Πέμπτη απόγευμα, μετά το γραφείο, φτάνω στη στάση Παράδεισος Αμαρουσίου και συναντάω έκπληκτη έναν συνάδελφο που με είχε αποχαιρετήσει πριν καμιά ώρα: "Περιμένω 45 λεπτά και δεν έχω καταφέρει να μπω σε λεωφορείο γιατί όλα περνάνε γεμάτα"...
Λίγο αργότερα βρισκόμαστε και οι δύο παγιδευμένοι σε έναν διάδρομο στο πίσω μέρος του 550 που κυριολεκτικά βράζει παρακολουθώντας τους αθεράπευτα αισιόδοξους που πάνε να καθίσουν στις συνήθως άδειες θέσεις στο πίσω μέρος του κατά τ’ άλλα ασφυκτικά γεμάτου λεωφορείου να σηκώνονται μετά από λίγα λεπτά ο ένας μετά τον άλλο καθότι η θερμότητα που βγαίνει εκεί τις καθιστά απαγορευτικές. Την επομένη βλέπω επιτέλους το πρώτο νέο ηλεκτρικό λεωφορείο που πετυχαίνω στην πόλη, στη γραμμή Α7 και δείχνει σύχρονο και δροσερό αλλά δυστυχώς είναι μικρό και γεμάτο οπότε δεν είχα τη χαρά να το δοκιμάσω. Μιλώντας γι αυτά στο γραφείο γινόμαστε ακόμη πιο πολλοί, με συναδέλφους να προσθέτουν ότι είναι και αρκετοί συρμοί μετρό αλλά και σταθμοί χωρίς κλιματισμό και να διηγούνται τους κλασικούς καθημερινούς καυγάδες των επιβατών.τριών για το αν θα ανοίξουν ή όχι το παράθυρο και το αν λειτουργεί ή όχι τελικά ο κλιματισμός. Και κάπως έτσι, βρισκόμαστε παγιδευμένοι.ες καλοκαιριάτικα σε μια Ημέρα της μαρμότας που μας κάνει να αισθανόμαστε πολίτες δεύτερης κατηγορίας σε Ευρωπαϊκή χώρα φτάνοντας στη δουλειά μας κουρασμένοι.ες αλλά γεμάτοι ιστορίες καθημερινές ιστορίες τρέλας σαν αυτές που σας έχουμε ήδη διηγηθεί . Γιατί επιμένουμε, θα μου πείτε;
Η προσφατη αιφνιδιαστική επίσκεψη του πρωθυπουργού στο αμαξοστάσιο και η υπόσχεση για πλήρη αντικατάσταση του στόλου των παλιών λεωφορείων με σύγχρονα ηλεκτρικά λεωφορεία, φιλικά προς τους επιβάτες (και σε αυτούς με κινητικές δυσκολίες) αλλά και προς το περιβάλλον, μας γέμισε προσδοκίες. Δεδομένου όμως του ότι δεν είχαμε την τύχη να πετύχουμε κανένα από αυτά μέχρι στιγμής και εξαντλημένες από τον επιπλέον παράγοντα δυσκολίας που πρόσθεσε ο καύσωνας στις καθημερινές μας μετακινήσεις θελήσαμε να ψάξουμε το θέμα λίγο παραπάνω.
Πού είναι τα καινούργια λεωφορεία;
Στην πρόσφατη επίσκεψή του στο αμαξοστάσιο ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε σε μια πραγματικότητα που όσοι κινούμαστε καθημερινά με λεωφορείο γνωρίζουμε από πρώτο χέρι, κάνοντας σαφές ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια βελτίωσης, ενώ ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας έχει κάνει λόγο για ανανέωση του γηρασμένου στόλου των Οργανισμών Αστικών Συγκοινωνιών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Όπως γνωρίζουμε ήδη 140 νέα, "πράσινα" λεωφορεία τοποθετήθηκαν στην Αθήνα από τον Μάρτιο προαναγγέλοντας μια νέα εποχή για τις αστικές συγκοινωνίες μαζί με 110 στη Θεσσαλονίκη (250 συνολικά). Ρωτώντας στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών σε ποιές γραμμές έχουν τοποθετηθεί αυτά στην Αθήνα, γεγονός που δεν έχει δημοσιοποιηθεί σε αντίθεση με της Θεσσαλονίκης, μάθαμε ότι είναι διάσπαρτα στην πόλη και δεδομένου του ότι αποτελούν μικρό ποσοστό επί συνόλου των περίπου 1000 λεωφορείων δεν είναι τόσο αισθητή η παρουσία τους όπως στη Θεσσαλονίκη όπου το ποσοστό των καινούργιων είναι περίπου 1/ 3 του συνόλου. Αυτή τη στιγμή σε δημόσια διαβούλευση βρίσκεται η διαγωνιστική διαδικασία για την προμήθεια 700 νέων ηλεκτρικών λεωφορείων και τρόλεϊ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Πόσο παλιά είναι τα λεωφορεία
Ως προς την κατάσταση των υφιστάμενων λεωφορείων πηγές του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών αναφέρουν ότι ο στόλος των οχημάτων έχει ηλικία περίπου 19,3 έτη έναντι των 13 ετών του μέσου ευρωπαϊκού, ενώ μεγάλο μέρος, 39% δεν έχει πρόσβαση για ΑΜΕΑ. Ο στόχος είναι ως το 2025 να έχουμε 900 νέα λεωφορεία, σύγχρονα και φιλικά προς το περιβάλλον. Επίσης, έχει ομαλοποιηθεί η κατάσταση με το δίκτυο φορτιστών που στη Θεσσαλονίκη έχει ολοκληρωθεί και στην Αθήνα συμπληρώνεται καθημερινά.
Τι γίνεται με τον κλιματισμό σε λεωφορεία αλλά και μετρό
Και ενώ ένα μεγάλο πρόβλημα παραμένει η συχνότητα των δρομολογίων με συχνά δύο λεωφορεία να έρχονται μαζί και μετά να περιμένεις 20 λεπτά για το επόμενο, η κατάσταση τώρα το καλοκαίρι έχει δυσκολέψει σε δρομολόγια που παίρνουμε καθημερινά σε μια Αθήνα που οι κάτοικοί της εξακολουθούν σε μεγάλο βαθμό να μετακινούνται με αυτά και με την προσθήκη των τουριστών οι ανάγκες δεν έχουν μειωθεί. Παράλληλα, ο κλιματισμός των λεωφορείων, τουλάχιστον των μεγάλων που ανεβοκατεβαίνουν καθημερινά την Κηφισίας, σε αντίθεση με το μικρό εξπρές Ε14 που κλιματίζεται κανονικά, είναι εμφανές ότι δεν επαρκούν ενώ σε ορισμένες θέσεις στο πίσω μέρος η θερμότητα που παράγεται είναι ασφυκτική. Πηγές αναφέρουν ότι γίνεται προσπάθεια να διορθώνονται καθημερινά τα κλιματιστικά με το που φτάνουν τα λεωφορεία στα αμαξοστάσια για να ξαναχαλάσουν την επόμενη λόγω της παλαιότητάς τους αλλά και του γεγονότος ότι η πόρτα τους ανοίγει κάθε λίγα λεπτά μειώνοντας την απόδοση της ψύξης. Πρόβλημα υπερβολικής ζέστης παρατηρείται πάντως και στο μετρό όπου περίπου 19 συρμοί είναι χωρίς κλιματιστικό καθότι είχαν αγοραστεί έτσι πριν 25 χρόνια και η εγκατάσταση κλιματιστικού είναι μεν εφικτή, πλην χρονοβόρα και κοστοβόρα.
Νέο στρατηγικό σχέδιο ετοιμάζεται για ένα δίκτυο βασισμένο σε μελέτες του 2009
Σε πρόσφατη επίσκεψή του στα γραφεία του ΟΑΣΑ, ο Υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, αρμόδιος για τις μεταφορές Βασίλης Οικονόμου, ανέφερε ότι η εκπόνηση του νέου Στρατηγικού Σχεδίου Μεταφορών Αττικής (ΣΣΜΑ) και την εισαγωγή των ανέπαφων συναλλαγών (EMV) για τις μετακινήσεις στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ) με τη χρήση τραπεζικών καρτών, αποτελούν βασική προτεραιότητα για το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και τον ΟΑΣΑ.
Το υφιστάμενο δίκτυο αστικών συγκοινωνιών, είναι βασισμένο σε στοιχεία μελετών ζήτησης μετακινήσεων και προέλευσης προορισμού του 2009, με βάση τις τότε κοινωνικές, οικονομικές, μεταφορικές συνθήκες της Αττικής. Στην παρούσα φάση, βρίσκεται σε εξέλιξη η έρευνα που θα αποτυπώσει την υφιστάμενη κατάσταση του συστήματος μεταφορών της Αττικής και διεξάγεται σε τουλάχιστον 36.600 νοικοκυριά, 71.200 μετακινούμενους σε σταθμούς μετρό, τραμ, λεωφορείων, τρόλεϊ και τρένων, αλλά και σε λιμάνια και αεροδρόμια, όπως επίσης σε οδηγούς ταξί και εταιρείες αστικών εμπορευματικών μεταφορών. Ελπίζουμε αυτό να προχωρήσει άμεσα καθότι το μεγαλύτερο πρόβλημα των λεωφορείων αυτή τη στιγμή είναι η συχνότητα των δρομολογίων.
Στο τελικό στάδιο βρίσκεται και ο διεθνής διαγωνισμός του ΟΑΣΑ για την παραχώρηση έργου σε 63 περιαστικές λεωφορειακές γραμμές, οι οποίες θα εξυπηρετούνται με 211 νέα λεωφορεία. Η παραχώρηση θα έχει διάρκεια 8 έτη και ο ανάδοχος θα χρησιμοποιήσει καινούρια, λεωφορεία EURO VI αστικού τύπου. Με την έλευση των λεωφορείων αυτών, θα γίνει ένα επιπλέον σημαντικό βήμα για την πλήρη ανανέωση των οχημάτων που βρίσκεται σε εξέλιξη, μέχρι το τέλος του 2025 στις αστικές συγκοινωνίες.
Πού βρισκόμαστε με τις ανέπαφες συναλλαγές
Ως γνωστόν η προμήθεια εισιτηρίου ή κάρτας για το λεωφορείο γίνεται συνήθως στους σταθμούς μετρό (!) καθότι τα σημεία που μπορείς να προμηθευτείς αλλού δεν είναι σαφή, οπότε ένας λόγος παραπάνω για να περιμένουμε τη στιγμή που θα μπορούμε να βγάζουμε εισιτήριο ανέπαφα μέσω της κάρτας ή του κινητού μας. Αυτή τη στιγμή το σύστημα ανέπαφων συναλλαγών για τις μετακινήσεις με τα ΜΜΜ, έχει ξεκινήσει να εφαρμόζεται πιλοτικά από τα τέλη Απριλίου στα λεωφορεία των γραμμών Express του ΔΑΑ (Χ93, Χ95, Χ96, Χ97).
Σύμφωνα με τα στοιχεία των πρώτων δύο μηνών, περίπου το 5% των επικυρώσεων στα λεωφορεία των αεροδρομιακών γραμμών πραγματοποιείται πλέον με τραπεζικές κάρτες. Η εναλλακτική δυνατότητα χρήσης τραπεζικής κάρτας (χρεωστικής, πιστωτικής, ή προπληρωμένης) για επιβίβαση σε ΜΜΜ, στα τέλη του χρόνου θα επεκταθεί σε όλα τα μέσα μεταφοράς αρμοδιότητας ΟΑΣΑ.