Παρ’ ότι οδηγώ από τα δεκαοχτώ, ζώντας στο κέντρο της πόλης δεν χρησιμοποίησα ποτέ το αυτοκίνητο στην καθημερινότητά μου και επιλέγω να κινούμαι με τα μέσα μαζικής μεταφοράς (όταν δεν βολεύουν τα πόδια ή το ποδήλατο) ακόμη και τα τελευταία χρόνια που η δουλειά μου βρίσκεται στο Μαρούσι. Το να ξεκινάω ή να τελειώνω την εργασιακή μου μέρα σε μια μποτιλιαρισμένη λεωφόρο Κηφισίας δεν είναι σίγουρα το καλύτερο, τουλάχιστον όμως, αφού θα μποτιλιαριστώ που θα μποτιλιαριστώ για να προσεγγίσω το κέντρο, ας το κάνω διαβάζοντας ή ακούγοντας κάτι απ’ όλα αυτά που δεν προλαβαίνω στη διάρκεια της μέρας χωρίς να έχω το μυαλό μου (και) στην οδήγηση.
Μπορεί η μετα-πανδημική λαχτάρα να πάρω ξανά τους δρόμους να κρατάει λίγο ακόμη, το να ανεβοκατεβαίνεις όμως καθημερινά την Κηφισίας με λεωφορείο σίγουρα σε κάνει να μην αισθάνεσαι πολίτης μιας ευνομούμενης πολιτείας. Δεν ξέρω πόσοι σύμβουλοι του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών έχουν υποβάλει τον εαυτό τους σε αυτή την άσκηση έστω και μια φορά (είμαστε άλλωστε στη χώρα που η αποκατάσταση των δρομολογίων της σιδηροδρομικής σύνδεσης Αθήνας Θεσσαλονίκης, μετά από 3 μήνες λόγω των φυσικών καταστροφών εγκαινιάστηκε με επιβαίνοντα τον Υπουργό), θα ήταν πάντως μια χρήσιμη διαδικασία καλλιέργειας ενσυναίσθησης αν μη τι άλλο.
Ένας φίλος από τη Λαμία μου έχει πει ότι όταν ήρθε φοιτητής στην Αθήνα, στο Πολυτεχνείο, πήρε μηχανάκι την αμέσως επόμενη μέρα που δοκίμασε να γυρίσει στο Μαρούσι με το 550 μετά τη σχολή. Τριάντα χρόνια μετά λίγα δυστυχώς μοιάζουν να έχουν αλλάξει. Η τηλεματική δεν βοηθάει και πολύ αφού ακόμη κι όταν λειτουργεί κανονικά, συχνά μας πληροφορεί ότι απόγευμα καθημερινής, σε ώρα αιχμής, το επόμενο δρομολόγιο με κατεύθυνση το κέντρο της πόλης ή το κοντινότερο μετρό θα περάσει σε 15 λεπτά! Και δεν μιλάμε για κανένα… ροκ δρομολόγιο, για να θυμηθούμε το μυθικό 140 που έχει κάνει viral ο stand up comedian Βύρων Θεοδωρόπουλος, αλλά για τα τρία βασικά λεωφορεία που ανεβοκατεβαίνουν τη λεωφόρο Κηφισίας. Μιλώντας καθημερινά με Αθηναίους κάθε ηλικίας που χρησιμοποιούν τα μέσα, πολλοί από αυτούς μοιράζονται το "άγχος του λεωφορείου", σαν να μην έφταναν όλα τα άλλα άγχη. Δεν υπάρχει καλύτερη απεικόνιση της απελπισίας και της δυσφορίας του να ζεις στην Αθήνα από αυτή των εργαζόμενων σε ώρα αιχμής που προσπαθούν να στιβαχθούν στο δεύτερο λεωφορείο στη σειρά και δεν τα καταφέρνουν (ειδικότερα όταν ο προορισμός είναι η δουλειά τους).
Για να μη μιλήσουμε για προβλήματα του… πρώτου κόσμου, όπως το ότι εισιτήρια για λεωφορείο μπορείς να βγάλεις σχεδόν αποκλειστικά μες στο μετρό (!), κάτι το οποίο, επιτέλους, φαίνεται ότι αναμένεται να αλλάξει μέχρι το τέλος του 2024 με τη νέα πιλοτική εφαρμογή μέσω κάρτας και smart phone που μόλις ανακοινώθηκε. Κι όλα αυτά καθώς τα στοιχεία μιλούν για μια Αθήνα ολοένα και πιο μποτιλιαρισμένη, ενώ σύμφωνα με τους ειδικούς η βελτίωση των συγκοινωνιών της θα μπορούσε όχι μόνο να συμβάλει στην αποσυμφόρηση των δρόμων και στη μετάβαση σε μια πιο "πράσινη" πόλη αλλά και στην μεγαλύτερη πίστη των πολιτών στους θεσμούς και στην ικανοποίησή τους από την πολιτεία.
Και ενώ εναποθέτουμε τις ελπίδες μας στον εκσυγχρονισμό του στόλου των αστικών λεωφορείων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, παρόλο που ο σχετικός διαγωνισμός εξελίσσεται με εμπόδια και "εκπτώσεις", μέσα στο ισχύον πλαίσιο που περιγράψαμε δεν μπορούμε καν να φανταστούμε τα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει επιβάτης ΑμεΑ στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς της πόλης μας (εδώ, έχουμε υπάρξει μάρτυρες μητέρας με καροτσάκι μωρού που παρενοχλείται από τους στριμωγμένους συνεπιβάτες της, του στιλ "μα είναι δυνατόν να μπαίνει με το μωρό σε λεωφορείο!", για να μη μιλήσουμε για όσους έχουν… το θράσος να πάρουν μαζί το ποδήλατό τους). Και το να διαβάζουμε ότι ο νέος Κανονισμός Δικαιωμάτων Επιβατών τακτικών και έκτακτων γραμμών με οδικά μέσα δημόσιας μεταφοράς επιτρέπει την άρνηση επιβίβασης ΑμεΑ σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς αν οι υποδομές δεν είναι κατάλληλες - μέχρι νεοτέρας - δεν μας αφήνει να ελπίζουμε σε καμιά δραστική αλλαγή της ισχύουσας κατάστασης.
ΚΤΕΛ αγάπη μου
Κερασάκι στην τούρτα η αύξηση της τάξης του 9% στην τιμή των εισιτηρίων των αστικών και υπεραστικών ΚΤΕΛ, ανά την επικράτεια. Ομολογώ ότι δεν έχω ιδιαίτερη εμπειρία από τα υπεραστικά ΚΤΕΛ (αφού στα ταξίδια είναι από τις λίγες φορές που οδηγώ, πρόσφατα πάντως, που χρειάστηκε να γυρίσω με λεωφορείο η διαδικασία ήταν αξιοπρεπής, με όλο το φολκλόρ της στάσης για σουβλάκια κλπ.) μπορώ όμως να καταθέσω την ελάχιστη εμπειρία μου από τα ΚΤΕΛ της Αττικής που την τελευταία φορά που κατέβηκα στην Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης διαπίστωσα ότι δεν κάνουν ηλεκτρονικές κρατήσεις εισιτηρίων και όπως σε πληροφορεί το site τους "τα εισιτήρια εκδίδονται εντός του λεωφορείου με μετρητά" ενώ για τα δρομολόγια έπρεπε να κατεβάσεις pdf (!) και να προσέλθεις στη στάση με το άγχος που λέγαμε (θα έρθει στην ώρα του; να θυμηθώ να βγάλω μετρητά, θα έχει να χαλάσει ή να πάρω έναν καφέ καλού κακού; κλπ. Αν θυμάμαι καλά, τελικά, παρότι έφτασα με τα ψιλά μου διαπίστωσα ότι είχε και POS!).
Έχω ζήσει αρκετά έξω κι έχω ταλαιπωρηθεί σε μετρό και νυχτερινά λεωφορεία και άλλων πόλεων (τουλάχιστον εκεί υπάρχουν βέβαια και λειτουργούν επαρκώς, δεν περίμεναν όλοι οι έφηβοι να ανοίξει ο Λυκαβηττός για να μην έχουν να ανησυχούν πώς θα γυρίσουν σπίτι από τους Βράχους ή την Πέτρα μετά τη συναυλία) οπότε δεν μου αρέσει να εξιδανικεύω τις εκεί καταστάσεις, οι οποίες όμως δυστυχώς στο κομμάτι των λεωφορείων απέχουν συνήθως όσο η μέρα με τη νύχτα. Παρόλα αυτά, καθοδόν για την Ελευσίνα, δεν μπορούσα να μην ανατρέξω στην πρώτη μου εμπειρία από… ΚΤΕΛ εξωτερικού και δη της Μαδρίτης, στα τέλη της δεκαετίας του ‘90 φοιτήτρια Erasmus με κατεύθυνση της Σαλαμάνκα και με την βαλίτσα μου χαμένη κάπου στην πτήση από Αθήνα. Βρέθηκα, λοιπόν, να ταξιδεύω με ένα υπερσύγχρονο πούλμαν, όπου παρότι στην τηλεόρασή του έπαιζε το "Speed" (true story!) μπορούσα να ξαπλώσω αναπαυτικά στη θέση μου και να ξεχάσω πλήρως το άγχος του ότι πήγαινα για πρώτη φορά να μείνω μόνη μου, χωρίς βαλίτσα, και να περιορίσω την αγωνία μου στο πώς ο Κιανού Ριβς θα σώσει τη Σάντρα Μπούλοκ από το παγιδευμένο λεωφορείο. Φαντάζομαι με την αύξηση των κομίστρων, θα γίνουν κι εδώ οι αναγκαίες βελτιώσεις ώστε τα άγχη μας να περιορίζονται σε αντίστοιχα ζητήματα. Τι, όχι;
Υ.Γ. Φεύγοντας από το γραφείο Τρίτη απόγευμα θυμήθηκα ότι δεν έχω κατάλληλη φωτογραφία για να ανεβάσω αυτό το κείμενο. "Ευτυχώς" όμως το γνώριμο μήνυμα που βλέπετε με περίμενε στη στάση...