"Αγαπητές φίλες, Λέω να κάνουμε Book Club" ήρθε στις αρχές του δύσκολου 2022 το μήνυμα της Ε., μαμάς πρώην συμμαθήτριας του γιου μου. Ορμώμενη από τον ενθουσιασμό που της είχε μεταδώσει για τη δική της λέσχη ανάγνωσης μια φίλη αλλά και από το γεγονός ότι ενώ αγαπά τη λογοτεχνία και κάποτε διάβαζε πολύ τα τελευταία χρόνια δεν μπορούσε να συγκεντρωθεί και να διαβάσει, έκανε την κρούση σε μερικές παλιές φίλες που μοιράζονταν ως αναφορά το δημοτικό σχολείο των παιδιών τους ή την αγάπη για το διάβασμα. Μαζί με τα απαραίτητα στατιστικά του γιατί το να ανήκεις σε ένα book club σου κάνει καλό (μεταξύ των οποίων και μια έρευνα βρετανικού περιοδικού υγείας για τη σύνδεση της συμμετοχής σε μια λέσχη ανάγνωσης με τη μακροζωία και την καλή ψυχική υγεία), και παρότι απέχουμε πολύ από τη συνταξιοδότηση, μας καλούσε να είμαστε προνοητικές και να πάρουμε μέρος!
Προσωπικά μπήκα χωρίς να το πολυσκεφτώ καθότι βιβλιοφάγος και ανοιχτή σε κάθε είδους πολιτιστικές συναναστροφές κι αν το πρώτο βιβλίο που διαβάσαμε ήταν μάλλον αποτυχία θυμάμαι να προσπαθώ να το τελειώσω επιμελώς απολαμβάνοντας την αίσθηση της απομόνωσης μαζί του στο σαλόνι (ήμασταν ακόμη και σε post-covid φάση) και την ανταλλαγή εντυπώσεων στο zoom.
"Θυμάμαι τη μητέρα μου να συμμετέχει σε ένα book club στα τέλη των ‘70s και να γυρίζω σπίτι απ’ το σχολείο και να τη βρίσκω με τις φίλες της να γελάνε έχοντας καταναλώσει τόνους κρασιού. Αυτό δείχνει πιο σοβαρό αλλά στείλε μου πώς θα πάει…” μου είπε μια ελληνοαμερικανίδα φίλη όταν της προώθησα το αρχικό κάλεσμα. "Λίγο εμμηνόπαυση μου κάνει το book club" είπε ένας σύζυγος αλλά το αγνοήσαμε και κρατήσαμε τον ενθουσιασμό και την παραίνεση μιας έφηβης κόρης. Και όταν βρεθήκαμε επιτέλους από κοντά σε ένα cafe και άρχισε να σχηματίζεται αυτή η ομάδα εν μέσω ανταλλαγής εντυπώσεων και (συχνά πιο εύστοχων απ’ ότι περιμέναμε) παρατηρήσεων, κουτσομπολιών, συστάσεων για παραστάσεις, ταινίες και εκθέσεις, μικροιστορίες της γονεϊκής, επαγγελματικής και, προσωπικής, μεσήλικης καθημερινότητας, ξέραμε ήδη ότι είχαμε κάνει καλά που μπήκαμε σε αυτό το νέο ταξίδι με παιδικό ενθουσιασμό, λιγότερη ή περισσότερη ελαφρότητα και περιέργεια.
Και εγένετο "David". Το όνομα δόθηκε από τον συγγραφέα του βιβλίου του David Park "Ταξιδεύοντας σε ξένη γη” (εκδόσεις Gutenberg) που μας ταξίδεψε μέσα από τις σελίδες του όχι μόνο στα υπαρξιακά προβλήματα του ήρωα αλλά και στη Βρετανική ενδοχώρα, τις μουσικές, τα τοπία και τα έργα τέχνης της. Ο μόνος κανόνας της λέσχης είναι ένα βιβλίο το μήνα, αν κι αυτό καμιά φορά γίνεται δύο και τρία ή για μερικές μένουν αδιάβαστες και κάποιες σελίδες. Σε αυτό τον ενάμιση χρόνο σίγουρα έχουμε πετύχει τον αρχικό στόχο της Ε. να διαβάζουμε πιο πολύ, αλλά και πολλά περισσότερα. Διαβάσαμε βιβλία που ορισμένες δεν θα διαβάζαμε αλλιώς και τα βρήκαμε συχνά πιο ενδιαφέροντα από τις συνηθισμένες επιλογές μας, περάσαμε ακομπλεξάριστα από την Annie Ernaux, την Toni Morrison και τον Jon McGregor στον Georges Simenon, την Patti Smith, τον Tanizaki, τον Mahi Binebine, τη Yōko Ogawa, τον Damon Galgut, την Claire Keegan και άλλα. Κυρίως όμως δεθήκαμε, δημιουργήσαμε ένα χώρο ασφαλή, ζεστό και χαλαρό και τα μηνιαία ραντεβού μας έγιναν γρήγορα, μέσα από τα λόγια της ομάδας:"από συναντήσεις για το βιβλίο συναντήσεις με αφορμή το βιβλίο. Ερχόμαστε φορώντας τα καλά μας, με την καλή μας διάθεση, με ανυπομονησία να μιλήσουμε, να γελάσουμε, να μοιραστούμε”.
Αυτό που τελικά μας αρέσει στην δική μας λέσχη βιβλίου είναι ότι "είναι λιγότερο λέσχη βιβλίου και περισσότερο ψυχαναλυτική λέσχη. Γνωριζόμαστε, αναλυόμαστε, ανταλάσσουμε εμπειρίες πολιτιστικές, γαστρονομικές, ταξιδιωτικές. Και διαβάζουμε!”
"Για το βιβλίο των πρώτων συναντήσεων ξυπνούσα 4 ώρες νωρίτερα το πρωί και συχνά δεν καταλάβαινα τι διαβάζω πλέον όμως έχω πάντα ένα βιβλίο στην τσάντα μου και πάντα το τελειώνω” λέει η Ε. Σύντομα το στοιχείο του καταναγκασμού υποχώρησε και επικράτησε το δέσιμο και η "γλυκιά προσμονή για την επόμενη συνάντηση και την ουσιαστική επικοινωνία” που αυτή συνεπάγεται. Τα ραντεβού μπαίνουν στα γεμάτα υποχρεώσεις ημερολόγια μήνες πριν και τηρούνται ευβλαβικά ακόμη κι αν κάποιες στην πορεία μετακόμισαν σε άλλη χώρα! Ακόμη κι αν τα σχόλια για το ίδιο το βιβλίο του μήνα συχνά στριμώχνονται ανάμεσα σε συζητήσεις επί παντός επιστητού, συχνά κρύβουν ευχάριστες εκπλήξεις και παρατηρήσεις έξω από τα αναμενόμενα που παρατείνουν ακόμη και την ίδια την εμπειρία και την επίδραση της ανάγνωσης.
Το ξεχωριστό που μας προσφέρει το book club είναι ότι "διαβάζουμε ένα βιβλίο και δεν τελειώνει εκεί. Μπορούμε να το συζητήσουμε και να καταλάβουμε τι σημαίνει για μας. Ακούμε τις απόψεις της ομάδας και ξαφνικά ένα βιβλίο μεταμορφώνεται σε έξι διαφορετικά. Αλλά το πιο μαγικό είναι ότι όταν πλησιάζει η συνάντηση νιώθουμε ανυπομονησία και ενθουσιασμό, ασφάλεια και ζεστασιά και την αίσθηση του ανήκω”.
Ορισμένες μπήκαν στη λέσχη στην πορεία και κόλλησαν, άλλες έφυγαν αλλά δεν έσβησαν το Viber account και συνεχίζουν να σχολιάζουν (και ενίοτε να διαβάζουν) από μακριά νιώθωντας χαρά και ανακούφιση και μόνο με το ότι υπάρχει αυτή η ομάδα και "ανά πάσα στιγμή μπορούν να χωθούν ξανά μέσα της, να γελάσουν, να κουτσομπολέψουν, να φιλοσοφήσουν (όχι για πολύ γιατί μπερδεύομαι), να χαλαρώσουν και να γίνουν ένα με όλες”. Γιατί μπορεί το έναυσμα να ήταν η αγάπη για το βιβλίο και το διάβασμα καθώς και η "ευκαιρία για κοριτσοπαρέα και επιτέλους κάτι μόνο για μένα” στην πορεία όμως αυτό που έχει δημιουργηθεί τελικά, παράλληλα με μια "όαση στοχασμού είναι πάνω απ όλα ένα δίχτυ ασφάλειας, φιλίας, εναγκαλισμού”.
Διαβάστε Επίσης
