Το Μεσαιωνικό Φεστιβάλ Χίου, που διοργάνωσε για δεύτερη χρονιά φέτος η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, από τις 26 Αυγούστου μέχρι τις 7 Σεπτεμβρίου, "γέμισαν" το νησί της μαστίχας με πολιτιστικά δρώμενα απ’ άκρη σ’ άκρη ατενίζοντας τον "Πολιτισμό του αύριο με την αύρα του χθες", όπως έδωσε το στίγμα ο γενικός τίτλος των εκδηλώσεων. Στον υψηλού επιπέδου προγραμματισμό του φεστιβάλ φιλοξενήθηκαν μουσικές παραστάσεις, διαλέξεις με εξέχουσες προσωπικότητες από τον ακαδημαϊκό χώρο, εκθέσεις ζωγραφικής, παραδοσιακά γλένιτα, ακόμα και γαστριμαργικές και αθλητικές διοργανώσεις.
Στο πλαίσιο του 2ου Μεσαιωνικού Φεστιβάλ, οι ντόπιοι αλλά και οι επισκέπτες της Χίου απόλαυσαν στο θέατρο "Μίκης Θεοδωράκης", στον Καστρομηνά, τη μουσική βραδιά "Στα κάστρα απάνω", σε καλλιτεχνική επιμέλεια της Λίνας Νικολακόπουλου με τους Υρώ Μάνε και Θοδωρή Βουτσικάκη και την παράσταση "Η μουσική και οι μουσικοί του αύριο", την οποία παρουσίασε η Σταματίνα Τσιμτσιλή στην Πλατεία του Κάστρου. Ξεχωριστή στιγμή του φεστιβάλ ήταν η συναυλία του Good Job Nicky, η οποία κατέληξε σε διονυσιακό γλέντι. Τη βραδιά "άνοιξε" ο Δημήτρης Φέσσας με το έργο του "Δαίδαλος", πλαισιωμένος από τους Θεατροποιούς Χίου και την χορευτική ομάδα της Μαργαρίτας Καμαράτου. Πέρα από τα μουσικά δρώμενα, που εύλογα συγκέντρωσαν τον περισσότερο κόσμο, δεν ήταν καθόλου λίγοι οι επισκέπτες οι οποίοι συμμετείχαν με ενθουσιασμό στον ποδηλατικό γύρο που διέσχισε τα ξακουστά μεσαιωνικά χωριά της Χίου - Μεστά, Ολύμποι, Αρμόλια και Πυργί. Στο μεσαιωνικό παζάρι των Μεστών η πρέσβειρα γαστρονομίας Βορείου Αιγαίου Αργυρώ Μπαρμπαρίγου μαγείρεψε με ντόπιους σπεσιαλιτέ με τοπικά προϊόντα, σε ένα γαστρονομικό ταξίδι στις γεύσεις της Χίου.
Η συνέχεια του φεστιβάλ γράφτηκε στον ευωδιαστό Κάμπο της Χίου, όπου βρίσκεται το επιβλητικό βενετσιάνικο αρχοντικό Castelli, ιδιοκτησία του Νικόλαου και της Νινέτας Βαφειά. Οι οικοδεσπότες ολοκλήρωσαν πρόσφατα την ανακαίνιση του κτίσματος, που άνοιξε φέτος για πρώτη φορά τις πύλες του φιλοξενώντας στον εντυπωσιακό κήπο του σημαντικές διαλέξεις Ελλήνων και ξένων ομιλητών. Στο τριήμερο εκδηλώσεων που παρακολουθήσαμε, είχαμε την ευκαιρία να ακούσουμε ξεχωριστές ομιλίες με επίκεντρο την ιστορία της Χίου και εξέχουσων προσωπικοτήτων του νησιού.
Ο κύκλος των διαλέξεων, τον οποίο παρουσίασε η δημοσιογράφος της εφημερίδας "Καθημερινή", Μαργαρίτα Πουρνάρα, προλόγισε ο Λόρδος του Σεντ Αντριους και πρύτανης του Πανεπιστημίου Bolton με μια αναφορά στη πλούσια ιστορία της Χίου αλλά και στην αριστεία που έχουν επιδείξει οι Χιώτες από τη ναυσιπλοΐα και το εμπόριο, μέχρι την μαστιχοκαλλιέργεια και τις επιστήμες. Τη σκυτάλη πήρε ο γνωστός επιχειρηματίας και συγγραφέας του βραβευμένου από την UNESCO βιβλίου "Greek Islands" Χρύσανθος Πανάς, ενώ ο σκηνογράφος και ενδυματολόγος Γιάννης Μετζικώφ επέστρεψε για δεύτερη φορά στο Μεσαιωνικό Φεστιβάλ Χίου, αυτή τη φορά με μια ποιητική ομιλία για το κάλλος και την τάση του ανθρώπου να το αναζητά στη φύση, στην τέχνη, στο καθημερινό…
Κεντρικός ομιλητής της δεύτερης ημέρας ήταν ο καθηγητής γλωσσολογίας και πρώην Πρύτανης του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Γεώργιος Μπαμπινιώτης, ο οποίος ανέδειξε σε μια περισσότερο πανεπιστημιακή διάλεξη, με τίτλο Αδαμάντιους Κοραής: O πρώτος Έλληνας Γλωσσολόγος, την καθοριστικής σημασίας συνεισφορά του Χιώτη Αδαμάντιου Κοραή στον εκδημοτισμό της ελληνικής γλώσσας. Μεγάλο ενδιαφέρον είχε και η θεματική που παρουσίασε ο ιστορικός και κριτικός τέχνης Τάκης Μαυρωτάς. Με αφετηρία τον πίνακα "Η Σφαγή της Χίου" του Ευγένιου Ντελακρουά, ο διευθυντής Εικαστικού Προγράμματος του Ιδρύματος Β. & Μ. Θεοχαράκη, μίλησε για το έργο του μεγάλου ιμπρεσιονιστή αλλά και για τους δεσμούς του με την Ελλάδα.
Την επομένη, ο Βρετανός Πρέσβης Μάθιου Λοτζ απεύθυνε χαιρετισμό κι ευχαρίστησε την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου για την παραγωγή ενός φεστιβάλ, το οποίο εκτός από τον πολιτισμό του νησιού και της Ελλάδας αναδεικνύει σημαντικά ιστορικά γεγονότα, όπως είναι η καταστροφή της Χίου. Τη θέση του στο πόντιουμ πήρε ο καθηγητής του πανεπιστημίου Columbia και ιδρυτής του London Hellenic Prize Μιχαήλ Μόσχος, ο οποίος προλόγισε τον καθηγητή Νεοελληνικής και Βυζαντινής Ιστορίας, Γλώσσας και Λογοτεχνίας της έδρας "Κοραής", στο Βασιλικό Κολέγιο του Λονδίνου, Ρόντρικ Μπίτον. Ο μεγάλος ακαδημαϊκός και συγγραφέας του βιβλίου "Έλληνες – Μια παγκόσμια ιστορία", έχοντας περάσει τη ζωή του σπουδάζοντας την ελληνική ιστορία, γλώσσα και πολιτισμό ανέλυσε, σε άψογα ελληνικά και με περισσή ενάργεια, την εμφάνιση, την καλλιέργεια και την συμβολή του φιλελληνικού ρεύματος, ξεκινώντας από την Σφαγή της Χίου μέχρι τη σύσταση του ελληνικού κράτους. Παράλληλα με τις διαλέξεις πραγματοποιήθηκαν μουσικές βραδιές με την Νινέτα Βαφειά στο πιάνο, την υψίφωνο της Ε.Λ.Σ. Έλενα Κελεσίδου και τον Γιώργο Ντάβλα αλλά και τους: Εβίτα Μανιατοπούλου, Ανδριάννα Νεαμονίτη και Νίκο Μαχαίρα.
Τρεις must στάσεις στην Χίο
Η καινοτόμος μουσειακή προσέγγιση του Μουσείου Μαστίχας
Το μουσείο – μέλος του Δικτύου Θεματικών Μουσείων που δημιούργησε το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) είναι το καμάρι της Χίου και υπάρχουν πολλοί και καλοί λόγοι που συμβαίνει αυτό. Με πανοραμική θέα στα μαστιχοχώραφα και τα μαστιχοχώρια αλλά και ανάμεσα σε σχίνους-ζωντανά εκθέματα (μαστιχόδεντρα), το Μουσείο Μαστίχας δεν αποκαλύπτει μονάχα τα μυστικά της παραδοσιακής καλλιέργειας της μαστίχας. Πολύ περισσότερο αναδεικνύει την μαστίχα ως άρρηκτο συστατικό της ταυτότητας του νησιού, της ιστορίας και του τρόπου ζωής και της κουλτούρα των Χιωτών.
Η ιστορία συναντά τη γαστρονομία στο χωριό Πυτιός
Στο χωριό Πυτιός όλοι πάνε – καθόλου άδικα - για την ιστορική ταβέρνα "Μάκελος", που σερβίρει βαθιά νόστιμα μαγειρευτά και ψητά με τοπικές πρώτες ύλες και παραδοσιακές τεχνικές. Για τον Νικόλα Γεωργούλη, τωρινό ιδιοκτήτη της ταβέρνας, ο Μάκελος ήταν η αφορμή να ιδρύσει την Κοιν.Σ.Επ. "Πιτυός: Προορισμός", σε μια απόπειρα να μην χαθεί η ιστορική φυσιογνωμία του ορεινού χωριού, του οποίου οι κάτοικοι λιγοστεύουν χρόνο με χρόνο.
Στη Νέα Μονή ο χρόνος έχει σταματήσει…
Ήταν πραγματικό ευτύχημα να ξεναγηθούμε σε ένα από τα σημαντικότερα μεσαιωνικά τοπόσημα του νησιού και μνημείο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO από τον Μιχάλη Μόσχο. Στο μοναστήρι του 11ου αιώνα, διασώζονται τα εξαιρετικής τέχνης βυζαντινά ψηφιδωτά αλλά και η αποκταστημένη εντυπωσιακή Τράπεζας.
Ευχαριστούμε πολύ την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου για την πρόσκληση και την πραγματοποίηση του ταξιδιού.