Με αφορμή τη Γιορτή του Πατέρα ανατρέχουμε σε τρεις σειρές-ψυχογραφήματα οι οποίες μας χάρισαν τρεις αξέχαστους τηλεοπτικούς πατέρες που ενδίδουν στην ανθρώπινη φύση και στις αδυναμίες τους, υπογραμμίζοντας την πατριαρχία και το κοινωνικό υπόβαθρο ως αναπόσπαστα κομμάτια της ταυτότητας τους. Την εποχή των μίνι σειρών και της ταχείας κατανάλωσης περιεχομένου, το "Shameless", το "Succession" και το "The Sopranos", μας θυμίζουν τη σημασία του προσεγμένου σεναρίου και του χρόνου που απαιτεί ένα θέμα τόσο σύνθετο όσο η πατρότητα.
Φρανκ Γκάλαχερ, "Shameless"
Πρωτότυπη ιδέα του Βρετανού Πολ Άμμποτ, το "Shameless” (2004-2013) έδωσε ζωή στον χαρακτήρα του προβληματικού πατριάρχη Φρανκ Γκάλαχερ, και τον χρησιμοποίησε ευφυέστατα για να καταθέσει το δικό του σχόλιο πάνω στην Βρετανική κουλτούρα. Μεγαλώνοντας μόνος τα έξι παιδιά του και βυθισμένος στον αλκοολισμό, ο Φρανκ προσπαθεί να μπει στο ρόλο του πατέρα όμως δίνει με συνέπεια την εντύπωση πως χρειάζεται τα παιδιά του περισσότερο απ’ ότι εκείνα αυτόν. Η μεγαλύτερη του κόρη Φιόνα, παρ’ ότι παιδί ακόμα η ίδια, αναγκάζεται να αναλάβει ρόλο φροντιστή σε ένα σπίτι που καταρρέει λόγω της φυσικής απουσίας της μητέρας και της μη-διαθεσιμότητας του πατέρα, τόσο σε συναισθηματικό όσο σε πρακτικό επίπεδο. Στην βρετανική εκδοχή, ο Φρανκ ανήκει στη μεσαία τάξη του Μάντσεστερ και εκπροσωπεί τη δυσκολία με την οποία απεγκλωβίζεται κανείς από το κοινωνικό κάδρο, αλλά και την ευκολία με την οποία παρασέρνεται και εθίζεται κανείς στη φαυλότητα που το πολύ συγκεκριμένο αυτό πλαίσιο ενθαρρύνει. Ο Φρανκ δεν κάνει το καλύτερο που μπορεί, κάνει αυτό που πιστεύει πως μπορεί και εκεί έγκειται όλη η τραγικότητα του χαρακτήρα του. Τον δυσλειτουργικό πατέρα ενσάρκωσε αρχικά ο θεατρικός ηθοποιός Ντέιβιντ Θρέλφολ (επίσης από το Μάντσεστερ) ενώ η αμερικάνικη εκδοχή μάς μεταφέρει στο Σικάγο με τον Γούλιαμ Χ. Μέισι σε πρωταγωνιστικό ρόλο (και τον Τζέρεμι Άλεν Γουάιτ στον πρώτο του τηλεοπτικό ρόλο πριν το "The Bear”).
Λόγκαν Ρόι, "Succession"
Ο σπουδαίος Μπράιαν Κοξ ενσαρκώνει τον εμβληματικό χαρακτήρα του Λόγκαν Ρόι, η παρουσία του οποίου βάζει οποιονδήποτε στέκεται απέναντι του (ακόμα και τον θεατή) σε αμηχανία. Για τον Λόγκαν, η ιδιότητα του πατέρα δεν είναι παρά μία ακόμα ευκαιρία να επιδείξει επιβλητικότητα, σκληρότητα και εξουσία, τρεις έννοιες μέσα από τις οποίες αυτοπροσδιορίζεται. Το "Succession" (2018-2023) σκιαγραφεί έναν πατέρα που τρέφει για τα παιδιά του μία αγάπη που δε φαίνεται. Για να την δουν οφείλουν να παίξουν το βίαιο παιχνίδι του, να ενδώσουν στη χειρότερη εκδοχή του εαυτού τους και να βγουν στην επίθεση για να κατακτήσουν την πρώτη θέση στη διαδοχή. Όμως ο "πόλεμος" που δίνουν είναι στην πραγματικότητα μία παθητική κατάσταση ικεσίας. Ο Κένταλ, η Σιβ και ο Ρόμαν, σαν παιδιά που δε μεγάλωσαν ποτέ, δε σταματούν να αποζητούν την έγκριση του πατέρα τους. Και έρχονται συνεχώς αντιμέτωποι με την απόρριψη του. Ο Λόγκαν είναι ένας πατέρας που δεν παρείχε ποτέ στα παιδιά του την προσοχή, την καθοδήγηση και τη συναισθηματική ασφάλεια που είχαν ανάγκη, και ταυτόχρονα απαιτεί από εκείνα ωριμότητα, κρίνοντας τους εν τέλει ως "μη σοβαρούς ανθρώπους". Ένα παράδειγμα πατέρα που δεν επέτρεψε ποτέ στην πατρότητα να τον αλλάξει, αλλά άντλησε από αυτήν οτιδήποτε εξυπηρετούσε την αυτό-εικόνα, το εγώ και τον αυτό-σκοπό του, και ένας αντί-ήρωας που κατάφερε να αγαπηθεί από το κοινό παρά τα βαθιά ελαττώματα του, όπως ακριβώς αγαπήθηκε από τα παιδιά του.
Τόνι Σοπράνο, "The Sopranos”
Τον δρόμο για το είδος του τηλεοπτικού ψυχογραφήματος άνοιξε το "The Sopranos” με τον Τζέιμς Γκαντολφίνι στον ρόλο του εμβληματικού Τόνι Σοπράνο, ενός χαρακτήρα που αποτελεί φυσική συνέχεια των γκάνγκστερ που έγραψαν ιστορία στη μεγάλη οθόνη των 90’s. Παρ’ ότι πατά στο αντίστοιχο μοτίβο του ναρκισσισμού, της βιαιότητας και της λασκαρισμένης ηθικής, ο Τόνι Σοπράνο διαφοροποιείται από τους ομόλογους του. Με το "Sopranos" να κυκλοφορεί στα τέλη των 90’s και να βρίσκει τη θέση του στον 21ο αιώνα, ο Τόνι ενσαρκώνει τη σύγχυση που ορίζει την ταυτότητα του, με τις πολλαπλές ιδιότητες του να αντικρούονται μεταξύ τους. Ένας δυναμικός και προστατευτικός πατριάρχης, ένας ατρόμητος γκάνγκστερ και ένας αρρενωπός άνδρας πληγωμένος από την πατριαρχία την οποία εξυπηρετεί. Ο συναισθηματικός του κόσμος είναι για εκείνον ένας τόπος άγνωστος, μέχρι που αρχίζει να τον εξερευνά κατά τη διάρκεια των συναντήσεων του με την ψυχολόγο του, επαναπροσδιορίζοντας τη σχέση του με τον εαυτό του, με τη θνητότητα και με το περιβάλλον του. Ένας από τους πιο καλογραμμένους χαρακτήρες της σύγχρονης τηλεόρασης και μία σειρά-σχολείο, που παραχώρησε τη σκυτάλη της αφηγηματικής μαεστρίας σε μοντέρνα τηλεοπτικά αριστουργήματα όπως το "Mad Men" και τo "Succession".