Είναι μάλλον ειρωνικό το γεγονός ότι - όπως και στην περίπτωση της θύρας USB-C των iPhone - χρειάστηκε και πάλι πίεση από την αργή και συχνά αναποτελεσματική γραφειοκρατική μηχανή που ονομάζεται Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όμως τελικά συνέβη. Πριν από λίγες ώρες η Apple ανακοίνωσε πως, θεωρητικά ευθυγραμμιζόμενη με την περίφημη Digital Markets Act (DMA), την νομοθετική πράξη που σκοπό έχει να "απελευθερώσει" την ψηφιακή αγορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να ενθαρρύνει περισσότερο τον ανταγωνισμό εκεί, σύντομα θα επιτρέψει την εγκατάσταση στα iPhone εφαρμογών και εκτός App Store (το λεγόμενο sideloading), καθώς και την χρήση εναλλακτικών app stores που ανήκουν σε τρίτους. Με αυτόν τον τρόπο επιβάλλεται πολιτικά, στην ουσία, αυτό που η Epic και άλλες εταιρείες προσπαθούν να αποσπάσουν δικαστικά από την Apple στις ΗΠΑ εδώ και μία πενταετία. Επιβάλλεται και θα ισχύσει πολύ σύντομα, αλλά... μόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τουλάχιστον για την ώρα.

Πράγματι: κάποια στιγμή μέσα στον Μάρτιο, με την επερχόμενη έκδοση 17.4 του iOS (υποθέτουμε και του iPadOS αλλά τί συμβαίνει με τα macOS και tvOS δεν έχει ακόμη εξακριβωθεί), οι κάτοχοι iPhone θα μπορούν να εγκαθιστούν apps που δεν έχουν περάσει από την έγκριση της Apple. Αυτό θα είναι εφικτό μέσα από την χρήση marketplace apps, ειδικών δηλαδή εφαρμογών που θα λειτουργούν ως "πύλες" για τα apps που θέλειο να εγκαταστήσει ο καταναλωτής. Τα marketplace apps θα περνούν βέβαια μέσα από διαδικασία έγκρισης της Apple, αλλά αφού ο χρήστης λάβει ένα τέτοιο app από το website της εταιρείας που το διαχειρίζεται και δώσει ρητή συγκατάθεση σχετική, θα είναι σε θέση να εγκαθιστά apps που δεν βρίσκονται στο App Store (ακόμη και apps που παραβιάζουν τους κανόνες του του App Store!). Σημαντικό, δε, είναι το γεγονός ότι ο χρήστης μπορεί στην συνέχεια να ορίσει ένα app που εγκατέστησε με αυτόν τον τρόπο ως εξ ορισμού "αρμόδιο" για συγκεκριμένα πράγματα αντί για το αντίστοιχο προεγκατεστημένο της Apple.

Η Apple φυσικά αντιστεκόταν όλα αυτά τα χρόνια στην ύπαρξη εναλλακτικών app stores για τις συσκευές της επειδή δεν ήθελε να στερηθεί τα έσοδα από το πολυσυζητημένο 30% που παρακρατά ως προμήθεια σε κάθε συναλλαγή που συμβαίνει στο App Store της. Τί συμβαίνει, λοιπόν, από δω και πέρα όσον αφορά στο οικονομικό σκέλος της νέας τάξης πραγμάτων για τα apps των iPhone; Μία σειρά από αλλαγές: οι δημιουργοί των apps, για παράδειγμα, μπορούν να επιλέξουν είτε να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες πληρωμών της Apple για τις αγορές των apps αυτών και τις αγορές που γίνονται "μέσα" στα apps, είτε να αξιοποιήσουν κάποιο άλλο, ανεξάρτητο σύστημα πληρωμών όπου δεν χρειάζεται να πληρώσουν προμήθεια στην εταιρεία.

Τα apps πάντως που θα διανέμονται μέσω του App Store αλλά επιλέγουν να χρησιμοποιούν εναλλακτικό σύστημα πληρωμών, θα συνεχίσουν να καταβάλλουν στην εταιρεία προμήθεια (απλώς αυτή μειώνεται στο 17% αντί για το πρότερο 30%). Αυτή η προμήθεια μπορεί να αγγίξει και το επίπεδο του μόλις 10% για apps που αντιστοιχούν - στα μάτια της Apple και πάντοτε με συγκεκριμένες προϋποθέσεις - σε "μικρές επιχειρήσεις". Υπάρχει άλλωστε (για κάποιο λόγο...) και μία καινούργια, πρόσθετη προμήθεια της τάξης του 3% για τα apps εκείνα που συνεχίζουν να χρησιμοποιούν κανονικά το υπάρχον σύστημα επεξεργασίας πληρωμών του αμερικανικού κολοσσού. Ολοφάνερα, η Apple είναι της άποψης πως... είτε είναι, είτε δεν είναι ευθυγραμμισμένη με την συλλογιστική της Digital Markets Act, έσοδα δεν θα πρέπει να στερηθεί!

Κάτι άλλο που δεν αλλάζει όσο θα περίμενε κανείς είναι το επίπεδο ελέγχου που θέλει να ασκεί η Apple στα apps για iPhone, ακόμη και εκτός App Store. Η εταιρεία θα συνεχίζει να παρακολουθεί προσεκτικά τί συγκαταλέγεται στα εναλλακτικά app stores και θα συνεχίσει να "εγκρίνει" - όχι όμως τον ίδιο... περίεργο τρόπο, ελπίζουμε; - τις εφαρμογές που "περνούν μέσα" από τα προαναφερθέντα marketplace apps. Οι δημιουργοί οποιασδήποτε εφαρμογής εκτός App Store θα είναι σε θέση να διανέμουν μόνο μία έκδοσή της και αυτή θα πρέπει να πληροί βασικές απαιτήσεις της Apple (όσον αφορά π.χ. στην απουσία κάθε είδους κακόβουλου λογισμικού ή στην "συγκρατημένη" συλλογή προσωπικών δεδομένων). Αυτά θετικά ακούγονται για τον τελικό καταναλωτή, είναι η αλήθεια, όμως θα πρέπει να δούμε στην πράξη πόσο εύκολη θα αποδειχθεί η συνεργασία της Apple με ανεξάρτητους δημιουργούς apps και marketplace apps όταν η εταιρεία θα έχει πλέον πολύ λιγότερα έσοδα να περιμένει από αυτούς.

Οι πρώτες αντιδράσεις, πάντως, της τεχνολογικής αγοράς στην ανακοίνωση της Apple είναι ως τώρα ανάμικτες. Άλλοι θεωρούν τον τρόπο με τον οποίο ο αμερικανικός κολοσσός "ερμηνεύει" την Digital Markets Act και το πώς επιλέγει να "ευθυγραμμιστεί" με τις απαιτήσεις της ένα βήμα προς την σωστή κατεύθυνση, ενώ άλλοι θεωρούν πως κάνει το ελάχιστο δυνατό απλώς και μόνο για να δίνει την εντύπωση πως σέβεται τις αποφάσεις της Ε.Ε. ενώ πρακτικά συνεχίζει να φέρεται μονοπωλιακά. Υπάρχουν και εκείνοι που οργισμένοι θεωρούν πως στην πραγματικότητα η Apple εμπαίζει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αφού είναι τόσες και τέτοιες οι "ασφαλιστικές δικλείδες" και τα "ψιλά γράμματα" στο πώς διαχειρίζεται η εταιρεία από πλευράς οικονομικής τις εφαρμογές εκτός App Store (είναι όντως τόσοι πολλοί οι "αστερίσκοι" που θα χρειαζόταν ξεχωριστό αναλυτικό άρθρο μόνο γι' αυτούς), ώστε στην πραγματικότητα να θέτει απίθανα διλήμματα και σχεδόν αξεπέραστους περιορισμούς σε όλους τους δημιουργούς apps ή games για iPhone, μικρούς και μεγάλους.

Είναι βέβαιο πως τις επόμενες εβδομάδες και μήνες - οπότε θα προκύψει σαφέστερη εικόνα για το τί ακριβώς σημαίνουν για την καταναλωτική αγορά όλα όσα υποσχέθηκε η Apple με την σημερινή της ανακοίνωση - θα έχουμε περισσότερα να σχολιάσουμε σχετικά. Μέχρι τότε...