Σύγχρονες φόνισσες επαναστατούν
Αντλώντας έμπνευση από το αριστουργηματικό βιβλίο "Η Φόνισσα" του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, πέντε σύγχρονες καλλιτέχνιδες χρησιμοποιούν προφορικές αφηγήσεις βίας, ξόρκια, σεξουαλικές πρακτικές, προκλητικές καμπάνιες, ιατρικά τροχήλατα τραπέζια και υβριδικά πλάσματα που μας κάνουν να ξανασκεφτούμε τα στερεότυπα φύλου, τα οποία αναπαράγονται όχι μόνο στην κοινωνία αλλά και στην επιστήμη. Έως τις 16 Νοεμβρίου, η ομαδική έκθεση "Φόνισσες" καταλαμβάνει το State of Concept Athens και διερευνά το αρχέτυπο της επικίνδυνης γυναίκας, η οποία απειλεί την πατριαρχία, χρησιμοποιώντας βίαια μέσα για να σωθεί, να αυτοπροσδιοριστεί και να χειραφετηθεί. Παράλληλα, οι "Φόνισσες" σχολιάζουν την οπισθοδρομική στάση της ελληνικής κοινωνίας απέναντι στη γυναικοκτονία, αλλά και την άρνηση του κράτους να αλλάξει το νομικό πλαίσιο ώστε να προστατεύσει τη γυναικεία ζωή.
Ένας πρωτοπόρος δημιουργός στην Αθήνα
Τον εμβληματικό καλλιτέχνη Γιαν Φαμπρ φιλοξενεί η Crux και παρουσιάζει το "I Am Blood", μια σειρά από πρόσφατα αλλά και παλιότερα έργα του, στα οποία ο Βέλγος δημιουργός συνδυάζει ψηφιδωτό, σχέδια σε χαρτί, αλλά και… αίμα. Τα έργα μαρτυρούν το ενδιαφέρον και την αγάπη του Φαμπρ για τις τεχνικές περασμένων εποχών, αλλά και τον ιδιαίτερο τρόπο με τον οποίο συνηθίζει να τις συνδυάζει με σύγχρονα εικαστικά μέσα.
Αθήνα και Λονδίνο σε νέες καλλιτεχνικές συμπράξεις
Η Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου γιορτάζει 200 χρόνια από την ίδρυσή της, πραγματοποιώντας μια σημαντική συνεργασία με το Ίδρυμα Γουλανδρή. Έως τον Ιανουάριο του 2025, το μουσείο φιλοξενεί δύο μοναδικά έργα από τη συλλογή της Πινακοθήκης, των Πολ Γκογκέν και Πολ Σεζάν, καλλιτεχνών άρρηκτα συνδεδεμένων με τη μόνιμη συλλογή Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή.
Περισσότερες πληροφορίες
Jan Fabre. I Am Blood
Η έκθεση περιλαμβάνει έργα φιλοτεχνημένα με την τεχνική του ψηφιδωτού από την πρόσφατη δουλειά του καταξιωμένου δημιουργού, γεγονός που τονίζει το ενδιαφέρον και το σεβασμό του καλλιτέχνη για τις τεχνικές περασμένων εποχών. Ο Jan Fabre είναι γνωστός για την πολυδιάστατη αναγεννησιακή προσέγγιση της τέχνης, τη μελέτη της ιστορίας της, τη διασύνδεσή της με το χώρο της επιστήμης, αλλά και των παραδοσιακών τεχνικών. Τα επιτοίχια ψηφιδωτά της σειράς "MOSAICS", όπως και τα σχέδια από τη σειρά "Je suis sang" (2005) που επίσης παρουσιάζονται στην έκθεση, αποτελούν την εικαστική συνέχεια της ομώνυμης περφόρμανς. Η έκθεση εμπλουτίστηκε με τα σχέδια με μολύβι ΗΒ και αίμα σε χαρτί, που δημιουργήθηκαν το 2005, όταν το "Je suis sang" περιόδευε σε άλλες πόλεις και φεστιβάλ. Πολλά από τα έργα αποτελούν "αντιγραφές" παλαιότερων έργων του, που αποκτούν νέα ιδιοσυστασία, από την υιοθέτηση μιας άλλης καλλιτεχνικής πρακτικής. Τα ψηφιδωτά, στα οποία κυριαρχεί το χρυσό, ξεχωρίζουν για τη μινιμαλιστική τους αισθητική, ως προς το χρώμα και τη φόρμα, που εμπλουτίζεται από το γραπτό λόγο, με το χαρακτηριστικό γραφικό χαρακτήρα του καλλιτέχνη να συντίθεται και αυτός από ψηφίδες. Ο Fabre συνεχίζει να προκαλεί, να εμπνέει και να συγκινεί, αναδεικνύοντας την ομορφιά μέσα από την απλότητα και τη διαχρονικότητα των μορφών.
Φόνισσες
H έκθεση διερευνά το αρχέτυπο της επικίνδυνης γυναίκας - θηλυκότητας που απειλεί την πατριαρχία, μιμούμενη τα βίαια μέσα και εργαλεία της ίδιας στην προσπάθεια αυτο-προσδιορισμού, σωτηρίας και χειραφέτησης. Ο τίτλος της έκθεσης, παραπέμπει στο βιβλίο-ορόσημο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη “Η Φόνισσα” του 1903, ένα από τα σημαντικότερα ψυχογραφήματα της ελληνικής λογοτεχνίας. Μια δυναμική γυναίκα στο νησί της Σκιάθου, η χήρα Χαδούλα, περιγράφει την ζωή της και πως αποφασίζει να πάρει στα χέρια της την τύχη μικρών κοριτσιών. Η ηρωίδα του Παπαδιαμάντη απαντά στην βία των ανδρών με βία, μια βία που μεταπηδά από την πατριαρχία στην ίδια την Χαδούλα και από την Χαδούλα στα κορίτσια, κι ας την βλέπει η ίδια ως προστασία. Το πορτραίτο σκιαγραφεί τη γυναίκα της εποχής που ζει για να υπηρετεί και η μόνη σωτήρια λύση που μπορεί να σκεφτεί για την νέα γενιά γυναικών είναι ο θάνατος. Οι πέντε θηλυκότητες που συμμετέχουν στην έκθεση χρησιμοποιούν προφορικές αφηγήσεις βίας, ξόρκια, σεξουαλικές πρακτικές, καυστικές καμπάνιες, ιατρικά τροχήλατα τραπέζια, και υβριδικά πλάσματα που μας κάνουν να ξανασκεφτούμε τα στερεότυπα φύλου τα οποία αναπαράγονται όχι μόνο στην κοινωνία αλλά και στην επιστήμη. Η έκθεση προσπαθεί να υπογραμμίσει ένα μελανό φαινόμενο που έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και αλλού: την οπισθοδρομική αντίσταση από μέρος της κοινωνίας, απέναντι σε όλ@ που ζητούν να αναγνωριστεί νομικά ο όρος γυναικοκτονία και να αλλάξει το νομικό πλαίσιο ώστε να αντιμετωπιστούν οι δολοφονίες γυναικών στην Ελλάδα, ακριβώς επειδή είναι γυναίκες.