Η Θράκη βρίσκεται αντιμέτωπη με μια κρίσιμη περιβαλλοντική πρόκληση, καθώς δύο εμβληματικά είδη της περιοχής, ο Μαυρόγυπας και το Όρνιο, κινδυνεύουν να εξαφανιστούν λόγω της αυξανόμενης εγκατάστασης αιολικών σταθμών. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων σε συνεργασία με την Εταιρεία Προστασίας Βιοποικιλότητας της Θράκης, η ανάπτυξη των αιολικών πάρκων στην περιοχή μπορεί να έχει δραματικές επιπτώσεις στην επιβίωση των δύο αυτών προστατευόμενων αρπακτικών πουλιών.
Η έρευνα, η οποία καλύπτει την περίοδο μέχρι το 2022 και λαμβάνει υπόψη τις πυρκαγιές του 2022 και 2023, αξιολογεί τον κίνδυνο πρόσκρουσης των γυπών στις ανεμογεννήτριες. Τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά ανησυχητικά: κάθε χρόνο, οι θάνατοι από πρόσκρουση στις ανεμογεννήτριες ενδέχεται να επηρεάσουν μέχρι και το 30% του πληθυσμού του Μαυρόγυπα και το 7% του πληθυσμού του Όρνιου.
Σενάρια εξέλιξης
Η μελέτη αναλύει τρία διαφορετικά σενάρια που συσχετίζουν την εγκατάσταση αιολικών σταθμών με τις επιπτώσεις στους πληθυσμούς των δύο ειδών:
- Μη ρεαλιστικό σενάριο: Εάν δεν εγκατασταθούν οι αιολικοί σταθμοί που έχουν αδειοδοτηθεί έως το 2022, οι πληθυσμοί του Μαυρόγυπα και του Όρνιου μπορούν να παραμείνουν σταθεροί ή και να αυξηθούν τα επόμενα 20 χρόνια.
- Αισιόδοξο σενάριο: Εάν εγκατασταθούν μόνο οι αιολικοί σταθμοί που έχουν ήδη αδειοδοτηθεί έως το 2022, ο πληθυσμός του Μαυρόγυπα μπορεί να εξαφανιστεί σε 18 χρόνια, ενώ η αύξηση του πληθυσμού του Όρνιου θα επιβραδυνθεί σημαντικά.
- Λιγότερο αισιόδοξο σενάριο: Εάν εγκατασταθούν όλοι οι αιολικοί σταθμοί, τόσο οι αδειοδοτημένοι όσο και οι σχεδιαζόμενοι, ο Μαυρόγυπας μπορεί να εξαφανιστεί μέσα στα επόμενα 2-5 χρόνια, ενώ το Όρνιο μπορεί να εξαφανιστεί μέσα σε 20 χρόνια.
Επιπτώσεις και κλήση για δράση
Τα τελευταία είκοσι χρόνια, η Θράκη έχει δει την αδειοδότηση αιολικών σταθμών ακόμη και σε κρίσιμα ενδιαιτήματα για τα προστατευόμενα αυτά είδη, παρά τις σοβαρές επιστημονικές προειδοποιήσεις. Η μελέτη τονίζει ότι η εγκατάσταση των αιολικών σταθμών αγνοεί τις επιστημονικές μελέτες και πολλές φορές παραβιάζει την ισχύουσα νομοθεσία, η οποία περιλαμβάνει σχέδια δράσης για τη διατήρηση αυτών των ειδών.
Δύο χρόνια μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές στον Έβρο, που προκάλεσαν ανυπολόγιστες συνέπειες στα οικοσυστήματα, η ανάγκη για αποκατάσταση των δασών και των προστατευόμενων ειδών είναι επιτακτική. Ωστόσο, οι δράσεις για την ανάκαμψη των πληθυσμών των αρπακτικών πουλιών, όπως αυτές του ΟΦΥΠΕΚΑ, έρχονται σε αντίθεση με τη συνέχιση της αδειοδότησης νέων αιολικών σταθμών.