Ένας ανήσυχος σεφ, ο αρχαιοελληνικός μαύρος χοίρος, άγνωστες ποντιακές σάλτσες, σπάνια φρούτα του δάσους κι ένα δυνατό ξεκίνημα για την ανάδειξη της τοπικής κουζίνας και των τοπικών προϊόντων στη σκιά του Ολύμπου.
Πέρα από το ζωντανό χιονοδρομικό στο Ελατοχώρι, τα κουκλίστικα χωριά, όπως ο Παλαιός Παντελεήμονας και η Άνω Σκοτίνα, το μοναδικό αρχαιολογικό χώρο στο Δίον και το μεσαιωνικό κάστρο του Πλαταμώνα, έχουμε πλέον ακόμη ένα λόγο να βάλουμε στην ταξιδιωτική μας ατζέντα την Πιερία: την κουζίνα της, που πιο... ανακατεμένη είναι δύσκολο να βρεις στην Ελλάδα. Πόντιοι, Βλάχοι, Μικρασιάτες, Καβακλιώ-τες (απόγονοι των ακριτών του Βυζαντίου), όλοι έχουν ανακατέψει με τις κουτάλες τους τη μεγάλη κατσαρόλα της περιοχής. Και μόνο αυτό την κάνει ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, αλλά θα πρέπει να πάτε μιλημένοι. για να την ανακαλύψετε πίσω από τη γνωστή, άχρωμη «κουβέρτα» της τουριστικής γεύσης. Η πρωτοβουλία του Μακεδόνα –και Πόντιου– σεφ Νίκου Φωτιάδη να ιδρύσει το Ινστιτούτο Πιερικής Γαστρονομίας ανεβάζει στη σκηνή τα ωραία τοπικά πιάτα (έχει συλλέξει ήδη 400 τοπικές συνταγές) και τα αυθεντικά τοπικά προϊόντα. Ήδη 35 παραγωγοί αλλά και ξενοδοχεία, εστιατόρια και ντόπιοι μάγειροι συνασπίζονται υπό την ομπρέλα του ινστιτούτου. Διότι –και αυτό είναι το πιο σημαντικό– η κίνηση έχει στόχο να φέρει τον επισκέπτη της Πιερίας σε επαφή με το γαστρονομικό χαρακτήρα της άμεσα και χωρίς μεσάζοντες. Με άλλα λόγια, τα εστιατόρια και τα ξενοδοχεία να προσφέρουν τοπικά πιάτα και οι επισκέπτες να μπορούν να αγοράζουν τα προϊόντα της περιοχής από πιστοποιημένους παραγωγούς. Φιλόδοξη και πρωτοποριακή κίνηση, που θα έπρεπε να είναι κοινή πρακτική στη χώρα μας. Εκφράζει τη διεθνή τάση «eat local» αλλά και τα σύγχρονα αιτήματα του γαστρονομικού τουρισμού για αυθεντικές γεύσεις και προϊόντα υψηλής ποιότητας. Αν και το Ινστιτούτο Πιερικής Γαστρονομίας κάνει τώρα τα πρώτα του βήματα, ο πλούτος της περιοχής και η ακαταμάχητη γοητεία των πρώτων υλών που φέρνει σιγά σιγά στην επιφάνεια υπόσχονται πολλά.
Αν βρεθείτε στην Πιερία, μπορείτε να κάνετε μια επίσκεψη σε ορισμένους παραγωγούς που συμμετέχουν στο Ινστιτούτο Πιερικής Γαστρονομίας, να αγοράσετε προϊόντα και να δείτε τους χώρους που τα καλλιεργούν ή τα παρασκευάζουν. Ένα από τα πιο ιδιαίτερα προϊόντα είναι ο αρχαιοελληνικός μαύρος χοίρος (αναβιώνει τώρα στην Ελλάδα, αφού ξενιτεμένος, με το όνομα pata negra, έκανε διάσημο το ισπανικό jamon). Τον παράγει –όπως επίσης και ποντιακό καβουρμά και λουκάνικα από αγριογούρουνο– η φάρμα Φωτιάδη (Εξοχή Πιερίας, 2351095702).
Ξεχωριστές περιπτώσεις αποτελούν επίσης η άγρια τρούφα και το λάδι τρούφας Πιερίας της Ελευθερίας Τζιά-τζιου και του Γιώργου Κυριτσιόπουλου, οι οποίοι έχουν βρει και ταυτοποιήσει όλα τα είδη βρώσιμης κι εμπορεύσιμης τρούφας στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα εκπαιδεύουν σκυλιά ως κυνηγούς και λειτουργούν συμβουλευτικά για την καλλιέργεια του πολύτιμου μύκητα (6948204879).
Την ποντιακή σάλτσα «τσαντσιπέλ» από… ροζ ντομάτα και μοσχοσίταρο (δίνει στο τσιμένι, δηλαδή την πάστα που καλύπτει τον παστουρμά, αυτήν τη χαρακτηριστική του μυρωδιά) ανασύρει από τη γευστική μνήμη η Ελένη Δεληγιαννίδου (Εξοχή Πιερίας, 2351095702, 6988155408).
Αξίζει να δοκιμάσετε ακόμη απόσταγμα, εκχύλισμα, μαρμελάδα και γλυκάδι (ξίδι) από κράνα στην Αλορέα (Κωνσταντίνος Ντούλιας, Μελίκη Ημαθίας, 2331099407, 6973232683), εξαιρετικές χυλοπίτες ολικής άλεσης, τραχανά, μαρμελάδες, γλυκά του κουταλιού και γιαούρτι με πρώτες ύλες από πιστοποιημένους τοπικούς παραγωγούς στο γυναικείο κοινωνικό συνεταιρισμό Μούσες Πιερίων (Λ. Ιασωνίδη 127, Κατερίνη, 2351020039), σαλιγκάρια από την Cochlea (Παρασκευάς Ιωαννίδης, Σεβαστή Πιερίας, 6939109067) και ορτύκια φρέσκα, κατεψυγμένα και καπνιστά από τη φάρμα Άρτεμις (Πέντε Βρύσες, Λαγκαδάς Θεσσαλονίκης, 6977281130).
Να μην ξεχάσουμε και τους οινοπαραγωγούς της περιοχής, το κτήμα Χρυσοστόμου (Κίτρος, 6947433162, 6947428326) και το Κτήμα Κούρτη-Οινόβιον (Ράχη Πιερίας, 2351098521, 6974471230).
Αν σχεδιάζετε ταξίδι στην περιοχή, σημειώστε και τα εστιατόρια και ξενοδοχεία που προσφέρουν τοπικό φαγητό: η ταβέρνα «Αρχοντικό» στην Καστανιά (6972326611) με τη φροντίδα του Θανάση Χαρισόπουλου, η αγροτουριστική μονάδα Δημάτης στον Άγιο Δημήτριο Πιερίας (6972033111), το αγροτικό πανδοχείο κι εστιατόριο «Κούκος» στον Κούκο Κατερίνης (6947185166) και το εστιατόριο «Πάπρικα» στο ξενοδοχείο «Μediterranean Village» στην παραλία της Κατερίνης (2351064600).