Οι καλαμιώνες στις λίμνες της Ελλάδας γέμισαν βαλτόπαπιες και χειμωνογλάρονα και μας καλούν για ένα διαφορετικό weekend που ικανοποιεί απόλυτα την ανάγκη της εποχής για επαφή με τη φύση και low profile αποδράσεις.
Γνωρίζατε ότι υπάρχει ορνιθοτουρισμός; Ε λοιπόν ναι, και μάλιστα αποτελεί μία από τις πιο ανερχόμενες μορφές εναλλακτικού τουρισμού που κάθε χρόνο προσελκύει στη χώρα μας χιλιάδες ξένους birdwatchers (με πρωταθλητές τους Άγγλους). Κοινό μυστικό για εκείνους και απλώς μυστικό για τους περισσότερους από εμάς πως η Ελλάδα αποτελεί ιδανικό προορισμό για ορνιθοπαρατήρηση. Είτε για σύντομη στάση πετώντας πάνω από τη Μεσόγειο είτε αναζητώντας καταφύγιο από βορειότερα κλίματα, άπειροι φτερωτοί ταξιδιώτες επιλέγουν συστηματικά τους εξίσου πολυάριθμους ελληνικούς βιότοπους. Από λίγο πολύ αναμενόμενες τοποθεσίες όπως οι λίμνες Κερκίνη και Δοϊράνη ή το Δάσος της Δαδιάς στον Έβρο μέχρι κάποιες πιο απροσδόκητες όπως η Λέσβος, η Κρήτη, τα Αντικύθηρα, η Σκύρος ή ακόμα και η Αθήνα, οι επιλογές για bird watching δεν αφήνουν κανέναν παραπονεμένο.
Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία καταβάλλει από το 1982 πολλές προσπάθειες τόσο για τη διάδοση της ορνιθοπαρατήρησης και την ευαισθητοποίηση του κοινού όσο και για την προστασία των ελληνικών βιότοπων: συνεργάζεται με αρμόδιους φορείς για τη βελτίωση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, διοργανώνει εκδηλώσεις και εξορμήσεις, ενώ διατηρεί και κέντρα ενημέρωσης κοινού στο Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης», στον υγρότοπο της Βραυρώνας, στη λιμνοθάλασσα της Γιάλοβας στη Μεσσηνία (σημαντική ήταν εδώ και η συμβολή του «Costa Navarino», όπου μπορεί κανείς να επιδοθεί στο σπορ), στον υγρότοπο Άγρα στην Έδεσσα και στις εκβολές του Ευρώτα στη Λακωνία. Εμείς, με αφορμή την Πανευρωπαϊκή Γιορτή των Πουλιών που τιμάται το πρώτο σαββατοκύριακο του Οκτωβρίου με εκδηλώσεις σε περισσότερες από 30 χώρες σηματοδοτώντας την έναρξη της χειμερινής μεταναστευτικής περιόδου προτείνουμε 4 κοντινά bird watching weekends. Η εποχή είναι ιδανική, τα παιδιά θα το διασκεδάσουν και ακόμη κι αν το… σπορ δεν σας συνεπάρει, σίγουρα θα απολαύσετε ένα χαλαρό σαββατοκύριακο (ή ακόμη και μονοήμερη σε κάποιες περιπτώσεις) με τη φθινοπωρινή φύση στα καλύτερά της. Πάρτε τα κιάλια σας και φύγαμε.
Μεσολόγγι, Αιτωλικό: Ραντεβού με τους ερωδιούς
Από τους σημαντικότερους υγροβιότοπους της χώρας, εκτείνεται στις εκβολές των ποταμών Αχελώου και Εύηνου και περιλαμβάνει από αλυκές και αλμυρόβαλτους μέχρι αμμοθίνες και καλαμιώνες. Το bird watching εδώ ξεκινά με ποδηλατάδα στον παραλιακό δρόμο του Μεσολογγίου όπου ανάλογα με την εποχή θα παρατηρήσετε ποταμογλάρονα, χειμωνογλάρονα, θαλασσοσφυριχτές και τουρλίδες. Η συνέχεια βέβαια θέλει οδήγηση κατά μήκος των αλυκών με προορισμό το Αιτωλικό. Λίγο αφότου περάσετε τη γέφυρα ένας χωματόδρομος που στρίβει πάλι αριστερά θα σας οδηγήσει σε ένα μικρό καλαμιώνα όπου συνήθως κολυμπούν βαλτόπαπιες. Τίποτα βέβαια δεν συγκρίνεται με το καρτποσταλικό σκηνικό της λιμνοθάλασσας του Αιτωλικού όπου βρίσκουν καταφύγιο ερωδιοί, φοινικόπτερα, αγριόχηνες, μαυρόκοτες και άλλα θαλασσοπούλια. Στο Μεσολόγγι μπορείτε ακόμα να επισκεφθείτε τον Κήπο των Ηρώων και την Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης Μοσχανδρέου στην πλατεία Αγ. Σπυρίδωνα, ενώ το Μουσείο Βάσως Κατράκη στο Αιτωλικό φιλοξενεί εκατοντάδες έργα της πολυβραβευμένης χαράκτριας.
Στον «Μονόματο», στο παλιό κομμάτι της πόλης του Αιτωλικού, θα συνδυάσετε ψαρικά απευθείας από τη λιμνοθάλασσα με κρητικά κρασιά και τσίπουρα. Για τη διαμονή σας προτείνουμε το κλασικό city hotel «Liberty» (2631028050) στην είσοδο της πόλης του Μεσολογγίου για εύκολη πρόσβαση σε όλα τα σημεία ενδιαφέροντος και με τις βασικές παροχές. Το ξενοδοχείο έχει τη δυνατότητα να διοργανώσει ειδικά πακέτα εκδρομών γνωριμίας με την περιοχή, με εναλλακτικές δραστηριότητες, ξεναγήσεις πολιτιστικού, οικολογικού και γευσιγνωστικού ενδιαφέροντος (τέσσερα διαφορετικά πακέτα για τον αλιευτικό τουρισμό και τη ζωή της λιμνοθάλασσας, φωτογράφηση και παρατήρηση πουλιών, ποδηλασία στη λίμνη, άγνωστοι αρχαιολογικοί χώροι κ.λπ.).
Στυμφαλία, η κοντινή έκπληξη
Ιδανική και για weekend της τελευταίας στιγμής στην ορεινή Κορινθία, η Λίμνη Στυμφαλία βρίσκεται στα νοτιοδυτικά του Κιάτου σε υψόμετρο 680 μ. και περιβάλλεται από τους ορεινούς όγκους της Ζήριας και του Ολίγυρτου. Πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους εσωτερικούς υγρότοπους της Νότιας Ελλάδας όπου φωλιάζουν χαλκόκοτες, λευκοτσικνιάδες και βαλτόπαπιες. Το μικρό της βάθος δημιουργεί ένα ειδυλλιακό σκηνικό με μεγάλους καλαμιώνες, έντονη βλάστηση, υγρά λιβάδια και πυκνούς θάμνους. Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το πολύ ενδιαφέρον Μουσείο Περιβάλλοντος του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου Πειραιώς όπου σε μία από τις αίθουσες αναπαρίσταται η υδρόβια ζωή της λίμνης. Η Καστανιά, σε υψόμετρο 920 μ. στη νότια πλευρά της Ζήριας, και η Λαύκα με τα όμορφα πέτρινα σπίτια στις πλαγιές του Ολίγυρτου είναι από τα ομορφότερα κοντινά χωριά.
Στους πρόποδες της Μικρής Ζήριας, λίγο πριν από τη Στυμφαλία, το «Αρχοντικό Κεφαλάρι» δεσπόζει στην κεντρική πλατεία του ομώνυμου χωριού. Στεγάζεται σε εξαιρετικά αναπαλαιωμένο πέτρινο αρχοντόσπιτο του 19ου αιώνα, ενώ έξτρα πόντους ζεστασιάς προσφέρουν η επίπλωση σε σκούρους τόνους, η ρετρό διακόσμηση και το τζάκι στα δωμάτια.
Στην άκρη της Γκούρας και σε έκταση 9 στρ. το ξενοδοχείο «Όλβιος» ατενίζει το οροπέδιο του Φενεού από υψόμετρο 1.050 μ.
Καλογριά, Στροφιλιά, Κοτύχι: τρία σε ένα
Ένας παράδεισος για bird watchers στο βορειοδυτικό άκρο της Πελοποννήσου. Οδηγώντας στο δρόμο προς Αμαλιάδα, στρίψτε αριστερά προς τη Λιμνοθάλασσα της Καλογριάς που αποτελεί ιδανική αφετηρία για περιήγηση στην περιοχή. Ακολουθώντας τη διαδρομή προς το γειτονικό Πρόκοπο, θα έχετε την ευκαιρία να παρατηρήσετε τη βόρεια πλευρά της, ενώ στους καλαμιώνες της θα αναπαύονται μικροτσικνιάδες, ήταυροι και μουστακαλήδες. Το θαυμάσιο Δάσος της Στροφιλιάς θα πρασινίζει τη βόλτα σας με τις μεγάλες κουκουναριές, τις βελανιδιές και τα πεύκα του. Νοτιότερα βρίσκεται η Λιμνοθάλασσα Κοτυχίου που προσεγγίζεται ευκολότερα αν από την Εθνική προς Πύργο στρίψετε στη διασταύρωση για Αρετή. Πρόκειται για εξίσου σημαντικό υγρότοπο με καλαμιώνες και νησίδες που φιλοξενεί πολλών ειδών αγριόπαπιες, αγριόχηνες, ερωδιούς και κύκνους. Εκ των ων ουκ άνευ μία επίσκεψη στην Αρχαία Ολυμπία που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα νοτιότερα.
Τι να δείτε, που να φάτε και που να μείνετε στην Πάτρα στο αναλυτικό μας guide εδώ.
Λίμνη Πλαστήρα: Family friendly
Αν για σας η ορνιθοπαρατήρηση είναι απλώς η αφορμή για ένα weekend σε έναν πιο κλασικό και τουριστικά ανεπτυγμένο προορισμό, ιδανική για beginners είναι η τεχνητή λίμνη Πλαστήρα που έχει ωστόσο αναπτύξει με το πέρασμα των χρόνων το δικό της οικοσύστημα. Είτε στα ανοιχτά είτε στις όχθες της αναπαύονται μαυρόκοτες, ερωδιοί, κάποια είδη γλάρων και πιο σπάνια κορμοράνοι και βουτηχτάρια. Αν ανεβείτε δε μέχρι το Παρατηρητήριο λίγο πριν από το Φράγμα, θα συνδυάσετε ορνιθοπαρατήρηση της πλούσιας πανίδας των Αγράφων με μαγευτική θέα της λίμνης από ψηλά. Κατά τα άλλα και πάντα ανάλογα με τον καιρό και τις ορέξεις σας το πρόγραμμα περιλαμβάνει από ποδηλατάδες και αυτοκινητάδες περιμετρικά της λίμνης μέχρι ιππασία και τοξοβολία. Και βέβαια village hopping σε κάποια από τα 18 χωριά της όπως το Νεοχώρι με την ασυναγώνιστη θέα, τα Καλύβια Πεζούλας και τη χαμένη στα έλατα Νεράιδα.
Οι καλύτερες προτάσεις διαμονής στην περιοχή με καλά εστιατόρια είναι το Montanema Handmade Village (2441092290) σε τοποθεσία υπεροχής μες στη φύση και το πολυτελές και κομψό «Kazarma Lake Resort & Spa». Το φολκλόρ «Τσαρδάκι», στο ομώνυμο χωριό στην ανατολική όχθη της λίμνης, έχει παράδοση στη σχάρα από το 1959.
Bird watching στην Αθηνα, η πρώτη μύηση στο σπορ
Ο Εθνικός Κήπος, ο βράχος της Ακρόπολης, οι λόφοι του Φιλοπάππου και του Λυκαβηττού είναι ιδανικά πεδία για αρχάριους. Για ημερήσιες αποδράσεις προσφέρονται οι υγρότοποι Σχινιά και Βραυρώνας, οι λιμνοθάλασσες Λούτσας και Ωρωπού και η λίμνη του Μαραθώνα. Για να μυηθείτε στο σπορ επισκεφτείτε κάποιο από τα κέντρα ενημέρωσης κοινού της Ορνιθολογικής Εταιρείας στο Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης» ή στον υγρότοπο της Βραυρώνας.
Το know-how του bird watching
Έξι tips για να γίνεις άψογος παρατηρητής πουλιών:
Εξοπλιστείτε με ένα ζευγάρια κιάλια (8Χ40 ή 10Χ40) και έναν καλό οδηγό αναγνώρισης πουλιών (Collins, Princeton).
Γυρίζοντας την πλάτη στον ήλιο σταθείτε μπροστά από κάποιο σημείο που προσφέρει σχετική κάλυψη (π.χ. φουντωτός θάμνος).
Επιλέξτε ρουχισμό κατάλληλο για ύπαιθρο και αποφύγετε τα έντονα χρώματα.
Η παρατήρηση των πουλιών διαρκεί περισσότερο όσο κινείστε ήρεμα στο πεδίο και αποφεύγετε τις δυνατές φωνές.
Αν εντοπίσετε κάποια φωλιά, απομακρυνθείτε χωρίς να την πειράξετε.
Και το κυριότερο: το bird watching απαιτεί υπομονή και αρκετές εξορμήσεις μέχρι να περάσετε από το στάδιο της απλής παρατήρησης σε αυτό της αναγνώρισης των ειδών.