Εξαιρετικά τοπικά προϊόντα που ετοιμάζονται να γίνουν διάσημα, γνωστοί σεφ που τα μετέτρεπαν σε υπέροχα εδέσματα, η γλυκύτατη πλατεία της Σητείας με το πέλαγος μπροστά της, μια ενδιαφέρουσα ημερίδα για την προώθηση των προϊόντων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, γευσιγνωσίες, μουσική, καζανέματα, και πάνω απ΄ όλα μικροί τοπικοί παραγωγοί που πληθαίνουν χρόνο με το χρόνο και ετοιμάζονται να βάλουν γερά τη Σητεία στο εμπορικό ποιοτικό τοπίο. Η… σοδειά του 2ο Φεστιβάλ Τόπων Ευφορία που πραγματοποιήθηκε 20 με 22 Σεπτεμβρίου στη Σητεία ήταν πολλά υποσχόμενη.
Ένα γοητευτικό τριήμερο εμπειριών από την θρυλική κρητική κουλτούρα ήταν για εμάς τους καλεσμένους, το Φεστιβάλ Τόπων Ευφορία που διοργανώθηκε από το δήμο Σητείας σε συνεργασία με τον Οργανισμό Ανάπτυξης Σητείας και το τμήμα Διατροφής και Διατολογίας του ΤΕΙ Κρήτης, στα πλαίσια του Προγράμματος Διασυνοαριακής Συνεγασίας «Ελλάδα –Κύπρος» 2007 –20013. Γευσιγνωσία προϊόντων υψηλής ποιότητας από τους τοπικούς παραγωγούς που έλαβαν μέρος στην διοργάνωση, καζάνεμα (απόσταξη τσίπουρου) σε ένα μετόχι στο Πισκοκέφαλο, βοτανικός περίπατος στην ύπαιθρο του Μόχλου (ένα πανέμορφο ψαροχώρι) και πάνω απ΄ όλα η απίστευτη κρητική φιλοξενία και η κρητική κουζίνα που γεννιόταν μπροστά στα μάτια μας, με νεράτες πίτες, ταψιά στον ξυλόφουρνο και τόνους εξαίσια σητειακά γλυκά από τις γυναίκες των χωριών που επισκεφθήκαμε (Μυρσίνη και Παπαγιανάδες).
Για τους επισκέπτες του Φεστιβάλ –που έφθασαν γύρω στις 3.000, ήταν ένα γοητευτικό πήγαινε έλα ανάμεσα στο παρόν και στο παρελθόν του τόπου με τα συσκευασμένα προϊόντα να δείχνουν τη δυναμική εξόδου στις αγορές και τις γυναίκες που ετοίμαζαν επί τόπου με φοβερή επιδεξιότητα τα σκιουφιχτά μακαρόνια και τα «κατουμέρια» ή ακόμα και το πλύσιμο στη σκάφη με τα χειροποίητα σαπούνια λαδιού, να δείχνουν πως ξεκίνησε όλος αυτός ο πλούτος και πόσο άρρηκτα είναι δεμένος με τον τρόπο ζωής της περιοχής. Ιδιαίτερα οι εκπρόσωποι των εταιριών τροφίμων και ποτών και οι καταστηματάρχες αλλά και οι δημοσιογράφοι του τουρισμού και της γεύσης, πήραμε μια καλή εικόνα για τη δύναμη των μικρών τοπικών παραγωγών που ετοιμάζονται να κάνουν το άλμα τους.
Οι ίδιοι οι εκθέτες, λίγοι ακόμα αλλά αρκετά περισσότεροι από πέρυσι, ετοιμάζονται σοβαρά να δείξουν τις εμπορικές δυνατότητες των καταπληκτικών προϊόντων τους, κάνοντας βήματα προσεκτικά και σχεδιασμένα. Ποντάρουν συνειδητά στην εξαιρετική ποιότητα των τοπικών υλών, κάποιοι επενδύοντας τολμηρά ακόμα και σε σχετικά άγνωστα προϊόντα, όπως το φραγκόσυκο (Εναλλακτικός Συνεταιρισμός «Κρήσσα Γη») ή το χαρούπι («Αρωδαμός»). Άλλοι εμπλουτίζουν ευρηματικά το θυμαρίσιο μέλι με αντιοξειδιωτικά φρούτα όπως τα γκότζι μπέρι και τα βατόμουρα (Si –Mel Σαββιδάκης), ή καλλιεργούν βιολογικά βότανα μεταξύ των οποίων την εχινάκια και την καλέντουλα, για πρώτη φορά στην Ελλάδα («Ρούσσα γη»). Αν και το απίστευτο σητειακό ξύγαλο (Κουβαράκης) και το βιολογικό ελαιόλαδο (Sitia Oelum AO3) ήταν εκεί, ο στόχος να προβληθούν προϊόντα που δεν έχουν γίνει ακόμα σταρ, φάνηκε και στη συμμετοχή της Χίου που έλαβε μέρος όχι με προϊόντα μαστίχας –αυτήν την ξέρουν όλοι, αλλά με το σχετικά άγνωστο χιώτικο μανταρίνι και στο ίδιος μήκος κύματος κινήθηκε και η Τρόοδος από την Κύπρο, που ήλθε με το ροδόσταγμα και όχι την πασίγνωστη κουμανταρία της.
«Τα προϊόντα του τόπου μας είναι ο μύθος του»
Ανάμεσα στα τσιμπολογήματα και στα ατέλειωτα απολαυστικά τραπεζώματα, στις επιδείξεις μαγειρικής τέχνης με τοπικά προϊόντα του Αλέξανδρου Παπαδρέου, του Τόνι Καβαλιέρο και της Ντίνας Νικολάου αλλά και στα μαθήματα μαγειρικής για μικρούς του Γιάννη Μπαξεβάνη, μιλήσαμε με τη Χριστίνα Πεδιαδάκη, ανάδοχο σύμβουλο Υποστήριξης του Δημοτικού Οργανισμού Λασιθίου (που συντονίζει το πρόγραμμα) για τους στόχους του προγράμματος. «Θέλουμε να ενεργοποιήσουμε την αλυσίδα της τοπικής κοινωνίας. Να κινητοποιήσουμε τους τοπικούς παραγωγούς ώστε να αναπτύξουν προϊόντα με ποιότητα, να τα συσκευάζουν, να μάθουν πώς να τα διαθέτουν και παράλληλα να ευαισθητοποιήσουμε τους καταναλωτές μικρούς και μεγάλους, ας πούμε τα ξενοδοχεία, να τα χρησιμοποιούν. Στους τόπους μας, η παραγωγή δεν είναι μεγάλη, έχει όμως πολύ υψηλή ποιότητα και αυτό το πλεονέκτημα θέλουμε να αξιοποιήσουν οι παραγωγοί μας, συσκευάζοντας και παρουσιάζοντας ελκυστικά τα προϊόντα τους. Άλλωστε, εκτός από την αξία κάθε προϊόντος για τις ιδιαίτερες ιδιότητες και την ιδιαίτερη γεύση του, είναι και ο «μύθος» που κουβαλάει μαζί του. Το ελαιόλαδο, η ελιά, το μέλι, η ρακή, είναι ο ίδιος ο κύκλος της ζωής των κατοίκων».
Η κ. Ελίνα Μικρουλέα, «ψυχή» της διοργάνωσης και πάντα στη διάθεση όλων για κάθε λεπτομέρεια και για κάθε πληροφορία, συνέδεσε τη θεματική του Φεστιβάλ για τις διατροφικές και θεραπευτικές ιδιότητες των τοπικών προϊόντων με τον πλούτο της σητειακής γης σε βότανα (όπου ήδη δραστηριοποιούνται δύο τοπικές επιχειρήσεις) και στάθηκε έντονα στην προσπάθεια να βγουν οι μικροί παραγωγοί από την εσωστρέφειά τους, να οργανωθούν και να συνεργαστούν με τους παραγωγούς από τους όμορους δήμους ώστε να αποκτήσουν μεγαλύτερη δύναμη και αποτελεσματικότητα στην προσπάθειά τους να βγουν στις αγορές.
Αξίζει ειδική μνεία η επιλογή της μουσικής που τα βράδια στόλιζε τις εκδηλώσεις στην κεντρική πλατεία. Σητειακές κοντυλιές με λύρα, λαούτο και κιθάρα, μαντινάδες, απαγγελίες από λαϊκούς ποιητές και τοπικοί χοροί αλλά και «Η Σητεία του ονείρου» με μελοποιημένα αποσπάσματα από τον Ερωτόκριτο του Βιτσέντζου Κορνάρου και τα Δίφορα του Κωστή Φραγκούλη με τους οπερετικούς τραγουδιστές Ζάχο Τερζάκη και Μαρία Ζώη.
Πανταχού παρών, με ουσιαστικό τρόπο, και ο δήμαρχος Σητείας Θόδωρος Πατεράκη (η Σητεία έφερε το κύριο βάρος της διοργάνωσης). Αφού καλωσόρισε τους πάντες, παρακολούθησε τα πάντα, παρευρέθηκε παντού, φόρτωσε στην καρότσα του αυτοκινήτου του κάποιους από εμάς και μας πήγε μέσα από ελιές και πεύκα στο μετόχι στο Πισκοκέφαλο, για ένα σητειακό καζάνεμα –γλέντι –φαγοπότι με αρχοντική φιλοξενία, που θα μας μείνει αξέχαστο.
