Όλα όσα πρέπει να δεις στο αφιέρωμα "1974 & 1944 - Η Αθήνα γιορτάζει την ελευθερία της"

Φέτος η Αθήνα έχει διπλό λόγο να γιορτάζει, καθώς συμπληρώνονται 50 χρόνια από την αποκατάσταση της δημοκρατίας και 80 χρόνια από την απελευθέρωση της ελληνικής πρωτεύουσας από τη ναζιστική κατοχή. Με αφορμή τη διπλή επέτειο, ο Δήμος Αθηναίων διοργανώνει το φεστιβάλ "1974 & 1944: Η Αθήνα γιορτάζει την ελευθερία της", σε συνεργασία με τον Οργανισμό Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ), την Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων, φορείς του Δήμου Αθηναίων και άλλους φορείς. Το αφιέρωμα θα διαρκέσει μέχρι τον Νοέμβριο.

Πληθώρα καλλιτεχνικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων -οι περισσότερες με ελεύθερη είσοδο- έρχονται τους επόμενους μήνες σε τοπόσημα και γειτονιές της Αθήνας που γεφυρώνουν το παρελθόν της πόλης με τη νεότερη ιστορία μας. Διαλέξαμε τα must-see που έρχονται στην πόλη τους επόμενους μήνες και φωτίζουν γνωστές αλλά και άγνωστες πτυχές των σημαντικών αυτών κεφαλαίων για την ελληνική ιστορία.

Τα highlights του φεστιβάλ

Μια ιστορική έκθεση

Επίκεντρο του επετειακού προγράμματος είναι η έκθεση "1974 & 1944 - Η Αθήνα γιορτάζει την ελευθερία της", η οποία εγκαινιάζεται στις 22/7 στο Κέντρο Τεχνών του ΟΠΑΝΔΑ, σε συνεργασία με την Τεχνόπολη, τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) και τα Γενικά Αρχεία του Κράτους. Η μεγάλη ιστορική έκθεση είναι μια υπενθύμιση αφενός του λυτρωτικού φθινοπώρου του ’44 και της πανηγυρικής διάθεσης των Αθηναίων τον Ιούλιο του ’74, και αφετέρου των συνταρακτικών γεγονότων που επισκίασαν το γιορτινό κλίμα των δύο νικών: το ξέσπασμα του εμφυλίου πολέμου και η τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974. Φωτογραφικό και οπτικοακουστικό υλικό, σπάνια έγγραφα και προσωπικά αντικείμενα, υλικό που παραχωρήθηκε από το Αρχείο της ΕΡΤ και το Ιστορικό Αρχείο του Δήμου Αθηναίων, κάνουν μία ξεχωριστή καταγραφή της συλλογικής ιστορικής μνήμης και των λαϊκών αγώνων για την ελευθερία και τη δημοκρατία.

Η έκθεση θα πλαισιωθεί από ένα πρόγραμμα παράλληλων δράσεων που θα ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο.

Τίποτα δεν πάει χαμένο

Το Δημοτικό Θέατρο Λυκαβηττού υποδέχεται το φθινόπωρο (15/10) μία μεγάλη συναυλία δια χειρός Οδυσσέα Ιωάννου, ο οποίος καλεί σπουδαία ονόματα του ελληνικού πενταγράμμου να ερμηνεύσουν εμβληματικά τραγούδια που συμβολίζουν τον αγώνα για μια καλύτερη και πιο δίκαιη ζωή. Στο μουσικό αφιέρωμα "Τίποτα δεν πάει χαμένο: 50 χρόνια τραγούδια για έναν καλύτερο κόσμο" θα τραγουδήσουν εκπρόσωποι τριών γενιών: Σπύρος Γραμμένος, Φοίβος Δεληβοριάς, Μανώλης Μητσιάς, Γιώργος Νταλάρας, Μαρία Παπαγεωργίου, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Μίλτος Πασχαλίδης, Μαρία Φαραντούρη, μεταξύ άλλων.

Εξερευνώντας τα καταφύγια της πόλης

Μία άλλη Αθήνα ανακαλύπτουμε μέσα από τις βιωματικές επισκέψεις και περιπάτους που διοργανώνει ο Δήμος Αθηναίων: ιστορικά τοπόσημα συνδεδεμένα με τον αντιδικτατορικό αγώνα, καταφύγια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, στάσεις στα αντιστασιακά Πετράλωνα και το κατοχικό Παγκράτι και τα μυστικά του χώρου ιστορικής μνήμης "Κοραή 4".

Το αντάρτικο θέατρο

Οι Εlephas tiliensis (Δημήτρης Αγαρτζίδης και Δέσποινα Αναστάσογλου) ανεβάζουν για πρώτη φορά στη σύγχρονη σκηνή το Θέατρο του Βουνού και το έργο του Γιώργου Κοτζιούλα, του ανθρώπου που ίδρυσε στην Ήπειρο τη Λαϊκή Σκηνή με ηθοποιούς αντάρτες και αντάρτισσες της VIII μεραρχίας του ΕΛΑΣ. Τα "Μαγικά Βουνά" θα παιχτούν στις 5/10, στο Πάρκο Ελευθερίας, και θα αφηγηθούν την ιστορία του αντάρτικου θεάτρου την περίοδο της Εθνικής Αντίστασης, στο οποίο μάλιστα "θήτευσαν" μετέπειτα πολλοί γνωστοί ηθοποιοί.

Η Αμμόχωστος πίσω από το συρματόπλεγμα

Ο γνωστός δημοσιογράφος Σωτήρης Δανέζης απαθανατίζει την κυπριακή πόλη με έναν μοναδικό τρόπο και συνδυάζει φωτογραφία και πολυμέσα για να καταγράψει τις πολύτιμες μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τη συνταρακτική αυτή τραγωδία. Στην έκθεση "Αμμόχωστος 3,5%" περιλαμβάνονται πάνω από εκατό φωτογραφίες, αρχειακό υλικό και αποσπάσματα από δώδεκα συνεντεύξεις κατοίκων της πόλης. Το υλικό λειτουργεί σαν ρωγμή στον χρόνο, καθώς επιτρέπει στον θεατή να δει για πρώτη φορά, πολύ πιο ξεκάθαρα, το αποτύπωμα του χρόνου και της φθοράς σε μια πόλη που για περίπου πενήντα χρόνια ήταν αιχμάλωτη. Παράλληλα, το πρότζεκτ αποτελεί αφορμή για να γνωρίσουμε την ιστορία της κοσμοπολίτικης Αμμοχώστου, που μετατράπηκε σε πόλη-φάντασμα μετά την τουρκική εισβολή και σήμερα αποτελεί πόλο έλξης σκοτεινού τουρισμού.

Αναμνήσεις από τη χούντα

Τι μένει άραγε στη μνήμη από την περίοδο της χούντας και πώς ο κόσμος θυμάται μια εποχή βίας και αυταρχισμού; Ποιοι ήταν οι λόγοι που τους οδήγησαν στη συγκεκριμένη στάση και πώς την αποτιμούν τώρα, μέσα από την εμπειρία των μεταπολιτευτικών χρόνων και των όσων ακολούθησαν; Πόσο ανοιχτές παραμένουν οι πληγές που άφησαν πίσω τους τα τραυματικά γεγονότα της περιόδου; Πενήντα χρόνια μετά την πτώση της στρατιωτικής δικτατορίας, άνθρωποι που βιώσαν τα γεγονότα μιλούν για τις εμπειρίες τους μέσα από τη σειρά συζητήσεων "Εκείνοι που έζησαν" στο Πάρκο Ελευθερίας.

Επόμενες συζητήσεις:
16/7: Ο Αντώνης Λιάκος συζητά με τον Βαγγέλη Καραμανωλάκη
23/7: Ο Χρήστος Λάζος συζητά με την Ξένια Κουναλάκη

Το χρονικό της εθνικής αντίστασης

Ένα σημαντικό τεκμήριο από το αρχείο της ΕΡΤ για την κατοχή στην Ελλάδα παρουσιάζεται στο πλαίσιο των επετειακών εκδηλώσεων: τα επεισόδια της σειράς ντοκιμαντέρ "Χρονικό της Εθνικής Αντίστασης". Μετά το τέλος της κάθε προβολής θα ακολουθήσει συζήτηση με ιστορικούς αλλά και το κοινό (2-23/10).

Δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα προβολών στο cultureisathens.gr

Τα μυστικά της "Κοραή 4"

Ένα ηχητικό-οπτικό τοπίο στήνεται στο υπόγειο της Κοραή 4, καθώς μια ομάδα αποφοίτων της Δραματικής Σχολής του Ωδείου Αθηνών υπό την καθοδήγηση του Ακύλλα Καραζήση επιτελούν μια μοναδική περφόρμανς. Τα "Σκίτσα Κοραή 4, 1941-1944" προβάλλουν λέξεις και εικόνες διάσημων δημιουργών, μέσα σε έναν ιστορικό χώρο που λειτούργησε  ως κρατητήριο-κολαστήριο κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής (5, 6, 12, 13/10).

Η μεταπολίτευση μέσα από το σινεμά

Σε επετειακή διάθεση μπαίνει και η Ταινιοθήκη της Ελλάδος, η οποία συνεργάζεται με τον ΟΠΑΝΔΑ και φέρνει στο Πάρκο Ελευθερίας ένα μεγάλο κινηματογραφικό αφιέρωμα για τα 50 χρόνια από τη μεταπολίτευση. Το αθηναϊκό πάρκο μετατρέπεται σε θερινό σινεμά (με ελεύθερη είσοδο) "γεφυρώνοντας" παρόν με παρελθόν. Τις επόμενες μέρες θα προβληθούν "Το Φάντασμα της Ελευθερίας" του Λουί Μπουνιουέλ (16/7), η "Δοκιμή" του Ζυλ Ντασσέν (18/7) και "Τα Τραγούδια της Φωτιάς" του Νίκου Κούνδουρου (25/7).

Η γυναικεία συμβολή

Τα ΑΣΚΙ μάς καλούν σε μία ενδιαφέρουσα ημερίδα στο Innovathens της Τεχνόπολης, με θέμα τη συμμετοχή γυναικών στον αντιστασιακό αγώνα. Στόχος της εκδήλωσης είναι η προώθηση της ιστορικής γνώσης γύρω από τη γυναικεία αντίσταση στο ευρύ κοινό μέσω καλλιτεχνικών αναπαραστάσεων, πολιτιστικών δράσεων και εξωσχολικών δραστηριοτήτων, εμπλέκοντας διαφορετικούς φορείς. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος Women in Resistance (22/10, 10 π.μ.).

Μια αλλιώτικη διαδρομή μνήμης

Το Τμήμα Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Δήμου Αθηναίων σε συνεργασία με την Εταιρεία Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής του Δήμου Αθηναίων (ΕΑΤΑ) τιμούν τους εκτελέσθεντες και τα θύματα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, καλώντας το κοινό στο 3ο Νεκροταφείο Αθηνών για μια ιστορική διαδρομή που ανασύρει μνήμες από την κατοχή, την αντίσταση και τον μεγάλο λιμό του χειμώνα ‘41-’42 (12/10, 4 μ.μ.).

Περισσότερες πληροφορίες και το αναλυτικό πρόγραμμα του φεστιβάλ στο cultureisathens.gr