Μερικά ζητήματα ή ερωτήματα είναι πρακτικά αναπόφευκτο να έρχονται στην επιφάνεια ξανά και ξανά (και ξανά)... ίσως ακριβώς επειδή δίνουν την εντύπωση πως παραμένουν άλυτα ή αναπάντητα. Άλλοτε για να επανέλθουν στο προσκήνιο χρειάζεται μόνο μια αφορμή, άλλοτε πραγματική αιτία - και, όπως φαίνεται, το όλο θέμα της μελλοντικής πορείας της Apple δεν έχει... κανένα πρόβλημα να επανεμφανιστεί είτε βάσει αφορμής, είτε βάσει αιτίας. Αυτόν τον καιρό, δε, "απ' όλα έχουμε". Και αφορμές, και αιτίες. Και το θέμα δείχνει να είναι περισσότερο επίκαιρο και σημαντικό από ποτέ.
Μία αφορμή για να αναζωπυρρωθούν οι συζητήσεις σχετικά με την "μετα-Jobs" Apple δεν είναι άλλη από την πρώτη εκ των δύο ταινιών με θέμα τον ηγέτη της, η οποία προβάλλεται αυτές τις μέρες στα αμερικανικά σινεμά. Η ταινία είναι πιθανώς μέτρια, υπογραμμίζει ωστόσο με τον τρόπο της πως η Apple δεν θα ήταν σε καμία περίπτωση η εταιρεία που είναι σήμερα (κάτι που υποννοεί πως δεν θα είναι και αύριο), αν δεν την είχε καθοδηγήσει ο Steve Jobs με τις συγκεκριμένες επιλογές του. Καλώς ή κακώς, αυτό ισχύει - εξ ου και η όλη ανησυχία από την απουσία του, άλλωστε.
Μία αιτία, ωστόσο, σοβαρότερη, ήταν αυτή μιας συνέντευξης του Larry Elisson, διευθύνοντα συμβούλου της Oracle και προσωπικού φίλου του Jobs. O Elisson σπάνια δίνει συνεντεύξεις, γι' αυτό και κάθε μία από αυτές είναι σημαντική - και στην πιο πρόσφατή του, ερωτηθείς, απάντησε χωρίς δισταγμό πως το μέλλον της Apple κατά τη γνώμη του διαγράφεται δυσοίωνο χωρίς τον ηγέτη της. "Έχουμε ήδη κάνει αυτό το πείραμα", απάντησε με γλαφυρές χειρονομίες. "Με τον Jobs, η Apple ψηλά. Χωρίς τον Jobs, σε ελεύθερη πτώση. Με τον Jobs ξανά στο τιμόνι της, πάλι ψηλά. Και πάλι χωρίς αυτόν... βγάλτε τα δικά σας συμπεράσματα". Ο Elisson βέβαια είναι ίσως άδικος απέναντι στον Jony Ive και τον Tim Cook, που ως στελέχη και προσωπικότητες είναι κλάσεις ανώτεροι του John Amelio και άλλων τραγελαφικών χαρακτήρων που είχαν αναλάβει την Apple μετά από την αποπομπή του Jobs, όμως και πάλι... η εικόνα είναι ανησυχητικά πειστική.
Μία δεύτερη τόσο αφορμή, όσο και αιτία, είναι η εμφάνιση δημοσιευμάτων από το οικονομικό ρεπορτάζ (και δη της Wall Street), τα οποία θέλουν το διοικητικό συμβούλιο της Apple προβληματισμένο "με την απουσία ανακοινώσεων για καινοτομικά νέα προϊόντα" και με "την εικόνα της Apple συνολικά ως ηγετικής στο χώρο της τεχνολογίας". Σε όλα τα άρθρα υπογραμμίζεται πως ο Tim Cook συνεχίζει να απολαμβάνει της εμπιστοσύνης του διοικητικού συμβουλίου, αλλά και πως "έχει αρχίσει να δέχεται μεγάλες πιέσεις προκειμένου να αποδείξει πως μπορεί να οδηγήσει, κι όχι απλά να διοικήσει, μια εταιρεία όπως την Apple". Είναι σχεδόν ακριβώς το είδος του προβληματισμού που είχαμε πάντοτε: του αν και κατά πόσο μια εταιρεία όπως η Apple με διευθύνοντα σύμβουλο απλώς "διεκπεραιωτικό" μπορεί να συνεχίσει να είναι επιτυχημένη σε βάθος χρόνου ή αν χρειάζεται έναν ηγέτη τύπου Jobs, αν εννοεί να διατηρήσει την ξεχωριστή θέση που έχει στην αγορά.
Το μόνο σίγουρο σε όλα αυτά; Η "περίοδος χάριτος" του Tim Cook δείχνει να έχει τελειώσει. Τον Οκτώβρη που μας έρχεται θα έχουν περάσει 2 χρόνια πλέον από το θάνατο του Jobs (και έχουν ήδη περάσει 2 χρόνια από την ανάληψη των καθηκόντων του διευθύνοντα συμβούλου από τον Cook). Ό,τι... "φόρα" είχε η Apple από το μελλοντικό σχεδιασμό που ο Jobs συνήθιζε να κάνει, έχει εξαντληθεί - αυτό φάνηκε και από τη σχετικά μικρή πρόοδο που σημείωσαν τα πιο σημαντικά της προϊόντα, το iPhone και το iPad, τους τελευταίους 24 μήνες. Ο Cook, άλλωστε, δεν έχει κάνει ακόμη ούτε μία "μεγάλη κίνηση", από αυτές που έκανε ο Jobs "ανατρέποντας ισορροπίες" σε ήδη διαμορφωμένες αγορές ή δημιουργώντας καινούργιες. Έχει, δε, "χρεωθεί" ατοπήματα όπως αυτό των Apple Maps, αλλά και γενικότερη "στασιμότητα" της εταιρείας του στο software και τις υπηρεσίες. Ο χειμώνας που έρχεται θα είναι καθοριστικός για την εικόνα όχι μόνο του Cook, αλλά της Apple συνολικά. Θα διαψεύσει ο γίγαντας του Cupertino τις... Κασσάνδρες που όλο και πληθαίνουν; Ίδωμεν!
