Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας
Η ξακουστή μονή είναι η πρώτη σε ιεραρχία ανάμεσα στις μονές του Αγίου Όρους και ιδρύθηκε από τον Άγιο Αθανάσιο τον Αθωνίτη. Ο κύριος ναός, που ήταν αφιερωμένος στον ευαγγελισμό της Θεοτόκου, γιορτάζει στη μνήμη του Αγίου Αθανασίου μετά την κοίμησή του. Έξω από το καθολικό βρίσκεται η (μεγαλύτερη στο Άγιον Όρος) φιάλη του αγιασμού. Η μονή διαθέτει 19 παρεκκλήσια και 19 εξωκλήσια και της ανήκουν τα ιστορικά κελιά της Προβάτας και των Καρυών καθώς και τρεις γνωστές σκήτες. Ανάμεσα στους σπουδαίους θησαυρούς της μονής συμπεριλαμβάνονται η εικόνα της Παναγίας της Κουκουζέλισσας αλλά και πατριαρχικοί και αυτοκρατορικοί σάκοι και άγια λείψανα, ενώ η βιβλιοθήκη της φιλοξενεί περισσότερα από 20.000 βιβλία και πάνω από 2.000 χειρόγραφα.
Ιερά Μονή Βατοπαιδίου
Είναι χτισμένη σε ένα ύψωμα στα βορειοανατολικά του Άθω, δίπλα στη θάλασσα. Στον ευαγγελισμό της Θεοτόκου είναι αφιερωμένο το καθολικό της, το οποίο κοσμείται από ωραίες τοιχογραφίες του 14ου αιώνα, ενώ το κωδωνοστάσιο είναι το παλιότερο που σώζεται στο Άγιον Όρος. Η μονή έχει 21 παρεκκλήσια και 12 εξωκλήσια, τις ιστορικές σκήτες των αγίων Δημητρίου και Ανδρέα αλλά και 24 κελιά. Ανάμεσα στους θησαυρούς που φιλοξενεί είναι η Τίμια Ζώνη της Παναγίας, σημαντικές εικόνες (π.χ. της Θεοτόκου της Ελαιοβρύτισσας) αλλά και πολλά εκκλησιαστικά είδη. Στη βιβλιοθήκη της υπάρχουν περισσότερα από 1.500 σπάνια χειρόγραφα και χιλιάδες βιβλία. Τέλος, εδώ ιδρύθηκε το 1749 η Αθωνιάδα Σχολή.
Ιερά Μονή Εσφιγμένου
Είναι χτισμένη στην ανατολική όχθη του Άθω. Την περίοδο μεταξύ του 1821 και του 1832 την κατέλαβε τούρκικο στράτευμα, για να ανακαταληφθεί αργότερα και να αναδιοργανωθεί από τον αρχιμανδρίτη Αγαθάγγελο, εποχή κατά την οποία δημιουργήθηκαν όλα τα σπουδαία κτίριά της. Ο ναός είναι αφιερωμένος στην Ανάληψη του Κυρίου, ενώ διαθέτει οκτώ παρεκκλήσια κι επτά ξωκλήσια. Ανάμεσα στους θησαυρούς που φιλοξενεί είναι λείψανα αγίων, ένα μεγάλο κομμάτι από τη σκηνή του Ναπολέοντα κ.ά. Από το 1974 δεν συμμετέχει στις συνάξεις της κοινότητας του Αγίου Όρους.
Ιερά Μονή Ξηροποτάμου
Μία από τις παλιότερες του Άθω, βρίσκεται περίπου στη μέση της χερσονήσου και αποτελεί κλασικό δείγμα αγιορείτικης αρχιτεκτονικής. Ο ναός είναι αφιερωμένος στους Αγίους Τεσσαράκοντα Μάρτυρες. Στη μονή ανήκει το λιμάνι της Δάφνης καθώς κι έξι σωζόμενα κελιά, ενώ έχει επτά παρεκκλήσια κι εννέα ξωκλήσια. Στους θησαυρούς της περιλαμβάνονται δύο τεμάχια Τιμίου Ξύλου (από τα μεγαλύτερα που υπάρχουν στον κόσμο) και λείψανα αγίων.
Ιερά Μονή Σίμωνος
Από τις πλέον εντυπωσιακές, αφού είναι χτισμένη σε ύψος 330 μ., καταστράφηκε από μια μεγάλη πυρκαγιά στα τέλη του 16ου αιώνα. Το καθολικό της είναι αφιερωμένο στη γέννηση του Χριστού, ενώ έχει τέσσερα παρεκκλήσια και οκτώ εξωκλήσια. Στους θησαυρούς της περιλαμβάνεται και το αριστερό χέρι της Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής.
Εκκλησάκι Μεταμορφώσεως του Σωτήρος
Η θέα από εδώ είναι μαγευτική, καθώς όταν ο καιρός το επιτρέπει μπορείτε να αγναντέψετε σχεδόν το μισό Αιγαίο, στα ανατολικά μέχρι τις ακτές της Τρωάδας και στα δυτικά μέχρι τις κορυφές του Ολύμπου.
Καρυές
Οι Καρυές είναι η διοικητική έδρα του Αγίου Όρους, με επίνειο τη Δάφνη. Βρίσκεται σε υψόμετρο 370 μ., είναι πολύ γραφική κι έχει θέα στις ανατολικές ακτές του Αιγαίου. Εκεί βρίσκεται και ο παλαιότερος ναός του Αγίου Όρους, ο οποίος είναι αφιερωμένος στην κοίμηση της Θεοτόκου, ενώ στο ιερό του βρίσκεται η θαυματουργή εικόνα της Παρθένου «Άξιον Εστί», της Θεοτόκου του Αγίου Όρους.