένα ποτήρι λευκό κρασί στον εκθεσιακό χώρο.
Περισσότερες πληροφορίες
Ελαιώνας ‘23 – Χθόνιο και Ανθρωπόκαινος
41 καλλιτέχνες εστιάζουν στο χθόνιο στοιχείο και την ανθρωπόκαινο εποχή μέσα από την σύγκρουση αλλά και την συνομιλία τους, με την περιοχή του Ελαιώνα να αποτελεί το πεδίο μελέτης και το σημείο τέλεσης και αναφοράς. Η έκθεση με τα έργα, τις ομιλίες και τις δράσεις του πρότζεκτ έχει ως στόχο να αναδείξει τις κρίσιμες και σύνθετες καταστάσεις που έχει προκαλέσει η διαχρονική συνομιλία αλλά και σύγκρουση φύσης και ανθρώπου, τα δίπολα που κυριαρχούν στην περιοχή σαν αποτέλεσμα του σκληρού ανθρώπινου αποτυπώματος, την σχέση του παρελθόντος με το παρόν και αντιστρόφως. Ο περίφημος Ελαιώνας επί Πεισίστρατου, στο πέρασμα του χρόνου και μέσα από τις ανθρώπινες επιλογές εξελίχθηκε στην γόνιμη αγροτική γη της Αθήνας μέχρι τη δεκαετία του εξήντα, που με τη σειρά της μετατράπηκε σε νεκρή γη από τα απόβλητα της άναρχης εκβιομηχάνισης.