Noisy Words: Ένα υβριδικό φεστιβάλ εξερευνά την απόσταση από τη φωνή στον θόρυβο

Το Goethe Institut Athen σε συνεργασία με το Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων διοργανώνει το φεστιβάλ ήχου, λέξεων και θορύβου Noisy Words, που θα πραγματοποιηθεί από τις 16 μέχρι τις 19 Οκτωβρίου και από τις 11 μέχρι τις 16 Νοεμβρίου. Συμμετέχουν οι PÖ, AGF, Cedrick Fermont, Salomé Voegelin, Αθηνά Αθανασίου, καλλιτέχν@ από την Ελλάδα. Την επιμέλεια υπογράφει η εύη νάκου.

Το Noisy Words προσκαλεί καλλιτέχνες και κοινό από την Αθήνα και το εξωτερικό να παρατηρήσουν και να αφουγκραστούν, από τη δική τους μοναδική σκοπιά ακρόασης και κατανόησης, τον θόρυβο της καθημερινής ζωής. Μέσα από μια σειρά εργαστηρίων, περφόρμανς, συναυλιών και συζητήσεων, θα εξερευνήσουμε τους θορυβώδεις χώρους στους οποίους κατοικούμε, τον θόρυβο ανάμεσα στα σώματά μας – τους ήχους και λέξεις να αλλοιώνονται, να παραμορφώνονται, να αλλάζουν. Το Noisy Words είναι μια απόπειρα να ακούσουμε, να ψιθυρίσουμε και να αρθρώσουμε λέξεις και ήχους άλλοτε διαπεραστικούς και άλλοτε σιγανούς, σύντομους ή διαρκείς, γρήγορους και αργούς, ήχους θορυβώδεις.  

Μέσα από μια σειρά συναυλιών, συζητήσεων και εργαστηρίων, το Noisy Words είναι μια πρόσκληση σε μια προσπάθεια να κατανοήσουμε από κοινού τον θόρυβο τόσο ως έννοια όσο και ως μέσο, τον θόρυβο ως διαταραχή και διατάραξη της γλώσσας, του ήχου και της κίνησής μας στον δημόσιο χώρο. Η θορυβώδης γλώσσα και οι θορυβώδεις ήχοι έρχονται στο προσκήνιο της επικοινωνίας και της συνύπαρξής μας. Καλλιτέχνες και κοινό μοιράζονται στιγμές συνακρόασης, συνδημιουργίας και συζήτησης γύρω από και μέσα στον θόρυβο. Αφουγκράζονται συλλογικά τον θόρυβο ως ένα "δοχείο", ως μια αναγκαία συνθήκη πολυφωνίας που αντιστέκεται στην αποσιώπηση και αφομοίωση των διαφορετικών φωνών στην καθημερινή μας ζωή. 

Απόηχος [aftersound, aftermath] –

– Μια επιτελεστική συζήτηση ανάμεσα στη Salomé Voegelin και την Αθηνά Αθανασίου
17 Οκτωβρίου 2024
Χώρος: Goethe-Institut Athen, Αμφιθέατρο, Ομήρου 14-16, 106 72, Αθήνα
Ώρα: 8.00 μ.μ.

Το Noisy Words προσκαλεί τη συγγραφέα, καθηγήτρια Ήχου στο London College of Communication, UAL Salomé Voegelin και τη συγγραφέα, ερευνήτρια και καθηγήτρια στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών Αθηνά Αθανασίου σε μια επιτελεστική συζήτηση με θέμα την ενεργητική ακρόαση του θορύβου, μέσω αυτού και με αυτόν, ως κοινωνικοπολιτική πρακτική. 
Η μορφή της συζήτησης θα ενθαρρύνει την ενεργή εμπλοκή και συμμετοχή του κοινού, για όσους και όσες επιθυμούν να συμβάλουν στην ανταλλαγή αυτή με τη δική τους οπτική. 
Η επιτελεστική συζήτηση θα γίνει στα αγγλικά με ταυτόχρονη μετάφραση στα ελληνικά. 

Λίγα λόγια για την Εύη Νάκου

Η Εύη Νάκου είναι μουσικός και sound artist. Χρησιμοποιεί έναν συνδυασμό ακρόασης και ανταλλαγής χειρονομιών ήχου, κειμένου και περφόρμανς. Το έργο της εξερευνά την εγγύτητα και την οικειότητα μέσα σε συγκεκριμένες, τοποθετημένες στον χώρο ιστορίες με αυτοσχεδιαστικό και εν μέρει δομημένο τρόπο – ιστορίες που συχνά δεν λέγονται, δεν ακούγονται ή διαγράφονται. Η Εύη είναι συνιδρύτρια του μουσικού κουαρτέτου Breakfast Club.
 
Έχει συνεργαστεί με οργανισμούς όπως το Barbican Centre, την Guildhall School of Music and Drama, το Women for Refugee Women, το Δίκτυο Μέλισσα, το Goethe-Institut Athen, τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης, το CTM Festival, την Εθνική Λυρική Σκηνή, το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, την Deutsche Oper Berlin και τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, με σκοπό τη σύλληψη και τον συντονισμό παιδαγωγικών προγραμμάτων και πρακτικών των παραστατικών τεχνών στο εκάστοτε πλαίσιο.
 
Έχει επιμεληθεί και συντονίσει εργαστήρια μουσικής, ηχητικού αυτοσχεδιασμού και συνεργατικής σύνθεσης στα οποία συμμετείχαν άνθρωποι με διαφορετικό υπόβαθρο και πορεία ζωής, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Συγκεκριμένα στο Beit AlMusica της Παλαιστίνης, στο La Sonora της Αργεντινής, το Drum Works του Ην. Βασιλείου, καθώς και στο συγκρότημα φυλακών Κορυδαλλού, στον Οργανισμό Kατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ), σε διάφορα σχολεία και ξενώνες, κέντρα υγείας και καταστήματα κράτησης της Αττικής.
 
Η Εύη είναι απόφοιτος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και της Guildhall School of Music and Drama (MMus Leadership). Είναι υποψήφια διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και υπότροφος του προγράμματος Onassis AiR.

Λίγα λόγια για τη Salomé Voegelin 

Η Salomé Voegelin είναι συγγραφέας, ερευνήτρια και δημιουργός, που εργάζεται με αφετηρία τη σχετική λογική του ήχου και επικεντρώνεται στον ενδιάμεσο και τον μεθοριακό χώρο όπου συναντιούνται οι διάφοροι κλάδοι με στόχο την αντιμετώπιση σύγχρονων ζητημάτων, και όπου οι φεμινιστικές, αποαποικιοκρατικές και μετα-ανθρωποκεντρικές αξιώσεις μπορούν να δημιουργήσουν διαφορετικές και πλουραλιστικές δυνατότητες γνώσης. Ασχολείται με το πολυδύναμο και διαθεματικό δυναμικό του ηχητικού στοιχείου – επιδιώκοντας να ακούσει μέσα από τους κλάδους και τις διαδικασίες και να αναπτύξει έναν υβριδισμό της έρευνας όπου οι δεξιότητες και οι μεθοδολογίες της μουσικής, των τεχνών και των ανθρωπιστικών επιστημών μπορούν να οδηγήσουν σε μια σύγχρονη απόκριση στα επιτακτικά θέματα του κλίματος, της υγείας και της κοινωνίας. 

Είναι η συγγραφέας των Listening to Noise and Silence ["Ακούγοντας τον θόρυβο και τη σιωπή"] (2010), Sonic Possible Worlds ["Ηχητικοί πιθανοί κόσμοι"] (2014/21), The Political Possibility of Sound ["Η πολιτική δυνατότητα του ήχου"] (2018) και Uncurating Sound ["Πώς να απο-επιμεληθούμε τον ήχο"] (2023). Τα βιβλία αυτά, όπως και τα πολυάριθμα άρθρα και οι επιστημονικές εργασίες της είναι βασισμένα στην πρακτική εμπειρία και τον πειραματισμό, και αναπτύσσουν μια κριτική θεώρηση της μουσικής, των τεχνών και του περιβάλλοντος ως αισθητικού, οικολογικού και κοινωνικού πλαισίου, καθώς και των οικονομικών και πολιτικών χώρων, των οποίων η σχετική πραγματικότητα και η καλλιτεχνική μυθοπλασία καθίστανται προσβάσιμες μέσω μιας "ηχητικής σκέψης", υπό την έννοια όχι μιας ουσιοκρατικής ή αντι-οπτικής ενασχόλησης, αλλά μιας ενασχόλησης πολυ-αισθητηριακής και δυνάμενης να προκαλέσει μια αντίδραση: αυτής που μας κάνει να "βλέπουμε" περισσότερα και να εκτιμούμε τα όσα ίσως δεν βλέπουμε.

Ως καλλιτέχνιδα-ερευνήτρια εστιάζει στις δυνατότητες που προσφέρει ο ήχος και η μουσική στη γνώση και την παιδαγωγική, κυρίως τη δυνατότητα επανοραματισμού του αισθητικού ούτως ώστε να αποκαλυφθούν κρυμμένες πτυχές του πραγματικού. Εργάζεται σε πλαίσιο συνεργασιών και συνδυάζοντας διαφορετικούς κλάδους σε εγχειρήματα που διερευνούν ψηφιακά και αναλογικά περιβάλλοντα προκειμένου να μας κάνει να αντιληφθούμε τη δομή του οικολογικού, πολιτικού και κοινωνικού σχεδιασμού τους. Οι συμμετοχικές πρωτοβουλίες και επιμελητικές περφόρμανς της Voegelin μεταφέρουν την παραγωγή μουσικής και ήχου σε ένα επίπεδο συλλογικής και έμπρακτης ενασχόλησης. Το blog της soundwords αποτελεί έναν οδηγό για τη δημόσια ακρόαση, επιτέλεση και γραφή. Η Voegelin είναι καθηγήτρια Ήχου στο London College of Communication, University of the Arts London, στην Αγγλία.

Λίγα λόγια για την Αθηνά Αθανασίου

Η Αθηνά Αθανασίου είναι καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Θεωρίας των Φύλων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. Διευθύνει το Εργαστήριο Ανθρωπολογικής Έρευνας και είναι Πρόεδρος του Τμήματος Κοινωνικών Επιστημών. Μεταξύ των δημοσιεύσεών της συγκαταλέγονται τα βιβλία: Agonistic Mourning: Political Dissidence and the Women in Black ["Αγωνιστικό πένθος: Πολιτική διαφωνία και οι γυναίκες με τα μαύρα"] (Edinburgh University Press, 2017), Dispossession: The Performative in the Political ["Αποστέρηση: Το επιτελεστικό στο πολιτικό"] (με την Judith Butler, Polity Press, 2013), Η κρίση ως "κατάσταση έκτακτης ανάγκης" (Αθήνα, 2012), Ζωή στο όριο. Δοκίμια για το φύλο, το σώμα και τη βιοπολιτική (Αθήνα, 2007), Rewriting Difference: Luce Irigaray and "the Greeks” ["Ξαναγράφοντας τη διαφορά: H Luce Irigaray  και "οι Έλληνες”" (συν-επιμέλεια με την Έλενα Τζελέπη, SUNY Press, 2010), Αποδομώντας την Αυτοκρατορία. Θεωρία και πολιτική της μετααποικιακής κριτικής (Αθήνα, 2016), Φεμινιστική θεωρία και πολιτισμική κριτική (Αθήνα, 2006), Βιοκοινωνικότητες (Αθήνα, 2011). Υπήρξε υπότροφος στο Κέντρο Διδασκαλίας και Έρευνας για τις Γυναίκες Pembroke του Brown University, και στο Κέντρο για τη Μελέτη της Κοινωνικής Διαφοράς του Columbia University. Είναι μέλος της Συμβουλευτικής Συντακτικής Επιτροπής διαφόρων περιοδικών εκδόσεων (Critical Times, Feminist Formations, Journal of Greek Media and Culture κ.ά.).

From Voice to Noise / Από τη φωνή στον θόρυβο

– Ένα εργαστήριο φωνής και ηλεκτρονικού ήχου που συντονίζει η τραγουδίστρια PÖ

From Voice to Noise / Από τη φωνή στον θόρυβο – συναυλία/περφόρμανς
18 Οκτωβρίου 2024 
Χώρος: Goethe-Institut Athen, Αμφιθέατρο, Ομήρου 14-16, 106 72, Αθήνα
Ώρα: 9.00 μ.μ.

Συναυλία του εργαστηρίου From Voice to Noise. Έξι καλλιτέχν@ παρουσιάζουν ατομικές και ομαδικές πειραματικές συνθέσεις ήχου, λέξεων και θορύβου, αναλογικού και ηλεκτρονικού ήχου, σε μια συναυλία ανοιχτή στο κοινό.  

Το From Voice to Noise είναι ένα τριήμερο εργαστήριο μουσικού αυτοσχεδιασμού, παραγωγής και εκτέλεσης μουσικής με εργαλεία τη φωνή και τον ηλεκτρονικό ήχο, το οποίο θα συντονίσει η μουσική παραγωγός, τραγουδίστρια, ηθοποιός, και DJ PÖ. Φωνές που μιλούν και τραγουδούν λέξεις, ήχους και μελωδίες συνυπάρχουν με ηχογραφήσεις τοπίου και ζωντανά επεξεργασμένους ηλεκτρονικούς ήχους. Ένα πρακτικό εργαστήριο πειραματισμού γύρω από απρόσμενους και πρωτότυπους τρόπους ερμηνείας και σύνθεσης με εργαλεία τη φωνή, τον θόρυβο, τις λέξεις, τον ηλεκτρονικό ήχο. Η PÖ συντονίζει μια συμμετοχική διαδικασία ενθαρρύνοντας τ@ συμμετέχ@ να δοκιμάσουν τις δυνατότητες και τα όρια της φωνής τους και των δεξιοτήτων τους στην παραγωγή και τη σύνθεση ήχου. Μέσα από ομαδικούς αυτοσχεδιασμούς θα πειραματιστούν με λέξεις, φόρμες, ήχους και θορύβους, θα ανταλλάξουν αμοιβαία σκέψεις, εμπειρίες και ιδέες για να μοιραστούν στο τέλος του εργαστηρίου τα "θορυβώδη" σετ τους με το κοινό σε μια από κοινού συναυλία/περφόρμανς.

Λίγα λόγια για την PÖ (Γκάνα/Γαλλία)

"Είναι οι εσωτερικές φωνές, τα πνεύματα που ζωντανεύουν, τα φαντάσματα που κρύβονται πίσω από κλειστά μάτια. Είναι πάντα εκεί, βαθιά μέσα μας, έρχονται και φεύγουν με τις παλίρροιες των συναισθημάτων μας ‒ ψιθυρίζουν μέσα από ηλεκτρομαγνητικά κύματα- περάσματα και ανείπωτες λέξεις που περιμένουν ήσυχα να αρθρωθούν. Παρατηρούν τον άνεμο, κι όσο το ουρλιαχτό τους δυναμώνει μέσα από τη χαραμάδα μιας πόρτας,  κοιτούν την ορμή του καταρράκτη όταν χτυπούσε πάνω στην πέτρα, τη θορυβώδη αντήχηση μιας χιονοστιβάδας στο βουνό. Έμαθαν και επέλεξαν να τρέχουν μέσα από τα καλώδια των μηχανών. Τα πνεύματα ονειρεύονται, ο ήχος μεταφράζει τα όνειρά τους. Όνειρα άλλοτε καθησυχαστικά και άλλοτε τρομακτικά σαν εφιάλτες, ακατανόητες εντυπώσεις ενός κόσμου που υπακούει σε διαφορετικούς ηχητικούς νόμους".

Η PÖ κυκλοφόρησε τον πρώτο της δίσκο με τίτλο "Cociage" στη δισκογραφική Hakuna Kulala τον Μάρτιο του 2023. Ένα ηχητικό σύμπαν γεμάτο συνθέσεις μιας απόκοσμης ambient και post punk πολυφωνίας ‒ η έκφραση μιας σκοτεινής, ενδοσκοπικής πλευράς της PÖ και μια δήλωση ανεξαρτησίας και πολλαπλότητας που φέρνει στο νου την ίδια της την ταυτότητα.

PÖ, η συναυλία

19 Οκτωβρίου 2024
Χώρος: Goethe-Institut Athen, Αμφιθέατρο, Ομήρου 14-16, 106 72, Αθήνα
Ώρα: 9.00 μ.μ.

PÖ (Γκάνα/Γαλλία): Συνδυάζοντας την ηλεκτρονική dance μουσική και τη δυτικοαφρικανική ποπ, τον πειραματικό ηλεκτρονικό ήχο με τη μοναδική χροιά της φωνής της, η τραγουδίστρια, μουσική παραγωγός, DJ και ηθοποιός με καταγωγή από τη Γαλλία και την Γκάνα PÖ θα δώσει μια μοναδική συναυλία στο αμφιθέατρο του Goethe Αθηνών, το βράδυ της 19ης Οκτωβρίου 2024.Ο εκρηκτικός μουσικός κόσμος της και η εντυπωσιακή σκηνική της παρουσία ζωντανεύουν ηλεκτρονικούς ήχους δανεισμένους από τη rap, τη δυτικοαφρικανική ποπ, τη folk, την ambient και την ψυχεδελική new age μουσική. Γνωστή ως μουσικός που δοκιμάζει τα όριά της, τόσο ως δημιουργός όσο και ως περφόρμερ, η PÖ θα παρουσιάσει ένα μοναδικό κράμα πειραματικού ήχου και λέξεων όπου οι στιγμές θορύβου συνομιλούν με απροσδόκητα ρυθμικά και μελωδικά μοτίβα προσφέροντας στο κοινό μια καθηλωτική θορυβώδη ηχητική εμπειρία. 

Η PÖ συνεργάζεται επί σειρά ετών με την κολεκτίβα Nyege Nyege. Όταν δεν φροντίζει τον κήπο της σε ένα δάσος κοντά στο Παρίσι, ταξιδεύει στην Καμπάλα ως φιλοξενούμενη καλλιτέχνιδα και συμμετέχει στο φεστιβάλ και στα πάρτι που διοργανώνει η ομάδα όπως και στις συναυλίες της Nyege στην Ευρώπη. Με έμπνευση από τη μουσική της Nyege Nyege και της club κουλτούρας, αντλεί στοιχεία από ποικίλα ιδιώματα της afro μουσικής, από τη Λουάντα ως την Μπογκοτά και από την Άκκρα ως το Σάο Πάολο, συνυφαίνοντας μουσικές και ξεκλειδώνοντας τα σώματα προς την απόλυτη ελευθερία. Εμπνέεται από την ένταση του DJ Diaki, την ενέργεια της underground της Τανζανίας, διαπλέκοντας την πολυχρωμία της dancehall και της fonte do funk με τους γρήγορους ρυθμούς του dembow και της footwork. Τα σετ της είναι ένας ηχητικός κόσμος απρόσμενων συνδέσεων, αποκαλυπτικών πτυχών σωματικότητας και ξέχειλης ενέργειας.

Η PÖ κυκλοφόρησε τον πρώτο της δίσκο με τίτλο "Cociage" στη δισκογραφική Hakuna Kulala τον Μάρτιο του 2023. Ένα ηχητικό σύμπαν γεμάτο συνθέσεις μιας απόκοσμης ambient και post punk πολυφωνίας ‒ η έκφραση μιας σκοτεινής, ενδοσκοπικής πλευράς της PÖ και μια δήλωση ανεξαρτησίας και πολλαπλότητας που φέρνει στο νου την ίδια της την ταυτότητα.

Δείτε όλες τις συναυλίες της εβδομάδας στον οδηγό μουσικής του "α".